Anonymous

πάταγος: Difference between revisions

From LSJ
5
(31)
(5)
Line 27: Line 27:
{{grml
{{grml
|mltxt=ο, ΝΜΑ<br />[[δυνατός]] [[κρότος]] (α. «[[πάταγος]] δὲ τε γίγνετ' ὀδόντων», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «[[πάταγος]] ἀνέμου», Δίον. Αλ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>μτφ.</b> ζωηρή [[εντύπωση]] από κάποιο [[γεγονός]] η οποία εκφράζεται με θορυβώδη [[συζήτηση]] («[[μόλις]] μαθευτεί η [[είδηση]] θα γίνει [[πάταγος]]»)<br /><b>μσν.</b><br />[[θόρυβος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> η [[κλαγγή]] τών όπλων («ἔθεον ἔξω, βοῆ καὶ πατάγῷ χρεώμενοι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[υπόκωφος]] [[κρότος]]<br /><b>3.</b> ο [[ήχος]] της ανθρώπινης φωνής.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[πάταγος]], το ρ. [[πατάσσω]] και το επίρρ. [[πατάξ]] αποτελούν παράλληλους σχηματισμούς ενός εκφραστικού θέματος που οφείλεται σε [[ονοματοποιία]] (<b>πρβλ.</b> τ. δηλωτικούς ήχων και θορύβων: [[ολολύζω]], [[ολολυγή]]). Ο τ. <i>πάτ</i>-<i>αγ</i>-<i>ος</i> εμφανίζει [[επίθημα]] με ηχηρό ουρανικό [[σύμφωνο]] -<i>γ</i>- (<b>πρβλ.</b> [[αλαλαγή]], [[πλαταγή]], [[ολολυγή]]) και [[κατάληξη]] -<i>ος</i> (<b>πρβλ.</b> <i>κτύπ</i>-<i>ος</i>, <i>κέλαδ</i>-<i>ος</i>), ενώ το ρ. [[πατάσσω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>πατάκ</i>-<i>jω</i>) [[επίθημα]] με άηχο ουρανικό [[σύμφωνο]] (<b>πρβλ.</b> [[αράσσω]], [[τινάσσω]])].
|mltxt=ο, ΝΜΑ<br />[[δυνατός]] [[κρότος]] (α. «[[πάταγος]] δὲ τε γίγνετ' ὀδόντων», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «[[πάταγος]] ἀνέμου», Δίον. Αλ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>μτφ.</b> ζωηρή [[εντύπωση]] από κάποιο [[γεγονός]] η οποία εκφράζεται με θορυβώδη [[συζήτηση]] («[[μόλις]] μαθευτεί η [[είδηση]] θα γίνει [[πάταγος]]»)<br /><b>μσν.</b><br />[[θόρυβος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> η [[κλαγγή]] τών όπλων («ἔθεον ἔξω, βοῆ καὶ πατάγῷ χρεώμενοι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[υπόκωφος]] [[κρότος]]<br /><b>3.</b> ο [[ήχος]] της ανθρώπινης φωνής.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[πάταγος]], το ρ. [[πατάσσω]] και το επίρρ. [[πατάξ]] αποτελούν παράλληλους σχηματισμούς ενός εκφραστικού θέματος που οφείλεται σε [[ονοματοποιία]] (<b>πρβλ.</b> τ. δηλωτικούς ήχων και θορύβων: [[ολολύζω]], [[ολολυγή]]). Ο τ. <i>πάτ</i>-<i>αγ</i>-<i>ος</i> εμφανίζει [[επίθημα]] με ηχηρό ουρανικό [[σύμφωνο]] -<i>γ</i>- (<b>πρβλ.</b> [[αλαλαγή]], [[πλαταγή]], [[ολολυγή]]) και [[κατάληξη]] -<i>ος</i> (<b>πρβλ.</b> <i>κτύπ</i>-<i>ος</i>, <i>κέλαδ</i>-<i>ος</i>), ενώ το ρ. [[πατάσσω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>πατάκ</i>-<i>jω</i>) [[επίθημα]] με άηχο ουρανικό [[σύμφωνο]] (<b>πρβλ.</b> [[αράσσω]], [[τινάσσω]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πάτᾰγος:''' ὁ, [[κρότος]], [[γδούπος]], λέγεται για δέντρα που πέφτουν, σε Ομήρ. Ιλ.· [[κρότος]] των δοντιών, στο ίδ.· παφλασμό σώματος που πέφτει στο [[νερό]], στο ίδ.· [[θόρυβος]] ή [[βροντή]] κεραυνού, σε Αριστοφ.· [[κρότος]] χεριών, σε Ηρόδ., Τραγ. (ηχομιμ. [[λέξη]]).
}}
}}