ὥρα: Difference between revisions

{{lsm

|lsmtext='''ὥρα:''' Ιων. [[ὥρη]], ἡ, Επικ. γεν. πληθ. <i>ὡράων</i>, Ιων. [[ὡρέων]]· ποιητ. δοτ. πληθ. <i>ὥραισι</i>, Λατ. [[hora]]· Α. [[κάθε]] [[στιγμή]] ή χρονική [[περίοδος]], [[είτε]] του έτους, του [[μήνα]] ή της ημέρας (<i>νυκτός τε ὥραν καὶ μηνὸς καὶ ἐνιαυτοῦ</i>, σε Ξεν.)· απ' όπου,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[τμήμα]] του έτους, [[εποχή]]· στον πληθ., εποχές, σε Ομήρ. Οδ., Ησίοδ. κ.λπ.· <i>περιτελλομέναις ὥραις</i>, σε Σοφ.· <i>τῆς ὥρας τοῦ ἐνιαυτοῦ</i>, σε Θουκ.· αρχικά διακρίνονταν [[τρεις]] εποχές· <b>α)</b> [[άνοιξη]], ἔαρος [[ὥρη]], [[ὥρη]] εἰαρινή, σε Όμηρ.· <b>β)</b> [[καλοκαίρι]], θέρεος [[ὥρη]], σε Ησίοδ., [[ὥρα]] θερινή, σε Ξεν.· <b>γ)</b> [[χειμώνας]], χείματος [[ὥρη]], σε Ησίοδ., <i>ὥρῃ χειμερίῃ</i>, σε Ομήρ. Οδ.· η τέταρτη [[εποχή]], [[ὀπώρα]], αναφέρεται [[πρώτα]] στον Αλκμ.<br /><b class="num">2.</b> απόλ., η [[ακμή]] του έτους, η ώρα της άνοιξης· <i>ὅσα φύλλα γίγνεται ᾥρη</i>, σε Όμηρ.· στους ιστορικούς, η ώρα του έτους που είναι κατάλληλη για πόλεμο, το [[καλοκαίρι]], [[κυρίως]] στη [[φράση]], [[ὥρα]] ἔτους, σε Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> το [[έτος]] γενικά, σε Ηρόδ.· ἐν τῇ [[πέρυσιν]] ὥρᾳ, κατά το προηγούμενο [[έτος]], σε Δημ. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> στον πληθ., τα [[τέσσερα]] [[σημεία]] του ορίζοντα, [[μεταξύ]] των οποίων το [[καλοκαίρι]] θεωρείται ο [[νότος]], ενώ ο [[χειμώνας]] ο [[βορράς]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[μέρος]] της ημέρας ή του ημερονυκτίου, <i>αἱ ὧραι τῆς ἡμέρας</i>, οι ώρες της ημέρας, τα μέρη της ημέρας, [[πρωί]], [[μεσημέρι]], [[απόγευμα]], [[βράδυ]], σε Ξεν.· επίσης, <i>νυκτὸς ἐν ὥρῃ</i>, την ώρα της νύχτας, σε Ομηρ. Ύμν.· <i>ὀψὲ τῆς ὥρας</i>, [[αργά]] μέσα στην [[ημέρα]], σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> [[μέρα]] και η [[νύχτα]] πιθ. χωρίστηκαν [[πρώτα]] σε [[είκοσι]] [[τέσσερις]] ώρες από τον αστρονόμο Ίππαρχο ([[περίπου]] το 150 π.Χ.)· [[αλλά]] η [[διαίρεση]] της φυσικής μέρας (από [[ανατολή]] ηλίου [[μέχρι]] [[δύση]]) σε [[δώδεκα]] μέρη είχε εισαχθεί ήδη [[πριν]] από τον Ηρόδ. (2. 109).<br /><b class="num">III. 1.</b> κατάλληλη [[στιγμή]] ή [[εποχή]] για ένα [[πράγμα]] ([[καιρός]]), [[ὅταν]] [[ὥρα]] ἥκῃ, σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν. πράγμ., [[ὥρη]] κοίτοιο, <i>ὕπνου</i>, η ώρα του κρεβατιού, η ώρα του ύπνου, σε Ομήρ. Οδ.· [[ὥρη]] δόρποιο, στο ίδ.· <i>καρπῶν ὧραι</i>, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[ὥρα]] (<i>ἐστίν</i>), με απαρ., είναι ώρα, [[κατάλληλος]] [[καιρός]] για να γίνει [[κάτι]], ἀλλὰ καὶ [[ὥρη]] εὕδειν, σε Ομήρ. Οδ.· δοκεῖ οὐχ [[ὥρα]] [[εἶναι]] καθεύδειν, σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> με επιρρ. [[χρήση]], <i>τὴν ὥρην</i>, κατά τον προσήκοντα χρόνο, σε Ηρόδ., Ξεν.· [[αλλά]] <i>τὴνὥρα</i>, σε αυτήν τη [[στιγμή]], σε Ησίοδ.· <i>ἐν ὥρῃ</i>, στον προσήκοντα χρόνο, στην κατάλληλη [[στιγμή]], σε Ομήρ. Οδ., Αριστοφ.· επίσης, <i>αἰεὶ ἐς ὥρας</i>, κατά διαδοχικές εποχές, σε Ομήρ. Οδ.· <i>καθ' ὥραν</i>, σε Θεόκρ.· <i>πρὸ τῆς ὥρας</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">IV.</b> μεταφ., η [[ακμή]] της νεότητας, [[νεότητα]], νεαρή [[ηλικία]]· <i>ὥραν ἔχειν</i>, σε Αισχύλ.· <i>πάντες οἱ ἐν ὥρᾳ</i>, σε Πλάτ. κ.λπ.· [[φεῦ]], [[φεῦ]] τῆς ὥρας! τοῦ κάλλους!, αχ! τί [[νιάτα]]! τί [[ομορφιά]]! σε Αριστοφ. κ.λπ.·<br /><b class="num">V.</b> = <i>τὰ ὡραῖα</i>, καρποί που παράγονται κατά τις εποχές του έτους, σε Ξεν.<b>Β.</b> με μυθολογική [[σημασία]], <i>αἱὯραι</i>, οι Ώρες, φύλακες των [[πυλών]] του ουρανού, σε Ομήρ. Ιλ., και υπηρέτριες των θεών, στο ίδ.· ήταν [[τρεις]] στον αριθμό, κόρες του [[Δία]] και της Θέμιδος· η Ευνομία, η [[Δίκη]] και η Ειρήνη, φύλακες των έργων των ανθρώπων, προστάτιδες των ωρών του έτους και των καρπών της εποχής, σε Ησίοδ.· πολλές φορές βρίσκονται μαζί με τις Χάριτες, <i>Χάριτες καὶ ἐΰφρονες Ὧραι</i>, σε Ομηρ. Ύμν., Ησίοδ.

}}