3,253,652
edits
ἄντλος: Difference between revisions
From LSJ
5
(big3_5) |
(5) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-ου, ὁ <b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[sentina de un barco]] ὅπλα τε πάντα εἰς [[ἄντλον]] κατέχυνθ' <i>Od</i>.12.411, cf. 15.479, Luc.<i>Cat</i>.1<br /><b class="num">•</b>fig. τιθεῖς ὕβριν ἐν ἄντλῳ ahogas la violencia en una sentina</i> Pi.<i>P</i>.8.12.<br /><b class="num">2</b> [[agua de la sentina]] [[ἄντλος]] ἰστοπέδαν ἔχει el agua de la sentina llega ya hasta el pie del mástil</i> Alc.208a.6, [[ἄντλον]] εἴργων ναός achicando agua de una nave</i> E.<i>Tr</i>.691<br /><b class="num">•</b>fig. πόλις ... [[ἄντλον]] οὐκ ἐδέξατο (de una ciudad atacada) la ciudad no ha hecho agua</i> A.<i>Th</i>.796, [[ἄντλον]] ἐμβήσῃ πόδα para expresar el meterse en complicaciones, E.<i>Heracl</i>.168, ἀλίμενόν τις ὡς εἰς [[ἄντλον]] πεσών E.<i>Hec</i>.1025.<br /><b class="num">3</b> [[agua de una inundación]] ἀλλὰ Ζηνὸς τέχναις ἀνάπωτιν ἐξαίφνας [[ἄντλον]] ἑλεῖν Pi.<i>O</i>.9.53.<br /><b class="num">II</b> [[cubo]] Man.6.424.<br /><b class="num">III</b> [[parva]], [[montón de grano]] trillado pero no aventado, Nic.<i>Th</i>.114, 546, Q.S.1.352, <i>AP</i> 6.258 (Adaeus). • DMic.: <i>a-ta-ra</i>.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Se suele postular *ἅμθλος, con posterior disimilación θ > τ y psilosis, comparando lat. <i>sentina</i>, lituan. <i>semiù</i> ‘sacar’. Pero tb. se ha comparado het. <i>ḫan</i>- ‘sacar agua’. | |dgtxt=-ου, ὁ <b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[sentina de un barco]] ὅπλα τε πάντα εἰς [[ἄντλον]] κατέχυνθ' <i>Od</i>.12.411, cf. 15.479, Luc.<i>Cat</i>.1<br /><b class="num">•</b>fig. τιθεῖς ὕβριν ἐν ἄντλῳ ahogas la violencia en una sentina</i> Pi.<i>P</i>.8.12.<br /><b class="num">2</b> [[agua de la sentina]] [[ἄντλος]] ἰστοπέδαν ἔχει el agua de la sentina llega ya hasta el pie del mástil</i> Alc.208a.6, [[ἄντλον]] εἴργων ναός achicando agua de una nave</i> E.<i>Tr</i>.691<br /><b class="num">•</b>fig. πόλις ... [[ἄντλον]] οὐκ ἐδέξατο (de una ciudad atacada) la ciudad no ha hecho agua</i> A.<i>Th</i>.796, [[ἄντλον]] ἐμβήσῃ πόδα para expresar el meterse en complicaciones, E.<i>Heracl</i>.168, ἀλίμενόν τις ὡς εἰς [[ἄντλον]] πεσών E.<i>Hec</i>.1025.<br /><b class="num">3</b> [[agua de una inundación]] ἀλλὰ Ζηνὸς τέχναις ἀνάπωτιν ἐξαίφνας [[ἄντλον]] ἑλεῖν Pi.<i>O</i>.9.53.<br /><b class="num">II</b> [[cubo]] Man.6.424.<br /><b class="num">III</b> [[parva]], [[montón de grano]] trillado pero no aventado, Nic.<i>Th</i>.114, 546, Q.S.1.352, <i>AP</i> 6.258 (Adaeus). • DMic.: <i>a-ta-ra</i>.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Se suele postular *ἅμθλος, con posterior disimilación θ > τ y psilosis, comparando lat. <i>sentina</i>, lituan. <i>semiù</i> ‘sacar’. Pero tb. se ha comparado het. <i>ḫan</i>- ‘sacar agua’. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[ἄντλος]], ο κ. [[ἄντλον]], το (Α)<br /><b>1.</b> [[αμπάρι]] πλοίου<br /><b>2.</b> το ακάθαρτο [[νερό]] που συρρέει στο εσωτερικό του πλοίου<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> [[συσσώρευση]] δεινών, δυσχερειών<br /><b>4.</b> η [[θάλασσα]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ἐν ἄντλῳ τιθέναι» — [[ρίχνω]] στη [[θάλασσα]], [[εξαφανίζω]]<br /><b>6.</b> [[κάδος]], [[κουβάς]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πιθ. ο τ. [[ἄντλος]] <span style="color: red;"><</span> <i>ἅν</i>-<i>τλος</i>, με [[ψίλωση]] <span style="color: red;"><</span> <i>ἅμ</i>-<i>θλος</i>, με [[ανομοίωση]] του δασέος και [[αφομοίωση]] του -<i>μ</i>- σε -<i>ν</i>-, ενώ το [[επίθημα]] -<i>τλος</i> <span style="color: red;"><</span> -<i>θλος</i>, με [[ανομοίωση]]. Η [[σύνδεση]] με το <i>ἅμθλος</i> επιτρέπει τη [[σύγκριση]] με λιθ. <i>semiu</i> «[[αντλώ]]», (χεττ. <i>han</i> «[[αντλώ]] [[νερό]]», <b>αρχ.</b> <i>αμώμαι</i> (II), <b>λατ.</b> <i>sentina</i>. Ο τ. [[άντλος]] χρησιμοποιείται αρχικά ως [[ναυτικός]] όρος για να προσδιορίσει το «εσωτερικό [[κοίλο]] του πλοίου» [[αλλά]] και το «[[νερό]] που συγκεντρώνεται στο [[αμπάρι]] πλοίου». Μτφ. σημαίνει «τον σωρό σταριού που δεν έχει [[ακόμη]] λιχνιστεί», ενώ στον <b>Ησύχ.</b> απαντά η φρ. [[ἄντλον]] δέχεσθαι</i> «[[κάνω]] νερά». Το ουδ. [[ἄντλον]] μαρτυρείται ήδη στη Μυκην. ως όνομα δοχείου.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[αντλία]], [[αντλώ]]. <b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> αντλίαν -τλητήρ]. | |||
}} | }} | ||
