ψεύτης: Difference between revisions

{{grml

|mltxt=ο, θηλ. [[ψεύτρα]] / [[ψεύστης]], θηλ. [[ψεύστρια]], ΝΜΑ, θηλ. και ψεῡστις, -εύστιδος, και [[ψεύστειρα]] Α<br />[[άτομο]] που λέει ψέματα, που χρησιμοποιεί το [[ψέμα]] για να εξαπατήσει τους άλλους (α. «αποδείχθηκε ότι [[είναι]] [[ψεύτης]]» β. «...ἀεὶ ψεῡσται, κατὰ θηρία...», ΚΔ<br />γ. «ψεῡσται τ' ὀρχησταί τε», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[απατεώνας]]<br /><b>2.</b> <b>παροιμ.</b> α) «ο [[κλέφτης]] είδε τον ψεύτη κι έφυγε» — ο [[ψεύτης]] [[είναι]] πιο [[επικίνδυνος]] κι από τον κλέφτη<br />β) «ο [[ψεύτης]] και ο [[κλέφτης]] τον πρώτο χρόνο χαίρονται» — ο [[ψεύτης]] και ο [[κλέφτης]] [[σύντομα]] αποκαλύπτονται<br />γ) «έχω μάρτυρα τον μπάρμπα μου τον ψεύτη» ή «ρώτα τον μπάρμπα μου τον ψεύτη» — επικαλούμαι τη [[μαρτυρία]] προσώπου που δεν [[είναι]] [[καθόλου]] αξιόπιστο<br /><b>αρχ.</b><br /><b>ως επίθ.</b> [[ψευδής]], [[απατηλός]] («ψεύσταν λόγον», <b>Πίνδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το αρχ. [[ψεύστης]] <span style="color: red;"><</span> θ. <i>ψευσ</i> του [[ψεύδομαι]] ([[πρβλ]]. αόρ. <i>ἐψευσάμην</i>) <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>της</i>, ενώ τα θηλ. έχουν σχηματιστεί με [[επίθημα]] -<i>τρια</i> / -<i>τις</i> / -<i>τειρα</i>. Το νεοελλ. [[ψεύτης]] έχει σχηματιστεί από το αρχ. [[ψεύστης]] με (ανομοιωτική) [[αποβολή]] του -<i>σ</i>-].

}}