3,276,932
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
Line 16: | Line 16: | ||
|btext=<i>f.</i> προοίσω, <i>ao.</i> προήνεγκα, <i>ao.2</i> προήνεγκον, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> porter en avant :<br /><b>1</b> apporter, amener;<br /><b>2</b> avancer : τινά, porter <i>ou</i> pousser qqn en avant ; <i>particul.</i> emporter dans un convoi funèbre, acc. ; <i>fig.</i> faire avancer, être profitable, avantageux : [[εἴς]] [[τι]] pour qch;<br /><b>3</b> mettre au jour, produire : ἔριδα OD rivaliser d'ardeur ; <i>fig.</i> προσφέρειν [[μένος]] IL montrer du courage ; énoncer, proférer : ὀνείδεά τινι IL des reproches contre qqn ; annoncer, proclamer, publier, acc. ; rapporter, mentionner ; <i>en parl. d'un oracle</i> ordonner ; <i>t. de gramm.</i> prononcer;<br /><b>4</b> <i>en mauv. part</i> objecter, reprocher : [[τί]] τινι faire un reproche à qqn;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> l'emporter sur : τινός τινι <i>ou</i> τινὸς [[εἴς]] [[τι]] sur qqn en qch;<br /><i><b>Moy.</b></i> προφέρομαι proposer : ξεινοδόκῳ ἔριδα OD un combat à un hôte.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[φέρω]]. | |btext=<i>f.</i> προοίσω, <i>ao.</i> προήνεγκα, <i>ao.2</i> προήνεγκον, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> porter en avant :<br /><b>1</b> apporter, amener;<br /><b>2</b> avancer : τινά, porter <i>ou</i> pousser qqn en avant ; <i>particul.</i> emporter dans un convoi funèbre, acc. ; <i>fig.</i> faire avancer, être profitable, avantageux : [[εἴς]] [[τι]] pour qch;<br /><b>3</b> mettre au jour, produire : ἔριδα OD rivaliser d'ardeur ; <i>fig.</i> προσφέρειν [[μένος]] IL montrer du courage ; énoncer, proférer : ὀνείδεά τινι IL des reproches contre qqn ; annoncer, proclamer, publier, acc. ; rapporter, mentionner ; <i>en parl. d'un oracle</i> ordonner ; <i>t. de gramm.</i> prononcer;<br /><b>4</b> <i>en mauv. part</i> objecter, reprocher : [[τί]] τινι faire un reproche à qqn;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> l'emporter sur : τινός τινι <i>ou</i> τινὸς [[εἴς]] [[τι]] sur qqn en qch;<br /><i><b>Moy.</b></i> προφέρομαι proposer : ξεινοδόκῳ ἔριδα OD un combat à un hôte.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[φέρω]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=προ-φέρω, imperf. iter. προφέρεσκον; naar voren dragen met acc. naar voren brengen, aandragen; met acc. en dat..; ὡς ὄρνις... νεοσσοῖσι προφέρῃσι μάστακα zoals een vogel voor zijn jongen hapjes aandraagt Il. 9.323; met acc. en prep. bep..; πρόφερε πόδα σὸν ἐπὶ πλάτας zet uw voet vooruit naar het schip Eur. Tr. 1332; alleen acc..; μάντεις τε σφάγια προύφερον zieners brachten offerdieren naar voren Thuc. 6.69.2; van woorden naar voren brengen, uiten:; ὀνείδεα π. beschimpen Il. 2.251; μῦθον π. een gesprek beginnen Eur. Med. 189; aanvoeren:; μὴ προφέρετε τὴν τότε γενομένην ξυνωμοσίαν kom nu niet aan met het indertijd gesloten verbond Thuc. 3.64.2; verwijten:; μή μοι δῶρ’ ἐρατὰ πρόφερε... Ἀφροδίτης verwijt mij niet de heerlijke gaven van Aphrodite Il. 3.64; opdracht geven (van orakel), met inf.:; π. τὰς Ἀθήνας ἐλευθεροῦν opdracht geven Athene te bevrijden Hdt. 5.63.1; εἰς (τὸ) μέσον π. in de openbaarheid brengen, verkondigen:. ἵνα... τὰ μὲν ἀποβάλλῃ, τὰ δὲ εἰς μέσον προφέρων ὕμνῃ opdat hij sommige (melodieën) verwerpt, en andere in het openbaar zingt Plat. Lg. 812c. voortdragen, verder dragen:; προφέρουσα... θύελλα εἰς ὄρος een windvlaag die mij voortdraagt naar het gebergte Il. 6.346; Θάνατος προφέρων σώματα τέκνων de dood die de lichamen van de kinderen wegbrengt naar de Hades Eur. Med. 1111; voorwaarts brengen; abs..; ἠώς τοι προφέρει μὲν ὁδοῦ, προφέρει δὲ καὶ ἔργου de dageraad brengt je op weg, brengt je aan het werk Hes. Op. 579; overdr. van nut zijn:. μέγα προφέρειν ἐς τὸ κτήσασθαι δύναμιν van groot nut zijn voor het verwerven van een machtspositie Thuc. 1.93.3. te voorschijn brengen, tonen:; π. μένος moed tonen Il. 10.479; ἔριδα π. wedijveren Od. 6.92; πόλεμον π. oorlog ontketenen Hdt. 7.9γ; ook med.. κακὴν ἔριδα προφέρονται zij leveren vreselijke strijd Il. 3.7; οὐδὲ ἐς φάος τὸν λόγον προήνεγκεν hij stelde zijn leer niet in een helder daglicht Luc. 48.10. met gen. uitsteken boven, overtreffen:. προφέρειν εἰς εὐτυχίαν τῶν γειναμένων degenen die wel kinderen hebben in geluk overtreffen Eur. Med. 1092; πλούτῳ καὶ εἴδεϊ προφέρων Ἀθηναίων in rijkdom en uiterlijk boven de Atheners uitstekend Hdt. 6.127.4. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''προφέρω:''' (fut. προοίσω, aor. 1 προήνεγκα, aor. 2 προήνεγκον; Hom. - только praes., impf. и 3 л. sing. conjct. προφέρῃσι)<br /><b class="num">1)</b> [[приносить]], [[подносить]] (μάστακα νεοσσοῖσι Hom.);<br /><b class="num">2)</b> [[приводить]] (на заклание), приносить в жертву (σφάγια Thuc.);<br /><b class="num">3)</b> [[выносить вперед]], [[продвигать]]: πρόφερε [[πόδα]] σὸν ἐπὶ [[πλάτας]] Ἀχαιῶν Eur. ступай к ахейским кораблям; π. μὲν ὁδοῦ, π. δὲ καὶ ἔργου Hes. ускорять как путь, так и работу; προενεχθέντος τοῦ σώματος Arst. с продвижением тела вперед;<br /><b class="num">4)</b> [[помогать]], [[содействовать]] (π. ἐς τὸ κτήσασθαι δύναμιν Thuc.);<br /><b class="num">5)</b> [[опережать]], [[превосходить]] (τινός τινι Her., Thuc. и τινὸς εἴς τι Eur.);<br /><b class="num">6)</b> тж. med. выставлять: π. εἰς (τὸ) [[μέσον]] τι Plat. публично выступать с чем-л.;<br /><b class="num">7)</b> тж. med., перен. приводить, упоминать, ссылаться (μὴ προφέρετε τὴν [[τότε]] γενομένην ξυνωμοσίαν Thuc.): τὰ [[τοιαῦτα]] [[προοιστέον]] Arst. (в доказательство) вот что следует сказать; προφέρων Ἄρτεμιν Aesch. упоминая Артемиду, т. е. именем Артемиды; ἀναμνήσεως [[χάριν]] προφέρεσθαί τι Polyb. упоминать о чем-л. для освежения в памяти;<br /><b class="num">8)</b> med. (о звуке) издавать (ἀνθρωπίνας φωνάς Sext.);<br /><b class="num">9)</b> перен. [[бросать в лицо]], [[швырять]] (ὀνείδεά τινι Hom.);<br /><b class="num">10)</b> [[упрекать]], [[попрекать]] (τινί τι Hom., Her., Aeschin., Dem., Plut.);<br /><b class="num">11)</b> (об оракуле), [[возвещать]], [[указывать]], (τί τινι Her.): προὐνεχθέντος Aesch. по велению оракула;<br /><b class="num">12)</b> [[объявлять]] (πόλεμόν τινι Her.): τινὶ ἔριδα προφέρεσθαι Hom. вызывать кого-л. на состязание;<br /><b class="num">13)</b> [[обнаруживать]], [[высказывать]] ([[μένος]] Hom.): ἔριδα προφέρουσαι Hom. соревнуясь одна с другой. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 37: | Line 40: | ||
|lsmtext='''προφέρω:''' μέλ. <i>-[[οίσω]]</i>, αόρ. αʹ <i>-ήνεγκα</i>, αόρ. βʹ <i>-ήνεγκον</i>· Επικ. γʹ ενικ. υποτ. ενεστ. <i>προφέρῃσι</i> όπως αν προερχόταν από τύπο σε <i>-μι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[φέρω]] [[μπροστά]] σε κάποιον, [[φέρνω]] σε κάποιον, [[παρουσιάζω]], [[προσφέρω]], σε Ομήρ. Ιλ., Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για λέξεις, [[προφέρω]] ὀνείδεά τινι, [[επιρρίπτω]] μομφές σε κάποιον, [[κακίζω]], [[κατηγορώ]], Λατ. objicere, <i>μή μοι δῶρα πρόφερε Ἀφροδίτης</i>, στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[απλώς]], [[προφέρω]], λέω, [[αὐδάν]], <i>μῦθον</i>, σε Ευρ.· <i>πρ. Αἴγιναν πάτραν</i>, διακηρύσσουν αυτή ως [[πατρίδα]] τους, σε Πίνδ.<br /><b class="num">4.</b> [[φέρνω]] [[εμπρός]], κάνω λόγω, [[μνημονεύω]], σε Θουκ.· <i>προφέρων Ἄρτεμιν</i>, [[προβάλλω]] το [[αξίωμα]] αυτής, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">5.</b> λέγεται για [[μαντείο]], [[προβάλλω]] ως [[έργο]], σε Ηρόδ. — Παθ., <i>προὐνεχθέντος τινί</i> (γεν. απόλ.), εάν είχε διαταχθεί να ενεργήσει έτσι, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> [[παρουσιάζω]], [[επιδεικνύω]], σε Ομήρ. Ιλ.· ἔριδα [[προφέρω]], [[αμιλλώμαι]], [[ανταγωνίζομαι]], σε Ομήρ. Οδ.· πόλεμόν τινι [[προφέρω]], [[κηρύσσω]] πόλεμο [[εναντίον]] κάποιου, σε Ηρόδ. — Μέσ., <i>ξεινοδόκῳ ἔριδα προφέρεσθαι</i>, [[προκαλώ]] σε διαγωνισμό τον [[ξένο]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III.</b> [[φέρνω]] [[μακριά]], [[αρπάζω]] [[κάτι]] και το [[μεταφέρω]], λέγεται για [[θύελλα]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">IV. 1.</b> [[κινώ]] προς τα [[εμπρός]], [[πόδα]], σε Ευρ.· [[έπειτα]], [[προάγω]], [[ενισχύω]], [[βοηθώ]], <i>ἠὼςπροφέρει ὁδοῦ</i>, το [[ξημέρωμα]] βοηθάει στην [[πορεία]] κάποιου, σε Ησίοδ.· <i>πρ. εἴς τι</i>, [[συμβάλλω]], [[συντελώ]] στην [[επίτευξη]] ενός αντικειμένου, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> αμτβ., [[υπερέχω]], [[υπερβαίνω]] κάποιον, με γεν., σε Ηρόδ., Θουκ. | |lsmtext='''προφέρω:''' μέλ. <i>-[[οίσω]]</i>, αόρ. αʹ <i>-ήνεγκα</i>, αόρ. βʹ <i>-ήνεγκον</i>· Επικ. γʹ ενικ. υποτ. ενεστ. <i>προφέρῃσι</i> όπως αν προερχόταν από τύπο σε <i>-μι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[φέρω]] [[μπροστά]] σε κάποιον, [[φέρνω]] σε κάποιον, [[παρουσιάζω]], [[προσφέρω]], σε Ομήρ. Ιλ., Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για λέξεις, [[προφέρω]] ὀνείδεά τινι, [[επιρρίπτω]] μομφές σε κάποιον, [[κακίζω]], [[κατηγορώ]], Λατ. objicere, <i>μή μοι δῶρα πρόφερε Ἀφροδίτης</i>, στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[απλώς]], [[προφέρω]], λέω, [[αὐδάν]], <i>μῦθον</i>, σε Ευρ.· <i>πρ. Αἴγιναν πάτραν</i>, διακηρύσσουν αυτή ως [[πατρίδα]] τους, σε Πίνδ.<br /><b class="num">4.</b> [[φέρνω]] [[εμπρός]], κάνω λόγω, [[μνημονεύω]], σε Θουκ.· <i>προφέρων Ἄρτεμιν</i>, [[προβάλλω]] το [[αξίωμα]] αυτής, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">5.</b> λέγεται για [[μαντείο]], [[προβάλλω]] ως [[έργο]], σε Ηρόδ. — Παθ., <i>προὐνεχθέντος τινί</i> (γεν. απόλ.), εάν είχε διαταχθεί να ενεργήσει έτσι, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> [[παρουσιάζω]], [[επιδεικνύω]], σε Ομήρ. Ιλ.· ἔριδα [[προφέρω]], [[αμιλλώμαι]], [[ανταγωνίζομαι]], σε Ομήρ. Οδ.· πόλεμόν τινι [[προφέρω]], [[κηρύσσω]] πόλεμο [[εναντίον]] κάποιου, σε Ηρόδ. — Μέσ., <i>ξεινοδόκῳ ἔριδα προφέρεσθαι</i>, [[προκαλώ]] σε διαγωνισμό τον [[ξένο]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III.</b> [[φέρνω]] [[μακριά]], [[αρπάζω]] [[κάτι]] και το [[μεταφέρω]], λέγεται για [[θύελλα]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">IV. 1.</b> [[κινώ]] προς τα [[εμπρός]], [[πόδα]], σε Ευρ.· [[έπειτα]], [[προάγω]], [[ενισχύω]], [[βοηθώ]], <i>ἠὼςπροφέρει ὁδοῦ</i>, το [[ξημέρωμα]] βοηθάει στην [[πορεία]] κάποιου, σε Ησίοδ.· <i>πρ. εἴς τι</i>, [[συμβάλλω]], [[συντελώ]] στην [[επίτευξη]] ενός αντικειμένου, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> αμτβ., [[υπερέχω]], [[υπερβαίνω]] κάποιον, με γεν., σε Ηρόδ., Θουκ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''προφέρω''': Ἰων. παρατ. προφέρεσκεν, Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 686. 6· μέλλ. προοίσω· ἀόρ. α΄ προήνεγκα· ἀόρ. β΄ προήνεγκον Θουκ. 5. 17· παρ᾿ Ὁμήρ. μόνον ἐνεστ. καὶ παρατ.· γ΄ ἑνικ. ὑποτακτ. ἐνεστ. προφέρῃσι, ὡς εἰ ἐκ τύπου εἰς μι, Ἰλ. Ι. 323. Φέρω ἐνώπιόν τινος, [[πρός]] τινα, [[προσφέρω]], δίδω, [[ἐξάγω]], ὡς [[ὄρνις]]... νεοσσοῖσι προφέρῃσι μάστακα Ἰλ. ἔνθ᾿ ἀνωτ.· νέκυν Ἀχιλῆι Ρ. 121· οἱ μάντιες σφάγια προὔφερον Θουκ 6. 69· [[ἐντεῦθεν]] [[ὥσπερ]] ἐκ ταμιείου πρ. Ἰσοκρ. 11Ε. 2) ἐπὶ λέξεων, [[προφέρω]] ὀνείδεά τινι, [[ἐπιρρίπτω]] ὀνείδη, μομφὰς κατά τινος ἐπί τινι, [[κακίζω]], [[ὀνειδίζω]] διά τι, Ἰλ. Β. 251· καὶ οὕτω, πρ. τινί, κατηγορῶ ἢ [[κατακρίνω]] τινὰ διά τι, λατιν. objicere, exprobrare, μὴ μοι δῶρ᾿ ἐρατὰ πρόφερε χρυσέης Ἀφροδίτης Ἰλ. Γ. 64, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 3., 3. 120., 8. 61. 125. Ἰσοκρ. 61Ε· πρ. [[τοὔνομα]] τοῦτο ὡς [[ὄνειδος]] Δημ. 576. 13. 3) [[ἁπλῶς]] «[[προφέρω]]», [[λέγω]] (ἴδε [[προφορικός]]), αὐδάν, μῦθον Εὐρ. Ἱκέτ. 600, Μήδ. 189· πρ. Αἴγιναν πάτραν, [[διακηρύττω]] αὐτὴν ὡς πατρίδα, Πινδ. Ι. 6 (4). 55· πρ. εἰς [[μέσον]] ἢ εἰς τὸ μ., προ [[τείνω]], Πλάτ. Νόμ. 812C, 936A (καὶ [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ὁ αὐτ. ἐν Φιλήβ. 57Α), 4) [[κάμνω]] λόγον, [[μνημονεύω]], μὴ προσφέρετε τὴν [[τότε]] γενομένην ξυνωμοσίαν Θουκ. 3. 64. πρβλ. 5. 26, Πλάτ. Σοφ. 259D· προσφέρων Ἄρτεμιν, προβάλλων τὸ [[ἀξίωμα]] αὐτῆς, Αἰσχύλ. Ἀγ. 201· πρ. τὰς ἐπονειδίστους τῶν ἡδονῶν, ἀναφέρων ὡς [[παράδειγμα]], Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 10. 3, 8, πρβλ. Πολιτ. 3. 17, 6· - οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσῳ, ζῷα ἀνθρωπίνας πρ. φωνὰς Σέξτ. Ἐμπ. π. Π. 1. 73· ἀναμνήσεως [[χάριν]] πρ. Πολύβ. 4. 66, 10. 5) ἐπὶ μαντείου [[προβάλλω]] ὡς [[ἔργον]] (πρβλ. [[προτίθημι]] Ι. 5), τοῖσι Θηραίοισι πρέφερε ἡ Πυθίη τὴν ἐς Λιβύην ἀποικίην Ἡρόδ. 4. 151· ἡ Πυθίη προφέρει σφι, τὰς Ἀθήνας ἐλευθεροῦν ὁ αὐτ. 5. 63 - Παθ., προὐνεχθέντος τινὶ (γεν. ἀπόλ.), ἐὰν ἤθελε διαταχθῇ τις νὰ πράξῃ οὕτω, Αἰσχύλ. Ἀγ. 964. ΙΙ. παρουσιάζω, δεικνύω, ἐπιδεικνύω, πρ. [[μένος]] Ἰλ. Κ. 479· [[προφέρω]] ἔριδα, ἁμιλλῶμαι, Ὀδ. Ζ. 92· πόλεμόν τινι [[προφέρω]], κηρύττω πόλεμον κατά τινος, Ἡρόδ. 7. 9, 3. - Μέσ., ἀνὴρ [[ὅστις]] ξεινοδόκῳ ἔριδι προφέρηται ἀέθλων, [[ὅστις]] τὸν ξενίζοντα αὐτὸν προκαλεῖ εἰς ἅμιλλαν ἀγώνων Ὀδ. Θ. 210, πρβλ. Ἰλ. Γ. 7. ΙΙΙ. [[πόρρω]] [[φέρω]], [[φέρω]] [[μακράν]], [[ἁρπάζω]] τι καὶ τὸ [[φέρω]] [[μακράν]], προφέρουσα κακὴ ἀνέμοιο [[θύελλα]] εἰς [[ὄρος]] ἢ εἰς [[κῦμα]] πολυφλοίσβοιο θαλάσσης Ἰλ. Ζ. 346, Ὀδ. Υ. 64· [[οὕτως]] ἐπὶ τοῦ θανάτου, πρ. σώματα τέκνων Εὐρ. Μήδ. 1111. IV. θέτω ἢ κινῶ πρὸς τὰ ἐμπρός, [[πόδα]] Εὐρ. Τρῳ. 1332· - ἀκολούθως, [[προάγω]], βοηθῶ, Λατ. proferre, promovere, ἠώς τοι προφέρει μὲν ὁδοῦ, πρ. δὲ καὶ ἔργου, ἀντὶ φέρει [[πρόσω]] τῆς ὁδοῦ, προάγει εἰς τὴν ὁδὸν καὶ εἰς τὸ [[ἔργον]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 577· οὕτω, πρ. εἴς τι, συντελῶ, βοηθῶ [[πρός]] τι, Θουκ. 1. 93, πρβλ. Πινδ. Π. 2. 159· [[ὡσαύτως]], πρ. [[πρός]] τι Δίων Κ. 78. 38. - Παθ., κινοῦμαι πρὸς τὰ ἐμπρός, Ἀριστ. π. Ζ. Πορείας 12, 4. 2) ἀμεταβ., ὑπερτερῶ, [[ὑπερβαίνω]] τινά, τινὸς Σιμωνίδ. 165, Ἀνθ. Π. 9. 344 ([[ἔνθα]] κοινῶς φέρεται ὁππόσον Οὐρανίην [[Καλλιόπη]] προφέρει)· μετὰ δοτ. πράγμ., εἴρια καλλονῇ τε προφέροντα καὶ ἀρετῇ τῶν ἀπὸ τῶν ὀΐων, ἔρια ὑπερέχοντα κατά τε τὸ [[κάλλος]] καὶ τὴν ἀξίαν τῶν ἀπὸ τῶν προβάτων ἐρίων, Ἡρόδ. 3. 106· πλούτῳ καὶ εἴδεϊ προφέρων Ἀθηναίων ὁ αὐτ. 6. 127· ἡ [[Νάξος]] εὐδαιμονίῃ τῶν νήσων πρ. ὁ αὐτ. 5. 28, πρβλ. Θουκ. 1. 123., 2, 89· [[ὡσαύτως]], πρ. τινὸς εἴς τι Εὐρ. Μήδ. 1092· ἔν τινι Δίων Κ. 77. 11· - [[ἐντεῦθεν]] [[προφερής]]. V. γεννῶ τέκνα, Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 686. 6. VI. [[φέρω]] [[ἔμπροσθεν]], [[λύχνον]] τινὶ Δίων Κ. 39. 31, πρβλ. 72. 17. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj |