περίσταση: Difference between revisions

|mltxt=η / [[περίστασις]], -εως, ΝΜΑ [[περιίστημι]]<br /><b>1.</b> [[κατάσταση]] τών πραγμάτων, [[συγκυρία]], [[σύμπτωση]] (α. «οι περιστάσεις [[είναι]] δύσκολες και χρειάζεται [[ομοψυχία]]» β. «τὰ κατὰ περίστασιν καθήκοντα» — όσα επιβάλλει η [[εκάστοτε]] [[κατάσταση]] τών πραγμάτων, <b>Πολ.</b>)<br /><b>2.</b> (με αρνητική σημ.) η κρίσιμη [[κατάσταση]], οι κακοί καιροί («[[ανάθεμα]] την [[περίσταση]], διαφορετικά θα ήμουν [[άλλος]] [[άνθρωπος]]»)<br /><b>3.</b> <b>αρχιτ.</b> [[κιονοστοιχία]] που περιβάλλει έναν αρχαίο ναό, αλλ. [[πτερό]], περίστυλο<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />κατάλληλη [[στιγμή]], [[ευκαιρία]] («εκμεταλλεύθηκε τις περιστάσεις και πλούτισε»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το να στέκεται [[κανείς]] [[τριγύρω]], [[ολόγυρα]]<br /><b>2.</b> [[ομάδα]] ανθρώπων που στέκεται [[γύρω]] από [[κάτι]], συγκεντρωμένο [[πλήθος]]<br /><b>3.</b> [[περικύκλωση]]<br /><b>4.</b> [[οτιδήποτε]] περιβάλλει [[κάτι]], ο [[χώρος]] που βρίσκεται [[γύρω]] από [[κάτι]]<br /><b>5.</b> ο [[ελεύθερος]] [[χώρος]] που βρίσκεται [[γύρω]] από μια [[οικοδομή]]<br /><b>6.</b> η [[στοά]] που σχηματίζεται από την [[κιονοστοιχία]] η οποία περιβάλλει έναν αρχαίο ναό<br /><b>7.</b> <b>(ρητ.)</b> τα σχετικά με την [[υπόθεση]] που πραγματεύεται ο [[ρήτορας]] περιστατικά<br /><b>8.</b> [[πομπώδης]] και [[μεγαλοπρεπής]] εξωτερική [[εμφάνιση]], [[επίδειξη]], [[χλιδή]]<br /><b>9.</b> <b>(μετεωρ.)</b> οι κλιματολογικές συνθήκες, η [[κατάσταση]] της ατμόσφαιρας («λοιμικὰς περιστάσεις» — καταστάσεις του αέρα που έχει λοιμώδη μιάσματα, <b>Πολ.</b>)<br /><b>10.</b> <b>αστρον.</b> η [[θέση]] τών ουράνιων σωμάτων<br /><b>11.</b> (για ανέμους) [[περιστροφή]], [[περιφορά]]<br /><b>12.</b> [[κύκλος]] («ἡ τοῡ μεγάλου ἐνιαυτοῡ [[περίστασις]]», Εύδημ.)<br /><b>13.</b> η [[διεύθυνση]] της κίνησης («αἱ ἕξ περιστάσεις» — οι έξι διευθύνσεις της κίνησης, [[δηλαδή]] [[προς]] τα [[επάνω]], [[κάτω]], [[εμπρός]], [[πίσω]], αριστερά και [[δεξιά]])<br /><b>14.</b> βίαιη [[επίθεση]]<br /><b>15.</b> [[πίεση]] με επίμονες εκκλήσεις<br /><b>16.</b> υλικά [[κατάλληλα]] για [[χρήση]]<br /><b>17.</b> <b>φρ.</b> «αἱ περιστάσεις» — τα παρόντα.