οἰκεῖος: Difference between revisions

|Definition=α, ον, also ος, ον <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>634</span>; Ion. [[οἰκήϊος]], η, ον : <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[in the house]] or [[of the house]], once in Hes., δούρατ' ἀμάξης οἰκήϊα θέσθαι <span class="bibl"><span class="title">Op.</span>457</span>; [[λέβης]] <span class="bibl">A. <span class="title">Fr.</span>1</span>; κῆρυξ <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>757</span>; [[of household affairs]] or for [[for household affairs]], [[domestic]] (for [[οἰκηΐη]], v. [[οἰκία]] II), [[τὰ οἰκεῖα]] = [[household affairs]], [[property]], <span class="bibl">Hdt.2.37</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>661</span>; τὰ οἰκεῖα ἀγαθά <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>9.18</span>; <b class="b3">τὰ οἰκεῖα τὰ αὑτοῦ</b> his [[household goods]], <span class="bibl">Lys.13.41</span>; opp. [[πολιτικά]], <span class="bibl">Th.2.40</span>; opp. <b class="b3">τὰ τῆς πόλεως</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>23b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> Astrol., <b class="b3">οἰκεῖα ζῴδια</b> [[domiciliary]] signs, <span class="bibl">Vett.Val.37.21</span>, al. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of persons, [[of the same household]], [[family]], or [[kin]], [[related]], <b class="b3">ὥς οἱ ἐόντες οἰκήϊοι</b> as being [[akin]] to him, <span class="bibl">Hdt.4.65</span>; <b class="b3">οἰκεῖον οὕτως οὐδὲν… ὡς ἀνήρ τε καὶ γυνή</b> so [[closely akin]], <span class="bibl">Men.647</span>; <b class="b3">ἀνὴρ οἰκεῖος</b> [[kins]]man, [[relative]], [[near friend]], <span class="bibl">Hdt.1.108</span>; <b class="b3">οἱ οἰκεῖοι</b> [[kinsmen]], opp. <b class="b3">οἱ ἀλλότριοι</b>, <span class="bibl">And.4.15</span>, cf. <span class="bibl">Th.2.51</span>; opp. [[ὀθνεῖοι]], <span class="bibl">Pl. <span class="title">Prt.</span>316c</span>; <b class="b3">οἱ ἑωυτοῦ οἰκηϊότατοι</b> his own [[nearest kinsmen]], <span class="bibl">Hdt.3.65</span>, cf. <span class="bibl">5.5</span>, <span class="bibl">D.18.288</span>; of the tie itself, <b class="b3">κατὰ τὸ οἰ. Ἀτρεῖ</b> because of his [[relationship]] to Atreus, <span class="bibl">Th.1.9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[friendly]], εἴχομέν ποτε… τὸν τόπον τοῦτον οἰ. <span class="bibl">D.4.4</span>; οὓς ἂν ἡγήσαιτο οἰκειοτάτους τε καὶ ἑταιροτάτους <span class="bibl">Pl. <span class="title">Phd.</span>89e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> of things. [[belonging to one's house]] or [[belonging to one's family]], [[one's own]] (defined as ὅταν ἐφ' αὑτῷ ᾖ ἀπαλλοτριῶσαι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1361a21</span>), οἰ. ἄρουραι <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>12.19</span>; σταθμοῖς ἐν οἰκείοισι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>398</span>; [[γῆ]], [[χθών]], <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span> 859</span>,<span class="bibl"><span class="title">Ant.</span>1203</span>; <b class="b3">οἰκεῖον, ἢ 'ξ ἄλλου τινός</b>; [[born in the house]], or… ? <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>1162</span>; <b class="b3">αἱ οἰ. πόλεις</b> [[their own]] cities, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>3.5.2</span>; <b class="b3">ἡ οἰκεία</b> (sc. [[γῆ]]), Ion. ἡ οἰκηΐη <span class="bibl">Hdt.1.64</span>; <b class="b3">[ἀναθήματα] οἰκήϊα</b> [[his own property]], ib.<span class="bibl">92</span>; <b class="b3">πόλεμοι οἰ</b>. [[war]]s [[in one's own country]], of the Helot war in Laconia, <span class="bibl">Th.1.118</span>, cf.<span class="bibl">4.64</span>; σῖτος οἰ. καὶ οὐκ ἐπακτός [[homegrown]], <span class="bibl">Id.6.20</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> = [[ἴδιος]], [[one's own]], [[personal]], [[private]], οἰκείων κερδέων εἵνεκα <span class="bibl">Thgn.46</span>; ἐὼν ἐν κακῷ οἰκηΐῳ <span class="bibl">Hdt.1.45</span>, cf. <span class="bibl">153</span>, <span class="bibl">Antipho 1.13</span>; αἱ χεῖρες οἰκειότεραι τοῦ σιδήρου <span class="bibl">Id.4.3.3</span>; <b class="b3">μηδὲν οἰκειοτέρᾳ τῇ ἀπολαύσει</b> with enjoyment not [[more our own]], <span class="bibl">Th.2.38</span>, cf. <span class="bibl">7.70</span>; ἀλλοτρίας γῆς πέρι οἰ. κίνδυνον ἔχειν <span class="bibl">Id.3.13</span>; <b class="b3">οἰ. ξύνεσις</b> [[mother]] wit, <span class="bibl">Id.1.138</span>; <b class="b3">πρὸς οἰκείας χερός</b> by [[his own]] hand, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1176</span>, etc.; for <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1220</span>, v. [[βορά]]. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> in Stoic Philos., [[endeared by nature]] to all animals, including man, τὸ πρῶτον οἰ. [[what is earliest endeared]], <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.3.43</span>, <span class="bibl">Hierocl. p.7A.</span> </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[proper to]] a thing, [[fitting]], [[suitable]], οὔτε… καλὸν οὐδὲν [οὐδ'] οἰκήϊον <span class="bibl">Hdt.3.81</span>, cf. <span class="bibl">D.18.59</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. dat. rei, [[belonging to]], [[conformable to the nature of]] a thing, προοίμιον οἰ. ἑκάστῳ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>772e</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">R.</span>468d</span>, al., and freq. in Arist., as <span class="bibl"><span class="title">EN</span>1098a29</span> : also c. gen., τὰ αὐτῶν οἰ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>96d</span>; οἰ. τῆς διαλεκτικῆς <span class="bibl">Arist.<span class="title">Top.</span>101b2</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">EN</span>1096b31</span>, <span class="bibl"><span class="title">Rh.</span>1360a22</span>; οἰ. πρός τι <span class="bibl">Plb.5.105.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> of persons, c. gen., [[a student of]]…, [[σοφία]]ς <span class="bibl">Str.17.1.5</span>; [[addicted to]], καινοτομίας <span class="bibl">Iamb.<span class="title">VP</span> 30.176</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[proper]], [[fit]], <b class="b3">οἰ. κατάγελως</b> [[fit]] subject for ridicule, <span class="bibl">Men. 160</span>; <b class="b3">οἰ. ὄνομα</b> a word [[in its proper]], [[literal sense]], opp. metaphor, <span class="bibl">Arist. <span class="title">Rh.</span>1404b35</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> Adv. [[οἰκείως]] has the same senses as the Adj., <b class="b3">οἰ φέρε</b> bear it [[like your own affair]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>197</span>; <b class="b3">διαλέγεσθαι οἰ. τινί</b> converse [[familiarly]] with him, <span class="bibl">Th.6.57</span>; οἰ. χρῆσθαί τινι to [[be on familiar terms]], <span class="bibl">X. <span class="title">HG</span>2.3.16</span>; οἰ. διακεῖσθαί τινι <span class="bibl">Id.<span class="title">An.</span>7.5.16</span>; πρός τι <span class="bibl">Plb.13.1.2</span>; οἰ. δέχεσθαί τινας <span class="bibl">D.18.215</span>; οἰ. ἔχειν τινί <span class="bibl">Id.4.4</span>, etc. : Comp. οἰκειότερον <span class="bibl">Is. 1.49</span>; οἰκειοτέρως <span class="bibl">Arist.<span class="title">Cat.</span>7a16</span> : Sup. οἰκειότατα <span class="bibl">Plb.5.106.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[properly]], [[naturally]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>1118</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>2.17</span>; opp. [[ἀλλοτρίως]], <span class="bibl">Epicur. <span class="title">Ep.</span>1p.14U.</span> </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[affectionately]], [[dutifully]], ἔθαψε, περιέστειλεν οἰ. <span class="bibl">Men. 325.12</span>, cf. <span class="bibl">Th.2.60</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[literally]], [[actually]], <span class="bibl">Gal.<span class="title">Phil.Hist.</span>39</span> D. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> Astrol., [[οἰκείως]] [[σχηματίζεσθαι]], of a [[planet]], to [[be in its domicile]], <span class="bibl">Vett.Val. 58.27</span>, al.</span>

|sltr=<b>οἰκεῑος</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[one]]'s [[own]] ὁμιλέων παρ' οἰκείαις ἀρούραις (O. 12.19) τὸν δ' αὖ καταμεμφθέντ [[ἄγαν]] ἰσχὺν οἰκείων παρέσφαλεν [[καλῶν]] θυμὸς [[ἄτολμος]] [[ἐών]] (N. 11.31) n. s. pro subs., τὸ γὰρ οἰκεῖον πιέζει πάνθ' [[ὁμῶς]]· εὐθὺς δ [[ἀπήμων]] [[κραδία]] [[κᾶδος]] ἀμφ ἀλλότριον (N. 1.53)

|lsmtext='''οἰκεῖος:''' -α, -ον και -ος, -ον, Ιων. [[οἰκήϊος]], -η, -ον· Α.<br /><b class="num">I.</b> αυτός που βρίσκεται ή ανήκει στο [[σπίτι]], [[οικιακός]], σε Ησίοδ. κ.λπ.· <i>τὰ οἰκεῖα</i>, υποθέσεις του σπιτιού, [[περιουσία]], Λατ. [[res]] [[familiaris]], σε Ηρόδ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πρόσωπα, οι της ιδίας οικογενείας ή του ιδίου γένους, [[συγγενής]], Λατ. [[cognatus]], σε Ηρόδ., Αττ.· οἱ [[ἑωυτοῦ]] οἰκηϊότατοι, οι πιο κοντινοί, οι πλησιέστεροι συγγενείς, σε Ηρόδ.· <i>κατὰ τὸ οἰκεῖον Ἀτρεῖ</i>, εξαιτίας της συγγένειάς του με τον Ατρέα, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> [[φιλικός]], σε Δημ.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για πράγματα, αυτό που ανήκει στο [[σπίτι]] ή την οικογένειά μου, το δικό μου, σε Αισχύλ. κ.λπ.· <i>ἡ οἰκεία</i> (ενν. <i>γῆ</i>), Ιων. <i>ἡ οἰκηΐη</i>, σε Ηρόδ.· <i>τὰ οἰκήϊα</i>, η [[περιουσία]] κάποιου, στον ίδ.· <i>οἰκεῖοι πόλεμοι</i>, πόλεμοι που διεξάγονται στην [[πατρίδα]] κάποιου, σε Θουκ.· λέγεται για [[δημητριακά]], αυτό που έχει καλλιεργηθεί, παραχθεί στην [[πατρίδα]] κάποιου, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[προσωπικός]], [[ιδιωτικός]], σε αντίθ. προς τα [[δημόσιος]], [[κοινός]], σε Θέογν., Ηρόδ., Αττ.· <i>μηδὲν οἰκειοτέρᾳ τῇ ἀπολαύσει</i>, με [[ευχαρίστηση]] που δεν είναι μόνο προσωπική μας, σε Θουκ.· οἰκεία [[ξύνεσις]], πατροπαράδοτη ευφυΐα, στον ίδ.<br /><b class="num">IV.</b>1. [[κατάλληλος]] σε [[κάτι]], αρμόζων, [[ταιριαστός]], [[πρέπων]], [[κατάλληλος]], σε Ηρόδ., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ. πράγμ., αυτός που ανήκει [[κάπου]], [[συμβατός]], [[κατάλληλος]] προς τη [[φύση]] κάποιου πράγματος, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> οἰκεῖον [[ὄνομα]], μια [[λέξη]] στην κύρια, κυριολεκτική της [[σημασία]], σε Αριστ.<b>Β. I.</b> το επίρρ. [[οἰκείως]] έχει τις ίδιες σημασίες με το επίθ., φιλικά, με [[οικειότητα]], σε Θουκ., Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> [[προσφιλώς]], ευπειθώς, με τον πρέποντα, δέοντα τρόπο, στον ίδ.

|elrutext='''οἰκεῖος:'''<br /><b class="num">I</b> ион. [[οἰκήϊος]] 3<br /><b class="num">1)</b> [[домашний]], [[хозяйский]] ([[δούρατα]] ἁμάξης Hes.);<br /><b class="num">2)</b> [[родственный]], [[находящийся в родстве]] ([[ἀνήρ]] Her.);<br /><b class="num">3)</b> [[дружеский]], [[дружественный]] (οἰκειότατος καὶ ἑταιρότατος Plat.);<br /><b class="num">4)</b> [[союзный]] (πόλεις Xen.);<br /><b class="num">5)</b> [[семейный]], [[свой собственный]], [[родной]] (ἄρουραι Pind.; [[σταθμά]] Aesch.; [[χθών]] Soph.): [[πένθος οἰκεῖον]] Soph. [[семейное горе]]; οἰ. ἢ ᾽ξ (= ἐξ) [[ἄλλου]] τινός; Soph. [[собственный или чужой]]?;<br /><b class="num">6)</b> [[личный]], [[частный]] (οἰκηΐῃ τε τριήρεϊ καὶ οἰκηΐῃ δαπάνῃ Her.): πρὸς οἰκείας [[χερός]] Soph. ([[погибнуть]]) [[от собственной руки]], т. е. [[покончить]] с [[собой]]; [[οἰκεῖον]] κίνδυνον ἔχειν Thuc. [[подвергаться личной опасности]]; [[οἰκεία ξύνεσις]] Thuc. [[природный ум]];<br /><b class="num">7)</b> [[внутренний]], [[междоусобный]] ([[πόλεμος]] Thuc.);<br /><b class="num">8)</b> [[особый]] ([[προοίμιον]] Plat.): [[οἰκεῖον]] τῆς διαλεκτικῆς Arst. [[особенность диалектики]];<br /><b class="num">9)</b> [[подходящий]], [[годный]], [[достойный]], [[подобающий]] ([[οὔτε]] καλὸς οὐδ᾽ οἰ. Her.): οἰκειότερος [[καιρός]] Polyb. [[более подходящий случай]]; οἰ. [[κατάγελως]] Men. [[достойный смеха]];<br /><b class="num">10)</b> [[собственный]], [[подлинный]]: [[οἰκεῖον ὄνομα]] Arst. [[слово в собственном смысле]] - см. тж. οἰχεῖον.<br /><b class="num">II</b> ὁ [[родственник]], [[родич]] Thuc., Plat.