Anonymous

ἕτερος: Difference between revisions

From LSJ
6,243 bytes added ,  29 September 2017
14
(T21)
(14)
Line 30: Line 30:
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=ἑτέρα, ἕτερον, the [[other]]; [[another]], [[other]]; (from [[Homer]] on); the Sept. [[chiefly]] for אַחֵר. It refers:<br /><b class="num">1.</b> to [[number]], as opposed to [[some]] [[former]] [[person]] or [[thing]];<br /><b class="num">a.</b> [[without]] the [[article]], [[other]]: joined to a [[noun]] ([[which]] [[noun]] denotes [[some]] [[number]] or class [[within]] [[which]] others are [[distinguished]] from the [[one]]), [[ἑπτά]] ἑτέρα πνεύματα, i. e. from the [[number]] of the πνεύματα or demons [[seven]] others, to be [[distinguished]] from the [[one]] [[already]] mentioned; [[add]], ἕτεραι γενεαί, [[other]] [[than]] the [[present]], i. e. [[past]] generations, [[ἄλλος]], so [[sometimes]] [[also]] [[ἕτερος]] is [[elegantly]] joined to a [[noun]] [[that]] is in apposition: [[twice]] so in Luke , viz. ἕτεροι [[δύο]] κακοῦργοι [[two]] others, [[who]] were malefactors ([[Alexander]] Buttmann (1873) [[differently]] § 150,3), ἑτέρους [[ἑβδομήκοντα]] equivalent to ἑτέρους μαθητάς, οἵτινες [[ἦσαν]] [[ἑβδομήκοντα]] reliqua privata aedificia for 'the [[rest]] of the buildings, [[which]] were [[private]]' [[Caesar]] b. g. 1,5; cf. Bornemann, Scholia ad Luc., p. 147f; Winer s Grammar, 530 (493); (Josephus, contra Apion 1,15, 3and Müller's [[note]]). [[simply]], [[without]] a [[noun]], equivalent to [[ἄλλος]] [[τίς]] [[another]], ἕτεροι πολλοί, [[οὐδέν]] ἕτερον, ἑτέρα, [[other]] matters, R G T; [[πολλά]] καί ἑτέρα, [[many]] [[other]] things [[also]] ([[hardly]] [[also]], [[see]] καί, I:3; cf. [[remark]] [[under]] the [[word]] [[πολύς]], d. a. at the [[end]]), [[ἕτερος]] [[with]] the genitive of [[person]] τά ἑτέρων (opposed to τά [[ἑαυτοῦ]]), ἑτέρων [[with]] [[τίς]] added, ἐν ἑτέρῳ, introducing a [[quotation]], Winer's 592 (551) — [[but]] in ψαλμῷ). in partitive formulas: ἄλλοι ... ἕτεροι δέ, ὁ [[πρῶτος]] ... [[ἕτερος]], ὁ [[δεύτερος]] ... [[ἕτερος]], L T Tr WH ὁ [[ἕτερος]]); τινες ... ἕτεροι δέ, ᾧ [[μέν]] ... ἄλλῳ δέ ... ἑτέρῳ δέ ... ἄλλῳ δέ, οἱ [[μέν]] ... ἄλλοι (L οἱ) δέ ... ἕτεροι δέ, the [[other]] (of [[two]]): οἱ ἕτεροι, the others, the [[other]] [[party]], T Tr WH ([[see]] [[ἑταῖρος]]). distinctively: [[εἷς]] or [[εἷς]] ... ὁ [[ἕτερος]], τό ἕτερον [[πλοῖον]], ἡ δέ ἑτέρα [[namely]], [[ἡμέρα]], the [[next]] [[day]], the [[day]] [[after]], [[Xenophon]], Cyril 4,6, 10 (others)). ὁ [[ἕτερος]], the [[other]], [[when]] the [[relation]] of [[conduct]] to others is [[under]] [[consideration]] is [[often]] [[put]] by [[way]] of [[example]] for [[any]] [[other]] [[person]] [[whatever]], and stands for 'the [[other]] [[affected]] by the [[action]] in [[question]]' (and [[may]] be transitive, [[thy]] neighbor, [[thy]] [[fellow]], etc.): R G); plural οἱ, αἱ, τά ἕτεροι, ἕτεραι, ἑτέρα, the others i. e. the [[rest]], [[another]] i. e. [[one]] [[not]] of the [[same]] [[nature]], [[form]], class, [[kind]]; [[different]] (so in Greek writings from [[Homer]] [[down]]): [[ἄλλος]].)  
|txtha=ἑτέρα, ἕτερον, the [[other]]; [[another]], [[other]]; (from [[Homer]] on); the Sept. [[chiefly]] for אַחֵר. It refers:<br /><b class="num">1.</b> to [[number]], as opposed to [[some]] [[former]] [[person]] or [[thing]];<br /><b class="num">a.</b> [[without]] the [[article]], [[other]]: joined to a [[noun]] ([[which]] [[noun]] denotes [[some]] [[number]] or class [[within]] [[which]] others are [[distinguished]] from the [[one]]), [[ἑπτά]] ἑτέρα πνεύματα, i. e. from the [[number]] of the πνεύματα or demons [[seven]] others, to be [[distinguished]] from the [[one]] [[already]] mentioned; [[add]], ἕτεραι γενεαί, [[other]] [[than]] the [[present]], i. e. [[past]] generations, [[ἄλλος]], so [[sometimes]] [[also]] [[ἕτερος]] is [[elegantly]] joined to a [[noun]] [[that]] is in apposition: [[twice]] so in Luke , viz. ἕτεροι [[δύο]] κακοῦργοι [[two]] others, [[who]] were malefactors ([[Alexander]] Buttmann (1873) [[differently]] § 150,3), ἑτέρους [[ἑβδομήκοντα]] equivalent to ἑτέρους μαθητάς, οἵτινες [[ἦσαν]] [[ἑβδομήκοντα]] reliqua privata aedificia for 'the [[rest]] of the buildings, [[which]] were [[private]]' [[Caesar]] b. g. 1,5; cf. Bornemann, Scholia ad Luc., p. 147f; Winer s Grammar, 530 (493); (Josephus, contra Apion 1,15, 3and Müller's [[note]]). [[simply]], [[without]] a [[noun]], equivalent to [[ἄλλος]] [[τίς]] [[another]], ἕτεροι πολλοί, [[οὐδέν]] ἕτερον, ἑτέρα, [[other]] matters, R G T; [[πολλά]] καί ἑτέρα, [[many]] [[other]] things [[also]] ([[hardly]] [[also]], [[see]] καί, I:3; cf. [[remark]] [[under]] the [[word]] [[πολύς]], d. a. at the [[end]]), [[ἕτερος]] [[with]] the genitive of [[person]] τά ἑτέρων (opposed to τά [[ἑαυτοῦ]]), ἑτέρων [[with]] [[τίς]] added, ἐν ἑτέρῳ, introducing a [[quotation]], Winer's 592 (551) — [[but]] in ψαλμῷ). in partitive formulas: ἄλλοι ... ἕτεροι δέ, ὁ [[πρῶτος]] ... [[ἕτερος]], ὁ [[δεύτερος]] ... [[ἕτερος]], L T Tr WH ὁ [[ἕτερος]]); τινες ... ἕτεροι δέ, ᾧ [[μέν]] ... ἄλλῳ δέ ... ἑτέρῳ δέ ... ἄλλῳ δέ, οἱ [[μέν]] ... ἄλλοι (L οἱ) δέ ... ἕτεροι δέ, the [[other]] (of [[two]]): οἱ ἕτεροι, the others, the [[other]] [[party]], T Tr WH ([[see]] [[ἑταῖρος]]). distinctively: [[εἷς]] or [[εἷς]] ... ὁ [[ἕτερος]], τό ἕτερον [[πλοῖον]], ἡ δέ ἑτέρα [[namely]], [[ἡμέρα]], the [[next]] [[day]], the [[day]] [[after]], [[Xenophon]], Cyril 4,6, 10 (others)). ὁ [[ἕτερος]], the [[other]], [[when]] the [[relation]] of [[conduct]] to others is [[under]] [[consideration]] is [[often]] [[put]] by [[way]] of [[example]] for [[any]] [[other]] [[person]] [[whatever]], and stands for 'the [[other]] [[affected]] by the [[action]] in [[question]]' (and [[may]] be transitive, [[thy]] neighbor, [[thy]] [[fellow]], etc.): R G); plural οἱ, αἱ, τά ἕτεροι, ἕτεραι, ἑτέρα, the others i. e. the [[rest]], [[another]] i. e. [[one]] [[not]] of the [[same]] [[nature]], [[form]], class, [[kind]]; [[different]] (so in Greek writings from [[Homer]] [[down]]): [[ἄλλος]].)  
}}
{{grml
|mltxt=-έρα, -ο (ΑΜ [[ἕτερος]], -έρα, -ον Α και δωρ. [[ἅτερος]] και αιολ. ἄτερος και ιων. [[οὕτερος]] και μτγν. [[θάτερος]])<br /><b>1.</b> (αντ. επιμερ.) [[άλλος]]<br /><b>2.</b> [[διαφορετικός]], [[αλλιώτικος]]<br /><b>3.</b> (με [[άρθρο]]) <i>ο [[έτερος]]<br />ο [[ένας]] από τους δύο («ο [[έτερος]] τών κατηγορουμένων»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «αφ' ετέρου» — εξ άλλου<br />β) «[[έτερον]] εκάτερον» — [[άλλο]] το ένα και [[άλλο]] το [[άλλο]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[υπόλοιπος]]<br /><b>2.</b> [[ξένος]], [[εχθρός]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για τα χέρια ή τα άλλα [[μέλη]] του σώματος) ο [[ένας]] από τους δύο<br /><b>2.</b> [[δεύτερος]] («ἡ μὲν ἔβαλλε... ἡ δ' ἑτέρη... ἐτίταινε τραπέζας», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>3.</b> (για ευφημισμό, όταν στον λόγο προηγείται η [[έννοια]] του <i>εὖ</i>, του <i>ἀγαθὸς</i> <b>κ.λπ.</b>) αυτός που έρχεται σε [[αντίθεση]] με τις προηγούμενες έννοιες<br /><b>4.</b> το ένα ή το [[άλλο]] [[μέρος]]<br /><b>5.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) <i>θάτερα</i><br />[[κατά]] τον ένα ή τον [[άλλο]] τρόπο («[[τοτὲ]] μὲν ἐπὶ θάτερα, [[τοτὲ]] δὲ ἐπὶ θάτερα τοὺς λόγους ἕλκων», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>ἡ ἑτέρα</i> (ενν. [[ημέρα]])<br />η επομένη, η δεύτερη<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «καθ' ἕτερα» — ως [[προς]] άλλα διαφορετικά ζητήματα (<b>Θουκ.</b>)<br />β) «δυοῑν [[θάτερον]]» — το ένα από τα δύο<br /><b>8.</b> <b>παροιμ.</b> «τῆ ἑτέρα λαβεῑν» — να πετύχει εύκολα (<b>Πλάτ.</b>)<br /><b>9.</b> (όταν προηγείται η [[έννοια]] του καλού, του αγαθού) το αντίθετο [[προς]] το προηγούμενο, δηλ. το [[κακό]] (α. «παθεῑν μὲν εὖ, παθεῑν δὲ θάτερα», <b>Σοφ.</b><br />β. «ἀγαθὰ ἢ θάτερα, ἵνα μηδὲν εἴπω φλαῡρον», <b>Δημοσθ.</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ετέρως</i> (ΑΜ [[ἑτέρως]])<br />με [[άλλο]] τρόπο<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κατά]] τον ένα ή τον [[άλλο]] τρόπο<br /><b>2.</b> (με κακή [[σημασία]]) κατ' [[άλλο]] τρόπο, [[κακώς]]<br /><b>3.</b> (με καλή [[σημασία]], με γεν.) διαφορετικά [[προς]] [[κάτι]] («[[ἑτέρως]] πως τῶν εἰωθότων γενόμενα» — που έγιναν διαφορετικά από το συνηθισμένο, <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ἑτέρως]] ἔχω τοῦ σκέλους» — [[είμαι]] [[ετεροσκελής]]<br />β) «[[ἑτέρως]] ἔχω» — [[είμαι]] [[διαφορετικός]], [[αλλιώτικος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Προέρχεται από τον τύπο [[άτερος]] που ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>sm</i>-, συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] της <i>sem</i>- (&GT; <i>εἷς</i>), και σχηματίζεται με την [[κατάληξη]] -<i>τερος</i> (<b>[[πρβλ]].</b> αρχ. ελλ. <i>αρισ</i>-<i>τερός</i>, αρχ. ινδ. <i>eka</i>-<i>tara</i> «[[εκάτερος]]»). Το αρχικό <i>e</i>- προκύπτει [[μάλλον]] κατ' [[αναλογία]] [[προς]] το <i>εἷς</i> (= <i>ē</i><i>s</i>) [[παρά]] με [[αφομοίωση]]. Συνδέεται με το ουαλ. <i>hanther</i> «ήμισυ», το κορνουαλ. <i>hanter</i> «ήμισυ», το γοτθ. <i>sundro</i> «κατ' ιδίαν» και το αρχ. άνω γερμ. <i>suntar</i> «[[χωριστός]]». Ο τ. <i>ετερο</i>- ως α’ συνθετικό υπήρξε και εξακολουθεί να [[είναι]] πολύ [[παραγωγικός]]. Από όλες τις περιόδους της ελληνικής γλώσσας μαρτυρούνται [[πολλά]] τέτοια [[σύνθετα]], ορισμένα από τα οποία σώζονται [[μέχρι]] [[σήμερα]]. Πολυάριθμα [[είναι]] τα [[σύνθετα]] της Αρχαίας Ελληνικής και άλλα που πλάστηκαν στη [[λόγια]] Νεοελληνική και έδωσαν [[πλήθος]] επιστημονικών, [[κυρίως]], όρων στη [[γλώσσα]]. Συχνά παρατηρείται [[επίσης]] το [[φαινόμενο]] από παλιότερα [[σύνθετα]] που δεν [[είναι]] πια εν χρήσει να δημιουργούνται νεώτερα ζωντανά παράγωγα. Π. χ. αρχ. <i>ετεροβαρώ</i> &GT; μσν.-νεοελλ. [[ετεροβαρής]], μσν. [[ετεροπροσωπώ]] &GT; μσν.-νεοελλ. [[ετεροπρόσωπος]] και νεοελλ. [[ετεροπροσωπία]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <i>ετερότης</i>, [[ετέρωθεν]], <i>ετέρως</i><br /><b>αρχ.</b><br /><i>ετέρῃ</i>, [[ετεροίος]], [[ετερώ]], [[ετέρωθι]], [[ετερώνιος]], [[ετέρωτα]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[ετέρωσε]]. (Για τα [[σύνθετα]] με Α΄ συνθετικό <b>βλ. λ.</b> <i>ετερο</i>-)<br />(Β' συνθετικό) [[μηδέτερος]], [[ουδέτερος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αυτουδέτερος</i>, [[μεθέτερος]], [[μηθέτερος]], [[ουθέτερος]]].
}}
}}