κέρχνος: Difference between revisions

|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[raw voice]], [[hoarseness]] (Hp., S. Ichn. 128), [[raw surface]], [[rough excrescence]] (S. Fr. 279), auch = <b class="b3">ὁ τῶν ἀργυρίων κονιορτός</b> (Poll. 7, 99).<br />Compounds: Compp. <b class="b3">ἄ-κερχνος</b> [[without hoarseness]] (Aret.), <b class="b3">αἱμό-κερχνον</b> n. [[cough with blood spitting]] (Hp.; subst. bahuvrihi). From [[ἄκερχνος]] and [[κέρχνω]] arose the adj. [[κέρχνος]] ([[κερχνός]]?) [[raw]] of the voice, [[hoarse]] (Gal.) [??].<br />Derivatives: [[κερχνώδης]] [[raw]], [[hoarse]] (Hp.), [[κερχνασμός]] [[rawness]], [[hoarsness]] (Gal.; as if from <b class="b3">*κερχνάζω</b>). Denomin. verb [[κερχνόομαι]], <b class="b3">-όω</b> <b class="b2">be raw, uneven or make, engrave</b> (H.) with [[κερχνώματα]] pl. <b class="b2">unevennesses, elevated, embossed(?) work</b> (H.; after this also E. Ph. 1386 to be read for [[κεγχρώμασι]]?, cf. on [[κέγχρος]]), [[κερχνωτός]] [[embossed]], [[engraved]] (H.); also [[κέρχνω]] [[be or make hoarse]] (Hp.; on the formation Schwyzer 723 Zus.). - Beside it [[κερχαλεος]] [[raw hoarse]] (Hp.), also [[κερχναλέος]] (Hp. v. l., Gal.; cf. below). On [[κερχνηΐς]] s. v.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: Without certain connection; onomatopoetic? The form [[κρέξ]] (name of a bird) seems hardly comparable. One proposes [[κέρχνος]] < <b class="b3">*κέρκ-σνος</b>? Pisani Ist. Lomb. 73 : 2, 12 reminds of Skt. <b class="b2">ghar-ghara-</b> m. [[crackling]], [[rattling]] (and independent Lat. [[hirriō]] [[grumble]], OE. [[gierran]] [[crack]], [[creak]], [[girren]] etc. (Pok. 439); [[κέρχνος]] would continue <b class="b3">*κερ-χρ-ο-ς</b>. [[κερχαλέος]] would be analogical, as [[ἰσχνός]] : [[ἰσχαλέος]]. Fur. 340 compares [[κάρχαρος]]. If the word is Pre-Greek, it could simply be <b class="b2">*KerK-no-</b>, with aspiration before the [[n]].

|ftr='''κέρχνος''': {kérkhnos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[rauhe Stimme]], [[Heiserkeit]] (Hp., S. ''Ichn''. 128), [[rauhe Fläche]], [[Erhabenheit]] (S. ''Fr''. 279), auch = ὁ [[τῶν]] ἀργυρίων [[κονιορτός]] (Poll. 7, 99).<br />'''Composita''' : Kompp. [[ἄκερχνος]] [[ohne Heiserkeit]] (Aret.), [[αἱμόκερχνον]] n. [[Bluthusten]] (Hp.; subst. Bahuvrihi). Aus [[ἄκερχνος]] und [[κέρχνω]] entstand das Adj. [[κέρχνος]] (κερχνός?) [[rauh]] von der Stimme, [[heiser]] (Gal.).<br />'''Derivative''': Davon [[κερχνώδης]] [[rauh]], [[heiser]] (Hp.), [[κερχνασμός]] [[Rauheit]], [[Heiserkeit]] (Gal.; wie von *κερχνάζω). Denominatives Verb κερχνόομαι, -όω ‘rauh, uneben sein bzw. machen, gravieren’ (H.) mit κερχνώματα pl. [[Unebenheiten]], [[erhabene]], [[getriebene Arbeiten]] (H.; danach auch E. ''Ph''. 1386 für κεγχρώμασι zu lesen?, vgl. zu [[κέγχρος]]), [[κερχνωτός]] [[getrieben]], [[graviert]] (H.); auch [[κέρχνω]] [[heiser sein oder machen]] (Hp. u. a.; zur Bildung Schwyzer 723 Zus.). — Daneben [[κερχαλέος]] [[rauh]], [[heiser]] (Hp.), auch [[κερχναλέος]] (Hp. v. l., Gal.; vgl. unten). Zu [[κερχνηΐς]] s. bes.<br />'''Etymology''' : Ohne sichere Anknüpfung, wohl ursprünglich onomatopoetisch. Eine allgemeine Ähnlichkeit zeigen die unter [[κρέξ]] besprochenen Schallwörter; [[κέρχνος]] dann aus *κέρκσνος? Anderseits erinnert Pisani Ist. Lomb. 73 : 2, 12 an das schallnachahmende aind. ''ghar''-''ghara''- m. [[Geknister]], [[Gerassel]], woneben die davon unabhängig gebildeten lat. ''hirriō'' [[winselnd knurren]], ags. ''gierran'' ‘krachen, knarren, ''girren''’ u. a. m. (WP. 1, 605, Pok. 439); [[κέρχνος]] stände dann für *κερχρο-ς und [[κερχαλέος]] wäre Analogiebildung nach [[ἰσχνός]] : [[ἰσχαλέος]] u. a., wozu durch Kreuzung [[κερχναλέος]].<br />'''Page''' 1,833-834