3,270,816
edits
(big3_5) |
(5) |
||
Line 24: | Line 24: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-ές<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. ἀπαθέστερος Plot.3.6.9, sup. ἀπαθέστατα Longin.41.1]<br /><b class="num">I</b> de pers. y abstr.<br /><b class="num">1</b> [[que no experimenta o no ha experimentado]] c. gen. ἔργων αἰσχρῶν Thgn.1177, κακῶν Hdt.1.32, 2.119, Pl.<i>Phdr</i>.250c, X.<i>An</i>.7.7.33, Lys.2.27, ἀεικείης Hdt.3.160, καλῶν Hdt.1.207, πόνων Hdt.6.12, τῶν σεισμῶν τῶν τοῦ σώματος Pl.<i>Phlb</i>.33e, πάντων τῶν τοιούτων (ἡδονῆς καὶ λύπης) Pl.<i>Phlb</i>.21e, νόσων D.60.33, κακοῦ Ph.2.22.<br /><b class="num">2</b> a veces c. prep. y caso o c. dat.<br /><b class="num">a)</b> de abstr. [[no afectado]] τὸ οἰκεῖον ὑπὸ τοῦ οἰκείου ἐστὶν ἀπαθές Arist.<i>Pr</i>.872<sup>a</sup>11, ὑπὸ θερμότητος Arist.<i>Mete</i>.380<sup>b</sup>10, ὑπὸ τοῦ ὁμοίου Thphr.<i>Ign</i>.42, ὑπ' ὀργῆς Plu.2.72b, ἀπαθὴς ὢν τῷ πυρί Luc.<i>Nau</i>.44, τὸ ἰσχυρότερον ἀπαθέστερον Arist.<i>Pr</i>.923<sup>a</sup>8<br /><b class="num">•</b>[[no movido por]] τινός Phld.<i>Acad.Ind</i>.51;<br /><b class="num">b)</b> de pers. [[que no ha sufrido daño]], [[indemne]] de soldados, A.<i>Pers</i>.861, ξένοι Th.1.26, ἀπαθὴς δ' αὐτὸς πρὸς ἀστῶν Pi.<i>P</i>.4.297, σέσῳστα[ι] τὰ αἰχμάλωτα ... ἀπαθῆ <i>IG</i> 12(7).386.28 (Amorgos III a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[impune]] χάριν ἴσθι ἐὼν ἀ. Hdt.9.79;<br /><b class="num">c)</b> en medic. [[sano]] τὰ ἀπαθῆ Gal.5.122, cf. Aret.<i>SD</i> 1.7.12, Antyll. en Orib.44.20.13, τὰ ἀπαθῆ τῶν ᾠῶν huevos frescos</i> Alex.Aphr.<i>Pr</i>.2.76;<br /><b class="num">d)</b> en gram. [[no modificado]] de los verb. no contractos, Theodos.<i>Can</i>.p.36.16, de los patronímicos, Eust.13.17;<br /><b class="num">e)</b> en métr. [[que no tiene licencias]] Plu.<i>Metr</i>.472;<br /><b class="num">f)</b> en fil. [[inalterable]] θεός S.E.<i>P</i>.1.225 (= Xenoph.A 35), τὸ ἄτομον Thphr.<i>CP</i> 6.7.2 (= Democr.A 132), ὁ νοῦς Arist.<i>Ph</i>.256<sup>b</sup>24 (= Anaxag.A 56), αἱ ἰδέαι Arist.<i>Top</i>.148<sup>a</sup>20, αἱ μονάδες Arist.<i>Metaph</i>.991<sup>b</sup>26, τῆς ἀσωμάτου καὶ ἀπαθοῦς οὐσίας Plu.2.765a, cf. Arist.<i>de An</i>.408<sup>b</sup>29, 430<sup>a</sup>18, Dam.<i>Pr</i>.60.<br /><b class="num">II</b> de pers., abs. [[insensible]], [[que no tiene pasiones]], [[impasible]] en sent. meliorativo, Arist.<i>Top</i>.125<sup>b</sup>23, <i>Rh</i>.1383<sup>a</sup>28, <i>EE</i> 1221<sup>a</sup>22, Plb.1.58.5, Plu.<i>Alc</i>.13, como característica del sabio estoico, Pers.<i>Stoic</i>.449, Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.10, 35, 2.109, Ph.1.200, cf. Polystr.21.8, τὸ ἀπαθές la insensibilidad</i> Epicur.<i>Fr</i>.[46] 2<br /><b class="num">•</b>en sent. peyor. [[apático]], [[indiferente]] op. ἐπιθυμῶν Arist.<i>Rh</i>.1378<sup>a</sup>5, cf. <i>POxy</i>.526.3 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[que no tiene sensibilidad]], [[no receptivo]] ἀ. καὶ [[ἀναίσθητος]] (para la música), Plu.2.46b (var.)<br /><b class="num">•</b>[[que no puede sufrir]] de Cristo, Ign.<i>Eph</i>.7.2.<br /><b class="num">III</b> [[que no produce sentimientos de ningún tipo]] de una situación teatral, Arist.<i>Po</i>.1453<sup>b</sup>39<br /><b class="num">•</b>τὰ ἀπαθῆ Arist.<i>Fr</i>.134.<br /><b class="num">IV</b> ἀπαθῆ· τὰ μὴ ὡς ἀληθῶς γεγονότα πάθη Antipho Soph.B 5.<br /><b class="num">V</b> adv. -ῶς [[indiferentemente]] μὴ ἀπαθῶς μήδ' ἀναισθήτως ἔχειν πρὸς τὸ κοινόν Plu.<i>Sol</i>.20. | |dgtxt=-ές<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. ἀπαθέστερος Plot.3.6.9, sup. ἀπαθέστατα Longin.41.1]<br /><b class="num">I</b> de pers. y abstr.<br /><b class="num">1</b> [[que no experimenta o no ha experimentado]] c. gen. ἔργων αἰσχρῶν Thgn.1177, κακῶν Hdt.1.32, 2.119, Pl.<i>Phdr</i>.250c, X.<i>An</i>.7.7.33, Lys.2.27, ἀεικείης Hdt.3.160, καλῶν Hdt.1.207, πόνων Hdt.6.12, τῶν σεισμῶν τῶν τοῦ σώματος Pl.<i>Phlb</i>.33e, πάντων τῶν τοιούτων (ἡδονῆς καὶ λύπης) Pl.<i>Phlb</i>.21e, νόσων D.60.33, κακοῦ Ph.2.22.<br /><b class="num">2</b> a veces c. prep. y caso o c. dat.<br /><b class="num">a)</b> de abstr. [[no afectado]] τὸ οἰκεῖον ὑπὸ τοῦ οἰκείου ἐστὶν ἀπαθές Arist.<i>Pr</i>.872<sup>a</sup>11, ὑπὸ θερμότητος Arist.<i>Mete</i>.380<sup>b</sup>10, ὑπὸ τοῦ ὁμοίου Thphr.<i>Ign</i>.42, ὑπ' ὀργῆς Plu.2.72b, ἀπαθὴς ὢν τῷ πυρί Luc.<i>Nau</i>.44, τὸ ἰσχυρότερον ἀπαθέστερον Arist.<i>Pr</i>.923<sup>a</sup>8<br /><b class="num">•</b>[[no movido por]] τινός Phld.<i>Acad.Ind</i>.51;<br /><b class="num">b)</b> de pers. [[que no ha sufrido daño]], [[indemne]] de soldados, A.<i>Pers</i>.861, ξένοι Th.1.26, ἀπαθὴς δ' αὐτὸς πρὸς ἀστῶν Pi.<i>P</i>.4.297, σέσῳστα[ι] τὰ αἰχμάλωτα ... ἀπαθῆ <i>IG</i> 12(7).386.28 (Amorgos III a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[impune]] χάριν ἴσθι ἐὼν ἀ. Hdt.9.79;<br /><b class="num">c)</b> en medic. [[sano]] τὰ ἀπαθῆ Gal.5.122, cf. Aret.<i>SD</i> 1.7.12, Antyll. en Orib.44.20.13, τὰ ἀπαθῆ τῶν ᾠῶν huevos frescos</i> Alex.Aphr.<i>Pr</i>.2.76;<br /><b class="num">d)</b> en gram. [[no modificado]] de los verb. no contractos, Theodos.<i>Can</i>.p.36.16, de los patronímicos, Eust.13.17;<br /><b class="num">e)</b> en métr. [[que no tiene licencias]] Plu.<i>Metr</i>.472;<br /><b class="num">f)</b> en fil. [[inalterable]] θεός S.E.<i>P</i>.1.225 (= Xenoph.A 35), τὸ ἄτομον Thphr.<i>CP</i> 6.7.2 (= Democr.A 132), ὁ νοῦς Arist.<i>Ph</i>.256<sup>b</sup>24 (= Anaxag.A 56), αἱ ἰδέαι Arist.<i>Top</i>.148<sup>a</sup>20, αἱ μονάδες Arist.<i>Metaph</i>.991<sup>b</sup>26, τῆς ἀσωμάτου καὶ ἀπαθοῦς οὐσίας Plu.2.765a, cf. Arist.<i>de An</i>.408<sup>b</sup>29, 430<sup>a</sup>18, Dam.<i>Pr</i>.60.<br /><b class="num">II</b> de pers., abs. [[insensible]], [[que no tiene pasiones]], [[impasible]] en sent. meliorativo, Arist.<i>Top</i>.125<sup>b</sup>23, <i>Rh</i>.1383<sup>a</sup>28, <i>EE</i> 1221<sup>a</sup>22, Plb.1.58.5, Plu.<i>Alc</i>.13, como característica del sabio estoico, Pers.<i>Stoic</i>.449, Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.10, 35, 2.109, Ph.1.200, cf. Polystr.21.8, τὸ ἀπαθές la insensibilidad</i> Epicur.<i>Fr</i>.[46] 2<br /><b class="num">•</b>en sent. peyor. [[apático]], [[indiferente]] op. ἐπιθυμῶν Arist.<i>Rh</i>.1378<sup>a</sup>5, cf. <i>POxy</i>.526.3 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[que no tiene sensibilidad]], [[no receptivo]] ἀ. καὶ [[ἀναίσθητος]] (para la música), Plu.2.46b (var.)<br /><b class="num">•</b>[[que no puede sufrir]] de Cristo, Ign.<i>Eph</i>.7.2.<br /><b class="num">III</b> [[que no produce sentimientos de ningún tipo]] de una situación teatral, Arist.<i>Po</i>.1453<sup>b</sup>39<br /><b class="num">•</b>τὰ ἀπαθῆ Arist.<i>Fr</i>.134.<br /><b class="num">IV</b> ἀπαθῆ· τὰ μὴ ὡς ἀληθῶς γεγονότα πάθη Antipho Soph.B 5.<br /><b class="num">V</b> adv. -ῶς [[indiferentemente]] μὴ ἀπαθῶς μήδ' ἀναισθήτως ἔχειν πρὸς τὸ κοινόν Plu.<i>Sol</i>.20. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=(AM [[ἀπαθής]], -οῡς, -ές) [[πάθος]]<br />ο [[χωρίς]] [[πάθος]], ο [[ατάραχος]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[αβλαβής]], [[υγιής]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που δεν υποφέρει από [[κάτι]] ή δεν έχει πάθει [[κάτι]] («ἀπαθὴς κακῶν», <b>Ηρόδ.</b><br />«ἀπαθὴς νόσων», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>2.</b> όποιος δεν δοκίμασε [[κάτι]], δεν έχει [[εμπειρία]] («ἀπαθὴς καλῶν μεγάλων», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> [[ατιμώρητος]] («[[χάριν]] [[ἴσθι]] ἐὼν [[ἀπαθής]]» — να χρωστάς [[χάρη]] που δεν τιμωρήθηκες, <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>4.</b> (για αφηρημένες έννοιες) [[εκείνος]] που δεν υπόκειται σε [[μεταβολή]] («ἀπαθεῑς αἱ ἰδέαι», <b>Αριστοτ.</b><br />«[[οὐσία]] [[ἀσώματος]] καὶ [[ἀπαθής]]», [[Πλούταρχος]])<br /><b>5.</b> αυτός που δεν διεγείρει [[πάθη]], δεν προξενεί [[εντύπωση]]<br /><b>6.</b> <b>(Γραμμ.)</b> «τὰ ἀπαθῆ» — τα αμετάβατα ρήματα. | |||
}} | }} |