δοκέω: Difference between revisions

m
no edit summary
m (Text replacement - "Pl.''Tht.''" to "Pl.''Tht.''")
mNo edit summary
Line 36: Line 36:
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=δοκῶ; [[imperfect]] ἐδόκουν; 1st aorist [[ἔδοξα]]; ([[akin]] to [[δέχομαι]] or [[δέκομαι]], [[whence]] [[δοκός]] an [[assumption]], [[opinion]] (cf. Latin decus, decet, dignus; [[Curtius]], § 15; cf. his Das Verbum, i., pp. 376,382)); (from Homer down);<br /><b class="num">1.</b> to be of [[opinion]], [[think]], [[suppose]]: followed by an accusative [[with]] an infinitive, R G L Tr); [[δοκέω]] itself, ὁ δοκεῖ ἔχειν); ἐδόκουν [[πνεῦμα]] θεωρεῖν); μή δόξητε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς do [[not]] [[suppose]] [[that]] ye [[may]] [[think]], [[ὅτι]], T WH); T Tr WH); ἡ [[ὥρα]] οὐ δοκεῖτε ὁ [[υἱός]] τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται); R G L brackets Tr marginal [[reading]] brackets); forming a [[parenthesis]] in the [[midst]] of a [[question]]: πόσῳ, δοκεῖτε, χείρονος ἀξιωθήσεται τιμωρίας; [[Aristophanes]] Aeharn. 12 [[πῶς]] τουτ' ἐσεισε μου, δοκεῖς, [[τήν]] καρδίαν; [[Anacreon]] (530 B.C.>) 40,15 (i. e., 35 (33), 16) πόσον, δοκεῖς, πονουσιν, [[ἔρως]], ὅσους σύ βαλλεις;). (Synonym: [[see]] [[ἡγέομαι]], at the [[end]])<br /><b class="num">2.</b> intransitive, to [[seem]], be accounted, reputed: [[ἔδοξα]] ἐμαυτῷ [[δεῖν]] [[πρᾶξαι]], I seemed to [[myself]], i. e. I [[thought]], Buttmann, 111 (97)); οἱ δοκοῦντες ἄρχειν those [[that]] are accounted to [[rule]], [[who]] are recognized as rulers, οἱ δοκοῦντες [[εἶναι]] τί those [[who]] are reputed to be [[somewhat]] (of [[importance]]), and [[therefore]] [[have]] [[influence]], [[Plato]], Euthyd., p. 303c.); [[simply]], οἱ δοκοῦντες those [[highly]] [[esteemed]], of [[repute]], looked up to, [[influential]], [[Euripides]], Hec. 295, [[where]] cf. Schafer; (cf. Winer's Grammar, § 45,7)). By [[way]] of [[courtesy]], things [[certain]] are [[sometimes]] said δοκεῖν, as in [[Cicero]], offic. 3,2, 6 ut tute tibi defuisse videare); Winer's Grammar, § 65,7c.<br /><b class="num">3.</b> impersonally, δοκεῖ μοι, it seems to me; i. e.<br /><b class="num">a.</b> I [[think]], [[judge]]": [[thus]] in questions, τί [[σοι]] ([[ὑμῖν]]) δοκεῖ; [[κατά]] τό δοκοῦν αὐτοῖς as seemed [[good]] to [[them]], Lucian, Tim. § 25, and [[παρά]] τό δοκοῦν [[ἡμῖν]], [[Thucydides]] 1,84).<br /><b class="num">b.</b> ἔδοξε μοι it seemed [[good]] to, [[pleased]], me; I [[determined]]: followed by an infinitive, [[also]] [[often]] in Greek writings. Compare: [[εὐδοκέω]], [[συνδοκέω]], [[εὐδοκέω]]. [ SYNONYMS: δοκεῖν 2, φαίνεσθαι: φαίνεσθαι ([[primarily]] of [[luminous]] bodies) makes [[reference]] to the [[actual]] [[external]] [[appearance]], [[generally]] [[correct]] [[but]] [[possibly]] [[deceptive]]; δοκεῖν refers to the subjective [[judgment]], [[which]] [[may]] or [[may]] [[not]] [[conform]] to the [[fact]]. Hence, [[such]] a [[combination]] as δοκεῖ φαίνεσθαι is no pleonasm. Cf. Trench, § lxxx.; Schmidt, [[chapter]] 15.]
|txtha=δοκῶ; [[imperfect]] ἐδόκουν; 1st aorist [[ἔδοξα]]; ([[akin]] to [[δέχομαι]] or [[δέκομαι]], [[whence]] [[δοκός]] an [[assumption]], [[opinion]] (cf. Latin decus, decet, dignus; [[Curtius]], § 15; cf. his Das Verbum, i., pp. 376,382)); (from Homer down);<br /><b class="num">1.</b> to be of [[opinion]], [[think]], [[suppose]]: followed by an accusative [[with]] an infinitive, R G L Tr); [[δοκέω]] itself, ὁ δοκεῖ ἔχειν); ἐδόκουν [[πνεῦμα]] θεωρεῖν); μή δόξητε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς do [[not]] [[suppose]] [[that]] ye [[may]] [[think]], [[ὅτι]], T WH); T Tr WH); ἡ [[ὥρα]] οὐ δοκεῖτε ὁ [[υἱός]] τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται); R G L brackets Tr marginal [[reading]] brackets); forming a [[parenthesis]] in the [[midst]] of a [[question]]: πόσῳ, δοκεῖτε, χείρονος ἀξιωθήσεται τιμωρίας; [[Aristophanes]] Aeharn. 12 [[πῶς]] τουτ' ἐσεισε μου, δοκεῖς, [[τήν]] καρδίαν; [[Anacreon]] (530 B.C.>) 40,15 (i. e., 35 (33), 16) πόσον, δοκεῖς, πονουσιν, [[ἔρως]], ὅσους σύ βαλλεις;). (Synonym: [[see]] [[ἡγέομαι]], at the [[end]])<br /><b class="num">2.</b> intransitive, to [[seem]], be accounted, reputed: [[ἔδοξα]] ἐμαυτῷ [[δεῖν]] [[πρᾶξαι]], I seemed to [[myself]], i. e. I [[thought]], Buttmann, 111 (97)); οἱ δοκοῦντες ἄρχειν those [[that]] are accounted to [[rule]], [[who]] are recognized as rulers, οἱ δοκοῦντες [[εἶναι]] τί those [[who]] are reputed to be [[somewhat]] (of [[importance]]), and [[therefore]] [[have]] [[influence]], [[Plato]], Euthyd., p. 303c.); [[simply]], οἱ δοκοῦντες those [[highly]] [[esteemed]], of [[repute]], looked up to, [[influential]], [[Euripides]], Hec. 295, [[where]] cf. Schafer; (cf. Winer's Grammar, § 45,7)). By [[way]] of [[courtesy]], things [[certain]] are [[sometimes]] said δοκεῖν, as in [[Cicero]], offic. 3,2, 6 ut tute tibi defuisse videare); Winer's Grammar, § 65,7c.<br /><b class="num">3.</b> impersonally, δοκεῖ μοι, it seems to me; i. e.<br /><b class="num">a.</b> I [[think]], [[judge]]": [[thus]] in questions, τί [[σοι]] ([[ὑμῖν]]) δοκεῖ; [[κατά]] τό δοκοῦν αὐτοῖς as seemed [[good]] to [[them]], Lucian, Tim. § 25, and [[παρά]] τό δοκοῦν [[ἡμῖν]], [[Thucydides]] 1,84).<br /><b class="num">b.</b> ἔδοξε μοι it seemed [[good]] to, [[pleased]], me; I [[determined]]: followed by an infinitive, [[also]] [[often]] in Greek writings. Compare: [[εὐδοκέω]], [[συνδοκέω]], [[εὐδοκέω]]. [ SYNONYMS: δοκεῖν 2, φαίνεσθαι: φαίνεσθαι ([[primarily]] of [[luminous]] bodies) makes [[reference]] to the [[actual]] [[external]] [[appearance]], [[generally]] [[correct]] [[but]] [[possibly]] [[deceptive]]; δοκεῖν refers to the subjective [[judgment]], [[which]] [[may]] or [[may]] [[not]] [[conform]] to the [[fact]]. Hence, [[such]] a [[combination]] as δοκεῖ φαίνεσθαι is no pleonasm. Cf. Trench, § lxxx.; Schmidt, [[chapter]] 15.]
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />(AM δοκῶ, [[δοκέω]])<br />Ι. [[δοκώ]] <b>αρχ.-μσν.</b> και «δοκεῖ μοι» — [[νομίζω]], [[θαρρώ]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />(<i>ε</i>)<i>δοκήθηκα</i><br />αντιλήφθηκα<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> <b>απρόσ.</b> «δοκεῖ μοι» — μού φαίνεται [[ορθό]]<br /><b>2.</b> (προσωπικό με δοτ.) [[φαίνομαι]] («[[μάλα]] μοι δοκέει πεπνυμένος [[εἶναι]]», <b>Αισχ.</b>)<br /><b>3.</b> (<b>για πρόσ.</b>) θεωρούμαι, νομίζομαι, υπάρχει η [[γνώμη]] για μένα («δόξαντι χρήμασι πεισθῆναι τὴν ἀναχώρησιν», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>4.</b> θεωρούμαι πως έχω κάποια [[αξία]] («[[κηρύσσω]] ἐν τοῖς ἔθνεσι, κατ' ἰδίαν δὲ τοῖς δοκοῦσι», ΚΔ)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[σκέπτομαι]], [[υποθέτω]], [[φαντάζομαι]]<br /><b>2.</b> (για όνειρο ή [[φαντασία]] σε παρωχημένο [[συνήθως]] χρόνο) [[βλέπω]], [[θωρώ]]<br /><b>3.</b> έχω σκοπό, [[προτίθεμαι]] να [[κάνω]]<br /><b>4.</b> <b>(απολ.)</b> έχω ή [[σχηματίζω]] [[γνώμη]], [[ιδέα]] για [[κάτι]]<br /><b>5.</b> (συν. σε παρενθετικές φράσεις) [[νομίζω]], [[πιστεύω]] (α. «τῷ μὲν γὰρ πατρί, δοκῶ, Πυριλάμπης [[ὄνομα]]», <b>Πλούτ.</b>)<br />β. «πῶς δοκεῖς;» παρενθετική [[φράση]] για να προκαλέσει [[προσοχή]]<br /><b>6.</b> «δοκῶ μοι» <br />α) [[κατά]] την [[κρίση]] μου, φαίνεται<br />β) [[είμαι]] αποφασισμένος<br /><b>7.</b> [[φαίνομαι]], [[προσποιούμαι]] ότι [[κάνω]] [[κάτι]]<br /><b>8.</b> (για [[ενέργεια]] ή [[επίδραση]] αντικειμένου στο [[πνεύμα]]) α) [[φαίνομαι]]<br />β) (με απρμφ. μέλλ.) [[φαίνομαι]] [[πιθανός]], [[φαίνομαι]] ή θεωρούμαι ότι έχω πράξει<br /><b>9.</b> <b>(απολ.)</b> [[φαίνομαι]] σε [[αντίθεση]] με την [[πραγματικότητα]] («οὐ δοκεῖν [[ἄριστος]], ἀλλ' [[εἶναι]] θέλει», <b>Αισχ.</b>)<br /><b>10.</b> μού φαίνεται καλό, [[αποφασίζω]]<br /><b>11.</b> <b>απρόσ.</b> (για [[κοινή]] [[απόφαση]], [[ψήφισμα]] <b>κ.λπ.</b>) [[αποφασίζω]]<br />(«ἔδοξε τῇ βουλῆ καὶ τῷ δήμῳ)<br /><b>12.</b> (με αιτ. απολ.) <i>δόξαν</i><br />[[αφού]] αποφασίστηκε, φάνηκε καλό<br /><b>13.</b> (για [[κατηγορούμενο]]) αποδεικνύομαι ότι<br /><b>14.</b> [[είμαι]] αναγνωρισμένος, [[παραδεκτός]]<br /><b>15.</b> [[συχνά]] οι σημασίες [[νομίζω]] και [[φαίνομαι]] αντιπαραβάλλονται («τὸ δοκοῦνἑκάστῳ τοῦτο καὶ [[εἶναι]] τῷ δοκοῦν τι» — αυτό που φαίνεται στον καθένα αυτό και υπάρχει γι' αυτόν που το νομίζει, <b>Πλάτ.</b>)<br />II. (η μτχ. ενεστ. ουδ.) το [[δοκούν]] (AM δοκοῦν)<br /><b>φρ.</b> «κατὰ τὸ δοκοῦν»<br /><b>1.</b> όπως αρέσει σε κάποιον, όπως του φαίνεται σωστό<br /><b>2.</b> αυθαίρετα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[δοκώ]], όπως εξάλλου και τα [[δοκάζω]], [[δοκεύω]], σχηματίστηκε από το θ. του [[δέχομαι]] / [[δέκομαι]] και ταυτίζεται μορφολογικά με το λατ. <i>doceo</i> «[[διδάσκω]], [[εκπαιδεύω]]». Το ρ. [[δοκώ]] «[[θεωρώ]], [[πιστεύω]]» [[αλλά]] και «θεωρούμαι, νομίζομαι» που αναφέρεται στις έννοιες της σκέψεως, της γνώμης ή της κρίσεως μπορεί να αναχθεί σε μια πρωταρχική, γενική [[ιδέα]], η οποία εμφανίζεται [[εξίσου]] στα [[δέχομαι]] / [[δέκομαι]], λατ. <i>decet</i> κ.λπ. Είναι η [[έννοια]] της τηρήσεως της απόλυτης ταυτίσεως ή της αναλογίας [[προς]] αυτό που [[πρέπει]], που αρμόζει.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[δόκιμος]], [[δόξα]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[δοκή]], [[δόκημα]], [[δόκησις]], [[δοκώ]].<br /><b>(II)</b><br />δοκῶ (-όω) (Α) [[δοκός]]<br />[[στεγάζω]] με δοκάρια.<br /><b>(III)</b><br />[[δοκώ]], η (Α)<br />[[δόκησις]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Παράλληλος τ. του [[δόκος]] <span style="color: red;"><</span> [[δοκώ]]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm