τετραίνω: Difference between revisions

{{grml

|mltxt=και [[τιτραίνω]] και [[τιτράω]] και [[τίτρημι]] Α<br />[[τρυπώ]], [[διατρυπώ]] («οἷά τις σιφνεὺς κευθνῶνος ἐν σήραγγι τετρήνας μυχούς», <b>Λυκόφρ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>ter</i>- «[[τρίβω]]» που απαντά και με μονοσύλλαβη [[μορφή]] <i>τερ</i>- (<b>πρβλ.</b> [[τείρω]], λατ. <i>tero</i>) και με δισύλλαβη [[μορφή]] <i>τερη</i>- (<b>πρβλ.</b> <i>τερε</i>-<i>τρον</i>, <i>τρῆ</i>-<i>μα</i>). Αρχαιότεροι θεωρούνται οι σχηματισμοί από τη δισύλλαβη [[μορφή]] της ρίζας με μηδενισμένο το α' [[φωνήεν]] και απαθές το β' <i>τέ</i>-<i>τρη</i>-<i>μαι</i>, <i>τρῆ</i>-<i>μα</i>, <i>τρη</i>-<i>τός</i> (<b>πρβλ.</b> <i>βέ</i>-<i>βλη</i>-<i>μαι</i>, <i>βλῆ</i>-<i>μα</i>, <i>βλη</i>-<i>τός</i>). Αντίθετα, ο ενεστ. <i>τε</i>-<i>τρ</i>-[[αίνω]] [[είναι]] [[νεώτερος]] [[σχηματισμός]] με κατάλ -[[αίνω]] (πιθ. [[κατά]] τα [[λειαίνω]], [[ξαίνω]] ή [[κατά]] το [[σχήμα]] [[βαίνω]]: <i>βέβηκα</i>) και δυσερμήνευτο για τον ενεστ. αναδιπλασιασμό <i>τε</i>- αναλογικά [[προς]] τον παρακμ. <i>τέ</i>-<i>τρημαι</i>. Μεταγενέστερα [[ωστόσο]] απαντούν και οι τ. [[τιτράω]], [[τίτρημι]], [[τιτραίνω]] με τον αναμενόμενο ενεστ. αναδιπλασιασμό <i>τι</i>- (<b>πρβλ.</b> <i>δί</i>-<i>δωμι</i>, <i>τί</i>-<i>θημι</i>). Τέλος, ο τ. αορ. <i>τε</i>-<i>τρᾶ</i>-<i>ναι</i> έχει σχηματιστεί πιθανότατα <span style="color: red;"><</span> θ. <i>τραν</i>- του ρ. [[τετραίνω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>τε</i>-<i>τραν</i>-<i>jω</i>) και όχι <span style="color: red;"><</span> θ. <i>τρη</i>- του παρακμ. <i>τέ</i>-<i>τρη</i>-<i>μαι</i>].

}}