3,271,118
edits
mNo edit summary |
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b>πρβλ\.<\/b> (<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-\[\[)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(\]\])\." to "πρβλ. .") |
||
Line 20: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο, θηλ. [[συκοφάντρια]], ΝΜΑ, θηλ. και συκοφαντις, -ιδος, Α<br /><b>1.</b> αυτός που διατυπώνει ψευδείς κατηγορίες για κάποιον, που δυσφημεί, [[διαβολέας]]<br /><b>2.</b> (στην αρχ. Αθήνα) α) [[δημόσιος]] [[μηνυτής]] εκείνων που είχαν κλέψει σύκα από τις ιερές συκιές<br />β) [[μηνυτής]] εκείνων που επιχειρούσαν παράνομη [[εξαγωγή]] σύκων από την [[περιοχή]] τών Αθηνών ή όσων πολιτών αναλάμβαναν τη [[συλλογή]] σύκων τα οποία θεωρούνταν [[δημόσιο]] [[έσοδο]]<br />γ) ο [[πολίτης]] που φανέρωνε τα σύκα τα οποία είχαν κρυμμένα [[κάτω]] από τα ρούχα τους οι κλέφτες σύκων<br />δ) [[άτομο]] που έσειε τις συκιές και φανέρωνε [[έτσι]] την ύπαρξη σύκων [[κάτω]] από τα [[πυκνά]] φυλλώματα του δέντρου<br />ε) [[άτομο]] που έδειχνε το [[αιδοίο]] του, [[επιδειξίας]]<br />στ) (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[άνθρωπος]] που ενδιαφερόταν για τα [[δημόσια]] συμφέροντα και κατήγγελλε τις σχετικές παραβάσεις, όταν [[μάλιστα]] δεν υπήρχε [[δημόσιος]] [[κατήγορος]] και, [[κυρίως]], τις λαθραίες εισαγωγές προϊόντων, την παράνομη [[κτήση]] και [[επικαρπία]] ξένης ιδιοκτησίας, την [[αποφυγή]] πληρωμής φόρων [[αλλά]] και όσους είχαν εχθρικές διαθέσεις [[προς]] την [[πόλη]] τών Αθηνών<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[απατηλός]] [[σύμβουλος]]<br /><b>2.</b> [[άτομο]] που εκβιαστικά και με ψευδείς κατηγορίες και απειλές προσπαθούσε να αποσπάσει χρήματα από πλούσιους πολίτες, [[εκβιαστής]]<br /><b>3.</b> [[δημόσιος]] [[υπάλληλος]] που έκανε μηνύσεις με ψευδείς κατηγορίες [[εναντίον]] αθώων πολιτών<br /><b>4.</b> (στη νέα [[κωμωδία]]) [[επαγγελματίας]] [[απατεώνας]] ή [[μυστικός]] [[πράκτορας]], [[καταδότης]], [[χαφιές]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[σῦκον]] <span style="color: red;">+</span> -[[φάντης]] (<span style="color: red;"><</span> [[φαίνω]]), | |mltxt=ο, θηλ. [[συκοφάντρια]], ΝΜΑ, θηλ. και συκοφαντις, -ιδος, Α<br /><b>1.</b> αυτός που διατυπώνει ψευδείς κατηγορίες για κάποιον, που δυσφημεί, [[διαβολέας]]<br /><b>2.</b> (στην αρχ. Αθήνα) α) [[δημόσιος]] [[μηνυτής]] εκείνων που είχαν κλέψει σύκα από τις ιερές συκιές<br />β) [[μηνυτής]] εκείνων που επιχειρούσαν παράνομη [[εξαγωγή]] σύκων από την [[περιοχή]] τών Αθηνών ή όσων πολιτών αναλάμβαναν τη [[συλλογή]] σύκων τα οποία θεωρούνταν [[δημόσιο]] [[έσοδο]]<br />γ) ο [[πολίτης]] που φανέρωνε τα σύκα τα οποία είχαν κρυμμένα [[κάτω]] από τα ρούχα τους οι κλέφτες σύκων<br />δ) [[άτομο]] που έσειε τις συκιές και φανέρωνε [[έτσι]] την ύπαρξη σύκων [[κάτω]] από τα [[πυκνά]] φυλλώματα του δέντρου<br />ε) [[άτομο]] που έδειχνε το [[αιδοίο]] του, [[επιδειξίας]]<br />στ) (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[άνθρωπος]] που ενδιαφερόταν για τα [[δημόσια]] συμφέροντα και κατήγγελλε τις σχετικές παραβάσεις, όταν [[μάλιστα]] δεν υπήρχε [[δημόσιος]] [[κατήγορος]] και, [[κυρίως]], τις λαθραίες εισαγωγές προϊόντων, την παράνομη [[κτήση]] και [[επικαρπία]] ξένης ιδιοκτησίας, την [[αποφυγή]] πληρωμής φόρων [[αλλά]] και όσους είχαν εχθρικές διαθέσεις [[προς]] την [[πόλη]] τών Αθηνών<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[απατηλός]] [[σύμβουλος]]<br /><b>2.</b> [[άτομο]] που εκβιαστικά και με ψευδείς κατηγορίες και απειλές προσπαθούσε να αποσπάσει χρήματα από πλούσιους πολίτες, [[εκβιαστής]]<br /><b>3.</b> [[δημόσιος]] [[υπάλληλος]] που έκανε μηνύσεις με ψευδείς κατηγορίες [[εναντίον]] αθώων πολιτών<br /><b>4.</b> (στη νέα [[κωμωδία]]) [[επαγγελματίας]] [[απατεώνας]] ή [[μυστικός]] [[πράκτορας]], [[καταδότης]], [[χαφιές]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[σῦκον]] <span style="color: red;">+</span> -[[φάντης]] (<span style="color: red;"><</span> [[φαίνω]]), [[πρβλ]]. [[ιεροφάντης]]. Από τις διάφορες απόψεις που έχουν διατυπωθεί, ήδη από την [[αρχαιότητα]], σχετικά με την ακριβή σημ. της λ. [[συκοφάντης]], πιθανότερη [[πρέπει]] να θεωρηθεί [[εκείνη]] σύμφωνα με την οποία η λ. δήλωνε αρχικά αυτόν που φανέρωνε, αποκάλυπτε τα κλεμμένα σύκα που ήταν.κρυμμένα [[μέσα]] στα ρούχα του κλέφτη. Με [[αφετηρία]] αυτήν τη σημ., η λ., [[κατά]] μία [[άποψη]], χρησιμοποιήθηκε για να χαρακτηρίσει εκείνον που κατέδιδε την [[κλοπή]] ασήμαντων πραγμάτων, όπως ήταν τα σύκα. Η [[ερμηνεία]] του Πλουτάρχου, η οποία υποστηρίχθηκε και από νεώτερους μελετητές και [[κατά]] την οποία [[συκοφάντης]] στην αρχαία Αθήνα ήταν ο [[μηνυτής]] εκείνων που επιχειρούσαν [[λαθραία]] [[εξαγωγή]] σύκων, δεν επιβεβαιώνεται από [[κείμενα]] της αρχαίας παράδοσης. Η λ. [[συκοφάντης]], [[τέλος]], ήδη στην αρχαία [[εποχή]], χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει αυτόν που διατυπώνει ψευδείς κατηγορίες, που δυσφημεί και διαβάλλει και με αυτήν τη σημ. χρησιμοποιείται και στη Νέα Ελληνική]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm |