3,274,729
edits
ἴκτερος: Difference between revisions
From LSJ
m
LSJ1 replacement
m (LSJ1 replacement) |
|||
| (6 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ikteros | |Transliteration C=ikteros | ||
|Beta Code=i)/kteros | |Beta Code=i)/kteros | ||
|Definition=ὁ, < | |Definition=ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[jaundice]], Hp.''Aph.''4.62(pl.), ''Morb.''2.38, ''Int.''35(pl.), etc.<br><span class="bld">II</span> [[a bird of a yellowish-green colour]], by looking at which a jaundiced person was cured—the bird died! Plin.''HN''30.94 (who identifies it with [[galgulus]], the [[golden oriole]]). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1249.png Seite 1249]] ὁ, die Gelbsucht, Hipp. u. a. Medic. – Auch ein gelber Vogel, dessen Anblick, wie man glaubte, die Gelbsucht heilte, Plin. H. N. 30, 18. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1249.png Seite 1249]] ὁ, die Gelbsucht, Hipp. u. a. Medic. – Auch ein gelber Vogel, dessen Anblick, wie man glaubte, die Gelbsucht heilte, Plin. H. N. 30, 18. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ου (ὁ) :<br />[[jaunisse]].<br />'''Étymologie:''' DELG rad. exprimant la couleur jaune, cf. [[ἰκτῖνος]], [[ἴκτις]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἴκτερος:''' ὁ [[желтуха]] Plut. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἴκτερος''': ὁ, ὑπάρχει αἰτ. ἴκτερα παρὰ τοῖς Ἑβδ. (Λευ. Κς’, 16): - «κιτρινάδα», «χρυσῆ», Ἱππ. Ἀφ. 1251· περὶ τῶν διαφόρων εἰδῶν τοῦ ἰκτέρου, ὁ αὐτ. 472. 35., 551. 8. ΙΙ. πτηνόν τι χρώματος κιτρινοπρασίνου, [[ὅπερ]] (ὡς ἐπιστεύετο) προσβλέπων ὁ πάσχων ἐξ ἰκτέρου ἐθεραπεύετο· ἀπέθνησκε δὲ τὸ πτηνόν! Πλίν. 30. 11· τὸ αὐτὸ ἐπιστεύετο καὶ περὶ τοῦ χαραδριοῦ, ἴδε ἐν λ. | |lstext='''ἴκτερος''': ὁ, ὑπάρχει αἰτ. ἴκτερα παρὰ τοῖς Ἑβδ. (Λευ. Κς’, 16): - «κιτρινάδα», «χρυσῆ», Ἱππ. Ἀφ. 1251· περὶ τῶν διαφόρων εἰδῶν τοῦ ἰκτέρου, ὁ αὐτ. 472. 35., 551. 8. ΙΙ. πτηνόν τι χρώματος κιτρινοπρασίνου, [[ὅπερ]] (ὡς ἐπιστεύετο) προσβλέπων ὁ πάσχων ἐξ ἰκτέρου ἐθεραπεύετο· ἀπέθνησκε δὲ τὸ πτηνόν! Πλίν. 30. 11· τὸ αὐτὸ ἐπιστεύετο καὶ περὶ τοῦ χαραδριοῦ, ἴδε ἐν λ. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ὁ (ΑΜ [[ἴκτερος]])<br /><b>ιατρ.</b> παθολογικό [[σύμπτωμα]] που χαρακτηρίζεται από κίτρινη [[χρώση]] του δέρματος και τών βλεννογόνων, κν. [[χρυσή]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ονομασία]] πτηνού με χρυσοκίτρινο [[χρώμα]] το οποίο πέθαινε όταν το κοιτούσε όποιος έπασχε από ίκτερο, ενώ αυτός θεραπευόταν.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ἴκτ</i>-<i>ερος</i><br />η [[σύνδεση]] της λ. με [[ἴκτις]], <i>ἰκτίνος</i> οδηγεί σε πιθ. [[αναγωγή]] της λ. σε [[ρίζα]] <i>ικτ</i>- με σημ. «[[κίτρινος]], [[πράσινος]]». Ο τ. <i>ἴκτ</i>-<i>ερος</i> εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>ερο</i>-, το οποίο μαρτυρείται και σε άλλα ονόματα ασθενειών ([[πρβλ]]. [[ὕδερος]], [[χολέρα]]). Η λ. χρησιμοποιούνταν [[κυρίως]] στον πληθ. με τη σημ. της νόσου, ήταν όμως και [[ονομασία]] πτηνού, του οποίου η θέα θεωρούνταν ότι θεραπεύει τον πάσχοντα από ίκτερο.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ικτερικός]], [[ικτεριώ]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ικτερίας]], [[ικτερίτης]], [[ικτερόεις]], [[ικτερούμαι]], [[ικτερώδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>νεοελλ.</b> [[ικτερογόνος]]]. | |mltxt=ὁ (ΑΜ [[ἴκτερος]])<br /><b>ιατρ.</b> παθολογικό [[σύμπτωμα]] που χαρακτηρίζεται από κίτρινη [[χρώση]] του δέρματος και τών βλεννογόνων, κν. [[χρυσή]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ονομασία]] πτηνού με χρυσοκίτρινο [[χρώμα]] το οποίο πέθαινε όταν το κοιτούσε όποιος έπασχε από ίκτερο, ενώ αυτός θεραπευόταν.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ἴκτ</i>-<i>ερος</i><br />η [[σύνδεση]] της λ. με [[ἴκτις]], <i>ἰκτίνος</i> οδηγεί σε πιθ. [[αναγωγή]] της λ. σε [[ρίζα]] <i>ικτ</i>- με σημ. «[[κίτρινος]], [[πράσινος]]». Ο τ. <i>ἴκτ</i>-<i>ερος</i> εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>ερο</i>-, το οποίο μαρτυρείται και σε άλλα ονόματα ασθενειών ([[πρβλ]]. [[ὕδερος]], [[χολέρα]]). Η λ. χρησιμοποιούνταν [[κυρίως]] στον πληθ. με τη σημ. της νόσου, ήταν όμως και [[ονομασία]] πτηνού, του οποίου η θέα θεωρούνταν ότι θεραπεύει τον πάσχοντα από ίκτερο.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ικτερικός]], [[ικτεριώ]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ικτερίας]], [[ικτερίτης]], [[ικτερόεις]], [[ικτερούμαι]], [[ικτερώδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>νεοελλ.</b> [[ικτερογόνος]]]. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: m., often pl.<br />Meaning: [[jaundice]] (Hp.); also name of a bird = Lat. [[galgulus]] (Plin.; after the colour). -<br />Derivatives: [[ἰκτερικός]], [[ἰκτερώδης]] [[jaundiced]], [[regarding jaundice]] (medic.), also [[ἰκτεριώδης]] <b class="b2">id.</b> (Hp., Dsc.; after [[ἰκτεριάω]]) and [[ἰκτερόεις]] <b class="b2">id.</b> (Nic.; Schwyzer 527); [[ἰκτερῖτις]] f. [[rosmarin]] (Ps.-Dsc.; used as remedy; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 72, Strömberg Wortstudien 29), <b class="b3">-ίτης</b> <b class="b2">id.</b> (Gloss.); [[ἰκτερίας]] name of a yellow stone (Plin.; like [[καπνίας]] a. o., Chantr. Form. 94). Denomin. [[ἰκτερόομαι]] (Hp., Gal.), [[ἰκτεριάω]] (M. Ant., S. E.; formation Schwyzer 732) [[have jaundice]].<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: Formation as [[ὕδερος]], [[χολέρα]] (Schwyzer 481, Chantr. Form. 228), further unknown. The connection with [[ἴκτις]], [[ἰκτῖνος]] (Prellwitz BB 30, 176, Wb. 195; because of the colour) is taken up again by Grošelj | |etymtx=Grammatical information: m., often pl.<br />Meaning: [[jaundice]] (Hp.); also name of a bird = Lat. [[galgulus]] (Plin.; after the colour). -<br />Derivatives: [[ἰκτερικός]], [[ἰκτερώδης]] [[jaundiced]], [[regarding jaundice]] (medic.), also [[ἰκτεριώδης]] <b class="b2">id.</b> (Hp., Dsc.; after [[ἰκτεριάω]]) and [[ἰκτερόεις]] <b class="b2">id.</b> (Nic.; Schwyzer 527); [[ἰκτερῖτις]] f. [[rosmarin]] (Ps.-Dsc.; used as remedy; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 72, Strömberg Wortstudien 29), <b class="b3">-ίτης</b> <b class="b2">id.</b> (Gloss.); [[ἰκτερίας]] name of a yellow stone (Plin.; like [[καπνίας]] a. o., Chantr. Form. 94). Denomin. [[ἰκτερόομαι]] (Hp., Gal.), [[ἰκτεριάω]] (M. Ant., S. E.; formation Schwyzer 732) [[have jaundice]].<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: Formation as [[ὕδερος]], [[χολέρα]] (Schwyzer 481, Chantr. Form. 228), further unknown. The connection with [[ἴκτις]], [[ἰκτῖνος]] (Prellwitz BB 30, 176, Wb. 195; because of the colour) is taken up again by Grošelj Živa Ant. 6, 236f. assuming a colour-root <b class="b3">ἰκ-</b> [[yellow]], [[green]] (with also <b class="b3">ἰκμαλέον χλωρόν</b>, [[ὑγρόν]] H. [?]). Wrong old attempts in Bq (also Walleser WuS 14, 165 u. 173). Fur. 321 thinks the group <b class="b3">-κτ-</b> points to Pre-Greek. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἴκτερος''': {íkteros}<br />'''Grammar''': m., oft pl.<br />'''Meaning''': [[Gelbsucht]] (Hp.), auch N. eines Vogels = lat. ''galgulus'' (Plin.; nach der Farbe).<br />'''Derivative''': Davon [[ἰκτερικός]], [[ἰκτερώδης]] [[gelbsüchtig]], [[auf die Gelbsucht bezüglich]] (Mediz.), auch [[ἰκτεριώδης]] ib. (Hp., Dsk.; nach [[ἰκτεριάω]]) und [[ἰκτερόεις]] ib. (Nik.; poetisch, Schwyzer 527); ἰκτερῖτις f. [[Rosmarin]] (Ps.-Dsk.; als Heilmittel gebraucht; Redard Les noms grecs en -της 72, Strömberg Wortstudien 29), -ίτης ib. (''Gloss''.); [[ἰκτερίας]] N. eines gelblichen Steins (Plin.; wie [[καπνίας]] u. a., Chantraine Formation 94). Denominativa [[ἰκτερόομαι]] (Hp., Gal.), [[ἰκτεριάω]] (M. Ant., S. E. usw.; Bildung Schwyzer 732) [[an der Gelbsucht leiden]].<br />'''Etymology''' : Bildung wie [[ὕδερος]], [[χολέρα]] (Schwyzer 481, Chantraine Formation 228), sonst dunkel. Die Zusammenstellung mit [[ἴκτις]], [[ἰκτῖνος]] (Prellwitz BB 30, 176, Wb. 195; wegen der Farbe) ist von Grošelj Živa Ant. 6, 236f. unter Annahme einer Farbwurzel ἰκ- [[gelb]], [[grün]] (wozu auch | |ftr='''ἴκτερος''': {íkteros}<br />'''Grammar''': m., oft pl.<br />'''Meaning''': [[Gelbsucht]] (Hp.), auch N. eines Vogels = lat. ''galgulus'' (Plin.; nach der Farbe).<br />'''Derivative''': Davon [[ἰκτερικός]], [[ἰκτερώδης]] [[gelbsüchtig]], [[auf die Gelbsucht bezüglich]] (Mediz.), auch [[ἰκτεριώδης]] ib. (Hp., Dsk.; nach [[ἰκτεριάω]]) und [[ἰκτερόεις]] ib. (Nik.; poetisch, Schwyzer 527); ἰκτερῖτις f. [[Rosmarin]] (Ps.-Dsk.; als Heilmittel gebraucht; Redard Les noms grecs en -της 72, Strömberg Wortstudien 29), -ίτης ib. (''Gloss''.); [[ἰκτερίας]] N. eines gelblichen Steins (Plin.; wie [[καπνίας]] u. a., Chantraine Formation 94). Denominativa [[ἰκτερόομαι]] (Hp., Gal.), [[ἰκτεριάω]] (M. Ant., S. E. usw.; Bildung Schwyzer 732) [[an der Gelbsucht leiden]].<br />'''Etymology''' : Bildung wie [[ὕδερος]], [[χολέρα]] (Schwyzer 481, Chantraine Formation 228), sonst dunkel. Die Zusammenstellung mit [[ἴκτις]], [[ἰκτῖνος]] (Prellwitz BB 30, 176, Wb. 195; wegen der Farbe) ist von Grošelj Živa Ant. 6, 236f. unter Annahme einer Farbwurzel ἰκ- [[gelb]], [[grün]] (wozu auch ἰκμαλέον· χλωρόν, ὑγρόν H. [?]) wieder aufgenommen worden. Verfehlte ältere Versuche bei Bq (ebenso Walleser WuS 14, 165 u. 173).<br />'''Page''' 1,719 | ||
}} | }} | ||
