διατρίβω: Difference between revisions

m
Text replacement - "ἐπί τινι" to "ἐπί τινι"
m (Text replacement - "D.S." to "D.S.")
m (Text replacement - "ἐπί τινι" to "ἐπί τινι")
Line 17: Line 17:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> διατρίψω, <i>ao.2 Pass.</i> διετρίβην, <i>pf.</i> διατέτριμμαι;<br /><b>I.</b> [[frotter]] <i>ou</i> gratter à travers, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[arracher en grattant]] : ῥίζαν IL extirper une racine;<br /><b>2</b> [[user par le frottement]] ; consumer, perdre, détruire : κάκιστα διατριβῆναι HDT être broyé, <i>càd</i> périr misérablement;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> passer le temps, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>avec idée de temps</i> remettre, différer : χόλον IL user la colère (de qqn), en retarder <i>ou</i> en contenir l'explosion ; γάμον OD retarder un mariage ; τινα δ. γάμον OD faire attendre à qqn, <i>càd</i> remettre sans cesse un mariage ; μὴ δ. ὁδοῖο OD ne pas perdre de temps à se mettre en route ; δ. χρόνον HDT employer du temps, passer du temps ; <i>abs.</i> δ. [[μετά]] τινος PLAT passer le temps avec qqn, <i>càd</i> s'entretenir avec qqn ; ἔν τινι, [[περί]] τι, [[ἐπί]] τινι employer son temps à qch, s'occuper de qch ; <i>avec un</i> part., passer son temps à faire qch ; <i>abs., en mauv. part</i> passer son temps, perdre son temps;<br /><b>2</b> <i>avec idée de lieu</i> passer son temps qqe part, séjourner : [[ἐν]] ταῖς ὁδοῖς XÉN sur les routes.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[τρίβω]].
|btext=<i>f.</i> διατρίψω, <i>ao.2 Pass.</i> διετρίβην, <i>pf.</i> διατέτριμμαι;<br /><b>I.</b> [[frotter]] <i>ou</i> gratter à travers, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[arracher en grattant]] : ῥίζαν IL extirper une racine;<br /><b>2</b> [[user par le frottement]] ; consumer, perdre, détruire : κάκιστα διατριβῆναι HDT être broyé, <i>càd</i> périr misérablement;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> passer le temps, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>avec idée de temps</i> remettre, différer : χόλον IL user la colère (de qqn), en retarder <i>ou</i> en contenir l'explosion ; γάμον OD retarder un mariage ; τινα δ. γάμον OD faire attendre à qqn, <i>càd</i> remettre sans cesse un mariage ; μὴ δ. ὁδοῖο OD ne pas perdre de temps à se mettre en route ; δ. χρόνον HDT employer du temps, passer du temps ; <i>abs.</i> δ. [[μετά]] τινος PLAT passer le temps avec qqn, <i>càd</i> s'entretenir avec qqn ; ἔν τινι, [[περί]] τι, ἐπί τινι employer son temps à qch, s'occuper de qch ; <i>avec un</i> part., passer son temps à faire qch ; <i>abs., en mauv. part</i> passer son temps, perdre son temps;<br /><b>2</b> <i>avec idée de lieu</i> passer son temps qqe part, séjourner : [[ἐν]] ταῖς ὁδοῖς XÉN sur les routes.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[τρίβω]].
}}
}}
{{elnl
{{elnl
Line 41: Line 41:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''διατρίβω:''' [ῑ], μέλλ. <i>-ψω</i> — Παθ. αόρ. βʹ -ετρίβην [ῐ], παρακ. -[[τέτριμμαι]]·<br /><b class="num">I.</b> [[τρίβω]] [[ανάμεσα]], [[τρίβω]] με [[πίεση]], [[φθείρω]], [[καταναλώνω]], [[δαπανώ]], [[χαραμίζω]], σε Όμηρ. — Παθ., <i>διατρῐβῆναι</i>, φθείρομαι, καταστρέφομαι εντελώς, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> <i>δ. χρόνον</i>, Λατ. terere [[tempus]], [[σπαταλώ]], [[δαπανώ]], [[καταναλώνω]], χρόνο, στον ίδ., σε Ξεν. — Παθ., <i>ἐνιαυτὸς διετρίβη</i>, σε Θουκ. <b>2. α)</b> απόλ., ([[χωρίς]] το <i>χρόνον</i>), [[χαραμίζω]] το χρόνο, τον [[σπαταλώ]], <i>οὐ μὴ διατρίψεις</i>, δηλ. μην καθυστερήσεις περισσότερο, μην αργοπορήσεις, σε Αριστοφ.· <i>δ. ἐν γυμνασίοις</i>, περνώ όλο το χρόνο μου [[εκεί]], στον ίδ.· δ. μετ' [[ἀλλήλων]], [[συνεχίζω]] να [[μιλώ]], στον ίδ.· από όπου, [[απασχολώ]] τον εαυτό μου σε ή με ένα [[πράγμα]], <i>ἔν</i> ή [[ἐπί]] τινι, σε Πλάτ.· [[περί]] τι, στον ίδ.· με μτχ., <i>δ. μελετῶν</i>, σε Ξεν. <b>β)</b> επίσης απόλ., χάνω χρόνο, [[καθυστερώ]], σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ. κ.λπ.· με γεν., <i>δ. ὁδοῖο</i>, [[καθυστερώ]] στον δρόμο, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III.</b> [[ματαιώνω]], [[εμποδίζω]], [[παρακωλύω]], [[δυσχεραίνω]] ένα [[πράγμα]], σε Όμηρ.· <i>δ. Ἀχαιοὺς ὃν γάμον</i>, τους απάλλαξε στο [[ζήτημα]] του γάμου της, σε Ομήρ. Οδ.
|lsmtext='''διατρίβω:''' [ῑ], μέλλ. <i>-ψω</i> — Παθ. αόρ. βʹ -ετρίβην [ῐ], παρακ. -[[τέτριμμαι]]·<br /><b class="num">I.</b> [[τρίβω]] [[ανάμεσα]], [[τρίβω]] με [[πίεση]], [[φθείρω]], [[καταναλώνω]], [[δαπανώ]], [[χαραμίζω]], σε Όμηρ. — Παθ., <i>διατρῐβῆναι</i>, φθείρομαι, καταστρέφομαι εντελώς, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> <i>δ. χρόνον</i>, Λατ. terere [[tempus]], [[σπαταλώ]], [[δαπανώ]], [[καταναλώνω]], χρόνο, στον ίδ., σε Ξεν. — Παθ., <i>ἐνιαυτὸς διετρίβη</i>, σε Θουκ. <b>2. α)</b> απόλ., ([[χωρίς]] το <i>χρόνον</i>), [[χαραμίζω]] το χρόνο, τον [[σπαταλώ]], <i>οὐ μὴ διατρίψεις</i>, δηλ. μην καθυστερήσεις περισσότερο, μην αργοπορήσεις, σε Αριστοφ.· <i>δ. ἐν γυμνασίοις</i>, περνώ όλο το χρόνο μου [[εκεί]], στον ίδ.· δ. μετ' [[ἀλλήλων]], [[συνεχίζω]] να [[μιλώ]], στον ίδ.· από όπου, [[απασχολώ]] τον εαυτό μου σε ή με ένα [[πράγμα]], <i>ἔν</i> ή ἐπί τινι, σε Πλάτ.· [[περί]] τι, στον ίδ.· με μτχ., <i>δ. μελετῶν</i>, σε Ξεν. <b>β)</b> επίσης απόλ., χάνω χρόνο, [[καθυστερώ]], σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ. κ.λπ.· με γεν., <i>δ. ὁδοῖο</i>, [[καθυστερώ]] στον δρόμο, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III.</b> [[ματαιώνω]], [[εμποδίζω]], [[παρακωλύω]], [[δυσχεραίνω]] ένα [[πράγμα]], σε Όμηρ.· <i>δ. Ἀχαιοὺς ὃν γάμον</i>, τους απάλλαξε στο [[ζήτημα]] του γάμου της, σε Ομήρ. Οδ.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj