Anonymous

ἐξάρχω: Difference between revisions

From LSJ
12
(big3_15)
(12)
Line 27: Line 27:
{{DGE
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> beoc. ἐσσάρχω Corinn.23b<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [dór. impf. 3<sup>a</sup> sg. ἐξᾶρχε Theoc.8.62]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[dar comienzo a]], [[iniciar]] el canto, [[entonar como solista]], c. gen. del tipo de canto: treno Θέτις δ' ἐξῆρχε γόοιο Tetis entonaba el lamento</i>, <i>Il</i>.18.51, cf. Luc.<i>DMort</i>.20.12, festivo μολπῆς ἐξάρχοντες <i>Il</i>.18.606, <i>Od</i>.4.19, ἐξῆρχον ἀοιδῆς Μοῦσαι Πιερίδες Hes.<i>Sc</i>.205, guerrero ἐμβατηρίου παιᾶνος Plu.<i>Lyc</i>.22<br /><b class="num">•</b>c. ac. πρὸς αὐλὸν Λέσβιον παιήονα Archil.218, cf. X.<i>Cyr</i>.3.3.58, Διωνύσοι' ... καλὸν ἐξάρξαι μέλος Archil.219, ᾠδάν Theoc.8.62, unido a la danza ἔξαρχε δὴ προθύμως διπλῆν comienza con todo el ánimo el doble paso</i> Ar.<i>Th</i>.981, ἡ μὲν ἀπὸ τῶν ἐξαρχόντων τὸν διθύραμβον, ἡ δὲ ἀπὸ τῶν τὰ φαλλικά la primera de los solistas del ditirambo, la segunda de los de los himnos fálicos</i> ref. al origen de la tragedia y la comedia, Arist.<i>Po</i>.1449<sup>a</sup>11, τὸν ἐπινίκιον ὕμνον Ph.1.374, fig. ὀρχηστὴς Ἄρης στρόμβῳ τὸν αἱματηρὸν [[ἐξάρχων]] νόμον Lyc.250<br /><b class="num">•</b>c. doble ac. [[entonar en honor de]] μολπὰν ... οἵαν ἐξῆρχον ... θεούς E.<i>Tr</i>.152<br /><b class="num">•</b>abs. [[entonar un canto]] ἁδυμελεῖ δ' ἐξάρχετε φωνᾷ entonad con voz muy melodiosa</i> Pi.<i>N</i>.2.25, ὅπῃ ἂν [[ἐκεῖνος]] ἐξάρχῃ en la manera que aquel entone</i> Luc.<i>Luct</i>.20, cf. Ath.180d, Gr.Naz.M.35.541C, c. dat. de pers. o la divinidad ἐξάρχετε τῷ θεῷ μου ἐν τυμπάνοις LXX <i>Iu</i>.16.1, αὐτῷ LXX <i>Nu</i>.21.17, cf. <i>Ps</i>.146.7.<br /><b class="num">2</b> [[dar comienzo]], [[iniciar]] c. gen. de otras acciones πτολέμω Corinn.l.c., D.C.41.47.2, πετροβολίας ἢ [[ἄλλου]] βιαίου X.<i>An</i>.6.6.15, fig. ἡ ἐξάρχουσα [[αἰτία]] ... τῆς ἐν τῷ κόσμῳ διάταξεως la causa primera de la ordenación del cosmos</i> Iambl.<i>Myst</i>.3.25, c. ac. ὅρκον E.<i>IT</i> 743, c. doble ac. εἰ δέ μ' ὧδ' ἀεὶ λόγους ἐξῆρχες si siempre comenzaras a hablarme así</i> S.<i>El</i>.557, en v. med. mismo sent., c. ac. ἀλλ' εἷα τἀπὶ τοισίδ' ἐξάρχου κανᾶ pero, ea, prepara los cestillos para esta ceremonia, e.e., inicia el ritual</i> E.<i>IA</i> 435, c. part. pred. c. el suj. εἴ κε ... ἐξάρχωμαι ἀεθλεύων βασιλῇ A.R.1.362, c. inf. ἐξήρξατο τύπτειν LXX 1<i>Ma</i>.9.66 (var.).<br /><b class="num">3</b> [[proponer]] c. ac. o gen. βουλάς τ' [[ἐξάρχων]] ἀγαθάς <i>Il</i>.2.273, δόγματος Plu.<i>Galb</i>.8, en v. med. mismo sent. Εὐρύλοχος δ' ἑτάροισι κακῆς ἐξάρχετο βουλῆς <i>Od</i>.12.339.<br /><b class="num">4</b> [[iniciar]], [[enseñar]] c. dat. de pers. οἱ λόγων ἁπτόμενοι ἀσεβῶν, ἄλλοις τε ἐξάρχοντες los que se dedican a argumentos impíos e inician a otros</i> Pl.<i>Lg</i>.891d.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[estar a la cabeza]], [[estar al mando de]], [[presidir]] c. ac. χορούς de Ártemis <i>h.Hom</i>.27.18, c. gen. στάσεως I.<i>BI</i> 2.11, οἰκίας Eustr.<i>in EN</i> 2.32, fig. [[βασιλεία]] ... ἡ δὲ τῶν ἀνθρωπίνων ἐξάρχουσα Iust.<i>Nou</i>.6 proem.<br /><b class="num">2</b> abs. [[desempeñar un cargo]] Polem.<i>Cyn</i>.18.
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> beoc. ἐσσάρχω Corinn.23b<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [dór. impf. 3<sup>a</sup> sg. ἐξᾶρχε Theoc.8.62]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[dar comienzo a]], [[iniciar]] el canto, [[entonar como solista]], c. gen. del tipo de canto: treno Θέτις δ' ἐξῆρχε γόοιο Tetis entonaba el lamento</i>, <i>Il</i>.18.51, cf. Luc.<i>DMort</i>.20.12, festivo μολπῆς ἐξάρχοντες <i>Il</i>.18.606, <i>Od</i>.4.19, ἐξῆρχον ἀοιδῆς Μοῦσαι Πιερίδες Hes.<i>Sc</i>.205, guerrero ἐμβατηρίου παιᾶνος Plu.<i>Lyc</i>.22<br /><b class="num">•</b>c. ac. πρὸς αὐλὸν Λέσβιον παιήονα Archil.218, cf. X.<i>Cyr</i>.3.3.58, Διωνύσοι' ... καλὸν ἐξάρξαι μέλος Archil.219, ᾠδάν Theoc.8.62, unido a la danza ἔξαρχε δὴ προθύμως διπλῆν comienza con todo el ánimo el doble paso</i> Ar.<i>Th</i>.981, ἡ μὲν ἀπὸ τῶν ἐξαρχόντων τὸν διθύραμβον, ἡ δὲ ἀπὸ τῶν τὰ φαλλικά la primera de los solistas del ditirambo, la segunda de los de los himnos fálicos</i> ref. al origen de la tragedia y la comedia, Arist.<i>Po</i>.1449<sup>a</sup>11, τὸν ἐπινίκιον ὕμνον Ph.1.374, fig. ὀρχηστὴς Ἄρης στρόμβῳ τὸν αἱματηρὸν [[ἐξάρχων]] νόμον Lyc.250<br /><b class="num">•</b>c. doble ac. [[entonar en honor de]] μολπὰν ... οἵαν ἐξῆρχον ... θεούς E.<i>Tr</i>.152<br /><b class="num">•</b>abs. [[entonar un canto]] ἁδυμελεῖ δ' ἐξάρχετε φωνᾷ entonad con voz muy melodiosa</i> Pi.<i>N</i>.2.25, ὅπῃ ἂν [[ἐκεῖνος]] ἐξάρχῃ en la manera que aquel entone</i> Luc.<i>Luct</i>.20, cf. Ath.180d, Gr.Naz.M.35.541C, c. dat. de pers. o la divinidad ἐξάρχετε τῷ θεῷ μου ἐν τυμπάνοις LXX <i>Iu</i>.16.1, αὐτῷ LXX <i>Nu</i>.21.17, cf. <i>Ps</i>.146.7.<br /><b class="num">2</b> [[dar comienzo]], [[iniciar]] c. gen. de otras acciones πτολέμω Corinn.l.c., D.C.41.47.2, πετροβολίας ἢ [[ἄλλου]] βιαίου X.<i>An</i>.6.6.15, fig. ἡ ἐξάρχουσα [[αἰτία]] ... τῆς ἐν τῷ κόσμῳ διάταξεως la causa primera de la ordenación del cosmos</i> Iambl.<i>Myst</i>.3.25, c. ac. ὅρκον E.<i>IT</i> 743, c. doble ac. εἰ δέ μ' ὧδ' ἀεὶ λόγους ἐξῆρχες si siempre comenzaras a hablarme así</i> S.<i>El</i>.557, en v. med. mismo sent., c. ac. ἀλλ' εἷα τἀπὶ τοισίδ' ἐξάρχου κανᾶ pero, ea, prepara los cestillos para esta ceremonia, e.e., inicia el ritual</i> E.<i>IA</i> 435, c. part. pred. c. el suj. εἴ κε ... ἐξάρχωμαι ἀεθλεύων βασιλῇ A.R.1.362, c. inf. ἐξήρξατο τύπτειν LXX 1<i>Ma</i>.9.66 (var.).<br /><b class="num">3</b> [[proponer]] c. ac. o gen. βουλάς τ' [[ἐξάρχων]] ἀγαθάς <i>Il</i>.2.273, δόγματος Plu.<i>Galb</i>.8, en v. med. mismo sent. Εὐρύλοχος δ' ἑτάροισι κακῆς ἐξάρχετο βουλῆς <i>Od</i>.12.339.<br /><b class="num">4</b> [[iniciar]], [[enseñar]] c. dat. de pers. οἱ λόγων ἁπτόμενοι ἀσεβῶν, ἄλλοις τε ἐξάρχοντες los que se dedican a argumentos impíos e inician a otros</i> Pl.<i>Lg</i>.891d.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[estar a la cabeza]], [[estar al mando de]], [[presidir]] c. ac. χορούς de Ártemis <i>h.Hom</i>.27.18, c. gen. στάσεως I.<i>BI</i> 2.11, οἰκίας Eustr.<i>in EN</i> 2.32, fig. [[βασιλεία]] ... ἡ δὲ τῶν ἀνθρωπίνων ἐξάρχουσα Iust.<i>Nou</i>.6 proem.<br /><b class="num">2</b> abs. [[desempeñar un cargo]] Polem.<i>Cyn</i>.18.
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[ἐξάρχω]] [[άρχω]]<br />[[κάνω]] [[αρχή]], [[αρχίζω]] [[κάτι]] («[[Θέτις]] δ' έξήρχε γόοιο», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>μσν.</b><br />(η μτχ. εν. ως ουσ.) <i>ὁ [[ἐξάρχων]]<br /><b>1.</b> [[αρχηγός]], επικεφαλής, [[ηγεμόνας]]<br /><b>2.</b> [[τελετάρχης]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[αποτείνω]], [[απευθύνω]] («εἰ δὲ μ' ὧδ' ἀεὶ λόγους ἐξῆρχες», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[απαγγέλλω]], [[εκφωνώ]] («σὺ δ' ἔξαρχ' ὅρκον [[ὅστις]] [[εὐσεβής]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> [[τραγουδώ]], άδω στη [[σκηνή]]<br /><b>4.</b> [[διδάσκω]]<br /><b>5.</b> [[κυβερνώ]], [[διοικώ]].
}}
}}