δέμας: Difference between revisions

{{DGE

|dgtxt=τό<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [dat. δέμαϊ Pi.<i>Fr</i>.52f.80]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>de seres vivos [[cuerpo]], [[complexión]], [[talla]], [[porte]]<br /><b class="num">a)</b> de pers. y dioses, frec. en ac. rel. οὐ ... χερείων οὐ δ. οὐδὲ φυήν <i>Il</i>.1.115, cf. <i>Od</i>.5.212, Luc.<i>Im</i>.22, Τυδεύς τοι μικρὸς μὲν [[ἔην]] δ., ἀλλὰ μαχητής Tideo era menudo de talla, pero combativo</i>, <i>Il</i>.5.801, δ. καὶ [[εἶδος]] [[ἀγητός]] <i>Il</i>.24.376, [[ἄριστος]] ... εἶδός τε δ. τε <i>Od</i>.8.116, δ. ἐϊκυῖα θεῇσι <i>Il</i>.8.305, δ. ἀθανάτοισιν ὁμοῖος <i>Od</i>.8.14, ἐμὴν ἀρετὴν [[εἶδος]] τε δ. τε ὤλεσαν ἀθάνατοι mi valía en figura y cuerpo echaron a perder los dioses</i>, <i>Od</i>.18.251, Ψαμάθη χαρίεσσα δ. δίη Hes.<i>Th</i>.260, θερινῷ πυρὶ περθόμενοι δ. Pi.<i>P</i>.3.50, Κλύμενον ... ἀμώμητον δ. B.5.147, cf. <i>Fr</i>.60.2, Pi.<i>N</i>.11.12, μελέων ἐρατὸν δ. grácil porte de los miembros</i> Emp.B 62.7, no como ac. de rel. Πάριος ἑ[καβόλος βροτη] σίῳ δέμαϊ θεός Pi.l.c., οὐ γὰρ δὴ τόδ' ἀρχαῖον δ. S.<i>OC</i> 110, cf. 501, Ar.<i>Fr</i>.364.6, A.R.4.1610, οἱ βροτοὶ δοκέουσι ... θεοὺς ... ἔχειν φωνήν τε δ. τε Xenoph.B 14, cf. 23, E.<i>Fr</i>.1130, Opp.<i>C</i>.1.89, Nonn.<i>D</i>.34.112, 35.202, ἱερὸν ἐκφαίνουσα δ. de Perséfone, Orph.<i>H</i>.29.13, cf. 39.7, 56.11;<br /><b class="num">b)</b> de anim. οἱ δὲ συῶν μὲν ἔχον ... δ. de los compañeros de Ulises transformados por Circe <i>Od</i>.10.240, σύτο δ. ἀκέντητον ἐν δρόμοισι παρέχων se lanzó en la carrera ofreciendo su cuerpo no precisado de aguijada, e.e., de acicate</i> de un caballo de carreras, Pi.<i>O</i>.1.20, cf. Triph.247, 412, πτεροφόρον δ. del ruiseñor, A.<i>A</i>.1147, del erizo εἱλίξας δ. κεῖται δακεῖν ... [[ἀμήχανος]] Io <i>Trag</i>.38.4, ταύρειον δ. E.<i>Hel</i>.1562, δ. ὑγρόν de la anguila, Opp.<i>H</i>.1.517, ἑλικῶδες ... δ. de la serpiente, Nonn.<i>D</i>.5.145, tb. de monstruos míticos λαμπρὸν ἔκκρουστον δ. de la Esfinge, A.<i>Th</i>.542, μηκάδος <i>AP</i> 14.149, πολυδειράδος ὕδρης de la Hidra de Lerna, Q.S.6.212;<br /><b class="num">c)</b> metáf. de la tierra αὔξει δὲ χθὼν μὲν σφέτερον δ. Emp.B 37, del sol ἔλαμψαν δ' ἀελίου δ. ὅπως brillaron (los dos gemelos) como el sol</i> Pi.<i>Fr</i>.52m.14.<br /><b class="num">2</b> de muertos [[cuerpo muerto]], [[cadáver]] ὕπτιος ἐξήπλωτο νεκρὸν δ. <i>Batr</i>.106, ἀχρεῖον καὶ παράορον δ. de Tifón fulminado por Zeus, A.<i>Pr</i>.363, cf. <i>Th</i>.522, ἄθαπτον de Polinices, S.<i>Ant</i>.205, πυρὶ καθήγνισται δ. del cadáver de Clitemestra, E.<i>Or</i>.40, cf. 1066, S.<i>El</i>.1161, E.<i>Alc</i>.468, 1133, Q.S.1.823, 3.540, Colluth.355, 358, σῆμα τόδ' ἀμφεκάλυψεν ἐμὸν δ. <i>Corinth</i>.8(3).305.2 (III d.C.).<br /><b class="num">3</b> usos en perífr. c. gen. o adj. [[cuerpo físico]], [[elemento]] Ἀστερίας δ. Asteria n. mítico de la isla de Delos</i> Pi.<i>Fr</i>.52e.42, οἰνάνθης δ. retoño de la viña</i> S.<i>Fr</i>.255.4, ὕδατος ... δ. agua</i> Emp.B 100.11, ἀστερωπὸν οὐρανοῦ δ. bóveda estrellada del cielo</i> Critias <i>Fr.Trag</i>.19.33, Δάματρος ἀκτᾶς δ. pan</i> E.<i>Hipp</i>.138<br /><b class="num">•</b>cóm. [[miembro viril]] τὸ γὰρ δ. ἀνέρος ὀρθοῖ Pl.Com.189.10, pero cf. tal vez Pratin.3.14<br /><b class="num">•</b>de pers. [[cuerpo físico]], [[persona]], [[individuo]] κτανεῖν ... μητρῷον δ. matar a una madre</i> A.<i>Eu</i>.84, οἰκετῶν δ. sirviente</i> S.<i>Tr</i>.908, Ἡράκλειον ... δ. Heracles</i> E.<i>HF</i> 1037.<br /><b class="num">4</b> [[forma]], [[apariencia]], [[aspecto]] λασίης ὕλης δ. del ágata arbórea, Orph.<i>L</i>.238<br /><b class="num">•</b>de plantas βοτάνης ὑγρὸν δ. Orph.<i>L</i>.570, δικτάμνου ... αὖον δ. Poet.<i>de herb</i>.77, cf. Hsch.<br /><b class="num">5</b> [[vínculo]], [[atadura]] falsa etim. a partir de [[δέω]] en Macr.<i>Comm</i>.1.11.3.<br /><b class="num">II</b> adv. [[a la manera de]], [[a modo de]] μάρναντο δ. πυρὸς αἰθομένοιο se batían a la manera del ardiente fuego</i>, <i>Il</i>.11.596, 13.673, 18.1, cf. 17.366.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>dem°H1s</i>, tema en *-<i>s</i> sobre la r. de [[δέμω]] q.u.

}}