3,274,159
edits
περισσός: Difference between revisions
From LSJ
32
(T21) |
(32) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=περισσή, περισσόν (from [[περί]], [[which]] [[see]] III:2), from [[Hesiod]] [[down]], the Sept. for יותֵר, יֶתֶר, etc.; [[exceeding]] [[some]] [[number]] or [[measure]] or [[rank]] or [[need]];<br /><b class="num">1.</b> [[over]] and [[above]], [[more]] [[than]] is [[necessary]], superadded: τό περισσόν [[τούτων]], [[what]] is added to (A. V. [[more]] [[than]]; cf. Buttmann, § 132,21Rem.) these, ἐκ περισσοῦ, [[exceedingly]], [[beyond]] [[measure]], WH omits; Tr brackets ἐκ περισσοῦ); [[ὑπέρ]] ἐκ περισσοῦ (written as [[one]] [[word]] [[ὑπερεκπερισσοῦ]] ([[which]] [[see]])), [[exceeding]] [[abundantly]], [[supremely]], Buttmann, as [[above]]); R G WH [[text]]); περισσόν μοι ἐστιν, it is [[superfluous]] for me, περισσόν ἔχειν, to [[have]] [[abundance]], οἱ [[μέν]] ... περισσά ἔχουσιν, οἱ δέ [[οὐδέ]] τά ἀναγκαῖά δύνανται πορίζεσθαι, [[Xenophon]], oec. 20,1); neuter comparitive [[περισσότερον]] τί, [[something]] [[further]], [[more]], L Tr marginal [[reading]] περισσόν); [[περισσότερον]], the [[more]], [[περισσότερον]] πάντων, etc. [[much]] [[more]] [[than]] [[all]] etc. T Tr [[text]] WH); adverbially, [[somewhat]] [[more]] (R. V. [[somewhat]] [[abundantly]]), Vulg. abundantius (A. V. [[more]] [[abundantly]])) i. e. [[more]] [[plainly]], [[μᾶλλον]] [[περισσότερον]], [[much]] [[more]], [[περισσότερον]] πάντων, [[more]] ([[abundantly]]) [[than]] [[all]], [[περισσότερον]] κατάδηλόν, [[more]] ([[abundantly]]) [[evident]], Winer's Grammar, § 35,1).<br /><b class="num">2.</b> [[superior]], [[extraordinary]], [[surpassing]], [[uncommon]]: A. V. [[more]] [[than]] others); τό περισσόν, as a [[substantive]], [[pre-eminence]], [[superiority]], [[advantage]], [[περισσότερος]], [[more]] [[eminent]], [[more]] [[remarkable]] ([[οὐκ]] [[ἔσῃ]] [[περισσότερος]], Symm.; περιττοτερος φρονήσει, [[Plutarch]], mor., p. 57f. de adulatore etc. 14): [[περισσότερον]] [[can]] [[also]] be taken as neuter ([[something]]) [[more]] [[excellent]] (Vulg. plus (R. V. [[much]] [[more]] [[than]] etc.)); [[with]] substantives: [[περισσότερον]] [[κρίμα]], i. e. a severer, heavier [[judgment]], [[τιμή]], greater honor, [[more]] ([[abundant]]) honor, [[εὐσχημοσύνη]], [[λύπη]], 2 Corinthians 2:7. | |txtha=περισσή, περισσόν (from [[περί]], [[which]] [[see]] III:2), from [[Hesiod]] [[down]], the Sept. for יותֵר, יֶתֶר, etc.; [[exceeding]] [[some]] [[number]] or [[measure]] or [[rank]] or [[need]];<br /><b class="num">1.</b> [[over]] and [[above]], [[more]] [[than]] is [[necessary]], superadded: τό περισσόν [[τούτων]], [[what]] is added to (A. V. [[more]] [[than]]; cf. Buttmann, § 132,21Rem.) these, ἐκ περισσοῦ, [[exceedingly]], [[beyond]] [[measure]], WH omits; Tr brackets ἐκ περισσοῦ); [[ὑπέρ]] ἐκ περισσοῦ (written as [[one]] [[word]] [[ὑπερεκπερισσοῦ]] ([[which]] [[see]])), [[exceeding]] [[abundantly]], [[supremely]], Buttmann, as [[above]]); R G WH [[text]]); περισσόν μοι ἐστιν, it is [[superfluous]] for me, περισσόν ἔχειν, to [[have]] [[abundance]], οἱ [[μέν]] ... περισσά ἔχουσιν, οἱ δέ [[οὐδέ]] τά ἀναγκαῖά δύνανται πορίζεσθαι, [[Xenophon]], oec. 20,1); neuter comparitive [[περισσότερον]] τί, [[something]] [[further]], [[more]], L Tr marginal [[reading]] περισσόν); [[περισσότερον]], the [[more]], [[περισσότερον]] πάντων, etc. [[much]] [[more]] [[than]] [[all]] etc. T Tr [[text]] WH); adverbially, [[somewhat]] [[more]] (R. V. [[somewhat]] [[abundantly]]), Vulg. abundantius (A. V. [[more]] [[abundantly]])) i. e. [[more]] [[plainly]], [[μᾶλλον]] [[περισσότερον]], [[much]] [[more]], [[περισσότερον]] πάντων, [[more]] ([[abundantly]]) [[than]] [[all]], [[περισσότερον]] κατάδηλόν, [[more]] ([[abundantly]]) [[evident]], Winer's Grammar, § 35,1).<br /><b class="num">2.</b> [[superior]], [[extraordinary]], [[surpassing]], [[uncommon]]: A. V. [[more]] [[than]] others); τό περισσόν, as a [[substantive]], [[pre-eminence]], [[superiority]], [[advantage]], [[περισσότερος]], [[more]] [[eminent]], [[more]] [[remarkable]] ([[οὐκ]] [[ἔσῃ]] [[περισσότερος]], Symm.; περιττοτερος φρονήσει, [[Plutarch]], mor., p. 57f. de adulatore etc. 14): [[περισσότερον]] [[can]] [[also]] be taken as neuter ([[something]]) [[more]] [[excellent]] (Vulg. plus (R. V. [[much]] [[more]] [[than]] etc.)); [[with]] substantives: [[περισσότερον]] [[κρίμα]], i. e. a severer, heavier [[judgment]], [[τιμή]], greater honor, [[more]] ([[abundant]]) honor, [[εὐσχημοσύνη]], [[λύπη]], 2 Corinthians 2:7. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=-ή, -ό και [[περιττός]], -ή, -ό / [[περισσός]], -ή, -όν, ΝΜΑ, και περσός, -ή, -ό Ν, και αττ. τ. [[περιττός]], -ή, -όν, Α<br /><b>1.</b> αυτός που υπερβαίνει το κανονικό [[μέτρο]], που περισσεύει, που πλεονάζει, [[περίσσιος]], [[παραπανήσιος]]<br /><b>2.</b> [[άφθονος]], [[πολύς]]<br /><b>3.</b> (στη νεοελλ. μόνον ο τ. [[περιττός]]) αυτός που γίνεται [[πέρα]] από ό,τι [[πρέπει]] ή [[είναι]] [[ανάγκη]], [[ανώφελος]], [[άχρηστος]] (α. «έκανες περιττά έξοδα» β. «μόχθον περισσὸν κουφόνουν τ' εὐηθίαν», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[περιττός]] [[αριθμός]]» — [[φυσικός]] και κατ' [[επέκταση]] [[ακέραιος]] [[αριθμός]] που όταν διαιρείται διά του δύο αφήνει [[υπόλοιπο]] την [[μονάδα]], [[αριθμός]] που δεν [[είναι]] ακέραιο [[πολλαπλάσιο]] του δύο<br />β) «ως εκ περισσού» και «ἐκ περιττοῡ» ή «ἐκ περισσοῡ» — [[χωρίς]] να χρειάζεται, [[χωρίς]] να υπάρχει [[ανάγκη]], επί [[πλέον]], παραπανήσια<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[υπερμεγέθης]], [[μέγας]], [[τεράστιος]] («θυσίας ἀπαρχὰς γὰρ [[κρέας]] ἐπέμπομεν πατρί, περισσὸν ὦμον, ἔκκριτον [[γέρας]]», Τραγ. Αδέσπ.)<br /><b>2.</b> ο [[πέρα]] από το κανονικό και συνηθισμένο, [[ασυνήθιστος]], [[εξαιρετικός]], [[σπάνιος]] («καὶ ἐὰν ἀσπάσησθε τοὺς φίλους ὑμῶν μόνον, τί περισσὸν ποιεῑτε;», ΚΔ)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[επιφανής]], [[έξοχος]], [[αξιόλογος]], [[σπουδαίος]] («τοὺς περισσούς... τιμῶμεν ἄνδρας», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> (με γεν.) [[ανώτερος]], μεγαλύτερος («πρὸς ὅ,τι σὺ τῶν [[ἔνδον]] εἶ περισσάς», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> [[σοφός]], [[συνετός]], πολύ [[προσεκτικός]] («ἦν δὲ καὶ τὴν [[ἄλλην]] περὶ τὸ [[σῶμα]] θεραπείαν ἀκριβὴς και περιττὸς», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>4.</b> (για ρήτορα) [[μοναδικός]], [[εξαίρετος]] («ὁ γὰρ περιττὸς ἐν τοῑς λόγοις Δημοσθένης», Αισχίν.)<br /><b>5.</b> [[λεπτός]], [[οξύς]], [[οξύνους]] («ἀκριβὴς καὶ περιττὴ [[διάνοια]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>6.</b> (για ύφος) α) θαυμαστό, εκπληκτικό, εντυπωσιακό («τὸ μέν οὖν περιττὸν ἔχουσι πάντες οἱ τοῡ Σωκράτους λόγοι», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>7.</b> [[υπερβολικός]] («περισσὰ πράσσειν», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ περισσόν</i><br />α) το [[πλεονέκτημα]] («τὶ οὖν τὸ περισσὸν τοῡ Ἰουδαίου;», ΚΔ)<br />β) το [[υπόλοιπο]] («τὸ περισσὸν τῆς ἡμέρας», <b>Ξεν.</b>)<br />γ) (και ο [[τύπος]] <i>περιττὸν</i>) [[είδος]] φυτού, το στρύχνο<br /><b>9.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) επί [[πλέον]], [[προσέτι]] («καὶ περισσὸν ἐξ αὐτῶν, υἱέ μου, φύλαξαι τοῡ ποιῆσαι βιβλία [[πολλά]]», ΠΔ)<br /><b>10.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) <i>τὰ περισσά</i><br />ανώφελα, [[μάταια]] («[[ταυτά]] με νῡν τὰ περισσὰ φιλεῑς», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>11.</b> <b>φρ.</b> α) «τὸ περιττὸν καὶ τὸ ἄρτιον» — η [[φύση]] του περιττού και του αρτίου (<b>Πλάτ.</b>)<br />β) «περισσαὶ χῶραι»<br /><b>(μετρ.)</b> οι περιττές θέσεις [[μέσα]] στον στίχο <b>(Ηφαιστ.)</b>.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[πέριξ]] <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>tyo</i>- (<b>πρβλ.</b> <i>έπι</i>-<i>σσα</i>, [[μέτα]]-<i>σσαι</i>)]. | |||
}} | }} | ||
