3,274,831
edits
ψιθυρίζω: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "Low German German Low German" to "Low German"
(13) |
m (Text replacement - "Low German German Low German" to "Low German") |
||
| (26 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=psithyrizo | |Transliteration C=psithyrizo | ||
|Beta Code=yiquri/zw | |Beta Code=yiquri/zw | ||
|Definition=Dor. | |Definition=Dor. [[ψιθυρίσδω]]: ([[ψίθυρος]]):—<br><span class="bld">A</span> [[whisper]], [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 485e; πρός τινα Id.''Euthd.''276d, Duris69J.; ἀλλήλοις Theoc.27.68.<br><span class="bld">2</span> [[whisper]] what one [[dare]]s not [[speak out]], [[whisper]] [[slander]]s, κατά τινος Alciphr.3.58, [[LXX]] ''Ps.''40(41).7; ψ. καί [[διαβάλλειν]] Them.''Or.''21.262c:—Pass., τὸ ψιθυριζόμενον ὄνομα Plu.''Alc.''23.<br><span class="bld">3</span> metaph. of [[tree]]s, [[whisper]] (i.e. [[rustle]]), ὁπόταν πλάτανος πτελέᾳ ψιθυρίζῃ Ar. ''Nu.''1008 (anap.); also of [[swallow]]s, [[twitter]], Poll.5.90. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1399.png Seite 1399]] dor. [[ψιθυρίσδω]], Theocr. 2, 141, zischeln, [[flüstern]], heimlich in's Ohr sagen, einflüstern, zuraunen; Plat. [[πρός]] τινα, Euthyd. 276 d Gorg. 485 d; Pol. 15, 27, 10; Plut. Alc. 23; bes. Lügen, Verleumdungen einflüstern, Sp. – Aber auch von Schwalben, zwitschern, Poll. 5, 90; von Bäumen, säuseln, [[ὅταν]] [[πλάτανος]] πτελέᾳ ψιθυρίζῃ Ar. Nubb. 995. | |||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> ψιθυριῶ;<br />[[gazouiller]], [[murmurer doucement]].<br />'''Étymologie:''' [[ψίθυρος]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=ψιθυρίζω [ψίθυρος] Dor. imperf. 1 plur. ἐψιθυρίσδομες [[fluisteren]]; overdr. [[ritselen]]:. ὁπόταν πλάτανος... ψιθυρίζῃ wanneer de plataan ritselt Aristoph. Nub. 1008. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ψῐθῠρίζω:''' дор. ψῐθῠρίσδω шептать (πρός τινα Plat.; ἀλλήλοις Theocr.): [[μετά]] τινος ἐν γωνίᾳ ψ. Plat. шептаться с кем-л. в углу; τὸ ψιθυριζόμενον [[ὄνομα]] Plut. произносимое шепотом имя; [[ὁπόταν]] [[πλάτανος]] πτελέᾳ ψιθυρίζῃ Arph. когда платан шепчется с вязом. | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=ΝΜΑ, και δωρ. τ. [[ψιθυρίσδω]] Α<br /><b>1.</b> [[μιλώ]] χαμηλόφωνα, [[μουρμουρίζω]] (α. «του ψιθύρισε [[κάτι]] στο [[αφτί]] και έφυγε» β. «βιῶναι μετὰ μειρακίων ἐν γωνίᾳ τριῶν ἢ τεττάρων ψιθυρίζοντα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> ηχώ μονότονα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> λέω χαμηλόφωνα [[κάτι]] που δεν [[τολμώ]] να πω [[φωναχτά]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[συκοφαντώ]] («ψιθυρίζειν και διαβάλλειν», Θεμίστ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. <i>ψιθ</i>-<i>υρ</i>-<i>ίζω</i> έχει προέλθει, [[κατά]] μία [[άποψη]], από αμάρτυρο <i>ψυθ</i>-<i>υρ</i>-<i>ίζω</i>, με ανομοιωτική [[τροπή]] του πρώτου -<i>υ</i>- σε -<i>ι</i>-. Σύμφωνα με αυτήν την [[άποψη]], το αρχικό θ. <i>ψυθ</i>- του ρ. ανάγεται στη [[ρίζα]] <i>pse</i>-<i>u</i>-<i>d</i>- / <i>bhseu</i><br />«[[φυσώ]], [[σφυρίζω]]», από όπου «[[βγάζω]] ήχους [[χωρίς]] [[σημασία]]», με οδοντική [[δασεία]] και [[παρέκταση]] -<i>θ</i>-, και συνδέεται με το ρ. [[ψεύδομαι]] και το ουσ. [[ψύθος]] ([[πρβλ]]. και τους τ. <i>ψεδ</i>-<i>ών</i>, <i>ψεδ</i>-<i>υρός</i>). Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], ο [[φωνηεντισμός]] και ο [[σχηματισμός]] του ρ. παραπέμπουν στη [[μορφή]] τών συνώνυμων ρ. [[μινυρίζω]], [[τινθυρίζω]], [[τιττυβίζω]], [[οπότε]] δεν αποκλείεται και ο [[σχηματισμός]] του ρ. [[ψιθυρίζω]] να ανάγεται σε [[ονοματοποιία]] αναλογική [[προς]] τα ρ. αυτά ([[πρβλ]]. και το ρ. [[ψίζομαι]])]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ψῐθῠρίζω:''' Δωρ. -ίσδω, μέλ. Αττ. <i>-ιῶ</i> ([[ψίθυρος]]), [[ψιθυρίζω]], [[μιλώ]] στο [[αυτί]], σε Πλάτ., Θεόκρ.· μεταφ., λέγεται για μικρό θόρυβο που προκαλείται από την [[κίνηση]] των κλαδιών των δέντρων που σείονται από τον άνεμο, [[ὅταν]] [[πλάτανος]] πτελέᾳ ψιθυρίζῃ, όταν ο [[πλάτανος]] ψιθυρίζει στη [[φτελιά]], σε Αριστοφ. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ψῐθῠρίζω''': Δωρ. -σδω· μελλ. Ἀττ. -ιῶ· ([[ψίθυρος]]) ― ὁμιλῶ χαμηλοφώνως, ὁμιλῶ εἰς τὸ οὖς τινος, Πλάτ. Γοργ. 485D· ψ. [[πρός]] τινα ὁ αὐτ. ἐν Εὐθυδ. 276D· ἀλλήλοις τι Θεόκριτ. 27. 67. 2) [[ψιθυρίζω]], [[λέγω]] χαμηλοφώνως ὅ,τι δὲν τολμῶ νὰ εἴπω μεγαλοφώνως, [[λέγω]] λοιδορίας, κατά τινος Ἀλκίφρων 3. 58, Ἑβδ. (Ψαλμ. Μ΄, 7)· ψ. καὶ διαβάλλειν Θεμίστ. 262C. ― Παθ. τὸ ψιθυριζόμενον [[ὄνομα]] Πλουτ. Ἀλκ. 23. 3) ἐπὶ ἤχου ἢ θορύβου μικροῦ καὶ ἡσύχου, [[οἷον]] ἐπὶ τοῦ ἤχου τῶν δένδρων ὑπὸ ἐλαφροῦ ἀνέμου κινουμένων, [[ὅταν]] [[πλάτανος]] πτελέᾳ ψιθυρίζῃ Ἀριστοφ. Νεφ. 1008. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=ψῐθῠρίζω, [[ψίθυρος]]<br />to [[whisper]], say [[into]] the ear, Plat., Theocr.:—metaph., [[ὅταν]] [[πλάτανος]] πτελέᾳ ψιθυρίζῃ [[when]] the [[plane]] whispers to the elm, Ar. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''ψιθυρίζω''': {psithurízō}<br />'''Forms''': dor. (bukol.), -ίσδω,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[flüstern]], [[zuraunen]], [[verleumden]], übertr. von Bäumen, Vögeln [[säuseln]], [[zwitschern]] (Pl., Ar., hell. u. sp.)<br />'''Composita''': auch m. δια-, προσ-, ὑπο- u.a.,<br />'''Derivative''': mit [[ψιθύρισμα]] (ὑπο-) n., -ισμός m. [[Geflüster]], [[Gesäusel]] (hell. u. sp.), -ιστής m. "Flüsterer", Bein. des Hermes in Athen ([D.] 59, 39), [[Verleumder]], [[Ohrenbläser]] (''Ep''. ''Rom''.), -ιστικός (''Cat''. ''Cod''. ''Astr''.). — Daneben, anscheinend als Grundwort (*[[ψιθυρός]]), aber wenigstens z.T. als Rückbildung, [[ψίθυρος]] m. (m. oppositiver Barytonese) [[Verleumder]], [[Ohrenbläser]] (Pi., Ar.''Fr''. 167 [anap.], LXX, Plu.), als Adj. [[flüsternd]], [[verleumdend]] (S. ''Aj''. 148 [anap.]), von Musik [[summend]] (Ar. ''Fr''. 671), von Vögeln [[zwitschernd]] (''AP''). — Auch [[ψίθυρ]] = [[ψίθυρος]] (Hdn. Gr. u.a.; nach [[μάρτυρ]]), [[ψεδυρός]] (ψέδ-) = [[ψίθυρος]] (A. ''Supp''. 1042 [lyr.], Hdn. Gr., H.; abzulehnen v. Blumenthal Hesychst. 13), [[ψιδόνες]]· διάβολοι, ψίθυροι H. — Hierher noch [[ψιθύρα]] f. Bez. eines libyschen Musikinstruments (S. ''Inach''. in lyr., Poll.), wohl volksetymol. Umbildung eines Fremdworts. Vgl. [[μινυρίζω]], [[κλαυθμυρίζω]], [[τινθυρίζω]], [[συρίζω]] (: [[σῦριγξ]]) u. a.; bzw. [[λιγυρός]], [[καπυρός]], [[ὀϊζυρός]] (: [[ὀϊζύς]]) u.a.; s. auch zu [[ὀλοφύρομαι]].<br />'''Etymology''': Schallwort ohne feste Genealogie. Wenn aus *ψυθυρ-dissimiliert (Specht KZ 61, 277, dazu Kretschmer Glotta 26, 57 f.; vgl. [[φῖτυ]]), zu [[ψύθος]] usw., s. [[ψεύδομαι]]. Vgl. andererseits [[ψίζομαι]]. — Pisani Arch. glott. it. 46, 23 erwägt Verwandtschaft mit aind. ''kṣvéḍati'' (''kṣvédati'') [[summen]], [[brummen]]: idg. ''qʷs''-; vgl. Mayrhofer s.v.<br />'''Page''' 2,1137-1138 | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[whisper]]=== | |||
Albanian: pëshpërit, fëshfërij; Arabic: هَمَسَ, وَسْوَسَ; Egyptian Arabic: وشوش; Armenian: շշնջալ; Azerbaijani: pıçıldamaq; Belarusian: шаптаць, шапнуць; Bulgarian: шептя, шепна; Burmese: တီးတိုးပြော; Catalan: xiuxiuejar; Cebuano: hunghong; Chinese Mandarin: 耳語／耳语, 呢喃, 嘀咕, 打喳喳, 打耳唧, 哼唧, 嘰咕／叽咕, 唧唧咕咕, 唧噥／唧哝, 竊竊私語／窃窃私语, 低語／低语; Cornish: hwystra; Czech: šeptat; Danish: hviske; Dutch: [[fluisteren]], [[fezelen]], [[wisperen]], [[vezelen]], [[ruinen]]; Elfdalian: twiså, wiså; Esperanto: flustri; Estonian: sosistama; Faroese: teska; Finnish: kuiskata; French: [[chuchoter]], [[susurrer]], [[murmurer]]; Galician: bisbar, murmurar; Georgian: ჩურჩული; German: [[flüstern]], [[wispern]], [[wispeln]]; Greek: [[ψιθυρίζω]]; Ancient Greek: [[διαψιθυρίζω]], [[ἐντρυλλίζω]], [[παραφθέγγομαι]], [[προσψιθυρίζω]], [[ὑπολαλέω]], [[ὑπολαλῶ]], [[ὑποτονθορύζω]], [[ὑποψιθυρίζω]], [[ψιθυρίζω]], [[ψιθυρίσδω]]; Greenlandic: isussuppoq; Hawaiian: hāwanawana; Hebrew: לָחַשׁ; Hiligaynon: huding-huding, hutik; Hindi: फुसफुसाना; Hungarian: suttog; Icelandic: hvísla, hvískra, pískra, pukra; Ido: susurar; Ilocano: agarasaas, iarasaas; Indonesian: berbisik, membisiki; Interlingua: susurrar; Irish: labhair i gcogar, bí ag cogarnach; Italian: [[sussurrare]]; Japanese: 囁く; Kapampangan: bulung; Kazakh: сыбырлау; Khmer: ខ្សឹប, ខ្សៀវ; Kinaray-a: hani; Korean: 속삭이다; Kurdish Central Kurdish: چرپاندن; Northern Kurdish: piste-pist kirin; Kyrgyz: шыбыроо; Lao: ກະຊິບ; Latin: [[susurro]]; Latvian: čukstēt; Lithuanian: šnibždėti, šnabždėti; Low German: suustern, sustern, munkeln, tuscheln; Luxembourgish: pësperen; Macedonian: шепнува, шепоти, шепне; Malay: bisik, berbisik; Middle English: rounen; Mon: က္သေဲ; Mongolian Cyrillic: шивнэх; Norman: chuchoter; Norwegian Bokmål: hviske, kviskre; Nynorsk: kviskre, kviskra; Occitan: parlotejar; Ojibwe: gaaskanazo; Old English: rūnian; Old Norse: hvískra; Pashto: پسنېدل; Persian: پچپچ کردن, نجوا کردن; Polish: szeptać, szepnąć; Portuguese: [[murmurar]], [[sussurrar]], [[cochichar]]; Romanian: a șopti, a susura; Romansch: scutinar; Russian: [[шептать]], [[шепнуть]], [[прошептать]], [[шушукаться]]; Samoan: musumusu; Scottish Gaelic: cagair; Serbo-Croatian Cyrillic: ша̀птати, шапу̀тати, ша̀пнути; Roman: šàptati, šapùtati, šàpnuti; Slovak: šeptať, šepkať; Slovene: šepetati; Spanish: [[susurrar]]; Swedish: viska; Tagalog: bumulong, ibulong; Tajik: пичир-пичир кардан; Telugu: గుసగుసలాడు; Thai: กระซิบ; Tongan: fanafana; Turkish: fısıldamak; Turkmen: pyşyrdamak, wyşyrdamak; Ukrainian: шептати, шепнути; Urdu: فسفسانا; Uyghur: شىۋىرلىماق, پىچىرلىماق; Uzbek: shivirlamoq, pichirlamoq; Vietnamese: nói thầm, thì thầm; Welsh: sibrwd; West Frisian: flústerje, wispearje | |||
}} | }} | ||
