πατριάρχης: Difference between revisions

{{grml

|mltxt=ο, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> ο [[αρχηγός]] της πατριάς, του συνόλου τών καταγόμενων από τον ίδιο πρόγονο, της φυλής, του γένους<br /><b>2.</b> (στην ΠΔ) οι προπάτορες του ανθρώπινου γένους, και [[ιδίως]] οι αρχηγοί του ισραηλιτικού λαού από τον Αβραάμ ώς τους γιους του Ιακώβ<br />(νεοελλ. μσν.)<br /><b>1.</b> [[τίτλος]] τών επισκόπων της Ρώμης, της Κωνσταντινούπολης, της Αντιόχειας και τών Ιεροσολύμων και τών αρχηγών τών αυτοκέφαλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, από τους οποίους ο [[επίσκοπος]] της Ρώμης [[γρήγορα]] αντικατέστησε τον τίτλο αυτό με τον τίτλο [[πάπας]], ενώ οι πατριάρχες της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας διατήρησαν τον τίτλο από τον 5ο αιώνα ώς [[σήμερα]]<br /><b>2.</b> «Οικουμενικός Πατριάρχης» — [[τίτλος]] που δόθηκε στον πατριάρχη της Κωνσταντινουπόλεως [[μετά]] την Δ' Οικουμενική Σύνοδο (451), ο [[οποίος]] από [[τότε]] έχει το [[προβάδισμα]] [[μεταξύ]] όλων τών πατριαρχών της Ανατολικής Εκκλησίας<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (ειδικότερα στη νεοελληνική [[γλώσσα]] και [[λογοτεχνία]]) ο [[πατριάρχης]] Γρηγόριος Ε' που απαγχονίστηκε από τους Τούρκους<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[υπερήλικος]] με πολλούς απογόνους.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[πατριά]] «[[σύνολο]] προγόνων, [[γένος]]» <span style="color: red;">+</span> -<i>άρχης</i>].

}}