3,254,072
edits
πολεμέω: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
m (Text replacement - "μετὰ" to "μετὰ") |
mNo edit summary |
||
| Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> πολεμήσω, <i>ao.</i> ἐπολέμησα, <i>pf.</i> πεπολέμηκα;<br /><b>1</b> <i>intr.</i> faire la guerre, guerroyer : τινι, [[ἐπί]] τινα <i>ou</i> [[πρός]] τινα, faire la guerre à qqn, contre qqn ; [[σύν]] τινι <i>ou</i> [[μετά]] τινος faire la guerre avec le secours <i>ou</i> l’alliance de qqn ; [[περί]] τινος faire la guerre au sujet de qch ; <i>Pass.</i> ἐπολεμεῖτο ὁ [[πόλεμος]] XÉN la guerre se faisait ; <i>fig.</i> faire la guerre à, quereller, taquiner, τινι : τινι [[ὑπέρ]] τινος faire la guerre à qqn au sujet de qch;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> attaquer par une guerre, prendre l’offensive contre, acc. ; <i>Pass.</i> être attaqué, être traité en ennemi.<br />'''Étymologie:''' [[πόλεμος]]. | |btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> πολεμήσω, <i>ao.</i> ἐπολέμησα, <i>pf.</i> πεπολέμηκα;<br /><b>1</b> <i>intr.</i> faire la guerre, guerroyer : τινι, [[ἐπί]] τινα <i>ou</i> [[πρός]] τινα, faire la guerre à qqn, contre qqn ; [[σύν]] τινι <i>ou</i> [[μετά]] τινος faire la guerre avec le secours <i>ou</i> l’alliance de qqn ; [[περί]] τινος faire la guerre au sujet de qch ; <i>Pass.</i> ἐπολεμεῖτο ὁ [[πόλεμος]] XÉN la guerre se faisait ; <i>fig.</i> faire la guerre à, quereller, taquiner, τινι : τινι [[ὑπέρ]] τινος faire la guerre à qqn au sujet de qch;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> attaquer par une guerre, prendre l’offensive contre, acc. ; <i>Pass.</i> être attaqué, être traité en ennemi.<br />'''Étymologie:''' [[πόλεμος]]. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[πολεμῶ]], [[πολεμέω]], ΝΜΑ, πολεμάω, Ν [[πόλεμος]]<br /><b>1.</b> [[κάνω]] πόλεμο, [[παίρνω]] [[μέρος]] σε πόλεμο («ἀναπειθομένους τε πολεμεῖν καὶ ἐν ἔργῳ πράσσοντας», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> βρίσκομαι σε εμπόλεμη [[κατάσταση]] («οι Έλληνες πολέμησαν [[πολλά]] [[χρόνια]] για να ανακτήσουν την [[ελευθερία]] τους»)<br /><b>3.</b> [[μάχομαι]] («τίνες δέ ἀπὸ τῶν ἵππων πολεμεῖν θαρραλέοι [[εἰσί]];», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[προσπαθώ]] να εξουδετερώσω κάποιον ή να απαλλαγώ από [[κάτι]] («[[πρέπει]] να πολεμήσουμε [[κατά]] της εγκληματικότητας»)<br /><b>5.</b> (σχετικά με νόσο) [[καταπολεμώ]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[καταβάλλω]] έντονη [[προσπάθεια]] να πετύχω [[κάτι]], [[μοχθώ]], [[πασχίζω]] («να το [[μάτι]] που τον ήλιο πολεμάει να ματαϊδεί», <b>Σολωμ.</b>)<br /><b>2.</b> κουράζομαι [[κατά]] τη [[διάρκεια]] της εργασίας μου («στ' [[αργαστήρι]] [[δουλεύω]] [[χρυσικός]], [[πολεμώ]]», Παλαμ.)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[καλώς]] τά πολεμάτε» — [[χαιρετισμός]] διαβάτη [[προς]] εργαζομένους<br /><b>4.</b> <b>παροιμ.</b> «όγιος (=όποιος) πολεμά δε χάνει» — ο [[εργαζόμενος]] [[πάντοτε]] ωφελείται<br /><b>μσν.</b><br /><b>παθ.</b> [[πολεμοῦμαι]], [[πολεμέομαι]]<br />[[υφίσταμαι]] πολεμική [[επίθεση]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[φιλονικώ]], [[τσακώνομαι]] («ἀλλὰ τί ποτε σύ, ὦ παῖ, τῷ Σάκᾳ οὕτω πολεμεῖς;», <b>Ξεν.</b>).<br /> <b>(II)</b><br />[[πολεμόω]], Α [[πόλεμος]]<br /><b>1.</b> [[κάνω]] κάποιον εχθρό με κάποιον [[άλλο]] (α. «ἐφ' οἷς ἀγανακτήσασα ἡ [[θεία]] [[δίκη]] αὐτὸν τοι τὸν Ἀντίοχον ἐπολέμωσεν», ΠΔ<br />β. «ἐνδοιάζῃ [[χωρίον]] προσλαβεῖν ὃ [[μετὰ]] μεγίστων καιρῶν οἰκειοῡταί τε καὶ πολεμοῦται», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μέσ.</b> <i>πολεμοῦμαι</i>, -<i>όομαι</i><br />[[κάνω]] κάποιον εχθρό μου. | |||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 26: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''πολεμέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>, παρακ. <i>πεπολέμηκα</i> — Παθ., μέλ. <i>πολεμηθήσομαι</i>, επίσης <i>πολεμήσομαι</i> (με Παθ. [[σημασία]]), αόρ. | |lsmtext='''πολεμέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>, παρακ. <i>πεπολέμηκα</i> — Παθ., μέλ. <i>πολεμηθήσομαι</i>, επίσης <i>πολεμήσομαι</i> (με Παθ. [[σημασία]]), αόρ. αʹ <i>ἐπολεμήθην</i>, παρακ. <i>πεπολέμημαι</i>· ([[πόλεμος]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> είμαι σε πόλεμο ή [[πηγαίνω]] σε πόλεμο, κάνω πόλεμο, <i>τινί</i>, με κάποιον, σε Ηρόδ. κ.λπ.· [[ἐπί]] τινα, [[πρός]] τινα, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[μάχομαι]], κάνω [[μάχη]], ἀπὸ [[τῶν]] ἵππων, σε Πλάτ.· <i>ἀπὸ καμήλων</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, [[φιλονικώ]], [[λογομαχώ]], [[ερίζω]] με κάποιον, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> με αιτ., [[κινώ]] πόλεμο [[εναντίον]] κάποιου — Παθ., έχω πόλεμο [[εναντίον]] μου, μου συμπεριφέρονται εχθρικά, σε Θουκ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> με σύστ. αιτ., πόλεμον [[πολεμέω]], σε Πλάτ. — Παθ., ὁ [[πόλεμος]] [[οὕτως]] ἐπολεμήθη, σε Ξεν.· ομοίως, <i>ὅσα ἐπολεμήθη</i>, οποιεσδήποτε πολεμικές πράξεις έγιναν, στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
| Line 32: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext= | |elnltext=πολεμέω [πόλεμος] met dat. of prep. bep. oorlog voeren (tegen), in oorlog zijn (met):; πρώτοισι ἐπολέμησε Λαμψακηνοῖσι hij begon allereerst tegen de inwoners van Lampsakos een oorlog Hdt. 6.37.1; pass..; αὐτοὶ οὐκ εἰκότως πολεμοῦνται het is niet terecht dat er oorlog tegen hen gevoerd wordt Thuc. 1.37.1; overdr..; μὴ χρεῖᾳ πολεμῶμεν laten we niet tegen de bierkaai vechten Soph. OC 191; τί... τῷ Σάκᾳ οὕτω πολεμεῖς; waarom doe je zo vijandig tegen Sakas? Xen. Cyr. 1.3.11; met πρός + acc.. πρὸς τοὺς Θρᾷκας ἐπολέμησε hij begon een oorlog tegen de Thraciërs Xen. An. 1.3.4. abs. vechten, strijden:. ἀπὸ τῶν ἵππων πολεμεῖν vanaf hun paarden strijden Plat. Prot. 350a. met acc. v. h. inw. obj. oorlog voeren:; πόλεμόν τινα πολεμεῖν een oorlog voeren Plat. Resp. 551d; pass.. τὰ περὶ Πύλον ὑπ ’ ἀμφοτέρων κατὰ κράτος ἐπολεμεῖτο de strijd om Pylos werd door beide partijen krachtdadig gevoerd Thuc. 4.23.2; ὅσα... ἐπολεμήθη πρὸς τοὺς Ἕλληνας alle aanvallen tegen de Grieken Xen. An. 4.1.1. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
