αἰσθάνομαι: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
Line 12: Line 12:
{{DGE
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[αἴσθομαι]] Ach.Tat.4.4.6, a veces como var. Th.5.26 (ap.crít.), Pl.<i>R</i>.608a, Isoc.3.5<br /><b class="num">• Morfología:</b> [v. med.-pas. fut. αἰσθανθήσομαι [[LXX]] <i>Is</i>.49.26, αἰσθηθήσομαι [[LXX]] <i>Is</i>.33.11; aor. subj. αἰσθήσωμαι Sch.Arat.418, αἰσθηθῶ [[LXX]] <i>Ib</i>.40.23; tard. act. (dud.) ἐσθάνετε (l. αἰσθ-) <i>POxy</i>.3417.10 (IV d.C.)]<br /><b class="num">I</b> de la percepción por los sentidos<br /><b class="num">1</b> en sent. gener. [[conocer por los sentidos]] op. [[γιγνώσκω]]: μήτε ἃ τῷ ἄλλῳ σώματι αἰσθάνεται, μηδὲ ἃ τῇ γνώμῃ γιγνώσκει Critias B 39<br /><b class="num">•</b>op. ξυνίημι: ἄνθρωπον [[γάρ]] φησι τῶν ἄλλων διαφέρειν ὅτι μόνον ξυνίησι, τὰ δ' ἄλλα αἰσθάνεται μέν, οὐ ξυνίησι δέ Alcmaeo B 1a<br /><b class="num">•</b>op. θεωρεῖν: τὸ κατ' ἐνέργειαν (αἰσθάνεσθαι) τῷ θεωρεῖν διαφέρει ὅτι ... Arist.<i>de An</i>.417<sup>b</sup>18<br /><b class="num">•</b>op. [[φρονεῖν]] y νοεῖν: οὐ ταὐτόν ἐστι τὸ αἰσθάνεσθαι καὶ τὸ φρονεῖν ... ἀλλ' οὐδὲ τὸ νοεῖν Arist.<i>de An</i>.427<sup>b</sup>7-9<br /><b class="num">•</b>τῷ αἰσθάνεσθαι τὸ ζῷον πρὸς τὸ μὴ ζῷον διορίζομεν Arist.<i>Iuu</i>.467<sup>b</sup>24.<br /><b class="num">2</b> en sent. específico [[percibir]], [[ver]], [[oír]], [[tocar]], [[oler]] con un determinante del campo de la percepción sensible c. ac. βοήν [[percibir]], [[oír un grito]] S.<i>Ai</i>.1318, ὥς μοι πολλὰς μὲν θρήνων ᾠδάς, πολλὰς δ' ... ᾔσθου ... πλαγάς cuántos cantos de duelo me oíste y cuántos golpes me viste darme</i> S.<i>El</i>.89, οὐδ' ὄνομ' <ἄρ'> οὐδὲ τῶν ἐμῶν κακῶν κλέος ᾔσθου S.<i>Ph</i>.252<br /><b class="num">•</b>c. gen. βοῆς E.<i>Hipp</i>.603, ὦ θεῖον ὀσμῆς πνεῦμα ... ᾐσθόμην σου E.<i>Hipp</i>.1392, τῆς φωνῆς Ach.Tat.4.4.6, c. gen. y part. concord. c. el gen. τινὸς ὑποστενούσης S.<i>El</i>.79<br /><b class="num">•</b>c. dat. τῇ ψαύσει Democr.B 11, τῇ ὄψει καὶ τῇ ἁφῇ καὶ τῇ ἀκοῇ Hp.<i>Off</i>.1, τῇ ὄψει Th.7.75, ἀκοῇ Th.6.17, 20, τῇ ὀσμῇ X.<i>Mem</i>.3.11.8<br /><b class="num">•</b>sin determinante del campo de la percepción sensible [[ver]] δισσοὺς τυράννους ἐκπεσόντας A.<i>Pr</i>.957, με S.<i>Ph</i>.75<br /><b class="num">•</b>[[oír]] οὐκ [[εἶδον]] αὐτόν, ᾐσθόμην δ' ἔτ' ὄντα νιν S.<i>Ph</i>.445, τὰ τῶν φίλων κακά E.<i>Hel</i>.764, μηδ' ἀντιβολούντων μηδὲν αἰσθανοίατο Ar.<i>Pax</i> 209, πάντα Th.1.133<br /><b class="num">•</b>[[oler]] τὸν δὲ (el caballo de Darío) αἰσθόμενον φριμάξασθαι Hdt.3.87.<br /><b class="num">II</b> de la percepción intelectual<br /><b class="num">1</b> como resultado de un proceso de percepción sensible [[darse cuenta]], [[conocer]], [[enterarse]] c. ac. τὸ γεγενημένον Th.4.44, τὸν θροῦν Th.4.66, cf. E.<i>Tr</i>.638, c. part. pred. del suj. [[αἰσθάνομαι]] κάμνων Th.2.51. c. part. pred. del compl. dir. ᾔσθοντο αὐτοὺς προσπλέοντας Th.1.47, ἐγγὺς ὄντα ᾐσθάνοντο αὐτόν Th.7.2, εἴ τινά κ[α σ] υνωμοσίαν αἴσ[θ] ωμαι ἐοῦσαν [ἢ γι] νομέναν <i>IPE</i> 1<sup>2</sup>.401.45 (Quersoneso Táurico III a.C.)<br /><b class="num">•</b>c. constr. propias de verbos de lengua y pensamiento αἰ. ὅτι Th.5.2, X.<i>An</i>.1.2.21, αἰσθανθήσεται πᾶσα σὰρξ ὅτι ἐγὼ κύριος [[LXX]] <i>Is</i>.49.26<br /><b class="num">•</b>c. ὡς X.<i>An</i>.3.1.40<br /><b class="num">•</b>c. prep. c. gen. [[enterarse por]] ὑπ' αὐτομόλων Th.5.2, δι' ὧν Pl.<i>Tht</i>.184e<br /><b class="num">•</b>[[recordar]] ἡ τρίτη ([[ἀναγνώρισις]]) διὰ μνήμης, τῷ αἰσθέσθαι τι ἰδόντα Arist.<i>Po</i>.1454<sup>b</sup>37<br /><b class="num">•</b>abs. ὡς δὲ [[ἄνω]] πλείους ἐγένοντο, ᾔσθοντο οἱ ἐκ τῶν πύργων φύλακες Th.3.22, c. sent. irón. νῦν ὄψεσθε, νῦν αἰσθηθήσεσθε [[LXX]] <i>Is</i>.33.11.<br /><b class="num">2</b> de un proceso netamente mental [[entender]], [[percibir mentalmente]], [[conocer]] τῇ γνώμῃ Hp.<i>Off</i>.1, Th.7.75<br /><b class="num">•</b>c. ac. τὸ μέλλον Th.1.90, τὰς αἰτίας Th.2.60, τοῦτο Th.3.36, τὴν διάνοιαν Th.7.60, τὰ τῆς θεοῦ E.<i>Hel</i>.653, τὸ πραχθέν Lys.9.4<br /><b class="num">•</b>τὰ κατὰ τὴν Πρωτάρχου ἐπιστολήν <i>PSI</i> 552.29 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>c. giro prep. περί τινος Th.1.70<br /><b class="num">•</b>c. part. pred. concord. c. suj. οὐκ αἰσθάνονται τὰ αὐτὰ πράττοντες Thrasym.B 1, ὄντες γελοῖοι Pl.<i>Thg</i>.122c<br /><b class="num">•</b>c. part. en gen. ᾐσθόμην τεχνωμένου Ar.<i>V</i>.176, ἤδη τινων ᾐσθόμην ἀχθομένων μοι Lys.16.20<br /><b class="num">•</b>c. constr. propias de verbos de lengua y pensamiento αἰσθόμενος οὐκ ἂν πείθειν αὐτούς Th.5.4, αἰσθανόμενος αὐτοὺς μέγα ... δύνασθαι Th.6.59, αἰ. ὅτι ... Pl.<i>Ap</i>.21e, οὕνεκα S.<i>El</i>.1477<br /><b class="num">•</b>abs. ᾔσθημαι me doy cuenta</i> E.<i>Hipp</i>.1403, cf. <i>Or</i>.752, οἱ δὲ δυνατοὶ αἰσθόμενοι Συρακοσίους ἐπάγονται Th.5.4, οὐκ αἰσθήσετ' οὐδείς Men.<i>Dysc</i>.902.<br /><b class="num">3</b> abs. en part. [[tener capacidad de juicio]] τῇ ἡλικίᾳ Th.5.26, ἄνθρωποι αἰσθανόμενοι Th.1.71, cf. X.<i>Mem</i>.4.1.1, Pl.<i>R</i>.360d, τούτους ἀφώνους, αἰσθανομένους δέ, ξυμβαίνει γίνεσθαι Hp.<i>Coac</i>.194.<br /><b class="num">4</b> dud., tal vez act. [[ser comprensivo]], [[tener sensibilidad]], [[buenos sentimientos]] οὐκ ἐσθάνετε ἀνθρώποις <i>POxy</i>.l.c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. 1 [[ἀίω]].
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[αἴσθομαι]] Ach.Tat.4.4.6, a veces como var. Th.5.26 (ap.crít.), Pl.<i>R</i>.608a, Isoc.3.5<br /><b class="num">• Morfología:</b> [v. med.-pas. fut. αἰσθανθήσομαι [[LXX]] <i>Is</i>.49.26, αἰσθηθήσομαι [[LXX]] <i>Is</i>.33.11; aor. subj. αἰσθήσωμαι Sch.Arat.418, αἰσθηθῶ [[LXX]] <i>Ib</i>.40.23; tard. act. (dud.) ἐσθάνετε (l. αἰσθ-) <i>POxy</i>.3417.10 (IV d.C.)]<br /><b class="num">I</b> de la percepción por los sentidos<br /><b class="num">1</b> en sent. gener. [[conocer por los sentidos]] op. [[γιγνώσκω]]: μήτε ἃ τῷ ἄλλῳ σώματι αἰσθάνεται, μηδὲ ἃ τῇ γνώμῃ γιγνώσκει Critias B 39<br /><b class="num">•</b>op. ξυνίημι: ἄνθρωπον [[γάρ]] φησι τῶν ἄλλων διαφέρειν ὅτι μόνον ξυνίησι, τὰ δ' ἄλλα αἰσθάνεται μέν, οὐ ξυνίησι δέ Alcmaeo B 1a<br /><b class="num">•</b>op. θεωρεῖν: τὸ κατ' ἐνέργειαν (αἰσθάνεσθαι) τῷ θεωρεῖν διαφέρει ὅτι ... Arist.<i>de An</i>.417<sup>b</sup>18<br /><b class="num">•</b>op. [[φρονεῖν]] y νοεῖν: οὐ ταὐτόν ἐστι τὸ αἰσθάνεσθαι καὶ τὸ φρονεῖν ... ἀλλ' οὐδὲ τὸ νοεῖν Arist.<i>de An</i>.427<sup>b</sup>7-9<br /><b class="num">•</b>τῷ αἰσθάνεσθαι τὸ ζῷον πρὸς τὸ μὴ ζῷον διορίζομεν Arist.<i>Iuu</i>.467<sup>b</sup>24.<br /><b class="num">2</b> en sent. específico [[percibir]], [[ver]], [[oír]], [[tocar]], [[oler]] con un determinante del campo de la percepción sensible c. ac. βοήν [[percibir]], [[oír un grito]] S.<i>Ai</i>.1318, ὥς μοι πολλὰς μὲν θρήνων ᾠδάς, πολλὰς δ' ... ᾔσθου ... πλαγάς cuántos cantos de duelo me oíste y cuántos golpes me viste darme</i> S.<i>El</i>.89, οὐδ' ὄνομ' <ἄρ'> οὐδὲ τῶν ἐμῶν κακῶν κλέος ᾔσθου S.<i>Ph</i>.252<br /><b class="num">•</b>c. gen. βοῆς E.<i>Hipp</i>.603, ὦ θεῖον ὀσμῆς πνεῦμα ... ᾐσθόμην σου E.<i>Hipp</i>.1392, τῆς φωνῆς Ach.Tat.4.4.6, c. gen. y part. concord. c. el gen. τινὸς ὑποστενούσης S.<i>El</i>.79<br /><b class="num">•</b>c. dat. τῇ ψαύσει Democr.B 11, τῇ ὄψει καὶ τῇ ἁφῇ καὶ τῇ ἀκοῇ Hp.<i>Off</i>.1, τῇ ὄψει Th.7.75, ἀκοῇ Th.6.17, 20, τῇ ὀσμῇ X.<i>Mem</i>.3.11.8<br /><b class="num">•</b>sin determinante del campo de la percepción sensible [[ver]] δισσοὺς τυράννους ἐκπεσόντας A.<i>Pr</i>.957, με S.<i>Ph</i>.75<br /><b class="num">•</b>[[oír]] οὐκ [[εἶδον]] αὐτόν, ᾐσθόμην δ' ἔτ' ὄντα νιν S.<i>Ph</i>.445, τὰ τῶν φίλων κακά E.<i>Hel</i>.764, μηδ' ἀντιβολούντων μηδὲν αἰσθανοίατο Ar.<i>Pax</i> 209, πάντα Th.1.133<br /><b class="num">•</b>[[oler]] τὸν δὲ (el caballo de Darío) αἰσθόμενον φριμάξασθαι Hdt.3.87.<br /><b class="num">II</b> de la percepción intelectual<br /><b class="num">1</b> como resultado de un proceso de percepción sensible [[darse cuenta]], [[conocer]], [[enterarse]] c. ac. τὸ γεγενημένον Th.4.44, τὸν θροῦν Th.4.66, cf. E.<i>Tr</i>.638, c. part. pred. del suj. [[αἰσθάνομαι]] κάμνων Th.2.51. c. part. pred. del compl. dir. ᾔσθοντο αὐτοὺς προσπλέοντας Th.1.47, ἐγγὺς ὄντα ᾐσθάνοντο αὐτόν Th.7.2, εἴ τινά κ[α σ] υνωμοσίαν αἴσ[θ] ωμαι ἐοῦσαν [ἢ γι] νομέναν <i>IPE</i> 1<sup>2</sup>.401.45 (Quersoneso Táurico III a.C.)<br /><b class="num">•</b>c. constr. propias de verbos de lengua y pensamiento αἰ. ὅτι Th.5.2, X.<i>An</i>.1.2.21, αἰσθανθήσεται πᾶσα σὰρξ ὅτι ἐγὼ κύριος [[LXX]] <i>Is</i>.49.26<br /><b class="num">•</b>c. ὡς X.<i>An</i>.3.1.40<br /><b class="num">•</b>c. prep. c. gen. [[enterarse por]] ὑπ' αὐτομόλων Th.5.2, δι' ὧν Pl.<i>Tht</i>.184e<br /><b class="num">•</b>[[recordar]] ἡ τρίτη ([[ἀναγνώρισις]]) διὰ μνήμης, τῷ αἰσθέσθαι τι ἰδόντα Arist.<i>Po</i>.1454<sup>b</sup>37<br /><b class="num">•</b>abs. ὡς δὲ [[ἄνω]] πλείους ἐγένοντο, ᾔσθοντο οἱ ἐκ τῶν πύργων φύλακες Th.3.22, c. sent. irón. νῦν ὄψεσθε, νῦν αἰσθηθήσεσθε [[LXX]] <i>Is</i>.33.11.<br /><b class="num">2</b> de un proceso netamente mental [[entender]], [[percibir mentalmente]], [[conocer]] τῇ γνώμῃ Hp.<i>Off</i>.1, Th.7.75<br /><b class="num">•</b>c. ac. τὸ μέλλον Th.1.90, τὰς αἰτίας Th.2.60, τοῦτο Th.3.36, τὴν διάνοιαν Th.7.60, τὰ τῆς θεοῦ E.<i>Hel</i>.653, τὸ πραχθέν Lys.9.4<br /><b class="num">•</b>τὰ κατὰ τὴν Πρωτάρχου ἐπιστολήν <i>PSI</i> 552.29 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>c. giro prep. περί τινος Th.1.70<br /><b class="num">•</b>c. part. pred. concord. c. suj. οὐκ αἰσθάνονται τὰ αὐτὰ πράττοντες Thrasym.B 1, ὄντες γελοῖοι Pl.<i>Thg</i>.122c<br /><b class="num">•</b>c. part. en gen. ᾐσθόμην τεχνωμένου Ar.<i>V</i>.176, ἤδη τινων ᾐσθόμην ἀχθομένων μοι Lys.16.20<br /><b class="num">•</b>c. constr. propias de verbos de lengua y pensamiento αἰσθόμενος οὐκ ἂν πείθειν αὐτούς Th.5.4, αἰσθανόμενος αὐτοὺς μέγα ... δύνασθαι Th.6.59, αἰ. ὅτι ... Pl.<i>Ap</i>.21e, οὕνεκα S.<i>El</i>.1477<br /><b class="num">•</b>abs. ᾔσθημαι me doy cuenta</i> E.<i>Hipp</i>.1403, cf. <i>Or</i>.752, οἱ δὲ δυνατοὶ αἰσθόμενοι Συρακοσίους ἐπάγονται Th.5.4, οὐκ αἰσθήσετ' οὐδείς Men.<i>Dysc</i>.902.<br /><b class="num">3</b> abs. en part. [[tener capacidad de juicio]] τῇ ἡλικίᾳ Th.5.26, ἄνθρωποι αἰσθανόμενοι Th.1.71, cf. X.<i>Mem</i>.4.1.1, Pl.<i>R</i>.360d, τούτους ἀφώνους, αἰσθανομένους δέ, ξυμβαίνει γίνεσθαι Hp.<i>Coac</i>.194.<br /><b class="num">4</b> dud., tal vez act. [[ser comprensivo]], [[tener sensibilidad]], [[buenos sentimientos]] οὐκ ἐσθάνετε ἀνθρώποις <i>POxy</i>.l.c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. 1 [[ἀίω]].
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> [[ᾐσθανόμην]], <i>f.</i> [[αἰσθήσομαι]], <i>ao.2</i> [[ᾐσθόμην]], <i>pf.</i> [[ᾔσθημαι]];<br /><b>1</b> percevoir par les sens, gén. <i>ou</i> acc.;<br /><b>2</b> percevoir par l'intelligence, s'apercevoir, comprendre, gén. <i>ou</i> acc. ; αἰσθ. [[ὑπό]] τινος THC apprendre de qqn ; ᾔσθησαί μου ψευδομαρτυροῦντος ; XÉN m'as-tu surpris rendant un faux témoignage ? [[εἰ]] λυπουμένην γ’ αἴσθοιτό με AR s'il s'apercevait que j’ai du chagrin ; αἰσθ. [[ὅτι]], [[ὡς]] s'apercevoir, comprendre que ; ἐπεὶ ᾔσθετο τὸ [[στράτευμα]] [[ὅτι]] XÉN lorsqu’il avait appris que l'armée… <i>(prolepse)</i> ; ψυχὴ [[θεῶν]] ᾔσθηται [[ὅτι]] [[εἰσί]] XÉN l'âme a le sentiment qu’il y a des dieux <i>(prolepse)</i> ; [[ὁπότε]] [[τις]] αἴσθοιτο κάμνων THC lorsqu’on se sentait atteint par le mal ; <i>abs.</i> comprendre, être intelligent, avoir conscience de soi, être en possession de ses facultés ; [[οἱ]] αἰσθανόμενοι THC les gens de bon sens.<br />'''Étymologie:''' [[ἀΐω]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''αἰσθάνομαι''': (πρβλ. αἴσθομαι), Ἰων. γ΄ πληθ. εὐκτ. αἰσθανοίατο, ἐν χρήσει παρ’ Ἀριστοφ. Εἰρ. 209: - παρατ. ᾐσθανόμην: μέλλ. αἰσθήσομαι, Ἀττ. (παρὰ τοῖς Ἑβδ. αἰσθανθήσομαι καὶ αἰσθηθήσομαι): ἀόρ. β΄ ᾐσθόμην, Ἡρόδ. καὶ Ἀττ.: παρακ. ᾔσθημαι· μεταγεν. ἀόρ. α΄, ᾐσθησάμην, Σχόλ. εἰς Ἄρατ. 418 καὶ παρὰ τοῖς Ἑβδ. ᾐσθήθην: - Ἀποθ.: (ἀΐω)· (ἡ √ΑΙΣ φαίνεται ἐκτεταμένος [[τύπος]] τῆς ΑΙ, ἀΐω, ὃ ἴδε). Ἀττ. [[ῥῆμα]] (ἐν χρήσει καὶ παρ’ Ἡροδότῳ) = ἐννοῶ, [[λαμβάνω]] γνῶσιν, [[καταλαμβάνω]] διὰ τῶν αἰσθήσεων, Ἡρόδ. 3. 87· αἰσθ. τῇ ἀκοῇ, τῇ ὀσμῇ, Θουκ. 6. 17, Ξεν. Ἀπομν. 3. 11, 8: - [[βλέπω]], Σοφ. Φ. 75, κτλ.: - [[ἀκούω]], βοήν, ὁ αὐτ. Αἴ. 1318· πρβλ. Φ. 252· οὐκ εἶδον, ᾐσθόμην δ’ ἔτ’ [[ὄντα]] νιν, [[αὐτόθι]] 445· ᾖσθ. τινὸς ὑποστενούσης, ὁ αυτ. Ἠλ. 79, πρβλ. Εὐρ. Ἱππ. 603, κτλ. 2) ἐπὶ διανοητικῆς καταλήψεως, [[διακρίνω]], ἐννοῶ, [[ὡσαύτως]]: [[ἀκούω]], [[μανθάνω]]· συχν. παρ’ Ἀττ.: - ἀπολ., αἰσθάνει, Λατ. tenes, ἔχεις δίκαιον, ὀρθῶς ἐννοεῖς τὸ [[πρᾶγμα]], Εὐρ. Ὀρ. 752. ΙΙ. συντασ. ἐπ’ ἀμφοτέρων τῶν ἐννοιῶν μετὰ γεν., ἀντιλαμβάνομαί τι, [[λαμβάνω]] γνῶσίν τινος, τῶν κακῶν, Εὐρ. Τρῳ. 633, κτλ., σπαν. [[περί]] τινος, Θουκ. 1. 70· αἰσθ. ὑπό τινος [[μανθάνω]] [[παρά]] τινος, ὁ αὐτ. 5. 2. 2) διά τινος, διὰ μέσου τινός, συχν. παρὰ Πλάτ.· - [[ὡσαύτως]] μετὰ αἰτιατ., Σοφ. Ἠλ. 89. Φ. 252., Εὐρ. Ἑλ. 653, 764, κτλ.: - αἱ ἐξηρτημέναι προτάσεις συνάπτονται κατὰ τὸ πλεῖστον κατὰ μετοχὴν συμφωνοῦσαν πρὸς τὸ ὑποκείμενον, [[αἰσθάνομαι]] κάμνων, Θουκ. 2. 51· αἰσθάνομεθα γελοῖοι ὄντες, Πλάτ. Θεαίτ. 112C· ἢ συμφωνοῦσαν πρὸς τὸ ἀντικείμενον, τυράννους ἐκπεσόντας ᾐσθόμην, Αἰσχύλ. Πρ. 957· πρβλ. Θουκ. 1. 47, κτλ.: Σπανιώτερον μετὰ αἰτ. καὶ ἀπαρεμ., ὁ αὐτ. 6. 59· ὡσαύτ. ᾔσθετο τὸ [[στράτευμα]] ὅτι ἦν ..., Ξεν. Ἀν. 1. 2. 21: αἰσθάνεσθε ὡς..., [[αὐτόθι]] 3. 1. 40, κτλ., [[οὕνεκα]]..., Σοφ. Ἠλ. 1477: - αἰσθανόμενος τῇ ἡλικίᾳ, ἀπολ. ἔχων τὰς δυνάμεις μου ἐντελῶς ἀνεπτυγμένας [[ἕνεκα]] τῆς ἡλικίας μου (ἢ παρὰ τὴν ἡλικίαν μου), Θουκ. 5. 26· ἴδε Poppo ἐν τόπῳ. Τὸ παθ. ἀναπληροῦται διὰ τῆς φράσ. αἴσθησιν [[παρέχω]], πρβλ. [[αἴσθησις]].
|lstext='''αἰσθάνομαι''': (πρβλ. αἴσθομαι), Ἰων. γ΄ πληθ. εὐκτ. αἰσθανοίατο, ἐν χρήσει παρ’ Ἀριστοφ. Εἰρ. 209: - παρατ. ᾐσθανόμην: μέλλ. αἰσθήσομαι, Ἀττ. (παρὰ τοῖς Ἑβδ. αἰσθανθήσομαι καὶ αἰσθηθήσομαι): ἀόρ. β΄ ᾐσθόμην, Ἡρόδ. καὶ Ἀττ.: παρακ. ᾔσθημαι· μεταγεν. ἀόρ. α΄, ᾐσθησάμην, Σχόλ. εἰς Ἄρατ. 418 καὶ παρὰ τοῖς Ἑβδ. ᾐσθήθην: - Ἀποθ.: (ἀΐω)· (ἡ √ΑΙΣ φαίνεται ἐκτεταμένος [[τύπος]] τῆς ΑΙ, ἀΐω, ὃ ἴδε). Ἀττ. [[ῥῆμα]] (ἐν χρήσει καὶ παρ’ Ἡροδότῳ) = ἐννοῶ, [[λαμβάνω]] γνῶσιν, [[καταλαμβάνω]] διὰ τῶν αἰσθήσεων, Ἡρόδ. 3. 87· αἰσθ. τῇ ἀκοῇ, τῇ ὀσμῇ, Θουκ. 6. 17, Ξεν. Ἀπομν. 3. 11, 8: - [[βλέπω]], Σοφ. Φ. 75, κτλ.: - [[ἀκούω]], βοήν, ὁ αὐτ. Αἴ. 1318· πρβλ. Φ. 252· οὐκ εἶδον, ᾐσθόμην δ’ ἔτ’ [[ὄντα]] νιν, [[αὐτόθι]] 445· ᾖσθ. τινὸς ὑποστενούσης, ὁ αυτ. Ἠλ. 79, πρβλ. Εὐρ. Ἱππ. 603, κτλ. 2) ἐπὶ διανοητικῆς καταλήψεως, [[διακρίνω]], ἐννοῶ, [[ὡσαύτως]]: [[ἀκούω]], [[μανθάνω]]· συχν. παρ’ Ἀττ.: - ἀπολ., αἰσθάνει, Λατ. tenes, ἔχεις δίκαιον, ὀρθῶς ἐννοεῖς τὸ [[πρᾶγμα]], Εὐρ. Ὀρ. 752. ΙΙ. συντασ. ἐπ’ ἀμφοτέρων τῶν ἐννοιῶν μετὰ γεν., ἀντιλαμβάνομαί τι, [[λαμβάνω]] γνῶσίν τινος, τῶν κακῶν, Εὐρ. Τρῳ. 633, κτλ., σπαν. [[περί]] τινος, Θουκ. 1. 70· αἰσθ. ὑπό τινος [[μανθάνω]] [[παρά]] τινος, ὁ αὐτ. 5. 2. 2) διά τινος, διὰ μέσου τινός, συχν. παρὰ Πλάτ.· - [[ὡσαύτως]] μετὰ αἰτιατ., Σοφ. Ἠλ. 89. Φ. 252., Εὐρ. Ἑλ. 653, 764, κτλ.: - αἱ ἐξηρτημέναι προτάσεις συνάπτονται κατὰ τὸ πλεῖστον κατὰ μετοχὴν συμφωνοῦσαν πρὸς τὸ ὑποκείμενον, [[αἰσθάνομαι]] κάμνων, Θουκ. 2. 51· αἰσθάνομεθα γελοῖοι ὄντες, Πλάτ. Θεαίτ. 112C· ἢ συμφωνοῦσαν πρὸς τὸ ἀντικείμενον, τυράννους ἐκπεσόντας ᾐσθόμην, Αἰσχύλ. Πρ. 957· πρβλ. Θουκ. 1. 47, κτλ.: Σπανιώτερον μετὰ αἰτ. καὶ ἀπαρεμ., ὁ αὐτ. 6. 59· ὡσαύτ. ᾔσθετο τὸ [[στράτευμα]] ὅτι ἦν ..., Ξεν. Ἀν. 1. 2. 21: αἰσθάνεσθε ὡς..., [[αὐτόθι]] 3. 1. 40, κτλ., [[οὕνεκα]]..., Σοφ. Ἠλ. 1477: - αἰσθανόμενος τῇ ἡλικίᾳ, ἀπολ. ἔχων τὰς δυνάμεις μου ἐντελῶς ἀνεπτυγμένας [[ἕνεκα]] τῆς ἡλικίας μου (ἢ παρὰ τὴν ἡλικίαν μου), Θουκ. 5. 26· ἴδε Poppo ἐν τόπῳ. Τὸ παθ. ἀναπληροῦται διὰ τῆς φράσ. αἴσθησιν [[παρέχω]], πρβλ. [[αἴσθησις]].
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> [[ᾐσθανόμην]], <i>f.</i> [[αἰσθήσομαι]], <i>ao.2</i> [[ᾐσθόμην]], <i>pf.</i> [[ᾔσθημαι]];<br /><b>1</b> percevoir par les sens, gén. <i>ou</i> acc.;<br /><b>2</b> percevoir par l'intelligence, s'apercevoir, comprendre, gén. <i>ou</i> acc. ; αἰσθ. [[ὑπό]] τινος THC apprendre de qqn ; ᾔσθησαί μου ψευδομαρτυροῦντος ; XÉN m'as-tu surpris rendant un faux témoignage ? [[εἰ]] λυπουμένην γ’ αἴσθοιτό με AR s'il s'apercevait que j’ai du chagrin ; αἰσθ. [[ὅτι]], [[ὡς]] s'apercevoir, comprendre que ; ἐπεὶ ᾔσθετο τὸ [[στράτευμα]] [[ὅτι]] XÉN lorsqu’il avait appris que l'armée… <i>(prolepse)</i> ; ψυχὴ [[θεῶν]] ᾔσθηται [[ὅτι]] [[εἰσί]] XÉN l'âme a le sentiment qu’il y a des dieux <i>(prolepse)</i> ; [[ὁπότε]] [[τις]] αἴσθοιτο κάμνων THC lorsqu’on se sentait atteint par le mal ; <i>abs.</i> comprendre, être intelligent, avoir conscience de soi, être en possession de ses facultés ; [[οἱ]] αἰσθανόμενοι THC les gens de bon sens.<br />'''Étymologie:''' [[ἀΐω]].
}}
}}
{{Abbott
{{Abbott