καταλείπω
English (LSJ)
later καταλιμπάνω (q.v.), Ep. also καλλείπω Il.10.238: A fut. καλλείψω 14.89: aor. κάλλῐπον 12.92: aor. 1 subj. καλλείψῃς Q.S.10.299; part. καλλείψας Nonn. D. 32.130; καταλείψας Luc. DMeretr.7.3; Ion. iterat. καταλίπεσκε (κατελίπεσκε, καταλειπέεσκε codd.) Hdt.4.78: pf. -λέλοιπα Ar.Lys.736:—Med., fut. καταλείψομαι (in pass. sense) X.An.5.6.12: aor. 2 -ελιπόμην Hdt.3.34, Pl.Smp. 209d (in pass. sense, Berl.Sitzb.1927.161 (Cyrene)):—Pass., fut. καταλειφθήσομαι Isoc.15.7, 17.1:—leave behind, πὰρ δ' ἄρ' ὄχεσφιν ἄλλον… κάλλιπεν Il.12.92; especially of persons dying or going into a far country, κὰδ δέ με Χήρην λείπεις ἐν μεγάροισι 24.725; οὖρον… κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν Od.15.89; οἷόν μιν Τροίηυδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύς 17.314; so later, τὴν στρατιὴν καταλίπεσκε ἐν τῷ προαστίῳ Hdt.4.78; φύλακον κ. τινά Id.1.113, cf. 2.103:—Med., καταλείπεσθαι παῖδας leave behind one, Pl.Smp. l.c., cf. Hdt.3.34, etc.:—Pass., to be left, remain behind, κατελέλειπτο ἐν Πέρσῃσι Hdt.1.209, cf. 7.170, X.An.5.6.12: c. gen., (στρατὸς) καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ a force left behind the rest, Hdt.9.96.
2 bequeath, (τόξον) παιδὶ κάλλιπ' ἀποθνῄσκων Od.21.33: metaph., ἐμοὶ δ' ὀδύνας τε γόους τε κάλλιπεν 1.243, cf. 11.279; δόκησιν ἰσχύος καὶ ξυνέσεως ἐς τὸ ἔπειτα Th.4.18; τοῖς θρέψασι λύπας Lys.2.70; παισὶν αἰδῶ οὐ Χρυσὸν κ. Pl.Lg.729b: c. inf., εἰ καταλείψει μηδὲ ταφῆναι not enough to be buried with, Ar.Pl.556:—Pass., (Χρήματα) καταλειφθέντα Is.1.45.
b κ. διαθήκας leave a will (when going on service), Id.9.14.
3 Med., leave in a certain state, κόλπον βαθὺν καταλιπόμενος τοῦ κιθῶνος Hdt.6.125.
II forsake, abandon, οὕτω δὴ μέμονας Τρώων πόλιν… καλλείψειν; Il.14.89, cf. 22.383; πολλοὺς καταλείψομεν we shall leave many upon the field, 12.226; ὤ μοι, εἰ μέν κε λίπω κάτα τεύχεα 17.91; κὰδ δέ κεν εὐχωλὴν Πριάμῳ καὶ Τρωσὶ λίποιεν Ἀργείην Ἑλένην 2.160: c. inf., κάλλιπεν οἰωνοῖσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γενέσθαι Od.3.271; σχεδίην ἀνέμοισι φέρεσθαι κ. 5.344; μέλη… θηρσὶν βοράν E.Supp.46 (lyr.); μή ποτ' ἐμὸν κατ' αἰῶνα λίποι θεῶν πανάγυρις A. Th.219; μή με καταλίπῃς μόνον S.Ph.809; οἰκίας τε καὶ ἱερά Th. 2.16; πατέρας καὶ ξυγγενεῖς ἀτίμους κ. Id.3.58; κ. τὴν δίαιταν not to appear at the trial, Test. ap. D.21.93.
2 let drop, give up, τὰ αὑτῶν ἔργα X.Cyn.3.10, cf. 10.15; εἰ ἐνταῦθα -λίποιμι τὸν λόγον Isoc. 9.33.
III leave remaining, ὀκτὼ μόνον X.An.6.3.5 codd.; κ. ἄφοδον leave an exit, ib.4.2.11:—Med., κ. στενὴν διέξοδον Pl.Ti.73e; -λείπεσθαι ἑαυτῷ reserve for oneself, X.Mem.1.1.8; ὑπερβολὴν οὐ κ. Χαρᾶς Plb.16.23.4, cf. 16.25.6:—Pass., to be left, remain, τίς ἔτι ἡδονὴ -λείπεται; Lys.2.71, cf. Ep.Hebr.4.1, etc.; of the remainder in calculations, PPetr.3p.326, al. (iii B.C.), Nicom.Ar.1.13.13, etc.: impers. καταλείπεται c. inf., it remains that…, τὸν κόσμον κ. ἀθάνατον εἶμεν Aristaeusap.Stob.1.20.6, cf. D.Chr.37.16, etc.; -λείπεται μάχη yet remains to be fought, X.Cyr.2.3.11.
2 leave alone, opp. περιαιρέω, Id.Mem.3.2.4, cf. Arist.Pol.1342a34.
b leave undisputed, τὰς παραλλαγάς Phld.Sign.24: hence, admit, allow the truth of a doctrine, Id.Po.5.34, Demetr.Lac.Herc.1055.13:—Pass., Phld.Piet. 80.
c omit, c. inf., Alex.Aphr.in SE118.10.
German (Pape)
[Seite 1359] poet, oft καλλείπω (s. λείπω), zurücklassen; – a) verlassen, im Stich lassen; οὕνεκ' Ἀχαιοὺς κάλλιπες (poet. für κατέλιπες), αὐτὰρ Τρωσὶν ἀμύνεις Il. 21, 414; Gegensatz von μένω, 22, 383; πολλοὺς γὰρ Τρώων καταλείψομεν, οὕς κεν Ἀχαιοὶ χαλκῷ δῃώσουσι, wir werden sie auf dem Schlachtfelde zurücklassen, viele Menschen verlieren, 12, 226; ἀοιδὸν ἄγων ἐς νῆσον ἐρήμην κάλλιπεν οἰωνοῖσιν ἕλωρ καὶ κῦρμα γενέσθαι Od. 3, 271; öfter in tmesi; ὦ πατρίς, καταλειπομέναν σε δακρύω Eur. Troad. 596; μή με καταλίπῃς μόνον Soph. Phil. 798. – b) hinterlassen, zurücklassen, bes. von Abreisenden u. Sterbenden, κὰδ δέ με χήρην λείπεις ἐν μεγάροισι Il. 24, 726, οἷόν μιν Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Od. 17, 314; τὴν δ' ἀηδόνα κατάλειφ' ἡμῖν Ar. Av. 660; εἴ που πόπανον εἴη τι καταλελειμμένον, übriggeblieben, Plut. 680; οὔκουν ἂν μῦθον ἀκέφαλον ἑκὼν καταλίποιμι Plat. Legg. VI, 752 a; ὡς ἕνα μὴ καταλείπεσθαι ἐνθάδε, ἡμεῖς δὲ πλέοιμεν ἄν Xen. An. 5, 6, 12; ἀποκτιννύασι τοὺς ἄλλους πάντας· ἄλλου δὲ λόχου ὀκτὼ μόνους κατέλιπον, sie ließen nur acht Mann übrig, 6, 1, 5; καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ, hinter dem übrigen Heere zurückbleiben, Her. 9, 96; Xen. oft; bes. von Erbschaften, τὰ καταλειφθέντα, die Hinterlassenschaft, Is. 1, 45 u. öfter; παισὶ δὲ αἰδῶ χρὴ πολλήν, οὐ χρυσὸν καταλεί πειν Plat. Legg. V, 729 b; ἕνα κληρονόμον 740 b; Sp., die auch den aor. I. haben, καταλείψαντες τὴν κτῆσιν Schol. Ar. Nubb. 1001. – Sein lassen, unangetastet lassen, Xen. Hem. 3, 2, 4; Arist. pol. 6, 7; τὸν λόγον, die Rede lassen, aufhören, Isocr. 9, 33. – Med., für sich zurücklassen, οὐ γάρ κώ τοί ἐστι υἱὸς οἷόν σε ἐκεῖνος κατελίπετο Her. 3, 34; Plat. Legg. IV, 721 e Conv. 209 d; στενὴν ἔξοδον, übriglassen, Tim. 73 e; τὰ μέγιστα τοὺς θεοὺς ἑαυτοῖς καταλείπεσθαι Xen. Hem. 1, 1, 8, sich aufbewahren, vorbehalten; aber καταλείψομαι ist pass. An. 5, 6, 12. – Aor. II. pass., καταλιπείς Schol. Ar. Pax 1127. – Bei Ael. V. H. 12, 21 = ἐάω, geschehen lassen, c. inf.
French (Bailly abrégé)
f. καταλείψω, ao. κατέλειψα, d'ord. ao.2 κατέλιπον, etc.
Pass. ao. κατελείφθην, pf. καταλέλειμμαι;
I. laisser derrière soi, acc. ; Pass. être laissé ou rester derrière : καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ HDT (corps d'armée) laissé en arrière du reste de l'armée;
II. laisser après soi, particul. laisser en héritage;
III. délaisser, quitter, déserter, abandonner : τινα οἰωνοῖσιν ἕλωρ γενέσθαι OD abandonner qqn comme une proie pour les oiseaux ; σχεδίην ἀνέμοισι φέρεσθαι OD un radeau pour être entraîné par les vents;
IV. laisser restant, d'où
1 laisser en surplus, épargner : ὀκτὼ μόνον XÉN huit seulement ; fig. laisser subsister (dans une discussion), concéder : κ. τὸ εὐδαίμονας εἶναι XÉN concéder le bonheur;
2 laisser libre : κ. ἄφοδον XÉN laisser une issue libre pour fuir;
3 laisser à faire : καταλείπεται μάχη XÉN il reste encore à combattre;
4 mettre de côté, réserver, acc.;
Moy. καταλείπομαι;
1 laisser derrière soi ou après soi;
2 mettre de côté pour soi, se réserver.
Étymologie: κατά, λείπω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κατα-λείπω ep. praes. καλλείπω, imperf. iter. Ion. καταλίπεσκε (κατελίπεσκε); ep. them. aor. κάλλιπον, ep. inf. them. aor. καλλιπέειν; Ion. plqperf. 3 sing. κατελελοίπεε; ep. fut. καλλείψω act. achterlaten:; κὰδ δέ με χήρην λείπεις ἐν μεγάροισι je laat mij als weduwe achter in het paleis Il. 24.725; οὐ... οὖρον... κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν ik liet geen bewaker achter bij mijn spullen Od. 15.89; μή με καταλίπῃς μόνον laat mij niet alleen achter Soph. Ph. 809; perf. pass.:; κατελέλειπτο ἐν Πέρσῃσι hij was achtergebleven bij de Perzen Hdt. 1.209.2; met gen..; (στρατὸς) καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ (een deel van het leger) dat achter de rest van het leger gelaten was Hdt. 9.96.2; verlaten, in de steek laten:; μήποτ’ ἐμὸν κατ’ αἰῶνα λίποι θεῶν ἅδε πανάγυρις moge deze verzameling goden (mij) bij mijn leven nooit in de steek laten Aeschl. Sept. 219; πατέρας τοὺς ὑμετέρους καὶ ξυγγενεῖς... καταλείψετε; zult gij uw vaders en verwanten in de steek laten? Thuc. 3.58.5; met inf.:; κάλλιπεν οἰωνοῖσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γενέσθαι hij gaf hem prijs om een prooi voor roofvogels te worden Od. 3.271; opgeven:. εἰ... καταλίποιμι τὸν λόγον als ik mijn betoog opgeef Isocr. 9.33; κ. τὸν λόγον τοῦ θεοῦ de verkondiging van Gods woord verwaarlozen NT Act. Ap. 6.2. als erfenis nalaten:; ὁ παιδὶ κάλλιπ’ ἀποθνῄσκων hij liet (de boog) bij zijn dood aan zijn zoon na Od. 21.33; overdr.:; ἐμοὶ... γόους... κάλλιπεν mij liet hij jammerklachten na Od. 1.242; παισὶν αἰδῶ οὐ χρυσὸν κ. aan de kinderen schroom, geen goud, nalaten Plat. Lg. 729b; met inf.:; εἰ καταλείψει μηδὲ ταφῆναι als hij zelfs niet genoeg na zal laten om begraven te worden Aristoph. Pl. 556; med.: καταλείπεσθαι παῖδας kinderen nalaten Plat. Smp. 209d. overlaten, laten overblijven:; ὀκτὼ μόνον κ. slechts acht man overlaten Xen. An. 6.3.5; κ. ἄφοδον τοῖς πολεμίοις de vijand een uitweg laten Xen. An. 4.2.11; med.:; κ. στενὴν διέξοδον een smalle doorgang laten Plat. Tim. 73e; καταλείπεσθαι ἑαυτῷ voor zichzelf behouden Xen. Mem. 1.1.8; κόλπον βαθὺν καταλιπόμενος τοῦ κιθῶνος hij liet in zijn chiton genoeg ruimte voor een diepe plooi Hdt. 6.125.3; pass. overblijven, resteren:. τίς γὰρ αὐτοῖς ἔτι ἡδονὴ καταλειπεται; welk plezier blijft er nog voor hen over? Lys. 2.71; αὕτη ἡ μάχη καταλείπεται dit gevecht rest ons nog Xen. Cyr. 2.3.11; δῆλον ὅτι τεκμαίρεσθαι καταλείπεται duidelijk (is) wat rest als conclusie Luc. 33.27.
Russian (Dvoretsky)
καταλείπω: эп. καλλείπω (эп. fut. тж. καλλείψω, aor. 2 κατέλιπον, pf. καταλέλοιπα; pass.: fut. καταλειφθήσομαι, aor. κατελείφθην, pf. καταλέλειμμαι) тж. med.
1 оставлять (τινὰ παρ᾽ ὄχεσφιν Hom.; ἄφοδόν τινι Xen.; στενὴν διέξοδον καταλιπέσθαι Plat.; ἑαυτῷ τι Arst.): ὁ στρατὸς καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ Her. оставленная (для несения охраны) часть войска; κατελείφθη μόνος NT он остался один; διαλαβεῖν εἰς δύο, ὥστε μηδὲν καταλιπεῖν μέσον Arst. разделить пополам без остатка;
2 оставлять на поле сражения, т. е. терять убитыми (πολλους Τρώων Hom.);
3 покидать, бросать (Ἀχαιούς, πόλιν Hom.; οἰκίας τε καὶ ἱερά Thuc.): κ. σχεδίην ἀνέμοισι φέρεσθαι Hom. бросить плот на произвол ветров; ἀλλ᾽ ἀντιάζω, μή με καταλίπῃς μόνον Soph. но прошу тебя, не покидай меня одного;
4 оставлять после себя или в наследство (τινὶ ὀδύνας τε γόους τε Hom.; αἰδῶ παισίν, οὐ χρυσόν Plat.; δύο θυγατέρας Arst.): τὰ ἐν μύθου σχήματι καταλελειμμένα τοῖς ὕστερον Arst. перешедшее в форме мифа к позднейшим поколениям;
5 оставлять, сохранять, сберегать (ὀκτὼ μόνους, sc. ἄνδρας Xen.; τριτάτην μοῖραν Arst.; ἑπτακισχιλίους ἄνδρας ἑαυτῷ NT): τὰ μὲν ἄλλα περιῄρει, κατέλειπε δὲ τὸ εὐδαίμονας ποιεῖν Xen. (Сократ) отбрасывал все другое и интересовался лишь тем, как сделать счастливыми (людей); καταλείπεσθαι ἑαυτῷ Xen. сохранить для самого себя;
6 предоставлять (θυσίαι κατελείφθησαν τοῖς βασιλεῦσι μόνον Arst.).
English (Autenrieth)
aor. 2 κάλλιπον (κάλλιφ, Ζ 223, Il. 10.338), inf. -έειν: leave behind, leave in the lurch, abandon, Il. 21.414, Il. 22.383, Il. 24.383; ‘give over,’ ἕλωρ γενέσθαι, Il. 17.151, γ 2, Od. 5.344.
English (Strong)
from κατά and λείπω; to leave down, i.e. behind; by implication, to abandon, have remaining: forsake, leave, reserve.
English (Thayer)
future καταλείψω; 1st aorist κατελειψα (in later authors; cf. Lob. ad Phryn., p. 713ff; (Veitch, under the word λείπω; WH's Appendix, p. 169f)); 2nd aorist κατέλιπον; passive, present καταλείπομαι; perfect participle καταλελειμμένος (WH καταλελιμμενος, see (their Appendix, p. 154b, and) under the word Iota); 1st aorist κατελείφθην; (see κατά, III:5); the Sept. for הותִיר, הִשְׁאִיר, עָזַב; (from Homer down); to leave behind; with the accusative of place or person;
a. equivalent to to depart from, leave, a person or thing: εὐθεῖαν ὁδόν, to forsake true religion, to be left: ἐν with the dative of place, to bid (one) to remain: τινα in a place, R G; others ἀπολείπω).
c. to forsake, leave to oneself a person or thing, by ceasing to care for it, to abandon, leave in the lurch: καταλείψει ... τόν πατέρα καί τήν μητέρα, to be abandoned, forsaken: εἰς ᾅδου (or ᾅδην (which see 2)), (see ἐγκαταλείπω, 1); with the accusative of the thing, τόν λόγον, to neglect the office of instruction, to cause to be left over, to reserve, to leave remaining: ἐμαυτῷ, καταλείπεται, there still remains, ἐπαγγελία, a promise (to be made good by the event), μάχη, Xenophon, Cyril 2,3, 11; σωτηρίας ἐλπίς, Josephus, b. j. 4,5, 4); τινα with an infinitive (to leave any business to be done by one alone), leave behind, it is used of one who on being called away cannot take another with him: L marginal reading T Tr WH); Homer Iliad 24,726; Odyssey 21,33on).
f. like our leave equivalent to leave alone, disregard: of those who sail past a place without stopping, ἐγκαταλείπω.)
Greek Monolingual
(AM καταλείπω)
1. αφήνω υπόλοιπο
2. (για γονείς) αφήνω ως κληρονομιά, κληροδοτώ
3. εγκαταλείπω κάποιον ή κάτι στην τύχη του
μσν.
1. αφήνω κάποιον ως αντικαταστάτη μου
2. επιτρέπω σε κάποιον να...
3. εμπιστεύομαι
4. (με αντικ. λέξη που δηλώνει κάτι το δυσάρεστο) προξενώ
μσν.-αρχ.
1. παραλείπω
2. παύω, σταματώ
αρχ.
1. (ιδίως για πρόσ. που αναχωρούν ή πεθαίνουν) αφήνω πίσω και φεύγω, εγκαταλείπω κάπου κάποιον ή κάτι
2. αφήνω κατά μέρος, παραβλέπω κάτι
3. αφήνω αδιαφιλονίκητο
4. δέχομαι την αλήθεια της διδασκαλίας κάποιου
5. μέσ. καταλείπομαι
αφήνω σε κάποια κατάσταση
6. (το γ' εν. πρόσ. ενεστ. ως απρόσ.) καταλείπεται
μένει ως υπόλοιπο.
Greek Monotonic
καταλείπω: Επικ. επίσης καλλείπω, μέλ. καλλείψω, αόρ. βʹ κάλλῐπον· Ιων. παρατ. καταλείπεσκον — Μέσ. και Παθ., Μέσ. μέλ. (με Παθ. σημασία), επίσης μέλ. καταλειφθήσομαι·
I. 1. αφήνω πίσω, σε Ομήρ. Ιλ.· ιδίως, λέγεται για ανθρώπους που πεθαίνουν ή φεύγουν σε μακρινό μέρος, οἷόν μιν Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύς, σε Ομήρ. Οδ.· κ. τινὰ μόνον, σε Σοφ. κ.λπ.· ομοίως και στη Μέσ., καταλείπεσθαι παῖδας, αφήνω πίσω μου, σε Ηρόδ. κ.λπ. — Παθ., καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ, είμαι μέρος του στρατεύματος που έχει μείνει πίσω, που υπολείπεται, στον ίδ.
2. καταλείπω ως κληρονομιά, κληροδοτώ, σε Ομήρ. Οδ., Αττ.· καταλείψει οὐδὲ ταφῆναι, δεν θα αφήσει αρκετά για να ταφεί, σε Αριστοφ.
3. στη Μέσ. απλώς, αφήνω κάτι σε κάποια κατάσταση, σε Ηρόδ.
II. εγκαταλείπω, παρατώ, αφήνω, απαρνιέμαι, παραχωρώ, αφήνω στην τύχη, σε Όμηρ., Αττ.
III. 1. αφήνω υπόλοιπο, ὀκτὼ μόνον, σε Ξεν. — Μέσ., κρατώ για τον εαυτό μου, στον ίδ. — Παθ., καταλείπεται μάχη, υπολείπεται κι άλλη μάχη, υπάρχει κι άλλη μάχη να δοθεί, στον ίδ.
2. αφήνω κατά μέρος, στον ίδ.
Greek (Liddell-Scott)
καταλείπω: Ἐπ. ὡσαύτως καλλείπω, μέλ. καλλείψω, ἀόρ. κάλλῐπον, ἅπαντες οἱ τύπ. παρ’ Ὁμ.· Ἰων. παρατ. καταλείπεσκον Ἡρόδ. -λέλοιπα, Ἀριστοφ. Λυσ. 736.- Μέσ. μέλ. (ἐπὶ παθ. σημασ.), Ξεν. Ἀν. 5. 6, 12.- Παθ. μέλ. καταλειφθήσομαι, Ἰσοκρ. 311D, 358Α, Ἀφίνω ὀπίσω, παρ’ ὄχεσφιν ἄλλον… κάλλιπεν Ἰλ. Μ. 92· ἰδίως ἐπὶ προσώπων ἀποθνησκόντων ἢ ἀπερχομένων εἰς μακρινὸν μέρος, κὰδ δέ με χήρην λείπεις ἐν μεγάροισι Ω. 726· οὖρον… κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν Ὀδ. Ο. 88· οἷόν μιν Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεὺς Ρ. 314· τὴν στρατιὴν καταλείπεσκε ἐν τῷ προαστείῳ Ἡρόδ. 4. 78· φύλακον κ. τινὰ αὐτόθι 1. 113, πρβλ. 2. 103· κ. τινὰ μόνον Σοφ. Φ. 809, κτλ.· οὕτως ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, καταλείπεσθαι παῖδας, ἀφίνω ὀπίσω μου, Ἡρόδ. 3. 34, Πλάτ. Συμπ. 209D, κτλ.- Παθ., μένω ἢ ὑπολείπομαι ὀπίσω, Ἡρόδ. 1. 209· ἕνα μὴ καταλείπεσθαι ἐνθάδε, ἡμεῖς δὲ πλέοιμεν ἄν· εἰ δὲ μέλλοιμεν οἱ μὲν καταλείψεσθαι, οἱ δὲ πλεύσεσθαι Ξεν. Ἀν. 5. 6, 12· μετὰ γεν., καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ, ἓν μέρος ἐκ τοῦ ἄλλου στρατοῦ ὅστις ἔμεινεν (ὅπως φυλάττῃ τὴν Ἰωνίαν), Ἡρόδ. 9. 96, πρβλ. 7. 170· οὓς ἂν καταλείπωσι κυρίους (οἱ ἀποδημοῦντες) Ἐπιγρ. Dittenb. 2) ἀφίνω ὡς κληρονομίαν (περὶ τοῦ πατρός, τῶν προγόνων), τόξον παιδὶ κάλλιπ’ ἀποθνήσκων Ὀδ. Φ. 33· οὕτως, ἐμοὶ δ’ ὀδύνας τε γόους τε κάλλιπεν Α. 242, πρβλ. Λ. 279· δόκησιν ἰσχύος καὶ ξυνέσεως Θουκ. 4. 18· αἰδῶ κ. παισὶν οὐ χρυσὸν Πλάτ. Νόμ. 729Β· ὀνείδη παισὶ Ἀντιφ. 117. 20· μετ’ ἀπαρ., καταλείψει οὐδὲ ταφῆναι, οὐχὶ ἀρκετὰ οὐδὲ πρὸς ταφήν, Ἀριστοφ. Πλ. 556· καταλιπών τι διαθήκαις· κ. διαθήκας Ἐπιγρ. Dittenb.- Παθ., χρήματα καταλειφθέντα, ὅσα κατέλιπέ τις εἰς τοὺς κληρονόμους, Ἰσαῖ, Κλεων. § 49· ἐπίτροποι καταλελειμμένοι ὑπὸ τοῦ πατρὸς Ἐπιγρ. Dittenb. κτλ. 3) ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ ἁπλῶς, ἀφίνω ἔν τινι καταστάσει, κόλπον βαθὺν καταλιπόμενος τοῦ κιθῶνος Ἡρόδ. 6. 125. ΙΙ. ἀφίνω τινὰ εἰς τὴν τύχην, ἐγκαταλείπω· οὕτω δὴ μέμονας Τρώων πόλιν… καλλείψειν; ἐρωτᾷ ὁ Ὀδυσσεὺς τὸν Ἀγαμέμνονα, Ἰλ. Ξ. 88· καταλείψουσι πόλιν, ἐπὶ τῶν Τρώων, Χ. 383· πολλοὺς καταλείψομεν, πολλοὺς θὰ ἀφήσωμεν ἐπὶ τοῦ πεδίου τῆς μάχης, Μ. 226, πρβλ. Ρ. 91· ὡσαύτως μετ’ ἀπαρ., κάλλιπεν οἰωνοῖσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γενέσθαι Ὀδ. Γ. 271· κὰδ δέ κεν εὐχωλὴν Πριάμῳ καὶ Τρωσὶ λίποιεν Ἀργείην Ἑλένην (δηλ. γενέσθαι) Ἰλ. Β. 160· σχεδίην ἀνέμοισι φέρεσθαι κ. Ὀδ. Ε. 344· μέλη… θηρσὶν βορὰν Εὐρ. Ἱκέτ. 45·― ὡσαύτως παρ’ Ἀττ., κατ’ αἰῶνα λίποι Αἱσχύλου Θήβ. 219· μή με καταλίπῃς μόνον Σοφ. Φ. 809· οἰκίας τε καὶ ἱερὰ Θουκ. 2. 16, πρβλ. 3. 58· κ. τὴν δίαιταν, δὲν ἐμφανίζομαι κατὰ τὴν δίκην (ἀντιθ. ἀπαντᾶν πρὸς τὴν κυρίαν) Δημ. 544. 21· μὴ κ. διαθήκας, δὲν ἀφίνω διαθήκην, Ἰσαῖ. 76. 10. ΙΙΙ. ἀφίνω ὑπόλοιπον (ἀντιθ. τοῦ ἀποκτείνω), ὀκτὼ μόνον Ξεν. Ἀν. 6. 3, 5· κ. ἄφοδον, ἀφίνω ἔξοδον, αὐτόθι 4. 2, 11· καὶ ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, Πλάτ. Τίμ. 73Ε· ὑπερβολὴν οὐ κ. χαρᾶς, μένω ἀνυπέρβλητος εἰς τὴν χαράν, Πολύβ. 16. 23, 4, πρβλ. 16. 25, 6· οὐ κ. ὑπερβολὴν φιλοτιμίας (Ἐπιγραφ.)― Παθ., διαμένω, μένω ὀπίσω, Λυσ. 197. 19, κτλ.· καταλείπεται μάχη, εἰσέτι ὑπολείπεται νὰ διεξαχθῇ, Ξεν. Κύρ. 2. 3, 11· καὶ μέσ., καταλείπεσθαι ἑαυτῷ, κρατῶ διὰ τὸν ἑαυτόν μου, ὁ αὐτ. Ἀπομν. 1. 1, 8. 2) ἀφίνω κατὰ μέρος, ἐναντίον τοῦ περιαιρέω, ὁ αὐτ. 3. 2, 4, πρβλ. Ἀριστ. Πολιτικ. 8. 7, 9· 3) καταλείπω τὸν λόγον, τελειώνω τὸν λόγον, Ἰσοκρ. 195Α, Ξεν. Κυν. 1. 10., 10, 15· κ. τὸ ἔργον, ἀμελῶ.
Middle Liddell
epic also καλλείπω fut. καλλείψω aor2 κάλλῐπον ionic imperf. καταλείπεσκον [fut. mid. in pass. sense fut. καταλειφθήσομαι
I. to leave behind, Il.; especially of persons dying or going into a far country, οἷόν μιν Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύς Od.; κ. τινὰ μόνον Soph., etc.; so in Mid., καταλείπεσθαι παῖδας to leave behind one, Hdt., etc.: —Pass. καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ being part of the army left behind, Hdt.
2. to leave as an heritage, Od., Attic; καταλείψει οὐδὲ ταφῆναι will leave not enough to be buried with, Ar.
3. in Mid., simply, to leave in a certain state, Hdt.
II. to forsake, abandon, leave in the lurch, Hom., Attic
III. to leave remaining, ὀκτὼ μόνον Xen.: Mid. to reserve for oneself, Xen.:—Pass., καταλείπεται μάχη yet remains to be fought Xen.
2. to leave alone, Xen.
Chinese
原文音譯：katale⋯pw 卡他-累坡
詞類次數：動詞（25）
原文字根：向下-缺乏 相當於： （יָתַר）
字義溯源：留下，撇下，剩下，放下，行過，等，丟，離棄，離開，被棄的；由（κατά / καθεῖς / καθημέραν / κατακύπτω）*=下，按照）與（λείπω）*=缺少，留下）組成。參讀 （ἀναλύω）同義字
出現次數：總共（25）；太（4）；可（4）；路（4）；約（1）；徒（6）；羅（1）；弗（1）；帖前（1）；來（2）；彼後（1）
譯字彙編：
1） 留下（4） 可12:21； 路10:40； 路20:31； 來4:1；
2） 要離開（3） 太19:5； 可10:7； 弗5:31；
3） 離開（3） 太4:13； 太16:4； 太21:17；
4） 等（1） 帖前3:1；
5） 留下的（1） 徒25:14；
6） 他就離開（1） 來11:27；
7） 他⋯撇下（1） 路5:28；
8） 我⋯留下（1） 羅11:4；
9） 就留（1） 徒24:27；
10） 他們離棄（1） 彼後2:15；
11） 放下（1） 徒6:2；
12） 丟了（1） 可14:52；
13） 撇下（1） 可12:19；
14） 撇（1） 路15:4；
15） 剩下（1） 約8:9；
16） 他留（1） 徒18:19；
17） 被撇下（1） 徒2:31；
18） 行過（1） 徒21:3
English (Woodhouse)
bequeath, quit, bequeath by will, leave as a legacy, leave by will, leave in the lurch
Lexicon Thucydideum
relinquere, to abandon, leave behind, 2.16.2, [Vind. Codex Vindobonensis καταλείπ.] 2.56.3, 2.78.1, 2.78.2, 2.79.5. 3.58.5, 3.75.2, 4.5.2, 4.42.4. 4.93.2. 4.97.1. 4.127.2. 4.133.4. 5.114.2. 6.50.2. 6.100.1. 7.26.3. 7.74.1. 8.27.4. 8.73.5,
PASS. 4.9.1, 7.2.4, [nonnulli codd. several manuscripts κατελίπετο]. 7.75.3, 8.22.2, 8.23.4. 8.32.2.
posteris tradere, to hand down to posterity, 4.18.5, 5.16.1, 5.105.2, 6.16.5, 6.33.5,
PASS. 2.43.2, 2.64.3, 2.64.5.
Lexicon Thucydideum
relinquere, to abandon, leave behind, 8.17.1.
Translations
abandon
Albanian: braktis; Arabic: تَرَكَ, يترك; Egyptian Arabic: يهجر, يسيب; Armenian: լքել; Aromanian: pãrnãsescu; Azerbaijani: tərk etmək, atmaq; Bengali: পরিত্যাগ করা, ছেড়ে চলে যাওয়া; Bulgarian: напускам, изоставям; Catalan: abandonar; Cherokee: ᏗᏲᎯᏗ; Chinese Mandarin: 遺棄, 遗弃; Czech: opustit; Danish: forlade, efterlade; Dutch: achterlaten, in de steek laten, verzaken, verlaten, begeven; Esperanto: forlasi, postlasi; Finnish: jättää heitteille, hylätä; French: abandonner; German: aufgeben, zurücklassen, aussetzen; Gothic: 𐌱𐌹𐌻𐌴𐌹𐌸𐌰𐌽; Greek: εγκαταλείπω, παρατώ, αφήνω; Ancient Greek: καταλείπω; Haitian Creole: abandone, vire do bay, kite, dezète; Hindi: छोड़ देना, परित्यागना, त्याग देना; Icelandic: yfirgefa; Interlingua: abandonar, deserer; Irish: tréig, fág; Old Irish: do·beir druimm fri; Italian: abbandonare; Japanese: 放置する, 見捨てる; Kabuverdianu: bandona, bandoná, bandonâ; Khmer: ឈ្លាក, បោះបង់ចោល, ចោល; Korean: 방치(放置)하다, 기치(棄置)하다, 버리다, 떠나다; Latin: relinquo, desero; Manx: treig, faag, cur seose; Maori: whakamahue; Marathi: त्यागणे, सोडून देणे, परित्याग करणे; Nahuatl: itopanecauiloc; Norwegian Bokmål: forlate; Occitan: abandonar; Pennsylvania German: verlosse; Persian: به حال خود رها کردن, ترک کردن; Polish: opuszczać, opuścić; Portuguese: abandonar; Romanian: părăsi, abandona; Russian: оставлять, оставить, покидать, покинуть, бросать, бросить; Sanskrit: त्यजति; Scottish Gaelic: dìobair, trèig, fàg; Serbo-Croatian: napustiti; Slovak: opúšťať, opustiť; Slovene: zapustiti; Spanish: abandonar; Swedish: gå ifrån, lämna, överge; Tagalog: pabayaan, iwanan; Tocharian B: ār-, ārsk-; Tok Pisin: lusim; Turkish: terk etmek, koyup gitmek; Vietnamese: bộm, từ bỏ, bỏ rơi, ruồng bỏ; Welsh: gadael; Yiddish: אַװעקװאַרפֿן
