Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

καταλείπω: Difference between revisions

From LSJ
nl
(2b)
(nl)
Line 36: Line 36:
{{elru
{{elru
|elrutext='''καταλείπω:''' эп. [[καλλείπω]] (эп. fut. тж. [[καλλείψω]], aor. 2 κατέλιπον, pf. καταλέλοιπα; pass.: fut. καταλειφθήσομαι, aor. κατελείφθην, pf. καταλέλειμμαι) тж. med.<br /><b class="num">1)</b> оставлять (τινὰ παρ᾽ [[ὄχεσφιν]] Hom.; ἄφοδόν τινι Xen.; στενὴν διέξοδον καταλιπέσθαι Plat.; ἑαυτῷ τι Arst.): ὁ στρατὸς καταλελειμμένος τοῦ [[ἄλλου]] στρατοῦ Her. оставленная (для несения охраны) часть войска; κατελείφθη [[μόνος]] NT он остался один; διαλαβεῖν εἰς [[δύο]], [[ὥστε]] μηδὲν καταλιπεῖν [[μέσον]] Arst. разделить пополам без остатка;<br /><b class="num">2)</b> оставлять на поле сражения, т. е. терять убитыми (πολλους Τρώων Hom.);<br /><b class="num">3)</b> покидать, бросать (Ἀχαιούς, πόλιν Hom.; οἰκίας τε καὶ [[ἱερά]] Thuc.): κ. [[σχεδίην]] ἀνέμοισι φέρεσθαι Hom. бросить плот на произвол ветров; ἀλλ᾽ [[ἀντιάζω]], μή με καταλίπῃς [[μόνον]] Soph. но прошу тебя, не покидай меня одного;<br /><b class="num">4)</b> оставлять после себя или в наследство (τινὶ ὀδύνας τε γόους τε Hom.; αἰδῶ παισίν, οὐ χρυσόν Plat.; [[δύο]] θυγατέρας Arst.): τὰ ἐν μύθου σχήματι καταλελειμμένα τοῖς [[ὕστερον]] Arst. перешедшее в форме мифа к позднейшим поколениям;<br /><b class="num">5)</b> оставлять, сохранять, сберегать (ὀκτὼ μόνους, sc. ἄνδρας Xen.; τριτάτην μοῖραν Arst.; ἑπτακισχιλίους ἄνδρας ἑαυτῷ NT): τὰ μὲν ἄλλα περιῄρει, κατέλειπε δὲ τὸ εὐδαίμονας ποιεῖν Xen. (Сократ) отбрасывал все другое и интересовался лишь тем, как сделать счастливыми (людей); καταλείπεσθαι ἑαυτῷ Xen. сохранить для самого себя;<br /><b class="num">6)</b> предоставлять (θυσίαι κατελείφθησαν τοῖς βασιλεῦσι [[μόνον]] Arst.).
|elrutext='''καταλείπω:''' эп. [[καλλείπω]] (эп. fut. тж. [[καλλείψω]], aor. 2 κατέλιπον, pf. καταλέλοιπα; pass.: fut. καταλειφθήσομαι, aor. κατελείφθην, pf. καταλέλειμμαι) тж. med.<br /><b class="num">1)</b> оставлять (τινὰ παρ᾽ [[ὄχεσφιν]] Hom.; ἄφοδόν τινι Xen.; στενὴν διέξοδον καταλιπέσθαι Plat.; ἑαυτῷ τι Arst.): ὁ στρατὸς καταλελειμμένος τοῦ [[ἄλλου]] στρατοῦ Her. оставленная (для несения охраны) часть войска; κατελείφθη [[μόνος]] NT он остался один; διαλαβεῖν εἰς [[δύο]], [[ὥστε]] μηδὲν καταλιπεῖν [[μέσον]] Arst. разделить пополам без остатка;<br /><b class="num">2)</b> оставлять на поле сражения, т. е. терять убитыми (πολλους Τρώων Hom.);<br /><b class="num">3)</b> покидать, бросать (Ἀχαιούς, πόλιν Hom.; οἰκίας τε καὶ [[ἱερά]] Thuc.): κ. [[σχεδίην]] ἀνέμοισι φέρεσθαι Hom. бросить плот на произвол ветров; ἀλλ᾽ [[ἀντιάζω]], μή με καταλίπῃς [[μόνον]] Soph. но прошу тебя, не покидай меня одного;<br /><b class="num">4)</b> оставлять после себя или в наследство (τινὶ ὀδύνας τε γόους τε Hom.; αἰδῶ παισίν, οὐ χρυσόν Plat.; [[δύο]] θυγατέρας Arst.): τὰ ἐν μύθου σχήματι καταλελειμμένα τοῖς [[ὕστερον]] Arst. перешедшее в форме мифа к позднейшим поколениям;<br /><b class="num">5)</b> оставлять, сохранять, сберегать (ὀκτὼ μόνους, sc. ἄνδρας Xen.; τριτάτην μοῖραν Arst.; ἑπτακισχιλίους ἄνδρας ἑαυτῷ NT): τὰ μὲν ἄλλα περιῄρει, κατέλειπε δὲ τὸ εὐδαίμονας ποιεῖν Xen. (Сократ) отбрасывал все другое и интересовался лишь тем, как сделать счастливыми (людей); καταλείπεσθαι ἑαυτῷ Xen. сохранить для самого себя;<br /><b class="num">6)</b> предоставлять (θυσίαι κατελείφθησαν τοῖς βασιλεῦσι [[μόνον]] Arst.).
}}
{{elnl
|elnltext=κατα-λείπω ep. praes. καλλείπω, imperf. iter. Ion. καταλίπεσκε (κατελίπεσκε ); ep. them. aor. κάλλιπον, ep. inf. them. aor. καλλιπέειν; Ion. plqperf. 3 sing. κατελελοίπεε; ep. fut. καλλείψω act. achterlaten:; κὰδ δέ με χήρην λείπεις ἐν μεγάροισι je laat mij als weduwe achter in het paleis Il. 24.725; οὐ... οὖρον... κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν ik liet geen bewaker achter bij mijn spullen Od. 15.89; μή με καταλίπῃς μόνον laat mij niet alleen achter Soph. Ph. 809; perf. pass.:; κατελέλειπτο ἐν Πέρσῃσι hij was achtergebleven bij de Perzen Hdt. 1.209.2; met gen..; ( στρατὸς ) καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ (een deel van het leger) dat achter de rest van het leger gelaten was Hdt. 9.96.2; verlaten, in de steek laten:; μήποτ ’ ἐμὸν κατ ’ αἰῶνα λίποι θεῶν ἅδε πανάγυρις moge deze verzameling goden (mij) bij mijn leven nooit in de steek laten Aeschl. Sept. 219; πατέρας τοὺς ὑμετέρους καὶ ξυγγενεῖς... καταλείψετε; zult gij uw vaders en verwanten in de steek laten? Thuc. 3.58.5; met inf.:; κάλλιπεν οἰωνοῖσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γενέσθαι hij gaf hem prijs om een prooi voor roofvogels te worden Od. 3.271; opgeven:. εἰ... καταλίποιμι τὸν λόγον als ik mijn betoog opgeef Isocr. 9.33; κ. τὸν λόγον τοῦ θεοῦ de verkondiging van Gods woord verwaarlozen NT Act. Ap. 6.2. als erfenis nalaten:; ὁ παιδὶ κάλλιπ ’ ἀποθνῄσκων hij liet (de boog) bij zijn dood aan zijn zoon na Od. 21.33; overdr.:; ἐμοὶ... γόους... κάλλιπεν mij liet hij jammerklachten na Od. 1.242; παισὶν αἰδῶ οὐ χρυσὸν κ. aan de kinderen schroom, geen goud, nalaten Plat. Lg. 729b; met inf.:; εἰ καταλείψει μηδὲ ταφῆναι als hij zelfs niet genoeg na zal laten om begraven te worden Aristoph. Pl. 556; med.: καταλείπεσθαι παῖδας kinderen nalaten Plat. Smp. 209d. overlaten, laten overblijven:; ὀκτὼ μόνον κ. slechts acht man overlaten Xen. An. 6.3.5; κ. ἄφοδον τοῖς πολεμίοις de vijand een uitweg laten Xen. An. 4.2.11; med.:; κ. στενὴν διέξοδον een smalle doorgang laten Plat. Tim. 73e; καταλείπεσθαι ἑαυτῷ voor zichzelf behouden Xen. Mem. 1.1.8; κόλπον βαθὺν καταλιπόμενος τοῦ κιθῶνος hij liet in zijn chiton genoeg ruimte voor een diepe plooi Hdt. 6.125.3; pass. overblijven, resteren:. τίς γὰρ αὐτοῖς ἔτι ἡδονὴ καταλειπεται; welk plezier blijft er nog voor hen over? Lys. 2.71; αὕτη ἡ μάχη καταλείπεται dit gevecht rest ons nog Xen. Cyr. 2.3.11; δῆλον ὅτι τεκμαίρεσθαι καταλείπεται duidelijk (is) wat rest als conclusie Luc. 33.27.
}}
}}