3,274,399
edits
ἀλφάνω: Difference between revisions
From LSJ
3
(big3_3) |
(3) |
||
| Line 24: | Line 24: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾰ-]<br /><b class="num">1</b> [[producir]], [[valer]] esp. de un rescate c. ac. y dat. ἑκατόμβοιον δέ τοι ἦλφον te produje el valor de cien bueyes</i>, <i>Il</i>.21.19, de la venta de un esclavo ἵνα μοι βίοτον πολὺν ἄλφοι para que me valga mucho ganado o cereal</i>, <i>Od</i>.17.250, (παῖς) ὁ δ' ὑμῖν μυρίον ὦνον ἄλφοι os produciría (la venta de un esclavo) una ganancia incalculable</i>, <i>Od</i>.15.453, cf. κέ τοι ἄξιον ἄλφοι <i>Od</i>.20.383<br /><b class="num">•</b>sólo c. ac. en el grito del rematador en la subasta de esclavos τί ἀλφάνει; ¿cuánto vale?</i>, ¿qué oferta hay?</i> Ar.<i>Fr</i>.318, cf. Eup.258<br /><b class="num">•</b>[[costar]], [[pagarse por]] (τιμή) ὅσην οὐκ ἂν [[ἑκατόμβη]] ... ἄλφοι Plu.2.668c<br /><b class="num">•</b>sent. dud. ἣν δῆλον οὔτι νυμφίος τε ἀλφάνει Men.<i>Fr</i>.302<br /><b class="num">•</b>de alquileres ὁπόσην δ' ἂν ἄλφɛ̄ι μίσθοσιν τὸ τέμενος <i>IG</i> 1<sup>2</sup>.94.15 (V a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[ganar]] οὐδὲν ἀλφάνουσ' ἔτι nada ganan ya</i> E.<i>Fr</i>.326.2<br /><b class="num">•</b>fig. φθόνον πρὸς ἀστῶν ἀλφάνουσι se ganan la envidia de sus conciudadanos</i> E.<i>Med</i>.297.<br /><b class="num">3</b> [[hallar]] Hsch.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. de la r. *<i>alg<sup>u̯</sup>h</i>- < *<i>H2elg<sup>u̯</sup>h</i>- / <i>H2olg<sup>u̯</sup>h</i>- ‘conseguir’, ‘ganar’ que se encuentra en ai. <i>arhati</i> ‘ganar’, <i>arghás</i> ‘valor’, ‘precio’, lituan. <i>algà</i> ‘jornal’, ‘salario’; dentro del gr., [[ἀλφή]] ‘ganancia’, [[ἀλφεσίβοιος]] ‘cuyo precio es de muchos bueyes’. | |dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾰ-]<br /><b class="num">1</b> [[producir]], [[valer]] esp. de un rescate c. ac. y dat. ἑκατόμβοιον δέ τοι ἦλφον te produje el valor de cien bueyes</i>, <i>Il</i>.21.19, de la venta de un esclavo ἵνα μοι βίοτον πολὺν ἄλφοι para que me valga mucho ganado o cereal</i>, <i>Od</i>.17.250, (παῖς) ὁ δ' ὑμῖν μυρίον ὦνον ἄλφοι os produciría (la venta de un esclavo) una ganancia incalculable</i>, <i>Od</i>.15.453, cf. κέ τοι ἄξιον ἄλφοι <i>Od</i>.20.383<br /><b class="num">•</b>sólo c. ac. en el grito del rematador en la subasta de esclavos τί ἀλφάνει; ¿cuánto vale?</i>, ¿qué oferta hay?</i> Ar.<i>Fr</i>.318, cf. Eup.258<br /><b class="num">•</b>[[costar]], [[pagarse por]] (τιμή) ὅσην οὐκ ἂν [[ἑκατόμβη]] ... ἄλφοι Plu.2.668c<br /><b class="num">•</b>sent. dud. ἣν δῆλον οὔτι νυμφίος τε ἀλφάνει Men.<i>Fr</i>.302<br /><b class="num">•</b>de alquileres ὁπόσην δ' ἂν ἄλφɛ̄ι μίσθοσιν τὸ τέμενος <i>IG</i> 1<sup>2</sup>.94.15 (V a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[ganar]] οὐδὲν ἀλφάνουσ' ἔτι nada ganan ya</i> E.<i>Fr</i>.326.2<br /><b class="num">•</b>fig. φθόνον πρὸς ἀστῶν ἀλφάνουσι se ganan la envidia de sus conciudadanos</i> E.<i>Med</i>.297.<br /><b class="num">3</b> [[hallar]] Hsch.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. de la r. *<i>alg<sup>u̯</sup>h</i>- < *<i>H2elg<sup>u̯</sup>h</i>- / <i>H2olg<sup>u̯</sup>h</i>- ‘conseguir’, ‘ganar’ que se encuentra en ai. <i>arhati</i> ‘ganar’, <i>arghás</i> ‘valor’, ‘precio’, lituan. <i>algà</i> ‘jornal’, ‘salario’; dentro del gr., [[ἀλφή]] ‘ganancia’, [[ἀλφεσίβοιος]] ‘cuyo precio es de muchos bueyes’. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[ἀλφάνω]] (Α)<br /><b>1.</b> έχω όφελος, [[αποφέρω]] [[κέρδος]], [[κερδίζω]]<br /><b>2.</b> [[αποκομίζω]], [[παίρνω]], [[βρίσκω]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[ἀλφάνω]] φθόνον</i>», [[προκαλώ]] τον φθόνο.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ρηματικός τ. της Αρχαίας [[γνωστός]] ήδη από τον Όμηρο, όπου απαντά μόνο σε χρόνο αόρ. β΄ ([[ἦλφον]]). Σπανιότερα το ρ. απαντά και ως <i>ἀλφαίνω</i>. Η κυριολεκτική [[σημασία]] του ρήματος [[είναι]] «[[προμηθεύω]], [[παρέχω]], [[κερδίζω]]». Στον Αέτιο το ρ. <i>ἀλφαίνω</i> απαντά με τη [[σημασία]] «[[αμείβω]]». Τύποι συγγενείς ετυμολογικά με το ρ. [[ἀλφάνω]] απαντούν και σε άλλες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες. Συγκεκριμένα ο τ. αορ. β΄ <i>ἀλφεῖν</i> συνδέεται με το σανσκριτικό <i>arhati</i> «[[κερδίζω]]» και το μεταρηματικό ουσ. [[ἀλφή]] «[[παραγωγή]], [[κτήση]], [[κέρδος]]» συνδέεται με το λιθ. <i>alga</i> «[[μισθός]], [[αμοιβή]]». Με [[βάση]] τις παρατηρήσεις αυτές το ρ. [[ἀλφάνω]] ανάγεται [[συνήθως]] σε ΙΕ [[ρίζα]] (lbh-) με ασθενή [[βαθμίδα]] θέματος (1 [[αντί]] της ισχυρής el-ol- που απαντά στη Σανσκριτική και Λιθουανική).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[ἀλφή]]. [[ἄλφησις]]]. | |||
}} | }} | ||
