3,241,243
edits
κραίνω: Difference between revisions
From LSJ
21
(SL_2) |
(21) |
||
| Line 21: | Line 21: | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[κραίνω]] <br /> <b>1</b> [[fulfil]], [[bring]] to [[fulfilment]] κραίνων ἐφετμὰς Ἡρακλέος προτέρας ἀτρεκὴς Ἑλλανοδίκας ἀνὴρ (O. 3.11) [[κεῖνος]] κραίνει [[σέθεν]] εὐτυχίαν (sc. [[Ἑρμᾶς]]) (O. 6.81) [[τῶν]] μὲν [[κλέος]] ἐσλὸν Εὐφάμου τ' ἐκράνθη [[σόν]] τε (P. 4.175) ὣς ἄρ' εἰπὼν ἔντυεν τερπνὰν γάμου κραίνειν τελευτάν (P. 9.66) met., ]ἐκράνθην ὑπὸ δαιμονίῳ τινὶ συνάγεν θρόον (ἐπετελέσθην Σ: <δείματι> supp. Wil. I [[have]] been granted [[fulfilment]] ) (Pae. 9.34) | |sltr=[[κραίνω]] <br /> <b>1</b> [[fulfil]], [[bring]] to [[fulfilment]] κραίνων ἐφετμὰς Ἡρακλέος προτέρας ἀτρεκὴς Ἑλλανοδίκας ἀνὴρ (O. 3.11) [[κεῖνος]] κραίνει [[σέθεν]] εὐτυχίαν (sc. [[Ἑρμᾶς]]) (O. 6.81) [[τῶν]] μὲν [[κλέος]] ἐσλὸν Εὐφάμου τ' ἐκράνθη [[σόν]] τε (P. 4.175) ὣς ἄρ' εἰπὼν ἔντυεν τερπνὰν γάμου κραίνειν τελευτάν (P. 9.66) met., ]ἐκράνθην ὑπὸ δαιμονίῳ τινὶ συνάγεν θρόον (ἐπετελέσθην Σ: <δείματι> supp. Wil. I [[have]] been granted [[fulfilment]] ) (Pae. 9.34) | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[κραίνω]] και κραιαίνω και [[κρααίνω]] (Α)<br />(ποιητ. ρ.)<br /><b>1.</b> [[φέρω]] εις [[πέρας]], [[τελειώνω]], [[εκτελώ]] (α. «οἵ μεν φέρτεροί εἰσι νοῆσαί τε κρῆναί τε», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «οὐ γάρ μοι δοκέει μύθοιο τελευτὴ τῆδέ γ' ὁδῷ κρανέεσθαι», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[πραγματοποιώ]], [[εκπληρώνω]] (α. «οἵ ρ' ἔτυμα κραίνουσι», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «μαντεύματα κραίνει», <b>Ευρ.</b><br />γ. «ἀρὰ Κρόνου τότ' ἤδη παντελῶς κρανθήσεται», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[διατάζω]] («ἔπραξεν ὡς ἔκρανεν», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>4.</b> [[ασκώ]] [[εξουσία]], [[κυβερνώ]], [[άρχω]] (α. «[[δώδεκα]] γὰρ κατὰ δῆμον... βασιλῆες ἀρχοι κραίνουσι», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «ὁ κραίνων τῆσδε τῆς χώρας», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>5.</b> [[καταλήγω]], [[έρχομαι]] εις [[πέρας]] («ποῑ [[δῆτα]] κρανεῑ, ποῑ καταλήξεις... [[μένος]] ἄτης;», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>6.</b> (για νόσο) βρίσκομαι στο κρίσιμο [[σημείο]]<br /><b>7.</b> <b>ιατρ.</b> α) (για [[οστό]]) [[λήγω]] («ὅπη κραίνουσι», Ιπποκρ.)<br />β) εκτείνομαι, εξαπλώνομαι («κραίνειν ἀπὸ [[ἥπατος]] ἐς νεφρούς», Αρετ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αρχικός θεωρείται ο τ. <i>κρᾱαίνω</i>, που αποτελεί μετονοματικό παρ. ενός ονόματος με σημ. «[[κεφάλι]]», του οποίου σώζεται η γεν. <i>κρά</i>-<i>ατος</i> <span style="color: red;"><</span> <i>κράσ</i>-<i>ατος</i> <span style="color: red;"><</span> IE <i>krs</i>-<i>n</i>- ([[αλλά]] <b>βλ.</b> και λ. [[κάρα]]), όπως <i>ὀνομ</i>-[[αίνω]] <span style="color: red;"><</span> [[ὄνομα]], -<i>τος</i>. Η κυριολεκτική σημ. του ρ. θα [[πρέπει]] να ήταν «[[τοποθετώ]] την [[κεφαλή]]», άρα το [[ἄκρον]], εξ ου και «[[αποτελειώνω]], [[φέρω]] εις [[πέρας]]». Παρόμοιες, από σημασιολογικής απόψεως, λέξεις [[είναι]] το [[καρανώ]] και το γαλλ. <i>achever</i>. Από τον ενεστ. <i>κρᾱ</i>-[[αίνω]] προέκυψε ο ιων. αόρ. <i>κρη</i>-<i>ῆναι</i>, που συναιρέθηκε σε <i>κρῆναι</i>, και από αυτόν ο μτγν. ενεστ. [[κραίνω]] [[κατά]] το [[σχήμα]] <i>φῆναι</i>: [[φαίνω]]. Ο ενεστ. <i>κραιαίνω</i> φαίνεται ότι προέκυψε από συνδυασμό τών [[κρααίνω]] και [[κραίνω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κραντήρ]], [[κράντης]], [[κράντωρ]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[αυτόκρανος]]].———————— <b>(II)</b><br /><b>βλ.</b> [[κρένω]]. | |||
}} | }} | ||
