πίπτω: Difference between revisions

|Definition=Aeol. [[πίσσω]], acc. to Gramm. in Hilgard <span class="sense"><span class="bld">A</span> Exc. ex libris Herodiani p.28 (cf. Hdn.Gr.2.377 note); poet. subj. πίπτῃσι <span class="bibl">Pl.Com. 153.5</span>: Ep. impf. πῖπτον <span class="bibl">Il.8.67</span>, etc. (for the quantity of ι cf. Hdn. Gr.<span class="bibl">2.10</span>); Ion. [[πίπτεσκον]] (συμ-) <span class="bibl">Emp.59.2</span>: fut. πεσοῦμαι <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>971</span> (lyr.), etc.; Ion.3pl. πεσέονται <span class="bibl">Il.11.824</span>, 3sg. πεσέεται <span class="bibl">Hdt.7.163</span>, <span class="bibl">168</span>: aor. [[ἔπεσον]], inf. [[πεσεῖν]], <span class="bibl">Il.13.178</span>, etc.; 2sg. opt. πεσοίης <span class="bibl">Polem.<span class="title">Call.</span> 10.14</span>; Aeol. and Dor. ἔπετον <span class="bibl">Alc.60</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>7.69</span>, <span class="bibl"><span class="title">P.</span>5.50</span>, (κάπετον) <span class="bibl"><span class="title">O.</span>8.38</span>, ([[ἐμπίπτω]]) <span class="bibl"><span class="title">P.</span>8.81</span>, cf. <span class="bibl">Isyll.8</span>, <span class="title">IG</span>14.642 (Thurii); in later writers [[ἔπεσα]], <span class="bibl">Orph.<span class="title">A.</span>521</span>, <span class="bibl">LXX <span class="title">Le.</span>9.24</span>, al., f.l. in <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>291</span> (προς-): pf. πέπτωκα <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>147</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>970</span>, etc.; Ep. part. [[πεπτεώς]], [[εῶτος]] (the εω forming one syll. by synizesis), <span class="bibl">Il.21.503</span>, etc.; also [[πεπτηώς]], [[ηυῖα]], <span class="bibl">Od.14.354</span>, <span class="bibl">Simon.183.7</span>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>1.69</span>, <span class="bibl">A.R.4.1298</span>, <span class="title">AP</span>7.427 (Antip. Sid.), cf. [[πτήσσω]]; Trag. part. πεπτώς <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>828</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ant.</span>697</span>. (Redupl. from πετ-, which appears in Aeol. and Dor. aor. <b class="b3">ἔ-πετ-ον</b> (v. supr.), and the poet. form <b class="b3">πίτ-νω</b>; cogn. with [[πέτομαι]], [[quod vide|q.v.]]) </span><span class="sense"><span class="bld">A</span> Radical sense, [[fall down]], and (when intentional) [[cast oneself down]], <b class="b3">πρηνέα πεσεῖν, ὕπτιος πέσεν</b>, <span class="bibl">Il.6.307</span>, <span class="bibl">15.435</span>, etc.; νιφάδες… π. θαμειαί <span class="bibl">12.278</span>; ὀπίσω πέσεν <span class="bibl">Od.12.410</span>; etc.:—Constr., with Preps., in Hom. almost always <b class="b3">ἐν... ἐν κονίῃσι π</b>. [[fall]] in the dust, i.e. to rise no more, <span class="bibl">Il.11.425</span>, cf. <span class="bibl">13.205</span>; ἐν αἵματι καὶ κονίῃσι πεπτεῶτας <span class="bibl">Od.22.384</span>; <b class="b3">π. ἐν ἀγκοίνῃσί τινος</b> [[fall into]] his arms, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Fr.</span>142.5</span>; <b class="b3">ἐν χθονὶ πεπτηώς</b> Simon.l.c. (cf. [[πτήσσω]]) π. ἐν δεμνίοις <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>35</span>, cf. <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>125</span> (lyr.) (v. infr. B. 1): rare in Prose, π. ἐν ποταμῷ <span class="bibl">X.<span class="title">Ages.</span>1.32</span>: c. dat. only, πεδίῳ πέσε <span class="bibl">Il.5.82</span>; <b class="b3">δεμνίοις π</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>88</span> (s. v.l.); π. ἐπὶ χθονί <span class="bibl">Od.24.535</span>; οὐδέ οἱ ὕπνος πῖπτεν ἐπὶ βλεφάροις <span class="bibl">Hes.<span class="title">Fr.</span>188.4</span>; ἐπὶ γᾷ <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>134</span> (lyr.); πρὸς πέδῳ <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span> 605</span>; πρὸς ἀγκάλαις <span class="bibl">Id.<span class="title">Ion</span>962</span>; ἀμφὶ σώμασίν τινων <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>326</span>: with a Prep. of motion first in Hes., Πληϊάδες π. ἐς πόντον <span class="bibl"><span class="title">Op.</span>620</span>; [ποταμὸς] εἰς ἅλα <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>791</span>; εἰς ἄντλον <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1025</span> (lyr.); ἐπὶ γᾶν π. αἷμα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span> 1019</span> (lyr.); ἐπὶ στόμα <span class="bibl">X.<span class="title">Cyn.</span>10.13</span>; πρὸς οὖδας <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>405</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Hom. with Advs. of motion as well as of rest, <b class="b3">χαμάδις π</b>. <span class="bibl">Il.7.16</span>, <span class="bibl">15.714</span>, etc.; <b class="b3">χαμαὶ π</b>. <span class="bibl">4.482</span>, cf. <span class="bibl">14.418</span>, etc.; π. ἔραζε <span class="bibl">12.156</span>, cf. <span class="bibl">Od.22.280</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> with Preps. denoting the point from which one falls, ἀπ' ὤμων χαμαὶ πέσε <span class="bibl">Il.16.803</span>; ἀπ' οὐρανοῦ <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>44.3</span>; ἀπό τινος ὄνου <span class="bibl">Pl. <span class="title">Lg.</span>701d</span>; ἐκ χειρῶν π. ἡνία <span class="bibl">Il.5.583</span>; π. ἐκ νηός <span class="bibl">Od.12.417</span>; πεσὼν ἐκ νηὸς ἀποφθίμην ἐνὶ πόντῳ <span class="bibl">10.51</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> Geom., of perpendiculars or parts of applied figures, <b class="b3">π. ἐπί τι</b> [[fall]] upon, <span class="bibl">Euc.3.11</span>, <span class="bibl">Archim.<span class="title">Fluit.</span> 2.8</span>, al., <span class="bibl">Apollon.Perg.<span class="title">Con.</span>1.2</span>; but <b class="b3">π. ἐπί τι, ποτί τι</b>, [[intersect]], [[meet]], <span class="bibl">Archim.<span class="title">Con.Sph.</span>16</span>, <span class="bibl"><span class="title">Spir.</span>15</span>; <b class="b3">π. διά τινος</b> [[pass]] through, <span class="bibl">Id.<span class="title">Con.Sph.</span> 17</span>; π. κατά τινος <span class="bibl">Id.<span class="title">Sph.Cyl.</span>1</span> <span class="title">Def.</span>2; ἐπί τι κατά τινα <span class="bibl">Apollon.Perg. <span class="title">Con.</span>1.2</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> Special usages: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> <b class="b3">πίπτειν ἔν τισι</b> [[fall violently upon]], [[attack]], ἐνὶ νήεσσι πέσωμεν <span class="bibl">Il.13.742</span> (but <b class="b3">ἐν νήεσσι πεσόντες</b> [[tumbling]] into the ships, <span class="bibl">2.175</span>); <b class="b3">ἐν βουσὶ π</b>. <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>375</span> (lyr.); <b class="b3">Ἔρως, ὃς ἐν κτήμασι</b> π. <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span>782</span>(lyr.); <b class="b3">ἐπ' ἀλλήλοισι</b>, of combatants, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>379</span>, cf. <span class="bibl">375</span>; πρὸς μῆλα καὶ ποίμνας <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1061</span>; πρὸς πύλαις <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>462</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[throw oneself down]], [[fall down]], <b class="b3">πρὸς βρέτη θεῶν</b> ib.<span class="bibl">185</span>; ἀμφὶ σὸν γόνυ <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>787</span>; <b class="b3">ἐς γόνατα</b> on one's knees, of a wrestler, <span class="bibl">Simon.156</span>; ἐς τὸν ὦμον <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>571</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[fall]] in battle, πῖπτε δὲ λαός <span class="bibl">Il.8.67</span>, etc.; <b class="b3">οἱ πεπτωκότες</b> [[the fallen]], <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.4.24</span>; νέκυες πίπτοντες <span class="bibl">Il.10.200</span>; νεκροὶ περὶ νεκροῖς πεπτωκότες <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>881</span>; πεσήματα… πέπτωκε δοριπετῆ νεκρῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">Andr.</span>653</span>; π. ὑπὸ Ἀθηναίων <span class="bibl">Hdt.9.67</span>; ὡς… θάμνοι πρόρριζοι πίπτουσι... ὣς ἄρ' ὑπ' Ἀτρεΐδῃ πῖπτε κάρηνα Τρώων <span class="bibl">Il.11.157</span>, cf. <span class="bibl">500</span>, etc.; τὸ Περσῶν ἄνθος οἴχεται πεσόν <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>252</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[fall]], [[be ruined]], δόμον δοκοῦντα κάρτα νῦν πεπτωκέναι <span class="bibl">Id.<span class="title">Ch.</span>263</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>22</span> e; πεσεῖν… πτώματ' οὐκ ἀνασχετά <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>919</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">La.</span>181b</span>; στάντες τ' ἐς ὀρθὸν καὶ πεσόντες ὕστερον <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>50</span>; <b class="b3">ἀβουλίᾳ, ἐξ ἀβουλίας π</b>., <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>429</span>, <span class="bibl">398</span>; ἀπὸ σμικροῦ κακοῦ <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1078</span>; of an army, μεγάλα πεσόντα πρήγματα ὑπὸ ἡσσόνων <span class="bibl">Hdt.7.18</span>, cf. <span class="bibl">Th.2.89</span>; ὁ Ξέρξεω στρατὸς αὐτὸς ὑπ' ἑωυτοῦ ἔπιπτε <span class="bibl">Hdt.8.16</span>; of a city, π. δορί <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span> 5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[fall]], [[sink]], <b class="b3">ἄνεμος πέσε</b> the wind [[fell]], <span class="bibl">Od.19.202</span> (but in <span class="bibl">Hes. <span class="title">Op.</span>547</span>, <b class="b3">Βορέαο πεσόντος</b> is used for [[ἐμπεσόντος]], [[falling on]], [[blowing on]] one): metaph, πέπτωκεν κομπάσματα <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>794</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>474</span> : c. dat., <b class="b3">ταῖς ἐλπίσι πεσεῖν</b> [[fail]] in one's hopes, <span class="bibl">Plb.1.87.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[fall short]], [[fail]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>100e</span>; of a playwright, [[fail]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>540</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> <b class="b3">πίπτειν ἔκ τινος</b> [[fall out of]], [[lose]] a thing, unintentionally, <b class="b3">σοι ἐκ θυμοῦ πεσέειν</b> [[fall out of]], [[lose]] thy favour, <span class="bibl">Il.23.595</span>; <b class="b3">ἐξ ἐλπίδων π</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>420.5</span>; τοὔμπαλιν π. φρενῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">Hipp.</span>390</span>; also of set purpose, <b class="b3">ἐξ ἀρκύων π</b>. [[escape]] from... <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>147</span>; ἔξω τῶν κακῶν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>970</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> reversely, <b class="b3">πολλὴν ἐς κακότητα π</b>. <span class="bibl">Thgn.42</span>; εἰς ἄτην <span class="bibl">Sol.13.68</span>; εἰς δουλοσύνην <span class="bibl">Id.9.4</span>; ἐς δάκρυα <span class="bibl">Hdt.6.21</span>; ἐς νόσον <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>478</span>; <b class="b3">εἰς ἔρον, ἔριν, ὀργήν, φόβον, ἀνάγκας</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>1172</span>, <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>578.8</span>, <span class="bibl"><span class="title">Or.</span>696</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ph.</span>69</span>, <span class="bibl">Th.3.82</span>; also <b class="b3">ἐν γυιοπέδαις π</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.41</span>; ἐν μέσοις ἀρκυστάτοις <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1476</span>; ἐν φόβῳ <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1418</span> (lyr.); ἐν σολοικισμῷ <span class="bibl">Luc.<span class="title">Sol.</span>3</span>; πρὸς τόλμαν S.<span class="title">Ichn.</span> 11 : c. dat. only, π. δυσπραξίαις <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>759</span>; αἰσχύνῃ <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>597</span>, etc.; <b class="b3">οὐκ ἔχω ποῖ γνώμης πέσω</b> I know not which way [[to turn]], ib.<span class="bibl">705</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">εἰς ὕπνον π</b>. [[fall]] asleep, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>826</span>; but ἐν ὕπνῳ <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>4(3).23</span>; simply [[ὕπνῳ]], <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>68</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> <b class="b3">π. εἰς (ἰατρικὴν) χρῆσιν</b> to [[be applied]] to (medicinal) use, Dsc.5.19,151,al. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> <b class="b3">π. ὑπ' αἴσθησιν</b> to [[be accessible]] to perception, <span class="bibl">Iamb.<span class="title">Comm.Math.</span>8</span>, <span class="bibl"><span class="title">in Nic.</span>p.7</span> P. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> <b class="b3">πίπτειν μετὰ ποσσὶ γυναικός</b> [[to fall]] between her feet, i.e. to be born, <span class="bibl">Il.19.110</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> of the dice, <b class="b3">τὰ δεσποτῶν εὖ πεσόντα θήσομαι</b> I shall count my master's lucky [[throws]] my own, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>32</span>; ἀεὶ γὰρ εὖ πίπτουσιν οἱ Διὸς κύβοι <span class="bibl">S. <span class="title">Fr.</span>895</span>; ὥσπερ οἱ κύβοι· οὐ ταὔτ' ἀεὶ πίπτουσιν <span class="bibl">Alex.34</span>; <b class="b3">ὥσπερ ἐν πτώσει κύβων πρὸς τὰ πεπτωκότα τίθεσθαι τὰ πράγματα</b> according to [[the throws]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>604c</span>; <b class="b3">ὄνασθαι πρὸς τὰ νῦν π</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>718</span>; <b class="b3">πρὸς τὸ πῖπτον</b> as matters [[fall out]], <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>639</span>; of tossing up with oystershells, κἂν μὲν πίπτῃσι τὰ λεύκ' ἐπάνω <span class="bibl">Pl.Com.153.5</span>; of lots, <b class="b3">ὁ κλῆρος π. τινί</b> or <b class="b3">παρά τινα</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>619e</span>, <span class="bibl">617e</span>; ἐπί τινα <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>1.26</span>: Astrol., <b class="b3">π. καλῶς ὁ οἰκοδεσπότης</b> Vett. Val.<span class="bibl">7.15</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> generally, [[fall]], [[turn out]], <b class="b3">εὖ πίπτειν</b> to [[be lucky]], <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>603</span>; <b class="b3">παρὰ γνώμαν π</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>12.10</span>; of a battle, <b class="b3">καραδοκήσοντα τὴν μάχην τῇ πεσέεται</b> to wait and see how [[it would fall]], <span class="bibl">Hdt.7.163</span>, cf. <span class="bibl">8.130</span>; <b class="b3">λόγων κορυφαὶ ἐν ἀλαθείᾳ π</b>. [[turn out]] true, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>7.69</span>; συμφοραὶ παντοῖαι πίπτουσαι παντοίως <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>709a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[fall to]] one, i.e. to his lot, esp. of revenues, [[accrue]], τῷ δήμῳ πρόσοδος ἔπιπτε <span class="bibl">Plb.30.31.7</span>; φησιν… ἑξακισχίλια τάλαντα τοῖς Λακεδαιμονίοις πεσεῖν <span class="bibl">Id.2.62.1</span>; <b class="b3">τὴν πεπτωκότα</b> (sic) μοι οἰκίαν <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>251.12</span> (ii A. D.); τὰ πίπτοντα διάφορα ἐκ τῶν μυστηρίων <span class="title">IG</span>5(1).1390.45 (Andania, i B. C.); τὸ πεσὸν ἀπὸ τῆς τιμῆς ἀργύριον <span class="bibl">D.H.20.17</span>; to [[be paid]], τῶν εἰς Καίσαρα πίπτειν ὀφειλόντων ἐξεταστής <span class="bibl">Str.17.1.12</span>; τὰ πεπτωκότα εἰς τὸ… ἱερόν <span class="bibl"><span class="title">PEleph.</span>10.2</span> (iii B. C.); π. ἐπὶ τράπεζαν <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>236.7</span> (iii B. C.), <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>3.1200.1</span> (ii B. C.); μὴ πιπτόντων τῶν τόκων <span class="title">BMus.Inscr.</span>1032.40 (Teos); <b class="b3">πέπτωκεν ἁλικῆς διά τινος</b>… <span class="bibl"><span class="title">Ostr.Bodl.</span>i3</span> (iii B. C.) (but <b class="b3">τὰ ἀπὸ τῶν προσόδων πίπτοντα</b> [[deficiencies]], <span class="title">IPE</span>12.32<span class="hiitalic">B</span>75 (Olbia)). </span><span class="sense"><span class="bld">VI</span> [[fall]], of a date or period of Time, π. κατὰ τὴν ρκθ' Ὀλυμπιάδα <span class="bibl">Plb.1.5.1</span>; οἱ χρόνοι οἱ πίπτοντες ὑπὸ τὴν ἡμετέραν ἱστορίαν <span class="bibl">Id.4.2.2</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VII</span> [[fall under]], [[belong to]] a class, εἰς γένη ταῦτα <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>1005a2</span>, al.; <b class="b3">ἐπὶ τὴν αὐτὴν ἐπιστήμην</b> ib.<span class="bibl">982b8</span>; ὑπὸ τὴν αὐτὴν μέθοδον <span class="bibl">Id.<span class="title">Top.</span>102a37</span>, cf. <span class="bibl">151a15</span>; ὑπὸ τέχνην οὐδεμίαν <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1104a8</span>; ἔξω τῶν διῃρημένων γενῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">PA</span>681b1</span>; τὸ μακάριον ἐνταῦθα πεπτωκέναι <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Ep.</span>1p.28U.</span>; ὅσα πέπτωκεν ὑπὸ τὴν… ἱστορίαν <span class="bibl">Plb.2.14.7</span>.</span>

|mltxt=ΝΜΑ και αιολ. τ. πίσσω Α<br />[[ρίχνω]] τον εαυτό μου [[κάτω]], [[πέφτω]] (α. «αὐτὸν πρηνέα δὸς πεσέειν», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «βάρβαροι γυναῑκες, [[οὕτως]] ἐκπεπληγμέναι φόβῳ πρὸς πέδῳ πεπτώκατ'», Ευρ).<br /><b>νεοελλ.</b><br />(η μτχ. αρσ. πληθ. αόρ. ως ουσ.) οι [[πεσόντες]]<br />οι νεκροί σε [[πεδία]] μαχών («το [[μνημείο]] τών πεσόντων»)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[γονυπετώ]], [[πέφτω]] στα γόνατα προκειμένου να παρακαλέσω κάποιον («βρέτη πεσούσας [[πρός]]... θεῶν αὔειν», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> (σε [[μάχη]]) σωριάζομαι [[νεκρός]], σκοτώνομαι («οἱ πρῶτοι καὶ ἄριστοι ἐνταῡθα ἔπεσον ὑπὸ Ἀθηναίων», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> κατακρημνίζομαι, [[καταρρέω]]<br /><b>4.</b> (για πόλεις, φρούρια, οχυρές θέσεις) κυριεύομαι με έφοδο, καταλαμβάνομαι («[[ἐπεὶ]] Φρυγῶν πόλιν [[κίνδυνος]] ἔσχε δορὶ πεσεῖν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>5.</b> [[περιέρχομαι]] σε μια [[κατάσταση]], [[ιδίως]] δυσάρεστη, [[καταντώ]] («ἐς [[κακότητα]] πεσεῖν», <b>Θέογν.</b>)<br /><b>6.</b> [[ανήκω]], αναλογώ σε κάποιον («παρὰ τούτων τῶν [[πόλεων]]... ἑκατὸν... τάλαντα τῷ δήμῳ [[πρόσοδος]] ἔπιπτε», <b>Πολ.</b>)<br /><b>7.</b> (για [[ημερομηνία]], χρονική περίοδο) περιλαμβάνομαι, συμπτίπτω («πίπτει δὲ κατὰ την ἐνάτην καὶ εἰκοστὴν πρὸς ταῖς ἑκατὸν ὀλυμπιάδα», <b>Πολ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[περιπίπτω]] σε αμαρτίες<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ρίχνομαι σε [[κάτι]] με [[ορμή]], [[εισορμώ]]<br /><b>2.</b> [[ορμώ]] [[εναντίον]] κάποιου, [[εφορμώ]], επιτίθεμαι<br /><b>3.</b> (για δέντρα ή στάχια) ρίχνομαι στο [[έδαφος]] [[μετά]] από [[κοπή]] ή θερισμό («δρῡς... μεγάλα κτυπέουσαι πῑπτον», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> (για [[φυσικά]] φαινόμενα, όπως άνεμο ή [[τρικυμία]]) [[κοπάζω]], [[εξασθενώ]]<br /><b>5.</b> [[αποτυγχάνω]]<br /><b>6.</b> [[λαμβάνω]] [[έκβαση]], [[αποβαίνω]] («λόγων κορυφαὶ ἐν άλαθεία πετοῑσαι», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>7.</b> [[καταβάλλω]] χρήματα, [[πληρώνω]]<br /><b>8.</b> [[ανήκω]] σε μια [[τάξη]], υπάγομαι («ἐπὶ τὴν αὐτὴν ἐπιστήμην πίπτειν», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>9.</b> (για κλήρο) [[τυχαίνω]]<br /><b>10.</b> <b>μτφ.</b> α) ερειπώνομαι, καταστρέφομαι, αφανίζομαι («μέγαν δόμον, δοκοῦντα [[κάρτα]] νῦν πεπτωκέναι», <b>Αισχύλ.</b>)<br />β) μετριάζομαι ή [[εκλείπω]] («πέπτωκεν ἀνδρῶν ὀβρίμων κομπάσματα», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>11.</b> σχετίζομαι με [[κάτι]], [[αφορώ]] («τὸ γὰρ ἐπιθυμῆσαι οὐχὶ ἐπὶ τῶν παρόντων καὶ ὑποκειμένων ἐν ἐξουσίᾳ πίπτει», Μεθόδ.)<br /><b>12.</b> (η μτχ. αρσ. πληθ. παρακμ.) οἱ [[πεπτωκότες]]<br />οι [[πεσόντες]], αυτοί που έπεσαν νεκροί σε [[μάχη]]<br /><b>13.</b> <b>φρ.</b> α) «[[πίπτω]] ἐπὶ τι»<br />(για καθέτους ή τμήματα, μέρη εφαπτόμενων σχημάτων) [[πέφτω]] [[επάνω]]<br />β) «[[πίπτω]] ἐπὶ τι» και «[[πίπτω]] [[ποτί]] τι»<br /><b>(γεωμ.)</b> [[συναντώ]], [[τέμνω]]<br />γ) «[[πίπτω]] διά τινος» και «[[πίπτω]] [[κατά]] τίνος» και «[[πίπτω]] ἐπὶ τι [[κατά]] τινα» [[διέρχομαι]]<br />δ) «ἐς γόνατα [[πίπτω]]»<br />(για [[παλαιστή]]) [[γονατίζω]]<br />ε) «[[πίπτω]] ἔκ τίνος»<br />i) [[χάνω]] [[κάτι]]<br />ii) απαλλάσσομαι από [[κάτι]]<br />στ) «[[πίπτω]], ἐν ὕπνῳ» ή «[[πίπτω]] εἰς [[ὕπνον]]» — [[αποκοιμώμαι]]<br />ζ) «[[πίπτω]] εἰς εὐνήν» — [[ξαπλώνω]] στο [[κρεβάτι]], κατακλίνομαι<br />η) «[[πίπτω]] εἰς [ἰατρικὴν] χρῆσιν» — χρησιμοποιούμαι από τους γιατρούς<br />θ) «[[πίπτω]] ὑπ' αἴσθησιν» — [[γίνομαι]] [[αισθητός]]<br />ι) «πίπτει ὑπὸ [[ὄνομα]]» — μπορεί να ονομαστεί<br />ια) «[[πίπτω]] μετὰ ποσσὶ γυναικός» — γεννιέμαι<br />ιβ) «εὖ [[πίπτω]]»<br />(για ζάρια πεσσούς, όστρακα) [[είμαι]] [[τυχερός]], [[βγαίνω]] [[τυχερός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. <i>πί</i>-<i>πτ</i>-<i>ω</i> ανάγεται στη μονοσύλλαβη [[μορφή]] <i>pet</i>- της ΙΕ ρίζας <i>pet</i><i>ā</i>-/<i>pet</i><i>ә</i>- «[[πετώ]], [[πέφτω]]» (<b>πρβλ.</b> αρχ. ινδ. <i>patati</i> «[[πετώ]], [[πέφτω]], επείγομαι», <b>βλ.</b> [[πέτομαι]]) με μηδενισμένο [[φωνήεν]] και ενεστωτικό διπλασιασμό <i>πι</i>- (<b>πρβλ.</b> [[μένω]]: <i>μί</i>-<i>μν</i>-<i>ω</i>, <i>έχω</i>: [[ίσχω]]) με μακρό -<i>ῑ</i>- αναλογικά [[προς]] το ρ. <i>ῥῑπτω</i>. Αντίθετα, στην απαθή [[βαθμίδα]] της ρίζας ανάγεται ο αόρ. <i>ἔ</i>-<i>πετ</i>-<i>ον</i> (<b>πρβλ.</b> [[γίγνομαι]]: εγενόμην, [[τίκτω]]: <i>έτεκον</i>). Στην ιων. αττ., [[ωστόσο]], εμφανίζονται συχνότερα οι τ. μέλλ. και αορ. <i>πεσοῦμαι</i> και <i>ἔπεσον</i>, που γεννούν προβλήματα ως [[προς]] την [[προέλευση]] του -<i>σ</i>- από τους αρχικούς τ. με -<i>τ</i>-. Κατά μία [[άποψη]], ο αόρ. <i>ἔπεσον</i> σχηματίστηκε κατ' [[επίδραση]] τών σιγματικών αορ., ενώ, κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], [[μάλλον]] πιθανότερη, ο μέλλ. <i>πεσέομαι</i> προήλθε από τον αμάρτυρο <i>πετέομαι</i> (με καταχρηστική συριστικοποίηση του -<i>τ</i>-) και είλκυσε στον σχηματισμό του και τον αόρ. [[ἔπετον]]. Ο παρακμ. <i>πέ</i>-<i>πτω</i>-<i>κα</i> ανάγεται στη δισύλλαβη [[μορφή]] της ρίζας με μηδενισμένο το πρώτο και ετεροιωμένο το δεύτερο [[φωνήεν]] (<b>πρβλ.</b> <i>ἔγνωκα</i>) και [[επίσης]] οι τ.: [[πτῶμα]], [[πτῶσις]], [[πτωτός]]. Στη δισύλλαβη [[ρίζα]] με μηδενισμένο το πρώτο και απαθές το δεύτερο [[φωνήεν]] ανάγεται ο τ. μτχ. παρακμ. <i>πε</i>-<i>πτη</i>-<i>ώς</i> (<b>πρβλ.</b> [[πτήσσω]]), από όπου ο ομηρ. τ. <i>πεπτεώς</i>. Στην ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της μονοσύλλαβης ρίζας <i>ποτ</i>- ανάγεται η λ. <i>πότ</i>-<i>μος</i>. Στην [[ίδια]] [[ρίζα]], [[τέλος]], ανάγονται και οι λ. [[πτερόν]], [[πτέρυξ]] και πιθ. το [[πίτυλος]]. Το ρ. [[πίπτω]] εμφανίζεται ως β' συνθετικό με τη [[μορφή]] -<i>πετής</i> (<b>πρβλ.</b> <i>δυσ</i>-<i>πετής</i>, <i>ευ</i>-<i>πετής</i>, <i>περι</i>-<i>πετής</i>, <i>γονυ</i>-<i>πετής</i>, <i>δορι</i>-<i>πετής</i>). Τα σύνθ. αυτά [[πρέπει]] να διακριθούν από τα ομώνυμα σύνθ. σε -<i>πετής</i> που ανάγονται στο ρ. [[πέτομαι]], όπως και από ελάχιστα σύνθ. σε -<i>πετής</i> που ανάγονται στο ρ. [[πετάννυμι]] (<b>βλ. λ.</b> [[πέτομαι]]). Στη Νέα Ελληνική χρησιμοποιείται ο τ. [[πέφτω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β' συνθετικό) [[εκπίπτω]], [[εμπίπτω]], [[επαναπίπτω]], [[επιπίπτω]], [[καταπίπτω]], [[μεταπίπτω]], [[παραπίπτω]], [[παρεμπίπτω]], [[περιπίπτω]], [[προσπίπτω]], [[συμπίπτω]], [[υποπίπτω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αμφιπίπτω]], [[αναπίπτω]], [[αντεμπίπτω]], [[αντιπίπτω]], [[αποπίπτω]], [[διαπίπτω]], [[διεκπίπτω]], [[διεμπίπτω]], [[εγκαταπίπτω]], [[εισπίπτω]], <i>εκπαραπίπτω</i>, [[εκπροπίπτω]], [[εμπεριπίπτω]], [[επεισπίπτω]], [[επεμπίπτω]], [[επικαταπίπτω]], [[επιπροπίπτω]], [[επισυμπίπτω]], [[μετεμπίπτω]], [[παραναπίπτω]], [[παρεισπίπτω]], [[παρεκπίπτω]], [[περικαταπίπτω]], [[προαναπίπτω]], [[προαποπίπτω]], [[προδιαπίπτω]], [[προεκπίπτω]], [[προεμπίπτω]], [[προκαταπίπτω]], [[προπίπτω]], [[προσαναπίπτω]], [[προσεκπίπτω]], [[προσεμπίπτω]], [[συγκαταπίπτω]], [[συμμεταπίπτω]], [[συμπαραπίπτω]], [[συμπεριπίπτω]], [[συμπροπίπτω]], [[συμπροσπίπτω]], [[συναναπίπτω]], [[συναποπίπτω]], [[συνδιαπίπτω]], [[συνδιεκπίπτω]], [[συνεισπίπτω]], [[συνεκπίπτω]], [[συνεμπίπτω]], [[συνεπεισπίπτω]], [[συνυποπίπτω]], [[υπεκπίπτω]], [[υπερεκπίπτω]], [[υπερπίπτω]], [[υποκαταπίπτω]]].

|lsmtext='''πίπτω:''' συντετμ. [[τύπος]] από το <i>πι-πέτω</i> (αναδιπλ. από √<i>ΠΕΤ</i>)· Επικ. παρατ. <i>πίπτον</i>, μέλ. [[πεσοῦμαι]], Ιων. γʹ ενικ. <i>πεσέεται</i>, πληθ. <i>πεσέονται</i>· αόρ. βʹ [[ἔπεσον]], Αιολ. [[ἔπετον]]· παρακ. [[πέπτωκα]], μεταγεν. επίσης <i>πέπτηκα</i>, Επικ. μτχ. [[πεπτεώς]], <i>-εῶτος</i>, επίσης [[πεπτηώς]], <i>-ηυῖα</i>, Αττ. ποιητ. μτχ. [[πεπτώς]].<br /><b class="num">Α.</b> [[πέφτω]], [[πέφτω]] [[κάτω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>πίπτειν εν κονίῃσιν</i>, [[πέφτω]] στη [[σκόνη]], δηλ. [[πέφτω]] και [[παραμένω]] ξαπλωμένος στο [[χώμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[πίπτω]] ἐν δεμνίοις, σε Ευρ. κ.λπ.· ή [[χωρίς]] το <i>ἐν πεδίῳ πίπτειν</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· [[πίπτω]] δεμνίοις, σε Ευρ.· επίσης, [[πίπτω]] ἐπὶ χθονί, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐπὶ γᾷ</i>, σε Σοφ.· <i>πρὸς πέδῳ</i>, σε Ευρ.· με πρόθ. που δηλώνει [[κίνηση]], [[πίπτω]] ἐς πόντον, σε Ησίοδ.· <i>ἐπὶ γᾶν</i>, σε Αισχύλ.· πρὸς [[οὖδας]], σε Ευρ. <b>Β.</b> Ειδικότερες χρήσεις:<br /><b class="num">I. 1.</b> <i>πίπτειν ἔν τισι</i>, [[πέφτω]] με [[βία]] πάνω σε, [[εφορμώ]], ἐνὶ [[νήεσσι]] πέσωμεν, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>πρὸς μῆλα καὶ ποίμνας</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ρίχνω]] τον εαυτό μου [[κάτω]], [[πέφτω]] [[κάτω]], πρὸς [[βρέτη]] [[θεῶν]], σε Αισχύλ.· ἀμφὶ [[γόνυ]] τινός, σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[πέφτω]] στη [[μάχη]], πίπτε δὲ [[λαός]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· <i>οἱ [[πεπτωκότες]]</i>, οι έκπτωτοι, οι ξεπεσμένοι, σε Ξεν.· [[πίπτω]] [[δορί]], από το [[δόρυ]], σε Ευρ.· [[πίπτω]] [[ὑπό]] τινος, [[πέφτω]] από το [[χέρι]] άλλου, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[πέφτω]], καταστρέφομαι, ὁ Ξέρξεω στρατὸς αὐτὸς ὑπ' [[ἑωυτοῦ]] ἔπιπτε, Λατ. mole sua corruit, στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[καταπέφτω]], [[κοπάζω]], [[εξασθενίζω]], [[ἄνεμος]] [[πέσε]], ο [[άνεμος]] έπεσε, κόπασε (ομοίως στο candunt austriτου Βιργ.), σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> [[πέφτω]] έξω, σε Πλάτ.· λέγεται για ένα [[δράμα]], [[αποτυγχάνω]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">III. 1.</b> <i>ἐκ θυμοῦ πίπτειν τινί</i>, [[πέφτω]] έξω από την [[εύνοια]] κάποιου, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, [[πίπτω]] ἐξ ἐλπίδων, σε Ευρ.· αντιθέτως, [[πίπτω]] ἐς [[κακότητα]], σε Θέογν.· <i>εἰς νόσον</i>, σε Αισχύλ.· <i>φόβον</i>, <i>ἀνάγκας</i>, σε Ευρ., Θουκ. κ.λπ.· επίσης, [[πίπτω]] ἐν φόβῳ, σε Ευρ.· [[πίπτω]] δυσπραξίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[πίπτω]] εἰς [[ὕπνον]], [[πέφτω]] για ύπνο, στον ίδ.· ή [[απλώς]] <i>ὕπνῳ</i>, σε Αισχύλ.·<br /><b class="num">IV.</b> 1. πίπτειν μετὰ ποσσὶ γυναικός, [[πέφτω]] [[ανάμεσα]] στα πόδια της, δηλ. γεννιέμαι, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">V. 1.</b> λέγεται για τα ζάρια, τὰ δεσποτῶν εὖ πεσόντα [[θήσομαι]], θα θεωρήσω τις βολές του κυρίου μου καλές ή τυχερές, σε Αισχύλ.· ομοίως λέγεται για τους κλήρους, ὁ [[κλῆρος]] πίπτει τινί ή [[παρά]] τινα, σε Πλάτ.· [[ἐπί]] τινα, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[πέφτω]], [[αποβαίνω]], <i>εὖ</i>, [[καλῶς]] πίπτειν, είμαι [[τυχερός]], σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">VI.</b>υπάγομαι, [[ανήκω]] σε κάποια [[τάξη]], σε Αριστ.

|elnltext=πίπτω [~ πέτομαι] ook praes. πίτνω (zie daar); ep. imperf. πῖπτον; aor. ἔπεσον, ep. πέσον Dor. en Aeol. ἔπετον, later ἔπεσα, ptc. πεσών, inf. πεσεῖν, ep. πεσέειν; perf. πέπτωκα, ptc. πεπτωκώς en πεπτώς -ῶτος, ep. πεπτηώς en πεπτεώς met vormen op πεπτηότ-, πεπτηῶτ- en πεπτεῶτ -, f. πεπτηυῖα, inf. πεπτωκέναι; fut. πεσοῦμαι, ep. en Ion. πεσέομαι, 3 sing. πεσέεται, 3 plur. πεσέονται later ook πέσομαι, vallen (meestal onopzettelijk, maar zie 7) vallen, neervallen:; ὥς τε νιφάδες χιόνος πίπτωσι θαμειαί zoals de sneeuwvlokken in groten getale vallen Il. 12.278; τῆλε δ ’ ἀπὸ σχεδίης αὐτὸς πέσε zelf viel hij ver van zijn vlot Od. 5.315; met prep..; βλεφάρων ἄπο δάκρυα πίπτει tranen vallen van haar oogleden Od. 14.129; εἰς ἅλα πίπτει (een zijarm van Oceanus) mondt uit in zee Hes. Th. 791; εἰς ἄντλον πεσών in het kielwater gevallen Eur. Hec. 1025; ἐκ δ ’ ἄρα χειρῶν ἡνία... πέσον de teugels vielen uit zijn handen Il. 5.583; ὕπτιος ἐν κονίῃσι... χαμάδις πέσε hij viel achterover op de grond in het stof Il. 15.435; ὕπνος ἐπὶ βλεφάροισιν ἔπιπτεν slaap viel over haar oogleden Od. 2.398; ἐπὶ γᾶν πέσον ter aarde gevallen Aeschl. Ag. 1018; πρὸς πέδῳ πεπτώκατε; zijn jullie op de grond gevallen? Eur. Ba. 605; βούλῃ πεσεῖν πρὸς οὖδας; wil jij op de grond belanden? Eur. Hec. 405; ὑπὸ δ ’ ἄξοσι φῶτες ἔπιπτον mannen vielen onder de wagenassen Il. 16.378; met adv..; χαμαί ter aarde Il. 4.482; πέδοι op de grond Aeschl. Ch. 48; ὅς κεν ἐπ ’ ἤματι τῷδε πέσῃ μετὰ ποσσὶ γυναικός wie op deze dag tussen de benen van een vrouw gevallen is (d.w.z geboren is) Il. 19.110; overdr.. χοὖτος... ἀντήρκει, τοτὲ μὲν πίπτων, τοτὲ δ ’ οὐχί en hij handhaafde zich, met vallen en opstaan Aristoph. Eq. 540. vallen, sneuvelen, gedood worden:; πίπτε δὲ λαός het krijgsvolk sneuvelde Il. 8.67; ptc. subst..; οἱ πεπτωκότες de gevallenen Xen. Cyr. 1.4.24; met ὑπό + gen..; οἱ πρῶτοι καὶ ἄριστοι ἐνθαῦτα ἔπεσον ὑπ ’ Ἀθηναίων de voornaamsten en besten sneuvelden daar door de hand van de Atheners Hdt. 9.67; met ὑπό + dat..; ὑπ ’... Ἀγαμέμνονι πίπτε κάρηνα Τρώων onder het geweld van Agamemnon vielen de Trojanen Il. 11.157; overwonnen worden; met ὑπό + gen..; πολλά δὲ καὶ στρατόπεδα ἤδη ἔπεσεν ὑπὸ ἐλασσόνων τῇ ἀπειρίᾳ vele legers zijn al door onervarenheid verslagen door een minderheid Thuc. 2.89.7; overdr.. ἔμοιγε δοκεῖ νῦν μὲν ἡδονή... πεπτωκέναι het lijkt mij dat nu het genot het onderspit heeft gedolven Plat. Phlb. 22e. vallen, omvallen, instorten:; δορὶ πεσεῖν Ἑλληνικῷ door de Griekse speer verwoest worden Eur. Hec. 5; πίπτοντα οἰκοδομήματα instortende gebouwen Aristot. Pol. 1321b20; overdr. ten val komen:; πέπτωκεν... κομπάσματα het is afgelopen met de opschepperij Aeschl. Sept. 794; meestal van pers.. ἀβουλίᾳ πεσεῖν door onberadenheid ten val komen Soph. El. 429; πεσεῖν ἀπὸ σμικροῦ κακοῦ door een klein ongeluk ten val komen Soph. Ai. 1078. wegvallen:. ἄνεμος πέσε de wind viel weg Od. 19.202; σοι... ἐκ θυμοῦ πεσέειν bij u uit de gratie raken Il. 23.595; ἐξ ἀρκύων πέπτωκεν hij is uit de netten ontsnapt Aeschl. Eum. 147; πέπτωκεν ἔξω τῶν κακῶν hij is uit de problemen Aristoph. Ran. 970; τὰ μέλλοντ ’ εὖ λέγεσθαι μὴ πέσῃ φαύλως χαμᾶζ ( ε ) zorg dat wat er aan goeds gezegd gaat worden, niet zomaar in het niet valt Aristoph. Ve. 1012. vallen in, terechtkomen in (een situatie); met dat..; ὕπνῳ πεσοῦσαι in slaap gevallen Aeschl. Eum. 68; οὔποτ ’ αἰσχύνῃ πεσῇ je zult je nooit te schande maken Soph. Tr. 597; met prep..; ἐς δάκρυα... ἔπεσε τὸ θέητρον het publiek barstte in tranen uit Hdt. 6.21.2; πεσὼν ἐν φόβῳ bang geworden Eur. Or. 1418; οὔτε... ὑπὸ τέχνην οὐδεμίαν... πίπτει ze vallen onder geen enkele discipline Aristot. EN 1104a8; met bep. van plaats. οὐκ ἔχω... ποῖ γνώμης πέσω ik weet niet waar ik moet uitkomen in mijn overwegingen Soph. Tr. 705; ὥστε τοὔμπαλιν πεσεῖν φρενῶν zodat ik uitkom bij het tegenovergestelde van mijn mening Eur. Hipp. 390. vallen, uitvallen:; εὖ πεσόντα wat goed uitvalt Aeschl. Ag. 32; καραδοκήσοντα τὴν μάχην τῇ πεσέεται om af te wachten hoe het gevecht zou aflopen Hdt. 7.163.2; met dat..; οἷς... μὴ πίπτουσιν εὖ voor wie het (het huwelijk) niet goed uitpakt Eur. Or. 603; ten deel vallen:; εἰ... ὁ κλῆρος αὐτῷ τῆς αἱρέσεως... πίπτοι als het lot van zijn keuze hem ten deel valt Plat. Resp. 619e; alg. voorvallen, gebeuren:; τύχαι δὲ καὶ συμφοραὶ παντοῖαι πίπτουσαι παντοίως allerhande omstandigheden en gebeurtenissen, die zich op allerlei manieren voordoen Plat. Lg. 709a; ptc. subst. voorval, gebeurtenis:. τὰ νῦν πεπτωκότα de huidige toestand Eur. IA 1343. (opzettelijk) vallen, zich storten, met prep.:; ἀμφὶ σώμασιν πεπτωκότες in omarming van de lichamen Aeschl. Ag. 326; ἠὲ πεσὼν ἐκ νηός ἀποφθίμην of ik me uit het schip zou storten en omkomen Od. 10.51; βρέτη πεσούσας πρός... θεῶν voor de godenbeelden gevallen (als smekeling) Aeschl. Sept. 185; πρὸς ἀγκάλαις πεσεῖν in de armen vallen Eur. Ion 962; aanvallen:; ἐν νήεσσι πέσωμεν laten wij een aanval doen op de schepen Il. 13.742; πρὸς μῆλα καὶ ποίμνας πεσεῖν zich richten op de schapen en het andere vee Soph. Ai. 1061; abs.. Βορέαο πεσόντος als de noordenwind toeslaat Hes. Op. 547.

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">to fall, to fall off, to drop down, to fall out</b> (Il.).<br />Other forms: Fut. [[πεσέομαι]] (ep. Ion.), <b class="b3">-οῦμαι</b> (Att.), aor. [[πετεῖν]], [[ἔπετον]] (Dor. Aeol.), [[πεσεῖν]], [[ἔπεσον]] (IA.), perf. ptc. acc. <b class="b3">πεπτ-εῶτ</b>', <b class="b3">-εῶτας</b> (ep.), nom. <b class="b3">-ηώς</b> (Ion.; also of [[πτήσσω]]), <b class="b3">-ώς</b> (trag.), ind. [[πέπτωκα]], ptc. <b class="b3">-ωκώς</b> (Att.).<br />Compounds: Very often w. prefix, e.g. <b class="b3">εἰσ-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">ἐμ-</b>, <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">μετα-</b>, <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">προ-</b>, <b class="b3">συμ-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>.<br />Derivatives: Many derivv. 1. <b class="b3">πότ-μος</b> m. <b class="b2">(falling) fate, destiny, (the fate of) death</b> (ep. poet. Il.). 2. <b class="b3">πτῶ-μα</b> n., often w. prefix (<b class="b3">σύμ-</b>πίπτω etc. from <b class="b3">συμ-πίπτειν</b> etc.) in diff. senses, <b class="b2">fall, plunge, the fallen, the corpse</b> (Att. A., hell.) with dimin. <b class="b3">-μάτιον</b> (inscr. Asia Minor), <b class="b3">-ματίς</b> f. [[tumbling cup]] (Mosch. ap. Ath.), <b class="b3">-ματικός</b> <b class="b2">inclined towards falling etc.</b> (hell.), <b class="b3">-ματίζω</b> [[to bring down]] (hell.) with <b class="b3">-ματισμός</b> m. [[falling sickness]] (Ptol.). 3. <b class="b3">πτῶ-σις</b> (<b class="b3">σύμ-</b>πίπτω etc.) f. [[fall]] (Hp., Att.), a.o. [[fall of the die]], from where as gramm. term [[form of flection]], [[case]] (Arist.), with <b class="b3">-σιμος</b> [[brought down]] (A.; after [[ἁλώσιμος]]? Arbenz 80), <b class="b3">-τικός</b> (<b class="b3">μετα-</b>πίπτω a.o.) [[inflectable]] (Gramm.). 4. <b class="b3">πέσ-ος</b> n. [[corpse]] (E. in lyr.), <b class="b3">-ημα</b> n. <b class="b2">fall, the fallen down, the corpse</b> (trag.; Chantraine Form. 184, v. Wilamowitz Eur. Her. to v. 1131), <b class="b3">-ωμα</b> n. [[plunge]] (vase-inscr.; after [[πτῶμα]]). 5. <b class="b3">-πετής</b> a.o. in <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">προ-πετής</b> <b class="b2">falling down, blundering into smth.</b> resp. [[falling over]], [[prepared]], [[rash]] with <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">προ-πέτ-εια</b> f. (IA.); also in compounds as <b class="b3">εὑ-πετής</b> [[to turn out well]], [[convenient]], [[fortunate]] with <b class="b3">-εια</b> f. (IA.); <b class="b3">διι-πετής</b> s. v. 6. <b class="b3">-πτώς</b> in <b class="b3">ἀ-πτώς</b>, <b class="b3">-ῶτος</b> [[not falling]] (Pi., Pl.); also <b class="b3">-πτης</b> in [[ἀπτης]] (inscr. Olympia)? -- On [[ποταμός]] s. v.<br />Origin: IE [Indo-European] [825] <b class="b2">*petH-</b> [[fly]], [[fall]].<br />Etymology: The remarkable [[σ]] for [[τ]] in IA. [[πεσέομαι]], <b class="b3">-οῦμαι</b> and [[πεσεῖν]] is secondary and not convincingly explained; cf. Schwyzer 271 Zus. 2 w. lit., 746 n. 6 and Chantraine Gramm. hom. 1, 451. -- The pair [[πίπτω]] (with [[ī]] after [[ῥίπτω]]?): [[πετεῖν]] agrees with [[γίγνομαι]] : [[γενέσθαι]]; to this the disyllabic fut. <b class="b3">πεσέ-ομαι</b> for <b class="b3">*πετέ-[σ]ομαι</b> and the full grades <b class="b3">πτω-</b>, <b class="b3">πτη-</b> in <b class="b3">πέ-πτω-κα</b>, <b class="b3">πτῶ-μα</b>, <b class="b3">-σις</b>, <b class="b3">πε-πτη-ώς</b> cannot be compared with <b class="b3">γενέ-τωρ</b>, <b class="b3">γνή-σιος</b> which has <b class="b2">*ǵenh₁-</b>, <b class="b2">ǵn̥h₁-</b> (not here [[γνωτός]]?; s. on [[γίγνομαι]]), s. Schwyzer 746, 784 a. 360. The origin of the alternative root forms is not well known. An innovation is <b class="b3">πίτ-νω</b> (<b class="b3">-νῶ</b>) with [[ι]] as in several <b class="b3">ν-</b>presents (Schwyzer 695). -- The whole system is a specific Greek development of the old verb also found in [[πέτομαι]] [[fly]]; the meaning [[fall]] is also found a.o. in Skt. <b class="b2">pátati</b>. A point of contact show the fut. <b class="b3">*πετέ-[σ]ομαι</b>: Skt. <b class="b2">pati-ṣyáti</b>; morpholog. close are also [[πότμος]] and Skt. <b class="b2">pát-man-</b> n. [[flight]], [[course]], [[path]] (would be Gr. <b class="b3">*πέτμα</b>). -- Further s. [[πέτομαι]]; cf. also [[πτήσσω]] and [[πίτυλος]] (which hardly belongs here).