εἴκοσι: Difference between revisions

|mltxt=(AM [[εἴκοσι]] και προ φωνήεντος εἴκοσιν<br />Α και επικ. [[ἐείκοσι]] και ἐείκοσιν)<br />(απόλ. αριθμητ.) [[ποσότητα]] δύο δεκάδων<br /><b>νεοελλ.</b><br />(ως ουσ. με [[άρθρο]])<br /><b>1.</b> το [[είκοσι]]<br />α) η γραφική [[παράσταση]] του αριθμού<br />β) [[οτιδήποτε]] έχει τον αριθμό [[είκοσι]] (π.χ. [[θέση]], [[λαχνός]], [[δωμάτιο]])<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> τα [[είκοσι]]<br />τα [[είκοσι]] έτη.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η πρωταρχική λ. της Ελληνικής με [[σημασία]] «[[είκοσι]]» [[είναι]] <i>Fῑκατι</i> ([[πρβλ]]. αβ. <i>v</i><i>ī</i><i>saiti</i>, αρχ. ινδ. <i>vimśati</i>-, λατ. <i>viginti</i>) <span style="color: red;"><</span> ΙΕ τ. <i>wῑ</i>-<i>kamt</i>-<i>ĭ</i>, του οποίου το <i>wi</i>- αντιστοιχεί στο <i>di</i>-, <i>dwi</i>- ([[πρβλ]]. <i>δύο</i>, <i>δι</i>(<i>ς</i>), λατ. <i>bis</i>) και το <i>kmt</i>-<i>ĭ</i>, [[τύπος]] δυϊκού, <span style="color: red;"><</span> (<i>d</i>)<i>kmt</i> ([[πρβλ]]. [[δέκα]], [[εκατό]]). Το ιων. -αττ. [[είκοσι]] (<span style="color: red;"><</span> <i>ε</i>-(<i>F</i>)<i>ῑκοσι</i>, [[αντί]] του οποίου στον Όμηρο απαντά [[εσφαλμένος]] τ. <i>εείκοσι</i>, με σίγηση του <i>F</i> και [[συναίρεση]] του προθεματικού φωνήεντος <i>ε</i> με το <i>ῑ</i>), εμφανίζεται ως [[υστερογενής]] [[σχηματισμός]] στον οποίο το <i>ο</i> οφείλεται σε αναλογική [[επίδραση]] του τ. [[τριάκοντα]] ή σε [[άλλη]] [[απόδοση]] του <i>m</i>, ενώ το -<i>σι</i> <span style="color: red;"><</span> -<i>τι</i> προήλθε με συριστικοποίηση του <i>τ</i> προ του <i>ι</i>. Τέλος, ο [[επίσης]] [[πρωταρχικός]] τ. <i>Fῑκαστος</i> <span style="color: red;"><</span> ΙΕ τ. <i>w</i><i>ī</i>-<i>kmt</i>-<i>tos</i> και το ιων. -αττ. [[εικοστός]] σχηματίστηκε αναλογικά [[προς]] το [[τριακοστός]].