ὁμός: Difference between revisions

|mltxt=[[ὁμός]], -ή, -όν (Α)<br /><b>1.</b> όμοιος, ενωμένος, [[κοινός]] («ὁμὴν ἀνεδέγμεθ' ὀιζύν» — περάσαμε [[κοινή]] [[δυστυχία]], <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «ἱκνοῡμαι εἰς όμόν» — [[γίνομαι]] [[κοινός]], ενώνομαι<br />β) «καθ' ὁμά» — ομοίως. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[ὁμῶς]] (Α)<br /><b>1.</b> [[κατά]] τον ίδιο τρόπο, ομοίως<br /><b>2.</b> σε ίσα μέρη.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επιθ. [[ὁμός]] (<span style="color: red;"><</span> IE <i>somo</i>-) ανάγεται στην ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της ΙΕ ρίζας <i>sem</i>- «ένα, σ' ένα [[μαζί]], [[μαζί]] με» (<b>βλ.</b> και ετυμολ. στη λ. <i>εἷς</i> / [[ένας]]) και συνδέεται με αρχ.ινδ. <i>sama</i>- «[[ένας]], ο [[ίδιος]]», γοτθ. <i>sa</i>, <i>sama</i>, αρχ. σλαβ. <i>samŭ</i> (<b>πρβλ.</b> αγγλ. <i>same</i>, <i>simple</i>, <i>similar</i>, <i>some</i>, γερμ. <i>samt</i>, <i>sammeln</i>). Στην απαθή [[βαθμίδα]] της ίδιας ρίζας ανάγεται το αριθμητικό <i>εἷς</i>, ενώ στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] τα <i>ἅμα</i>, [[ἕτερος]] (<span style="color: red;"><</span> [[ἅτερος]]) και το <i>ἁ</i>- το αθροιστικό. Επίσης το επίθ. [[ὁμαλός]], που έλαβε την ειδική σημ. «[[λείος]], [[επίπεδος]], [[ίσος]]» με [[επίθημα]] σε -<i>αλος</i> (<b>πρβλ.</b> [[ομφαλός]]) αντιστοιχεί με λατ. <i>semel</i>, <i>similis</i>, αρχ. άνω γερμ. <i>simble</i>, [[αλλά]] εμφανίζει <i>ὁ</i>-, δηλ. την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της ρίζας, πιθ. αναλογικά [[προς]] το [[ὁμός]], [[αντί]] της απαθούς βαθμίδας ή της συνεσταλμένης, την οποία εμφανίζουν οι αντίστοιχοι τ. στις άλλες γλώσσες. Το επιθ. [[ὁμός]] εμφανίζεται ως α' συνθετικό σε έναν [[πάρα]] πολύ μεγάλο αριθμό σύνθ. όλων τών περιόδων της Ελληνικής (<b>βλ. λ.</b> <i>ομ</i>[[ο]]-) και συνδέεται με τα [[ὅμιλος]], <i>ὁμαρτῶ</i>, [[ὅμαδος]] και [[ὅμηρος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <i>όμοιος</i><br /><b>αρχ.</b><br /><i>ομή</i>, [[ομόθεν]], [[ομόσε]], <i>ομώ</i>, [[ομώς]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[ομαδόν]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Για σύνθ. με α' συνθετικό [[ομός]] <b>βλ.</b> <i>ομ</i>[[ο]]-).