σομφός: Difference between revisions

1,829 bytes added ,  29 September 2017
38
(6_10)
(38)
Line 15: Line 15:
{{ls
{{ls
|lstext='''σομφός''': -ή, -όν, [[σπογγώδης]], πορώδης, [[ἀραιός]], σ. [[οἷον]] σπογγιὰ Ἱππ. 408. 42· ἐπὶ κισήρεως, Ἄλεξ. ἐν «Λεβ.» 5. 10· ἡ [[γλῶττα]] σὰρξ μανὴ καὶ σ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 11, 12· [[συχν]]. περὶ τῶν πνευμόνων, [[αὐτόθι]] 1. 17, 7, π. Ἀναπν. 15, 1, κ. ἀλλ.· σομφὴ [[σάρξ]], ἐπὶ ἰχθύων, Ἀρχέστρ. παρ’ Ἀθην. 316Α· ἐπὶ ἐδάφους, χώρη σ. καὶ [[ὕπαντρος]] Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 8, 8, πρβλ. 1. 14, 17. ΙΙ. μεταφ., ἐπὶ ἤχου, [[βαρυηχής]], [[βαθύφωνος]], βραχνός, σομφὸν φθέγγεσθαι Ἱππ. 471. 43· τὸ [[μέσον]] μεταξὺ τοῦ λευκὸς καὶ [[μέλας]] ἐπὶ ἤχων, ὡς τὸ φαιὸς ἐπὶ χρωμάτων, ἴδε Ἀριστ. Τοπ. 1. 13, 6 κἑξ.· [[οὕτως]] ἐν τῇ Λατ. fusca vox, ἀντίθετον τῷ candida, Κικ. Ν. D. 2. 146· πρβλ. [[ξουθός]]. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «σομφόν· χαῦνον». (Ὁ Κούρτ. παραβάλλων τὸ Λατ. fung-us, Γοτ. svamm-s ([[σπόγγος]]), Ἀρχ. Σκανδ. svamp-r, Ἀρχ. Γερμ. swam (schwamm) ἄγεται εἰς τὸ [[συμπέρασμα]] ὅτι τὸ σομφὸς [[εἶναι]] ταὐτὸν τῷ σφόγγος, σπόγγος).
|lstext='''σομφός''': -ή, -όν, [[σπογγώδης]], πορώδης, [[ἀραιός]], σ. [[οἷον]] σπογγιὰ Ἱππ. 408. 42· ἐπὶ κισήρεως, Ἄλεξ. ἐν «Λεβ.» 5. 10· ἡ [[γλῶττα]] σὰρξ μανὴ καὶ σ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 11, 12· [[συχν]]. περὶ τῶν πνευμόνων, [[αὐτόθι]] 1. 17, 7, π. Ἀναπν. 15, 1, κ. ἀλλ.· σομφὴ [[σάρξ]], ἐπὶ ἰχθύων, Ἀρχέστρ. παρ’ Ἀθην. 316Α· ἐπὶ ἐδάφους, χώρη σ. καὶ [[ὕπαντρος]] Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 8, 8, πρβλ. 1. 14, 17. ΙΙ. μεταφ., ἐπὶ ἤχου, [[βαρυηχής]], [[βαθύφωνος]], βραχνός, σομφὸν φθέγγεσθαι Ἱππ. 471. 43· τὸ [[μέσον]] μεταξὺ τοῦ λευκὸς καὶ [[μέλας]] ἐπὶ ἤχων, ὡς τὸ φαιὸς ἐπὶ χρωμάτων, ἴδε Ἀριστ. Τοπ. 1. 13, 6 κἑξ.· [[οὕτως]] ἐν τῇ Λατ. fusca vox, ἀντίθετον τῷ candida, Κικ. Ν. D. 2. 146· πρβλ. [[ξουθός]]. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «σομφόν· χαῦνον». (Ὁ Κούρτ. παραβάλλων τὸ Λατ. fung-us, Γοτ. svamm-s ([[σπόγγος]]), Ἀρχ. Σκανδ. svamp-r, Ἀρχ. Γερμ. swam (schwamm) ἄγεται εἰς τὸ [[συμπέρασμα]] ὅτι τὸ σομφὸς [[εἶναι]] ταὐτὸν τῷ σφόγγος, σπόγγος).
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό / [[σομφός]], -ή, -όν, ΝΑ<br />[[σπογγώδης]], [[πορώδης]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «σομφό [[ξύλο]]»<br /><b>βοτ.</b> τα εξωτερικά ζωντανά και λειτουργικά στρώματα του δευτερογενούς ξυλώματος τών δέντρων, τα οποία επιτελούν τη [[λειτουργία]] μεταφοράς νερού και ανόργανων θρεπτικών αλάτων στο φύλλωμά τους<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για ήχο) [[βαρύς]], [[χοντρός]] («σομφὸν φθέγγεσθαι» — λεγόταν για πρόσωπα που έχουν πολύποδα στη [[μύτη]], Ιπποκρ.)<br /><b>2.</b> (για ήχο) ο [[ενδιάμεσος]] [[μεταξύ]] ευκρινούς και συγκεχυμένου<br /><b>3.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> <i>ο [[σομφός]]<br />η [[κολοκυνθίς]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Κατά την επικρατέστερη [[άποψη]], το επίθ. [[σομφός]] ανάγεται σε ΙΕ τ. <i>swomb</i>(<i>h</i>)<i>o</i>-<i>s</i> «[[πορώδης]]» και συνδέεται με: αρχ. άνω γερμ. <i>svamp</i> «[[σπόγγος]]» (<b>πρβλ.</b> γερμ. <i>Schwamm</i> «[[σπόγγος]]»), αγγλοσαξ. <i>svamm</i> «[[σπόγγος]]». Πρόβλημα, [[ωστόσο]], γεννά η [[διατήρηση]] του αρκτικού <i>σ</i>- στον ελλ. τ. (<b>βλ.</b> και λ. [[σέλας]]). Η [[άποψη]], [[τέλος]], ότι πρόκειται για λ. ευρείας διάδοσης δεν θεωρείται πιθανή].
}}
}}