3,276,901
edits
(18) |
(5) |
||
Line 21: | Line 21: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[καλχαίνω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] πορφυρό, [[δίνω]] σε [[κάτι]] πορφυρό [[χρώμα]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] σκοτεινό και ταραχώδες σαν την τρικυμιώδη [[θάλασσα]]<br /><b>3.</b> [[ταράσσω]] τον νου μου, [[ανησυχώ]], [[σκέπτομαι]] ή [[εξετάζω]] [[κάτι]] [[κατά]] [[βάθος]] («Δηλοῑς γάρ τι καλχαίνουσ' [[ἔπος]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> [[επιθυμώ]] πολύ, [[ποθώ]], [[λαχταρώ]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κάλχη]] <span style="color: red;">+</span> -[[αίνω]] (<b>[[πρβλ]].</b> <i>κερδ</i>-[[αίνω]]). Η σημ. «ταράζομαι, [[ανησυχώ]]» του ρ. [[καλχαίνω]] απαντά στον ποιητικό λόγο και οφείλεται πιθ. στη σημ. του ρ. [[πορφύρω]] «ταράζομαι», το οποίο συνδέθηκε παρετυμολογικά με το ουσ. [[πορφύρα]], που, με τη [[σειρά]] του, συνδέεται σημασιολογικά με τη λ. [[κάλχη]] «[[πορφύρα]]»]. | |mltxt=[[καλχαίνω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] πορφυρό, [[δίνω]] σε [[κάτι]] πορφυρό [[χρώμα]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] σκοτεινό και ταραχώδες σαν την τρικυμιώδη [[θάλασσα]]<br /><b>3.</b> [[ταράσσω]] τον νου μου, [[ανησυχώ]], [[σκέπτομαι]] ή [[εξετάζω]] [[κάτι]] [[κατά]] [[βάθος]] («Δηλοῑς γάρ τι καλχαίνουσ' [[ἔπος]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> [[επιθυμώ]] πολύ, [[ποθώ]], [[λαχταρώ]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κάλχη]] <span style="color: red;">+</span> -[[αίνω]] (<b>[[πρβλ]].</b> <i>κερδ</i>-[[αίνω]]). Η σημ. «ταράζομαι, [[ανησυχώ]]» του ρ. [[καλχαίνω]] απαντά στον ποιητικό λόγο και οφείλεται πιθ. στη σημ. του ρ. [[πορφύρω]] «ταράζομαι», το οποίο συνδέθηκε παρετυμολογικά με το ουσ. [[πορφύρα]], που, με τη [[σειρά]] του, συνδέεται σημασιολογικά με τη λ. [[κάλχη]] «[[πορφύρα]]»]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''καλχαίνω:''' ([[κάλχη]]), [[κυρίως]], κάνω [[κάτι]] βυσσινί, πορφυρό· μεταφ., [[καθιστώ]] [[κάτι]] σκοτεινό και το [[αναταράζω]] όπως τη φουρτουνιασμένη [[θάλασσα]], [[συλλογίζομαι]], [[ζυγιάζω]] με το νου εις [[βάθος]], σε Σοφ., Ευρ. | |||
}} | }} |