3,274,919
edits
ἴστωρ: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
mNo edit summary |
|||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=istor | |Transliteration C=istor | ||
|Beta Code=i)/stwr | |Beta Code=i)/stwr | ||
|Definition=or [[ἵστωρ]], Boeot. [[ϝίστωρ]] Schwyzer 491, etc., ορος, ὁ, ἡ:—<br><span class="bld">A</span> one who knows [[law]] and [[right]], [[judge]], ἐπὶ ἴστορι πεῖραρ ἑλέσθαι Il.18.501; ἴστορα δ' Ἀτρείδην Ἀγαμέμνονα θείομεν ἄμφω 23.486; [[ϝίστορες]] = [[witnesses]], IG7.1779 (Thespiae); τῶ τεθμίω [[ϝίστωρ]] Schwyzer 523.64 (Orchom. Boeot.); θεοὺς πάντας ἵστορας ποιεύμενος Hp.Jusj.init., cf. Poll.8.106.<br><span class="bld">II</span> Adj. [[knowing]], [[learned]], Hes.Op.792; [[ἴστωρ]] τινός = [[knowing]] a thing, [[skilled]] in it, ᾠδῆς h.Hom.32.2; ἐγχέων B.8.44; κἀγὼ τοῦδ' ἴστωρ [[ὑπερίστωρ]] S.El.850 (lyr), cf. E.IT1431, Pl.Cra.406b. (From [[ϝιδτωρ]], cf. [[Εἴδω]], [[οἶδα]]: [[ἵστωρ]] acc. to Hdn.Gr.2.108, etc.) | |Definition=[[ἴστωρ]] or [[ἵστωρ]], Boeot. [[ϝίστωρ]] Schwyzer 491, etc., ορος, ὁ, ἡ:—<br><span class="bld">A</span> one who knows [[law]] and [[right]], [[judge]], ἐπὶ ἴστορι πεῖραρ ἑλέσθαι Il.18.501; ἴστορα δ' Ἀτρείδην Ἀγαμέμνονα θείομεν ἄμφω 23.486; [[ϝίστορες]] = [[witnesses]], IG7.1779 (Thespiae); τῶ τεθμίω [[ϝίστωρ]] Schwyzer 523.64 (Orchom. Boeot.); θεοὺς πάντας ἵστορας ποιεύμενος Hp.Jusj.init., cf. Poll.8.106.<br><span class="bld">II</span> Adj. [[knowing]], [[learned]], Hes.Op.792; [[ἴστωρ]] τινός = [[knowing]] a thing, [[skilled]] in it, ᾠδῆς h.Hom.32.2; ἐγχέων B.8.44; κἀγὼ τοῦδ' ἴστωρ [[ὑπερίστωρ]] S.El.850 (lyr), cf. E.IT1431, Pl.Cra.406b. (From [[ϝιδτωρ]], cf. [[Εἴδω]], [[οἶδα]]: [[ἵστωρ]] acc. to Hdn.Gr.2.108, etc.) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
| Line 24: | Line 24: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἴστωρ:''' ή [[ἵστωρ]], -ορος, ὁ, ἡ ([[οἶδα]])·<br /><b class="num">I.</b> [[σοφός]] [[άνδρας]], αυτός που γνωρίζει το [[δίκαιο]], [[δικαστής]], [[κριτής]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> ως επίθ., [[γνώστης]], ειδήμων, σε Ησίοδ.· [[ἵστωρ]] τινός, [[γνώστης]] κάποιου πράγματος, σε Σοφ. | |lsmtext='''ἴστωρ:''' ή [[ἵστωρ]], -ορος, ὁ, ἡ ([[οἶδα]])·<br /><b class="num">I.</b> [[σοφός]] [[άνδρας]], αυτός που γνωρίζει το [[δίκαιο]], [[δικαστής]], [[κριτής]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> ως επίθ., [[γνώστης]], ειδήμων, σε Ησίοδ.· [[ἵστωρ]] τινός, [[γνώστης]] κάποιου πράγματος, σε Σοφ. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἵστωρ''': ἢ ἴστωρ, ορος, ὁ, ἡ, (ἴδε ἐν τέλει)· - [[σοφός]], [[συνετός]], [[ἔμπειρος]], γινώσκων τοὺς νόμους καὶ τὸ δίκαιον, [[κριτής]], ἐπὶ ἴστορι [[πεῖραρ]] ἑλέσθαι, «ἐπὶ κριτῇ» (Σχόλ.), Ἰλ. Σ. 501· ἴστορα δ’ Ἀτρείδην Ἀγαμέμνονα [[θείομεν]] [[ἄμφω]] Τ. 486· ϝίστορες, διαιτηταί, Ἐπιγραφ. Βοιωτ. Keil 3. 12· θεοὺς πάντας ἴστορας ποιούμενος Ἱππ. Ὅρκ. ἐν ἀρχ., πρβλ. [[Πολυδ]]. Η΄, 106· ἀχέων [[ἵστωρ]] Ἀνθ. Π. 8. 24. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., [[εἰδήμων]], [[ἔμπειρος]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 790· [[ἵστωρ]] τινός, ἔμπειρός τινος, ᾠδῆς Ὁμ. Ὕμν. 32. 2· [[κἀγὼ]] τοῦδ’ [[ἵστωρ]], [[ὑπερίστωρ]] Σοφ. Ἠλ. 850, πρβλ. Εὐρ. Ι. Τ. 1431, Πλάτ. Κρατ. 406Β. - Πρβλ. [[συνίστωρ]]. (Οἱ Γραμμ. διδάσκουσιν ὅτι πρέπει νὰ γράφηται [[ἵστωρ]], ὡς τὰ [[ἱστορέω]], κτλ., Σχόλ. εἰς Ἰλ. Σ. 501, Λεξ. π. πνευμάτων: ἀναμφιβόλως παράγεται ἐκ τῆς ῥίζης ϜΙΔ ([[εἴδω]]), [[διότι]] ἔχει τὸ Ϝ παρ’ Ὁμ. καὶ γράφεται [[οὕτως]] ἐν Βοιωτ. Ἐπιγραφ., ἴδε ἀνωτ.· ὁ Κούρτ. παραβάλλει τὸ Σανσκρ. vid-v?s (gnarus), Γοτθ. veid-vôds ([[μάρτυς]])). | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: "[[the one who knows]]", [[knowing]], [[expert]] (h. Hom. 32, 2, Heraklit., B., S.), [[witness]] (Hp., Boeot. inschr., Att. ephebe oath in Poll. 8, 106), in unclear meaning Σ 501, Ψ 486 (witness or [[arbiter]]?), also Hes. Op. 702.<br />Other forms: <b class="b3">-ορος</b> m., Boeot. [[Ϝίστωρ]]<br />Compounds: Wit prefix: [[συνίστωρ]] [[witness]], [[conscious]] (: [[σύνοιδα]]; trag., Th., Plb.) with [[συνιστορέω]] = [[be conscious of an affair]] (hell.); [[ἐπιίστωρ]] = [[know sthing]], [[familiar with]] (φ 26, A. R., AP a. o.), [[ὑπερίστωρ]] = [[know all too well]] (S. El. 850 [lyr.], momentary formation); [[ἀΐστωρ]] [[unknowing]] (Pl. Lg. 845b, E. Andr. 682), [[πολυΐστωρ]] = [[polyhistor]] (D. H., Str.), [[φιλίστωρ]] = [[who loves knowing]] with [[φιλιστορέω]] (Str., Vett. Val.).<br />Derivatives: [[ἱστόριον]] = [[testimony]] (Hp.), [[ἱστορία]] (s. below). Denomin. verb [[ἱστορέω]], also with prefix, e. g. [[ἀνιστορέω]], [[ἐξιστορέω]], [[be witness]], [[expert]], [[give testimony]], [[recount]], [[get testimony]], [[find out]], [[search]] (Ion., trag., Arist., hell.) with [[ἱστόρημα]] = [[account]] (D. H.); usu. [[ἱστορία]], [[ἱστορίη]], formally from [[ἵστωρ]], but functionally associated with [[ἱστορέω]], [[knowledge]], [[account]], ([[historical]]) [[account]], [[history]], search(ing), [[investigation]] (Ion., Att., hell.). Adjective [[ἱστορικός]] regarding the [[ἱστορία]], [[ἱστορεῖν]], [[historical]] (Pl., Arist., hell.; cf. Chantraine Études sur le vocab. gr. 134-136).<br />Origin: IE [Indo-European] [1125] <b class="b2">*ueid-</b> [[know]]<br />Etymology: From <b class="b3">*Ϝίδ-τωρ</b>, agent noun of [[οἶδα]], [[ἴσμεν]]. The word and esp. the derivations [[ἱστορέω]], [[ἱστορίη]], arosen in Ionic, have spread with the Ionische science and rationalism over the hellenic and hellenistic world. The aspiration must be unoriginal; explan. in Schwyzer 226 and 306. - On the history of [[ἵστωρ]], [[ἱστορέω]], [[ἱστορίη]] E. Kretschmer Glotta 18, 93f., Fraenkel Nom. ag. 1, 218f., Snell Die Ausdrücke für die Begriffe des Wissens 59ff., K. Keuck Historia. Geschichte des Wortes und seiner Bedeutungen in der Antike und in den roman. Sprachen. Diss. Münster 1934, Frenkian REIE 1, 468ff., Leumann Hom. Wörter 277f., Muller Mnemos. 54, 235ff., Louis Rev. de phil. 81, 39ff. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''ἵστωρ''': -ορος<br />{hístōr}<br />'''Forms''': böot. ϝίστωρ<br />'''Grammar''': m.,<br />'''Meaning''': "der Wisser", [[wissend]], [[kundig]] (''h''. ''Hom''. 32, 2, Heraklit., B., S. u. a.), [[Zeuge]] (Hp., böot. Inschr., att. Ephebeneid bei Poll. 8, 106), in unklarer Bedeutung Σ 501, Ψ 486 ([[Zeuge]] oder [[Schiedsrichter]]?), ebenso Hes. ''Op''. 702.<br />'''Composita''' : Mit Präfix: [[συνίστωρ]] ‘(Mit)zeuge, mitwissend, sich bewußt’ (: [[σύνοιδα]]; Trag., Th., Plb. usw.) mit [[συνιστορέω]] [[mitwissend]], [[einer Sache bewußt sein]] (hell.); [[ἐπιίστωρ]] ‘mit etwas bekannt, vertraut sein’ (φ 26, A. R., ''AP'' u. a.; vgl. [[ἐπιδεῖν]] [[zusehen]], [[erleben]]), [[ὑπερίστωρ]] ‘etwas allzu gut wissend’ (S. ''El''. 850 [lyr.], Augenblicksbildung); außerdem [[ἀΐστωρ]] [[unwissend]] (Pl. ''Lg''. 845b, E. ''Andr''. 682), [[πολυΐστωρ]] [[Vielwisser]] (D. H., Str. u. a.), [[φιλίστωρ]] [[das Wissen liebend]] mit [[φιλιστορέω]] (Str., Vett. Val. u. a.).<br />'''Derivative''': Davon [[ἱστόριον]] [[Zeugnis]] (Hp.), [[ἱστορία]] (s. unten). Denominatives Verb [[ἱστορέω]], auch mit Präfix, z. B. ἀν-, ἐξ-, ‘Zeuge, kundig sein od. werden, Zeugnis ablegen, erzählen, Zeugnis erhalten, erkunden, erforschen’ (ion., Trag., Arist., hell. usw.) mit [[ἱστόρημα]] [[Erzählung]] (D. H. u. a.); gewöhnlich [[ἱστορία]], -ίη, formal von [[ἵστωρ]] ausgehend, aber funktionell an [[ἱστορέω]] angeschlossen, ‘Kenntnis, Erzählung, (geschichtliche) Darstellung, Geschichte, das Erforschen, die Forschung, Untersuchung’ (ion., auch att., hell. usw.). Adjektiv [[ἱστορικός]] auf die [[ἱστορία]], [[das ἱστορεῖν bezüglich]], [[erkenntnismäßig]], [[geschichtlich]] (Pl., Arist., hell. u. spät; vgl. Chantraine Études sur le vocab. gr. 134-136 m. Lit.).<br />'''Etymology''' : Aus *ϝίδτωρ, Nomen agentis von [[οἶδα]], [[ἴσμεν]]. Sowohl das Grundwort wie namentlich die im Ionischen entstandenen Ableitungen [[ἱστορέω]], ἱστορίη haben sich mit der ionischen Wissenschaft und Aufklärung über die hellenische und hellenistische Welt verbreitet. Der Hauch muß unursprünglich sein; Erklärungsversuche bei Schwyzer 226 und 306. — Zur Geschichte und Bedeutung von [[ἵστωρ]], [[ἱστορέω]], ἱστορίη E. Kretschmer Glotta 18, 93f., Fraenkel Nom. ag. 1, 218f., Snell Die Ausdrücke für die Begriffe des Wissens 59ff., K. Keuck Historia. Geschichte des Wortes und seiner Bedeutungen in der Antike und in den roman. Sprachen. Diss. Münster 1934, Frenkian REIE 1, 468ff., Leumann Hom. Wörter 277f., Muller Mnemos. 54, 235ff., Louis Rev. de phil. 81, 39ff.<br />'''Page''' 1,740-741 | |||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
