διαλύω: Difference between revisions

|Definition=fut. <b class="b3">-λύσω</b>, etc., <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[loose one from another]], [[part asunder]], <b class="b3">διαπλέκων καὶ διαλύων</b> twining and [[untwining]], <span class="bibl">Hdt.4.67</span>; νὺξ δ. τοὺς ἀγωνιζομένους <span class="bibl">Id.8.11</span>; <b class="b3">δ. τὸν σύλλογον, τὴν συνουσίαν, τὴν πανήγυριν</b>, etc., [[break]] it [[up]], [[dismiss]] it, <span class="bibl">Id.7.10</span>.[[δ]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ly.</span>223b</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>6.1.10</span>, etc.; <b class="b3">τὴν σκηνὴν εἰς κοίτην δ</b>. [[break up]] the party and go to bed, ib.<span class="bibl">2.3.1</span>; <b class="b3">δ. τὴν στρατιάν</b> ib.<span class="bibl">6.1.6</span>; <b class="b3">τὸ ναυτικόν</b> [[disband]] it, <span class="bibl">Th.2.93</span>:— Med., συνουσίας <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>457d</span>:—Pass., of an army, assembly, etc., [[disperse]], <span class="bibl">Hdt.1.128</span>, etc.; ἐκ τοῦ συλλόγου <span class="bibl">Id.3.73</span>, cf. <span class="bibl">8.56</span>: in fut. Med., [[part]] from one's escort, <span class="bibl">Th.2.12</span>; of a man, [[die]], <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>8.7.20</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[dissolve]] into its elements, [[break up]], [[destroy]], δ. καὶ ἀπολλύναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>609a</span> s''1''.; ἐξ ἑνὸς εἰς πολλὰ δ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Ti.</span>68d</span>; [[disperse]], [[break up]] a herd of sheep, <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>1012.12</span> (ii B.C.); [[break up]] a ship, παλαιὰν τριήρη δ. <span class="title">IG</span>2.804, cf. <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>4.382</span> (iii B.C.); <b class="b3">τρίπους, ὅρμος διαλελυμένος</b>, <span class="title">SIG</span>2588.169,198 (Delos, ii B.C.); τὰς οἰκήσεις <span class="bibl">Plb.4.65.4</span>; [[dissolve]], κοινόν <span class="title">Test.Epict.</span>8.6; σῴζεσθαι καὶ διαλυθεῖσαν οἴχεσθαι πολιτείαν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>945c</span>; of the sun, [[thaw]] frozen things, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyn.</span>5.2</span>:—Pass., ἐξ ὧν σύγκειται καὶ εἰς ἃ διαλύεται <span class="bibl">Arist.<span class="title">GC</span>325b19</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ph.</span>204b33</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[break off]], [[put an end to]] friendship, ὁμολογίας <span class="bibl">Isoc.4.175</span>; φιλίαν <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1157b10</span>:—Pass., of married persons, [[separate]], [[be divorced]], <span class="title">SIG</span>364.59 (Ephesus):—Med., διαλύσασθαι ξεινίην <span class="bibl">Hdt.4.154</span>: abs., [[dissolve friendship]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1162b25</span>:—Pass., αἱ σπονδαὶ διελέλυντο <span class="bibl">Th.5.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[put an end to]] enmity, [[ἔχθραν]], [[πόλεμον]], <span class="bibl">Id.8.46</span>:—Med., δ. ἔχθρας <span class="bibl">Is.7.11</span>; διαφοράς <span class="bibl">Isoc.12.160</span>; πολέμους <span class="bibl">Id.4.172</span>, cf. <span class="bibl">D.4.15</span>: in plpf. Pass. (with Med. signf.), διελέλυσθε τὸν πόλεμον <span class="bibl">Isoc.14.27</span> (v.l. [[διελύεσθε]]):—Pass., τὰς ἔχθρας διαλύεσθαι <span class="bibl">Th.4.19</span>: hence, </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> c. acc. pers., [[reconcile]], πρὸς ἔμ' αὑτὸν διαλύειν ἠξίου <span class="bibl">D.21.122</span>, cf. <span class="bibl">41.14</span>; δ. τινὰς ἐκ διαφορᾶς <span class="bibl">Plb.1.87.4</span>; οὐ γὰρ ἦν ὁ διαλύσων οὔτε λόγος οὔτε ὅρκος <span class="bibl">Th.3.83</span>; esp. in legal proceedings, <span class="bibl"><span class="title">PHamb.</span>25.5</span> (iii B.C.), etc.:—Pass. and Med., c. gen. rei, <b class="b3">διαλύεσθαι νείκους</b> to [[be parted from]] quarrel, i.e. be reconciled, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1679</span> (v.l. [[νείκας]]); so <b class="b3">διαλυθείσης τῆς διαφορᾶς</b> prob. in <span class="bibl">D.S.14.110</span>: also abs., to [[be reconciled]], [[make up a quarrel]], <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>7.4.25</span>, cf. Test. ap. <span class="bibl">Aeschin. 1.66</span>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Char.</span>12.14</span>; πρός τινας <span class="bibl">D.38.24</span>; περί τινος <span class="bibl">Lys.4.1</span>: in fut. Med., ὅπως… μὴ διαλύσει <span class="bibl">D.21.216</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> generally, [[put an end to]], [[do away with]], χρήμασι τὴν διαβολήν <span class="bibl">Th.1.131</span>; <b class="b3">πάσας αὐτοῦ διαλύσω τὰς ἀπολογίας</b> d.<span class="bibl">27.58</span>; τὸν ἐχόμενον φόβον δ. τῶν Ἑλλήνων <span class="bibl">Pl. <span class="title">Mx.</span>241b</span>:—so in Med., ἐγκλήματα δ. <span class="bibl">Th.1.140</span>; <b class="b3">δ. περὶ τῶν ἐγκλημάτων</b> ib.<span class="bibl">145</span>; διαβολάς <span class="bibl">Isoc.11.37</span>, <span class="bibl">15.16</span>; τι τῶν κατηγορημένων <span class="bibl">Id.12.218</span>; <b class="b3">δ. ἃ ἐψηφίσασθε</b> [[cancel]] your vote, <span class="bibl">Lys.18.15</span>; <b class="b3">διαλύσασθαι τὰ πρὸς ἀλλήλους</b> [[settle]] mutual claims, <span class="bibl">Isoc.4.40</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> [[solve]] a difficulty, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span>252d</span>; τὴν ἀπορίαν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>1062b31</span>:—Med., διαλύσεσθαι σόφισμα <span class="bibl">S.E.<span class="title">P.</span>2.238</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">7</span> <b class="b3">δ.τὰς τιμάς</b> [[pay the full]] value, <span class="bibl">D.29.7</span>; [[pay]], [[discharge]], τὴν δαπάνην <span class="bibl">Hdt.5.30</span>; χρήματα <span class="bibl">D.20.12</span>; τὰ συμβόλαια <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1276a11</span>; χρέος τινί <span class="bibl">Plb.31.27.4</span>; πάντα διελέλυτο <span class="bibl">D.28.2</span>: also c. acc. pers., <b class="b3">δ. τὸν ναύκληρον</b> [[satisfy]] him, i.e. [[pay]] him [[off]], <span class="bibl">D. 49.29</span>, cf. <span class="bibl">34.40</span>, <span class="bibl">36.50</span>:—Med., [[order]] debts to [[be paid]], διαλέλυμαι ταῦτα <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>7.10.3</span>; but also, to have them [[paid to oneself]], <span class="bibl">D.Chr. 46.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[relax]], [[weaken]], τὸ σῶμα <span class="bibl">Hp.<span class="title">Aph.</span>3.17</span>; esp. of the result of hunger, διαλύεσθαι τῷ λιμῷ <span class="bibl"><span class="title">UPZ</span>11.27</span> (ii B.C.), cf. <span class="bibl">42.9</span> (also in Act. intr., <b class="b3">ὑπὸ τῆς λιμοῦ δ</b>. ib.<span class="bibl">122.23</span> (ii B.C.)); [[make supple and pliant]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>85</span>:—Pass., δ. καὶ ἀδυνατεῖν <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>585a33</span>; <b class="b3">ἀνάπλους διαλελυμένος</b> a sailing out [[in loose order]], <span class="bibl">Plb.16.2.6</span>; <b class="b3">διαλελυμένη λέξις</b> a [[lax]] style, <span class="bibl">D.H.<span class="title">Lys.</span>9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> abs., <b class="b2">slacken one's hold, undo</b>, <span class="bibl">Theoc.24.32</span>.</span>

|lsmtext='''διαλύω:''' μέλ. -λύσω [ῡ], παρακ. <i>-λέλῠκα</i>· — Παθ. αόρ. αʹ -ελύθην [ῠ], παρακ. <i>-λέλῠμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[χαλαρώνω]] το ένα από το [[άλλο]], [[διαχωρίζω]] σε κομμάτια, [[καταστρέφω]], σε Ηρόδ.· [[διαλύω]] μια [[συγκέντρωση]], στον ίδ., σε Θουκ. κ.λπ.· <i>τὴν σκηνὴν εἰς κοίτην δ</i>., [[χαλώ]], [[σχολάζω]] τη [[γιορτή]] και [[πηγαίνω]] για ύπνο, σε Ξεν.· <i>δ. τὴν στρατιάν</i>, τη [[διασκορπίζω]], σε Θουκ. — Παθ., λέγεται για μια [[σύναξη]], [[συνέλευση]], [[διαλύω]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· λέγεται για άνθρωπο, [[πεθαίνω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[διασπώ]], [[αναλύω]] στα συστατικά μέρη, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[τερματίζω]] [[μία]] [[φιλία]], [[καταπατώ]] μια [[ανακωχή]], σε Θουκ. κ.λπ.· ομοίως στη Μέσ., <i>διαλύσασθαι ξεινίην</i>, σε Ηρόδ. <b>4. α)</b> [[τερματίζω]] την [[εχθρότητα]], [[σταματώ]] τις εχθροπραξίες, [[συμφιλιώνω]], σε Θουκ.· και στη Μέσ., σε Δημ. κ.λπ. <b>β)</b> με αιτ. προσ., [[συμφιλιώνω]], τινὰ [[πρός]] τινα, στον ίδ.· <i>οὐ γὰρ ἦν ὁ διαλύσων</i>, σε Θουκ. — Παθ. και Μέσ., <i>διαλύεσθαι νείκους</i>, αποτραβιέμαι από μια [[διαμάχη]], δηλ. συμφιλιώνομαι, σε Ευρ., Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">5.</b> γενικά, [[τερματίζω]], [[εξαλείφω]], [[εγκαταλείπω]], <i>διαβολήν</i>, σε Θουκ.· ομοίως στη Μέσ., στον ίδ. κ.λπ.<br /><b class="num">6.</b> [[επιλύω]] μια [[δυσκολία]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">7.</b> <i>δ. τιμάς</i>, [[πληρώνω]] το συνολικό [[τίμημα]], [[εξοφλώ]], [[αποπληρώνω]] ένα [[χρέος]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· με αιτ. προσ., τον [[ξεπληρώνω]], τον [[εξοφλώ]], σε Δημ.<br /><b class="num">II.</b> απόλ., [[εξασθενώ]], [[μειώνω]], [[κάμπτω]], [[χαλαρώνω]] τις άμυνες, τις αντιστάσεις, [[ξεσφίγγω]], σε Θεόκρ.

|elnltext=δια-λύω met acc., causat. los doen gaan, ontbinden, scheiden, uiteen doen gaan:; τοὺς... ἀγωνιζομένους νὺξ ἐπελθοῦσα διέλυσε de nacht kwam en deed de strijdenden uiteen gaan Hdt. 8.11.3; δ. τὴν συνουσίαν de bijeenkomst beëindigen Plat. Lys. 223b; ook med.:; διαλυσάμενος τὴν ξεινίην na de vriendschap opgezegd te hebben Hdt. 4.154.4; een eind maken aan:; τὸν πόλεμον δ. de oorlog staken Aristoph. Lys. 569; δ. τὰς ὁμολογίας de afspraken annuleren Isocr. 4.175; weerleggen, oplossen:; τὴν διαβολήν διαλύειν de beschuldiging weerleggen Thuc. 1.131.2; τὰ ἀμφίλογα δίκῃ διαλύοντας ἄνευ πολέμου de geschilpunten oplossen door rechtspraak zonder oorlog Thuc. 4.118.8; ook med.:; πολέμῳ μᾶλλον ἢ λόγοις τὰ ἐγκλήματα διαλύεσθαι door oorlog liever dan door onderhandelingen hun geschillen oplossen Thuc. 1.140.2; voldoen, betalen:; δαπάνην διαλύειν de kosten voldoen Hdt. 5.30.6; doen ontspannen:. δ. ἄρθρων ἶνας de spieren van de gewrichten losmaken Aristoph. Pax 85; κοιλίην δὲ συνεστηκυῖαν διαλύει ἔμετος het braken verlicht een opgeblazen gevoel in de buik Hp. Vict. 2.59. verzoenen:. πρὸς ἐμὲ αὑτὸν διαλύειν ἠξίου hij vroeg (hem) een verzoening tussen hem en mij tot stand te brengen Dem. 21.122; διάλυσον ἡμᾶς verzoen ons Men. Epitr. 228. pass. intrans. los raken, uiteen gaan:; αὐτόματα... δεσμὰ διελύθη ποδῶν de voetboei was vanzelf losgegaan Eur. Bac. 447; διαλύεσθαι ἐκ τοῦ συλλόγου uit de vergadering weggaan Hdt. 3.73; διελύθησαν κατὰ πόλεις ἕκαστοι zij gingen uiteen en ieder keerde naar terug naar zijn stad Thuc. 2.23.3; θᾶττον οἱ ἄτεκνοι διαλύονται kinderloze echtparen gaan eerder uit elkaar Aristot. EN 1162a28; uiteen vallen:; διαλύεται ἐς τὴν μείω τάξιν het lost op naar de zwakkere positie Hp. Vict. 1.27; δι ’ ὧν... τὰ πάθη ἐγγίγνεται καὶ διαλύεται waardoor emoties worden opgewekt of verdwijnen Aristot. Rh. 1388b29; διαλυομένου δὲ τοῦ ἀνθρώπου wanneer de mens in ontbinding raakt Xen. Cyr. 8.7.20; (zich) ontspannen:. τὰ κατὰ κοιλίην συνιστάμενα καὶ πάλιν διαλυόμενα de buik was opgeblazen en dan weer ontspannen Hp. Epid. 3.17.1. zich verzoenen:. σπεισαμένους διαλυθῆναι na een bestand zich verzoenen Xen. Hell. 7.4.25.