προφέρω: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0796.png Seite 796]] (s. [[φέρω]]), vorwärts tragen, [[fortführen]]; [[αἴθε]] μ' ἀναρπάξασα [[θύελλα]] οἴχοιτο προφέρουσα, Od. 20, 64, vgl. Il. 6, 346; – hervortragen, vor Einem hintragen, zubringen, [[darbringen]], Hom., der nur praes. u. imperf. hat: ὡς δ' [[ὄρνις]] ἀπτῆσι νεοσσοῖσι προφέρῃσιν μάστακα, Il. 9, 323; αἴ κε νέκυν περ Ἀχιλλῆϊ προφέρωμεν, 17, 121; auch οὐκ ἄν [[σφιν]] ὀνείδεά τε προφέροις, Il. 2, 251, Schmähworte vorbringen gegen sie; daher μή μοι δῶρ' ἐρατὰ πρόφερε χρυσέης Ἀφροδίτης, wirf mir nicht die Gaben der Aphrodite vor, 3, 64; u. so übh. im Reden [[vorbringen]], vortragen, erwähnen, Αἴγιναν προφέρει [[στόμα]] πάτραν, Aegina bringt ihr Mund als ihr Vaterland vor, Pind. I. 4, 43; δόμοισι προὐνεχθέντος ἐν χρηστηρίοις, Aesch. Ag. 938, vgl. 194; τίν' αὐδὰν τάνδε προφέρεις νέαν, Eur. Suppl. 600; μῦθον, Med. 189, so von der Pythia. mit folgdm acc. c. inf., Her. 5, 63; bes. auch Einem Etwas, vorwerfen, vorrücken, τινί τι, 1, 3. 4, 151; vgl. [[ὅστις]] [[ἄνθρωπος]] ὢν ἀνθρώπῳ τύχην προφέρει, Dem. 18. 252, ἑκάστῳ τὰς ἰδίας συμφοράς, neben ὀνειδίζειν, 22, 62; u. med., Pol. 5, 11, 2; [[τἀναντία]] ἀεὶ προφέρειν ἐν τοῖς λόγοις, Plat. Soph. 259 d, auch im med., οὗ [[ἕνεκα]] [[ταῦτα]] προηνεγκάμεθα εἰς τὸ [[μέσον]], Phil. 57 a; μὴ προφέρετε τὴν [[τότε]] γενομένην ξυνωμοσίαν, führt nicht an, Thuc. 3, 64, πολλὰς δικαιώσεις προενεγκόντων ἀλλήλοις, 5, 17; Xen. u. Folgende; auch = aussprechen, προφέρεται κατ' ὀξεῖαν τάσιν, Ath. II, 53 a; – hervortragen, [[sichtbar werden lassen]], [[zeigen]], [[μένος]], Muth zeigen, beweisen, Il. 10, 479; ἔριδα, Wetteifer zeigen, einen Wettkampf anstellen, Od. 6, 92; u. eben so im, med., [[ὅστις]] ξεινοδόκῳ ἔριδα προφέρηται ἀέθλων, dem Wirthe einen Wettkampf entgegenbringen, antragen, sich mit ihm in einen Wettkampf einlassen, Od. 8, 210, vgl. Il. 3, 7; εἰς [[μέσον]], Plat. Legg. XI, 936 a; u. med. erwähnen, vorbringen, ἀναμνήσεως [[χάριν]] προηνεγκάμεθα, Pol. 4, 66, 10; Sp. – Pass., [[γέλως]] προοῖσται, Luc. Paras. 2. – Vorwärts, [[weiterbringen]], [[fördern]], ὁδοῦ, ἔργου, beim Gehen, bei der Arbeit förderlich sein, gleichsam φέρειν [[πρόσω]] ὁδοῦ, ἔργου, Hes. O. 581; ἐν πάντα νόμον [[εὐθύγλωσσος]] ἀνὴρ προφέρει, Pind. P. 2, 86, er ist förderlich, wie Thuc. 1, 93, καὶ αὐτοὺς ναυτικοὺς γεγενημένους μέγα προφέρειν ἐς τὸ κτήσασθαι δύναμιν; pass. zunehmen, gedeihen, Sp., wie Plut. – [[Übertreffen]], Vorzüge haben, τινός τινι, vor Einem in Etwas, εἴρια καλλονῇ τε προφέροντα καὶ ἀρετῇ τῶν ἀπὸ τῶν ὀΐων, an Güte u. Schönheit Vorzüge habend vor der Schaafwolle, diese übertreffend, Her. 3, 106; πλούτῳ καὶ εἴδεϊ προφέρων Ἀθηναίων, an Reichthum u. Schönheit alle Athener übertreffend, 6, 127; εὐψυχίᾳ [[οὐδέν]], Thuc. 2, 89; auch τινὸς εἴς τι, wie [[προφέρω]] σου εἰς εὐτυχίαν Eur. Med. 1088.

}}

{{ls

|lstext='''προφέρω''': Ἰων. παρατ. προφέρεσκεν, Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 686. 6· μέλλ. προοίσω· ἀόρ. α΄ προήνεγκα· ἀόρ. β΄ προήνεγκον Θουκ. 5. 17· παρ᾿ Ὁμήρ. μόνον ἐνεστ. καὶ παρατ.· γ΄ ἑνικ. ὑποτακτ. ἐνεστ. προφέρῃσι, ὡς εἰ ἐκ τύπου εἰς μι, Ἰλ. Ι. 323. Φέρω ἐνώπιόν τινος, [[πρός]] τινα, [[προσφέρω]], δίδω, [[ἐξάγω]], ὡς [[ὄρνις]]... νεοσσοῖσι προφέρῃσι μάστακα Ἰλ. ἔνθ᾿ ἀνωτ.· νέκυν Ἀχιλῆι Ρ. 121· οἱ μάντιες σφάγια προὔφερον Θουκ 6. 69· [[ἐντεῦθεν]] [[ὥσπερ]] ἐκ ταμιείου πρ. Ἰσοκρ. 11Ε. 2) ἐπὶ λέξεων, [[προφέρω]] ὀνείδεά τινι, [[ἐπιρρίπτω]] ὀνείδη, μομφὰς κατά τινος ἐπί τινι, [[κακίζω]], [[ὀνειδίζω]] διά τι, Ἰλ. Β. 251· καὶ οὕτω, πρ. τινί, κατηγορῶ ἢ [[κατακρίνω]] τινὰ διά τι, λατιν. objicere, exprobrare, μὴ μοι δῶρ᾿ ἐρατὰ πρόφερε χρυσέης Ἀφροδίτης Ἰλ. Γ. 64, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 3., 3. 120., 8. 61. 125. Ἰσοκρ. 61Ε· πρ. [[τοὔνομα]] τοῦτο ὡς [[ὄνειδος]] Δημ. 576. 13. 3) [[ἁπλῶς]] «[[προφέρω]]», [[λέγω]] (ἴδε [[προφορικός]]), αὐδάν, μῦθον Εὐρ. Ἱκέτ. 600, Μήδ. 189· πρ. Αἴγιναν πάτραν, [[διακηρύττω]] αὐτὴν ὡς πατρίδα, Πινδ. Ι. 6 (4). 55· πρ. εἰς [[μέσον]] ἢ εἰς τὸ μ., προ [[τείνω]], Πλάτ. Νόμ. 812C, 936A (καὶ [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ὁ αὐτ. ἐν Φιλήβ. 57Α), 4) [[κάμνω]] λόγον, [[μνημονεύω]], μὴ προσφέρετε τὴν [[τότε]] γενομένην ξυνωμοσίαν Θουκ. 3. 64. πρβλ. 5. 26, Πλάτ. Σοφ. 259D· προσφέρων Ἄρτεμιν, προβάλλων τὸ [[ἀξίωμα]] αὐτῆς, Αἰσχύλ. Ἀγ. 201· πρ. τὰς ἐπονειδίστους τῶν ἡδονῶν, ἀναφέρων ὡς [[παράδειγμα]], Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 10. 3, 8, πρβλ. Πολιτ. 3. 17, 6· - οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσῳ, ζῷα ἀνθρωπίνας πρ. φωνὰς Σέξτ. Ἐμπ. π. Π. 1. 73· ἀναμνήσεως [[χάριν]] πρ. Πολύβ. 4. 66, 10. 5) ἐπὶ μαντείου [[προβάλλω]] ὡς [[ἔργον]] (πρβλ. [[προτίθημι]] Ι. 5), τοῖσι Θηραίοισι πρέφερε ἡ Πυθίη τὴν ἐς Λιβύην ἀποικίην Ἡρόδ. 4. 151· ἡ Πυθίη προφέρει σφι, τὰς Ἀθήνας ἐλευθεροῦν ὁ αὐτ. 5. 63 - Παθ., προὐνεχθέντος τινὶ (γεν. ἀπόλ.), ἐὰν ἤθελε διαταχθῇ τις νὰ πράξῃ οὕτω, Αἰσχύλ. Ἀγ. 964. ΙΙ. παρουσιάζω, δεικνύω, ἐπιδεικνύω, πρ. [[μένος]] Ἰλ. Κ. 479· [[προφέρω]] ἔριδα, ἁμιλλῶμαι, Ὀδ. Ζ. 92· πόλεμόν τινι [[προφέρω]], κηρύττω πόλεμον κατά τινος, Ἡρόδ. 7. 9, 3. - Μέσ., ἀνὴρ [[ὅστις]] ξεινοδόκῳ ἔριδι προφέρηται ἀέθλων, [[ὅστις]] τὸν ξενίζοντα αὐτὸν προκαλεῖ εἰς ἅμιλλαν ἀγώνων Ὀδ. Θ. 210, πρβλ. Ἰλ. Γ. 7. ΙΙΙ. [[πόρρω]] [[φέρω]], [[φέρω]] [[μακράν]], [[ἁρπάζω]] τι καὶ τὸ [[φέρω]] [[μακράν]], προφέρουσα κακὴ ἀνέμοιο [[θύελλα]] εἰς [[ὄρος]] ἢ εἰς [[κῦμα]] πολυφλοίσβοιο θαλάσσης Ἰλ. Ζ. 346, Ὀδ. Υ. 64· [[οὕτως]] ἐπὶ τοῦ θανάτου, πρ. σώματα τέκνων Εὐρ. Μήδ. 1111. IV. θέτω ἢ κινῶ πρὸς τὰ ἐμπρός, [[πόδα]] Εὐρ. Τρῳ. 1332· - ἀκολούθως, [[προάγω]], βοηθῶ, Λατ. proferre, promovere, ἠώς τοι προφέρει μὲν ὁδοῦ, πρ. δὲ καὶ ἔργου, ἀντὶ φέρει [[πρόσω]] τῆς ὁδοῦ, προάγει εἰς τὴν ὁδὸν καὶ εἰς τὸ [[ἔργον]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 577· οὕτω, πρ. εἴς τι, συντελῶ, βοηθῶ [[πρός]] τι, Θουκ. 1. 93, πρβλ. Πινδ. Π. 2. 159· [[ὡσαύτως]], πρ. [[πρός]] τι Δίων Κ. 78. 38. - Παθ., κινοῦμαι πρὸς τὰ ἐμπρός, Ἀριστ. π. Ζ. Πορείας 12, 4. 2) ἀμεταβ., ὑπερτερῶ, [[ὑπερβαίνω]] τινά, τινὸς Σιμωνίδ. 165, Ἀνθ. Π. 9. 344 ([[ἔνθα]] κοινῶς φέρεται ὁππόσον Οὐρανίην [[Καλλιόπη]] προφέρει)· μετὰ δοτ. πράγμ., εἴρια καλλονῇ τε προφέροντα καὶ ἀρετῇ τῶν ἀπὸ τῶν ὀΐων, ἔρια ὑπερέχοντα κατά τε τὸ [[κάλλος]] καὶ τὴν ἀξίαν τῶν ἀπὸ τῶν προβάτων ἐρίων, Ἡρόδ. 3. 106· πλούτῳ καὶ εἴδεϊ προφέρων Ἀθηναίων ὁ αὐτ. 6. 127· ἡ [[Νάξος]] εὐδαιμονίῃ τῶν νήσων πρ. ὁ αὐτ. 5. 28, πρβλ. Θουκ. 1. 123., 2, 89· [[ὡσαύτως]], πρ. τινὸς εἴς τι Εὐρ. Μήδ. 1092· ἔν τινι Δίων Κ. 77. 11· - [[ἐντεῦθεν]] [[προφερής]]. V. γεννῶ τέκνα, Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 686. 6. VI. [[φέρω]] [[ἔμπροσθεν]], [[λύχνον]] τινὶ Δίων Κ. 39. 31, πρβλ. 72. 17.

}}

{{Autenrieth