Τάνταλος: Difference between revisions

|mltxt=ο, ΝΜΑ<br />[[μυθικός]] [[βασιλιάς]] της Φρυγίας, τον οποίο οι θεοί του Ολύμπου καταδίκασαν για την [[αλαζονεία]] του σε αιώνια [[πείνα]] και [[δίψα]], στον Άδη, [[καθώς]], [[κάθε]] [[φορά]] που επιχειρούσε να γευθεί έναν καρπό ή να πιει [[νερό]], αυτά εξαφανίζονταν [[αμέσως]] από [[κοντά]] του<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>ως προσηγ.</b> <i>ο τάνταλος</i><br /><b>ζωολ.</b> [[γένος]] πελαγόμορφων πτηνών με [[λευκό]] και ερυθρό [[πτέρωμα]] και μελανά στίγματα, το οποίο ζει στις τροπικές περιοχές<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[μαρτύριο]] του Ταντάλου» — η αιώνια [[πείνα]] και [[δίψα]] στις οποίες καταδικάστηκε ο [[βασιλιάς]] [[Τάνταλος]] και, κατ' επέκτ., [[κάθε]] σκληρή [[τιμωρία]] που θυμίζει την [[παραπάνω]] [[καταδίκη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>παροιμ. φρ.</b> «[[ἐπειδὴ]] τὸν Ταντάλου λίθον τῆς κεφαλῆς ἀπετινάξαμεν» — λεγόταν για ενδεχόμενο σοβαρό κίνδυνο (λεξ. [[Σούδα]]).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Αν υποτεθεί ότι το ανθρωπωνύμιο [[είναι]] ελλ. προέλευσης, [[κατά]] την επικρατέστερη [[άποψη]] έχει σχηματιστεί με εκφραστικό διπλασιασμό από το θ. <i>ταλ</i>- της δισύλλαβης ρίζας <i>ταλα</i>- του <i>ταλάσσαι</i> (<b>πρβλ.</b> <i>ταλα</i>-<i>εργός</i>, <b>βλ. λ.</b> [[τάλας]]) και ανομοιωτική [[τροπή]] του πρώτου -<i>λ</i>- σε -<i>ν</i>-: [[Τάνταλος]] <span style="color: red;"><</span> <i>Τάλ</i>-<i>ταλ</i>-<i>ος</i>. Σύμφωνα με αυτήν την [[άποψη]], το ανθρωπωνύμιο σήμαινε αυτόν που σηκώνει, που κουβαλάει μεγάλο [[βάρος]] (<b>πρβλ.</b> [[Ἄτλας]]). Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], το ανθρωπωνύμιο έχει σχηματιστεί από το υπερθετικό [[ταλάντατος]] του [[τάλας]] και έχει τη σημ. του [[πάρα]] πολύ δοκιμασμένου, του βασανισμένου. Ωστόσο, πολλή πιθανή [[είναι]] και η [[άποψη]] ότι το ανθρωπωνύμιο δεν [[είναι]] ελληνικής προέλευσης].