Anonymous

έδω: Difference between revisions

From LSJ
12 bytes removed ,  22 December 2018
m
Text replacement - "πρβλ." to "πρβλ."
(10)
 
m (Text replacement - "πρβλ." to "πρβλ.")
Line 1: Line 1:
{{grml
{{grml
|mltxt=ἔδω (Α)<br /> <b>1.</b> [[τρώω]]<br /> <b>2.</b> [[καταναλώνω]], [[σπαταλώ]].<br /> [<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η [[ρίζα]] <i>ed</i>- «[[τρώω]]», στην οποία ανάγεται το [[ρήμα]], εμφανίζεται [[κυρίως]] στο επικό απαρμφ. <i>έδμεναι</i> ενός αρχαίου αθέματου ενεστ., [[καθώς]] και στην υποτακτ. σε [[θέση]] μέλλοντος <i>έδομαι</i> (<b>[[πρβλ]].</b> χεττ. <i>ed</i>-<i>mi</i> «[[τρώω]]», αρχ. ινδ. <i>ad</i>-<i>mi</i> «[[τρώω]]», λατ. -<i>ē</i><i>st</i>, λιθ. <i>es</i>-<i>ti</i>, αρχ. σλαβ. <i>ě</i><i>s</i>-<i>tŭ</i>) που εμφανίζουν εκτεταμένη [[βαθμίδα]] ρίζας (<span style="color: red;"><</span> IE <i>ě</i><i>d</i>-<i>mi</i>, -<i>ti</i>). Θεματικοί τ. [[εκτός]] από την Ελληνική (<b>[[πρβλ]].</b> <i>έδω</i>, <i>έδεις</i> <b>κ.λπ.</b>) απαντούν και σε άλλες γλώσσες (<b>[[πρβλ]].</b> γοτθ. <i>itan</i> «[[τρώω]]»). Οι υστερογενείς ενεστώτες [[έσθω]] και [[εσθίω]] ανήκαν πιθ. στην καθημερινή και στην παιδική [[γλώσσα]] και προήλθαν από την προστ. <i>έσθι</i> που συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>addhi</i>. Επίσης οι υπόλοιποι ελληνικοί τ. <i>ηδέσθην</i>, <i>εδήδε</i>(<i>σ</i>)<i>μαι</i> [[είναι]] νεώτεροι σχηματισμοί [[κατά]] τα <i>ετελέσθην</i>, <i>τετέλεσμαι</i>, <i>ῃδέσθην</i>, <i>αλήλε</i>(<i>σ</i>)<i>μαι</i> κ.ά.<br /> <b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[έδεσμα]]<br /> <b>αρχ.</b><br /> [[εδητύς]], [[εδωδή]], [[εδωδός]], [[είδαρ]]].
|mltxt=ἔδω (Α)<br /> <b>1.</b> [[τρώω]]<br /> <b>2.</b> [[καταναλώνω]], [[σπαταλώ]].<br /> [<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η [[ρίζα]] <i>ed</i>- «[[τρώω]]», στην οποία ανάγεται το [[ρήμα]], εμφανίζεται [[κυρίως]] στο επικό απαρμφ. <i>έδμεναι</i> ενός αρχαίου αθέματου ενεστ., [[καθώς]] και στην υποτακτ. σε [[θέση]] μέλλοντος <i>έδομαι</i> (<b>πρβλ.</b> χεττ. <i>ed</i>-<i>mi</i> «[[τρώω]]», αρχ. ινδ. <i>ad</i>-<i>mi</i> «[[τρώω]]», λατ. -<i>ē</i><i>st</i>, λιθ. <i>es</i>-<i>ti</i>, αρχ. σλαβ. <i>ě</i><i>s</i>-<i>tŭ</i>) που εμφανίζουν εκτεταμένη [[βαθμίδα]] ρίζας (<span style="color: red;"><</span> IE <i>ě</i><i>d</i>-<i>mi</i>, -<i>ti</i>). Θεματικοί τ. [[εκτός]] από την Ελληνική (<b>πρβλ.</b> <i>έδω</i>, <i>έδεις</i> <b>κ.λπ.</b>) απαντούν και σε άλλες γλώσσες (<b>πρβλ.</b> γοτθ. <i>itan</i> «[[τρώω]]»). Οι υστερογενείς ενεστώτες [[έσθω]] και [[εσθίω]] ανήκαν πιθ. στην καθημερινή και στην παιδική [[γλώσσα]] και προήλθαν από την προστ. <i>έσθι</i> που συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>addhi</i>. Επίσης οι υπόλοιποι ελληνικοί τ. <i>ηδέσθην</i>, <i>εδήδε</i>(<i>σ</i>)<i>μαι</i> [[είναι]] νεώτεροι σχηματισμοί [[κατά]] τα <i>ετελέσθην</i>, <i>τετέλεσμαι</i>, <i>ῃδέσθην</i>, <i>αλήλε</i>(<i>σ</i>)<i>μαι</i> κ.ά.<br /> <b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[έδεσμα]]<br /> <b>αρχ.</b><br /> [[εδητύς]], [[εδωδή]], [[εδωδός]], [[είδαρ]]].
}}
}}