Anonymous

φρόνημα: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "Arist. ''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
mNo edit summary
m (Text replacement - "Arist. ''Pol.''" to "Arist.''Pol.''")
 
(32 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=fronima
|Transliteration C=fronima
|Beta Code=fro/nhma
|Beta Code=fro/nhma
|Definition=ατος, τό, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[mind]], [[spirit]], ἔστ' ἂν Διὸς φ. λωφήσῃ χόλου <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>378</span>; Αἰσχύλου φ. ἔχων <span class="bibl">Telecl.14</span>; with limiting epithets, φ. δύσθεον <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>191</span>; [[ὑπέρτολμος|ὑπέρτολμον]] ib.<span class="bibl">595</span>(lyr.); ὠμόν <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>537</span>; ἐλεύθερον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>865d</span>; τυραννικόν <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>573b</span>, <span class="bibl">X. <span class="title">Lac.</span>15.8</span>: pl., <span class="bibl">Hdt.9.54</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[thought]], [[purpose]], [[will]], φθέγμα καὶ ἀνεμόεν φ. <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>354</span> (lyr.); <b class="b3">ψυχὴ καὶ φ. καὶ γνώμη</b> ib.<span class="bibl">176</span>, cf. <span class="bibl">207</span>; <b class="b3">τὸ φ. τῆς σαρκός, τοῦ πνεύματος</b>, <span class="bibl"><span class="title">Ep.Rom.</span>8.6</span>: freq. in plural, <b class="b3">καρτεροῖς φρονήμασι</b> with [[stubborn]] [[thoughts]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>209</span>; ματαίων . . φρονημάτων ἡ γλῶσσ' ἀληθὴς γίγνεται κατήγορος <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>438</span>; ἐμπέδοις φ. <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>169</span>; <b class="b3">τὰ σκλήρ' ἄγαν φ</b>. ib.<span class="bibl">473</span>; τὰ φ. ἀληθινὰ καὶ πάντῃ μεγάλα ἐκέκτηντο <span class="bibl">Pl.<span class="title">Criti.</span>120e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> either in good or bad sense, </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> [[high spirit]], [[resolution]], [[pride]], τὸ Ἀθηναίων φ. <span class="bibl">Hdt.8.144</span>, cf. <span class="bibl">9.7</span>.<b class="b3">β;</b> <b class="b3">ἀνδρί γε φ. ἔχοντι</b> to a man of [[spirit]], <span class="bibl">Th.2.43</span>; φ. τε καὶ [[πίστις]] <span class="bibl">Arist. <span class="title">Pol.</span>1313b2</span>; <b class="b3">φ. ἔχων ἐλεύθερον</b> ib.<span class="bibl">1314a3</span>; [[courage]], opp. [[δειλία]], <span class="bibl">Jul. <span class="title">Or.</span>2.59c</span> (pl.); δουλοῖ τὸ φ. τὸ αἰφνίδιον <span class="bibl">Th.2.61</span>: c. fut. inf., <b class="b3">ἐν φρονήματι ὄντες τῆς Πελοποννήσου ἡγήσεσθαι</b> [[aspiring]] to be [[leader]]s of the [[Peloponnese]], <span class="bibl">Id.5.40</span>: freq. in plural, [[φρονήματα]] = [[high thoughts]], [[proud designs]], διασείσειν τὰ Ἀθηναίων φ. <span class="bibl">Hdt.6.109</span>, cf. <span class="bibl">3.122</span>,<span class="bibl">125</span>, <span class="bibl">9.54</span>; οὐ . . ξυμφέρει τοῖς ἄρχουσι φ. μεγάλα ἐγγίγνεσθαι τῶν ἀρχομένων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>182c</span>, cf. <span class="bibl">190b</span>, <span class="bibl">Isoc. 6.89</span>; Ζεύς τοι κολαστὴς τῶν ὑπερκόμπων ἄγαν φρονημάτων <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>828</span>; τῶν φρονημάτων ὁ Ζεὺς κολαστὴς τῶν ἄγαν ὑπερφρόνων <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>387</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in bad sense, [[presumption]], [[arrogance]], φρονήματος πλέως ὁ μῦθός ἐστιν <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span> 953</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>926</span> (lyr.), <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1024</span> (anap.), <span class="bibl"><span class="title">Pax</span>25</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>290d</span>, etc.; τὸ τῶν Ἀτρειδῶν φρόνημα Phld.<span class="title">Rh.</span>2.217 S., etc.: pl., παυσάμενοι τῶν φρονημάτων <span class="bibl">Isoc.14.37</span>; φ. τυραννικά <span class="bibl">Plu.<span class="title">Eum.</span>13</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> pl. [[φρονήματα]] = [[φρένες]], [[heart]], [[breast]], ἰὸς ἐκ φρονημάτων . . πεσών <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>478</span>.</span>
|Definition=φρονήματος, τό,<br><span class="bld">A</span> [[mind]], [[spirit]], ἔστ' ἂν Διὸς φ. λωφήσῃ χόλου [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''378; Αἰσχύλου φρόνημα ἔχων Telecl.14; with limiting epithets, φρόνημα δύσθεον A.''Ch.''191; [[ὑπέρτολμος|ὑπέρτολμον]] ib.595(lyr.); ὠμόν Id.''Th.''537; ἐλεύθερον [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''865d; τυραννικόν Id.''R.''573b, X. ''Lac.''15.8: pl., [[Herodotus|Hdt.]]9.54.<br><span class="bld">2</span> [[thought]], [[purpose]], [[will]], φθέγμα καὶ ἀνεμόεν φρόνημα [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''354 (lyr.); <b class="b3">ψυχὴ καὶ φρόνημα καὶ γνώμη</b> ib.176, cf. 207; <b class="b3">τὸ φρόνημα τῆς σαρκός, τὸ φρόνημα τοῦ πνεύματος</b>, ''Ep.Rom.''8.6: freq. in plural, <b class="b3">καρτεροῖς φρονήμασι</b> with [[stubborn]] [[thoughts]], [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''209; ματαίων.. φρονημάτων ἡ γλῶσσ' ἀληθὴς γίγνεται κατήγορος Id.''Th.''438; ἐμπέδοις φρονήμασιν [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''169; <b class="b3">τὰ σκλήρ' ἄγαν φρονήματα</b> ib.473; τὰ φρονήματα ἀληθινὰ καὶ πάντῃ μεγάλα ἐκέκτηντο Pl.''Criti.''120e.<br><span class="bld">II</span> either in good or bad sense,<br><span class="bld">1</span> [[high spirit]], [[resolution]], [[pride]], τὸ Ἀθηναίων φρόνημα [[Herodotus|Hdt.]]8.144, cf. 9.7.β; <b class="b3">ἀνδρί γε φ. ἔχοντι</b> to a man of [[spirit]], Th.2.43; φρόνημα τε καὶ [[πίστις]] [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1313b2; <b class="b3">φρόνημα ἔχων ἐλεύθερον</b> ib.1314a3; [[courage]], opp. [[δειλία]], Jul. ''Or.''2.59c (pl.); δουλοῖ τὸ φρόνημα τὸ [[αἰφνίδιον]] Th.2.61: c. fut. inf., <b class="b3">ἐν φρονήματι ὄντες τῆς Πελοποννήσου ἡγήσεσθαι</b> [[aspire|aspiring]] to be [[leader]]s of the [[Peloponnese]], Id.5.40: freq. in plural, [[φρονήματα]] = [[high thoughts]], [[proud designs]], διασείσειν τὰ Ἀθηναίων φρονήματα [[Herodotus|Hdt.]]6.109, cf. 3.122,125, 9.54; οὐ.. ξυμφέρει τοῖς ἄρχουσι φ. μεγάλα ἐγγίγνεσθαι τῶν ἀρχομένων [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 182c, cf. 190b, Isoc. 6.89; Ζεύς τοι κολαστὴς τῶν ὑπερκόμπων ἄγαν φρονημάτων [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''828; τῶν φρονημάτων ὁ Ζεὺς κολαστὴς τῶν ἄγαν ὑπερφρόνων E.''Heracl.''387.<br><span class="bld">2</span> in bad sense, [[presumption]], [[arrogance]], φρονήμ φρονήματος πλέως ὁ μῦθός ἐστιν [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]'' 953, cf. E.''Heracl.''926 (lyr.), Ar.''V.''1024 (anap.), ''Pax''25, [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 290d, etc.; τὸ τῶν Ἀτρειδῶν φρόνημα Phld.''Rh.''2.217 S., etc.: pl., παυσάμενοι τῶν φρονημάτων Isoc.14.37; φρονήματα τυραννικά Plu.''Eum.''13.<br><span class="bld">III</span> pl. [[φρονήματα]] = [[φρένες]], [[heart]], [[breast]], ἰὸς ἐκ φρονημάτων.. πεσών A.''Eu.''478.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1308.png Seite 1308]] τό, Sinn, Verstand, Gedanken; ἔστ' ἂν Διὸς [[φρόνημα]] λωφήσῃ χόλου Aesch. Prom. 376, u. oft, wie Soph. u. Eur.; das, was Einer im Sinn, in Gedanken hat, Her., auch Sinnesart, Gesinnung, nicht selten im plur., 3, 122. 125. 9, 54; ἐμπέδοις φρονήμασιν, mit unveränderlicher Gesinnung, Treue, Soph. Ant. 169; ἐν ἐλευθέρῳ φρονήματι βεβιωκώς Plat. Legg. IX, 685 d; μεθυσθεὶς ἀνὴρ τυραννικόν τι [[φρόνημα]] ἴσχει Rep. IX, 573 b; bes. erhabene Gesinnung, Muth, Hochsinn, φρονήματος τοῦ πρὶν στερέντες Eur. Hec. 622; καὶ τὰ φρονήματα μεγάλα εἶχον Plat. Conv. 190 b; allein, Muth, Menex. 239 e. Aber auch in tadelnder Bdtg, allzu hohe Meinung von sich, Hochmuth, Hoffart, Stolz u. Prahlerei, ὑπέρτολμον ἀνδρὸς [[φρόνημα]] [[τίς]] λέγοι; Aesch. Ch. 587; σεμνόστομός γε καὶ φρονήματος [[πλέως]] ὁ μῦθός ἐστιν Prom. 955 (er braucht es auch = φρένες, ἰὸς ἐκ φρονημάτων πέδῳ πεσών Eum. 456); ἀνδρὸς οὐδενὸς [[φρόνημα]] δείσασα Soph. Ant. 455; τῶν φρονημάτων ὁ Ζεὺς κολαστὴς τῶν [[ἄγαν]] ὑπερφρόνων Eur. Heracl. 388; ὀγκῶσαι τὸ [[φρόνημα]] Ar. Vesp. 1024; Thuc. 5, 43; οὐ φρονήματος καὶ θυμοῦ ἐμπίπλαται Plat. Rep. III, 411 c; καὶ [[μεγαλαυχία]] Lys. 206 a.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1308.png Seite 1308]] τό, [[Sinn]], [[Verstand]], [[Gedanken]]; ἔστ' ἂν Διὸς [[φρόνημα]] λωφήσῃ χόλου Aesch. Prom. 376, u. oft, wie Soph. u. Eur.; das, was Einer im Sinn, in Gedanken hat, Her., auch [[Sinnesart]], [[Gesinnung]], nicht selten im plur., 3, 122. 125. 9, 54; ἐμπέδοις φρονήμασιν, mit unveränderlicher [[Gesinnung]], [[Treue]], Soph. Ant. 169; ἐν ἐλευθέρῳ φρονήματι βεβιωκώς Plat. Legg. IX, 685 d; μεθυσθεὶς ἀνὴρ τυραννικόν τι [[φρόνημα]] ἴσχει Rep. IX, 573 b; bes. erhabene [[Gesinnung]], Muth, [[Hochsinn]], φρονήμ φρονήματος τοῦ πρὶν στερέντες Eur. Hec. 622; καὶ τὰ φρονήματα μεγάλα εἶχον Plat. Conv. 190 b; allein, Muth, Menex. 239 e. Aber auch in tadelnder Bdtg, allzu hohe Meinung von sich, Hochmuth, [[Hoffart]], [[Stolz]] u. [[Prahlerei]], ὑπέρτολμον ἀνδρὸς [[φρόνημα]] [[τίς]] λέγοι; Aesch. Ch. 587; σεμνόστομός γε καὶ φρονήμ φρονήματος [[πλέως]] ὁ μῦθός ἐστιν Prom. 955 (er braucht es auch = φρένες, ἰὸς ἐκ φρονημάτων πέδῳ πεσών Eum. 456); ἀνδρὸς οὐδενὸς [[φρόνημα]] δείσασα Soph. Ant. 455; τῶν φρονημάτων ὁ Ζεὺς κολαστὴς τῶν [[ἄγαν]] ὑπερφρόνων Eur. Heracl. 388; ὀγκῶσαι τὸ [[φρόνημα]] Ar. Vesp. 1024; Thuc. 5, 43; οὐ φρονήμ φρονήματος καὶ θυμοῦ ἐμπίπλαται Plat. Rep. III, 411 c; καὶ [[μεγαλαυχία]] Lys. 206 a.
}}
{{bailly
|btext= φρονήματος (τό) :<br /><b>A.</b> <i>au mor.</i> ;<br /><b>I.</b> [[esprit]], [[intelligence]], [[pensée]];<br /><b>II.</b> [[manière de penser]], [[sentiment]] :<br /><b>1</b> <i>en gén.</i><br /><b>2</b> <i>particul.</i> [[manière de penser grande]] <i>ou</i> [[manière de penser élevée]], [[courage]], [[grandeur d'âme]], [[noblesse]], [[sentiments élevés]];<br /><b>3</b> <i>en mauv. part</i> [[orgueil]], [[présomption]], [[arrogance]], [[fierté]];<br /><b>B.</b> <i>au phys.</i> cœur, <i>c.</i> φρένες.<br />'''Étymologie:''' [[φρονέω]].
}}
{{elru
|elrutext='''φρόνημα:'''  φρονήματος τό тж. pl.<br /><b class="num">1</b> [[образ мыслей]], [[мышление]], [[настроение]] (φ. καὶ [[γνώμη]] Soph.): ἐν ἐλευθέρῳ φρονήματι βεβιωκώς Plat. мысливший, как мыслят люди свободные; μένειν ἐμπέδοις φρονήμασιν Soph. сохранять неизменный образ мыслей;<br /><b class="num">2</b> [[разум]], (здравое) [[суждение]], [[здравый смысл]] ([[διαφαίνω|διαφαίνειν]] ἀλκὴν καὶ φ. μετὰ νοῦ καὶ συνέσεως βεβαιον Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[возвышенный образ мыслей]], [[благородство]], [[мужество]] (ἀνὴρ φ. ἔχων Thuc.): δουλοῦν τὸ φρόνημα Thuc. сломить мужество;<br /><b class="num">4</b> [[намерение]], [[воля]] (τοιόνδ᾽ ἐμὸν φ. Soph.): ἐν φρονήματι εἶναι τῆς Πελοποννήσου ἡγήσεσθαι Thuc. мечтать о гегемонии над Пелопоннесом;<br /><b class="num">5</b> [[самоуверенность]], [[уверенность]] Xen.;<br /><b class="num">6</b> [[высокомерие]], [[гордыня]] (φρονήμ φρονήματος [[πλέως]] ὁ μῦθός ἐστιν Aesch.): παυσάμενοι τῶν φρονημάτων Isocr. отбросив гордость.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''φρόνημα''': τό, ὁ, [[νοῦς]], τὸ πνεῦμά τινος, ἡ [[διάθεσις]], Λατιν. animus, ἔστ’ ἂν Διὸς φρ. λωφήσῃ χόλου Αἰσχύλ. Προμ. 376· Αἰσχύλου φρόνημ’ ἔχων Τηλεκλείδης ἐν «Ἠσιόδοις» 1· ― ἡ [[ἔννοια]] τῆς λέξεως ταύτης [[πολλάκις]] δι’ ἐπιθετικῶν προσδιορισμῶν περιορίζεταί πως, δύσθεον Αἰσχύλ. Χο. 191· ὑπέρτολμον [[αὐτόθι]] 595· ὠμὸν ὁ αὐτ ἐπὶ Θηβ. 519· ἐλεύθερον Πλάτ. Νόμ. 865D· τυραννικὸν ὁ αὐτ ἐν Πολ. 573Β, Ξεν. Λακ. Πολ. 15. 8. 2) [[διανόημα]], [[σκέψις]], [[σκοπός]], ἐπιθυμία, [[θέλησις]], [[φθέγμα]] καὶ ἀνεμόεν φρ. Σοφ. Ἀντιγ. 354. πρβλ. 176, 207· συχνάχις ἐν τῷ πληθ., καρτεροῖς φρ. Αἰσχύλ. Προμ. 207· Ζεύς τοι κολαστὴς τῶν ὑπερκόπων [[ἄγαν]] φρ. ὁ αὐτ. ἐν Πέρσ. 827· ματαίων... φρονημάτων ἡ γλῶσσ’ ἀληθὴς γίγνεται [[κατήγορος]] ὁ αὐτ. ἐπὶ Θήβ. 438· ἐμπέδοις φρ. Σοφ. Ἀντ. 169· τὰ σκλήρ’ [[ἄγαν]] φρ. [[αὐτόθι]] 473· τῶν φρ. ὁ [[Ζεὺς]] κολαστὴς τῶν [[ἄγαν]] ὑπερφρόνων Εὐριπ. Ἡρακλ. 388· φρ. μεγάλα Πλάτ. Συμπ. 190Β, πρβλ. Κριτίαν 120Ε. ΙΙ ἐπὶ καλῆς ἢ ἐπὶ κακῆς σημασίας, 1) ὑψηλὸν καὶ εὐγενὲς [[φρόνημα]], [[μεγαλοφροσύνη]], ἀποφασιτικὸς [[χαρακτήρ]], θάρρος μετά ὑπερηφανίας, τῶν Ἀθηναίων τὸ φρ. Ἡρόδ. 8. 144, πρβλ. 9. 7, 2· φρονήματος [[πλέως]] ὁ μῦθός ἐστιν Αἰσχύλ. Πρ. 953· ἀνδρί γε φρ. ἔχοντι Θουκ. 2. 43 φο. καὶ [[πίστις]] Ἀριστ, Πολιτικ. 3. 11, 5· δουλοῦν τὸ φρ. Θουκ. 2. 61 (πρβλ. [[καταφρόνημα]])· μετά μέλλ. ἀπαρ., ἐν φρονήματι ὄντες τῆς Πελοποννήσου ἡγήσεσθαι, ἔχοντες τὴν φιλοτιμίαν καὶ φιλοδοξίαν νὰ γίνωσιν ἡγεμόνες τῆς Π., ὁ αὐτ. 5. 40· ― συχν. ἐν τῷ πληθ., ὑψηλαὶ σκέψεις, σχέδια μεγάλα, καὶ περιληπτικῶς, θάρρος, [[ὑπερηφανία]], [[πεποίθησις]], διασείειν τὰ Ἀθηναίων φρον. Ἡρόδ. 6. 109, πρβλ. 3. 122, 125., 9. 54· οὐ... ξυμφέρει τοῖς ἄρχουσι φρ. μεγάλα ἐγγίγνεσθαι τῶν ἀρχομένων Πλάτ. Συμπ. 182C, πρβλ. 190Β, Ἰσοκρ. 134D. 2) ἐπὶ κακῆς σημασίας, [[κόμπος]], [[ἀλαζονεία]], [[ὑπερηφανία]], [[τῦφος]], Αἰσχύλ. Πρ. 955, Εὐρ. Ἡρακλ. 926, Ἀριστοφ. Σφ. 1024, Εἰρ. 25, Πλάτ., κλπ.· καὶ ἐν τῷ πληθ., Ἰσοκρ. 303D, Πλούτ., κλπ ΙΙΙ. ὁ πληθ. [[εἶναι]] ἐν χρήσει παρ’ Αἰσχύλ. ὡς συνώνυμον τῷ φρένες, ἡ καρδία, τὸ [[στῆθος]], ἰὸς ἐκ φρονημάτων… πεσὼν Εὐμενίδ. 478.
|lstext='''φρόνημα''': τό, ὁ, [[νοῦς]], τὸ πνεῦμά τινος, ἡ [[διάθεσις]], Λατιν. animus, ἔστ’ ἂν Διὸς φρ. λωφήσῃ χόλου Αἰσχύλ. Προμ. 376· Αἰσχύλου φρόνημ’ ἔχων Τηλεκλείδης ἐν «Ἠσιόδοις» 1· ― ἡ [[ἔννοια]] τῆς λέξεως ταύτης [[πολλάκις]] δι’ ἐπιθετικῶν προσδιορισμῶν περιορίζεταί πως, δύσθεον Αἰσχύλ. Χο. 191· ὑπέρτολμον [[αὐτόθι]] 595· ὠμὸν ὁ αὐτ ἐπὶ Θηβ. 519· ἐλεύθερον Πλάτ. Νόμ. 865D· τυραννικὸν ὁ αὐτ ἐν Πολ. 573Β, Ξεν. Λακ. Πολ. 15. 8. 2) [[διανόημα]], [[σκέψις]], [[σκοπός]], ἐπιθυμία, [[θέλησις]], [[φθέγμα]] καὶ ἀνεμόεν φρ. Σοφ. Ἀντιγ. 354. πρβλ. 176, 207· συχνάχις ἐν τῷ πληθ., καρτεροῖς φρ. Αἰσχύλ. Προμ. 207· Ζεύς τοι κολαστὴς τῶν ὑπερκόπων [[ἄγαν]] φρ. ὁ αὐτ. ἐν Πέρσ. 827· ματαίων... φρονημάτων ἡ γλῶσσ’ ἀληθὴς γίγνεται [[κατήγορος]] ὁ αὐτ. ἐπὶ Θήβ. 438· ἐμπέδοις φρ. Σοφ. Ἀντ. 169· τὰ σκλήρ’ [[ἄγαν]] φρ. [[αὐτόθι]] 473· τῶν φρ. ὁ [[Ζεύς|Ζεὺς]] κολαστὴς τῶν [[ἄγαν]] ὑπερφρόνων Εὐριπ. Ἡρακλ. 388· φρ. μεγάλα Πλάτ. Συμπ. 190Β, πρβλ. Κριτίαν 120Ε. ΙΙ ἐπὶ καλῆς ἢ ἐπὶ κακῆς σημασίας, 1) ὑψηλὸν καὶ εὐγενὲς [[φρόνημα]], [[μεγαλοφροσύνη]], ἀποφασιτικὸς [[χαρακτήρ]], θάρρος μετά ὑπερηφανίας, τῶν Ἀθηναίων τὸ φρ. Ἡρόδ. 8. 144, πρβλ. 9. 7, 2· φρονήμ φρονήματος [[πλέως]] ὁ μῦθός ἐστιν Αἰσχύλ. Πρ. 953· ἀνδρί γε φρ. ἔχοντι Θουκ. 2. 43 φο. καὶ [[πίστις]] Ἀριστ, Πολιτικ. 3. 11, 5· δουλοῦν τὸ φρ. Θουκ. 2. 61 (πρβλ. [[καταφρόνημα]])· μετά μέλλ. ἀπαρ., ἐν φρονήματι ὄντες τῆς Πελοποννήσου ἡγήσεσθαι, ἔχοντες τὴν φιλοτιμίαν καὶ φιλοδοξίαν νὰ γίνωσιν ἡγεμόνες τῆς Π., ὁ αὐτ. 5. 40· ― συχν. ἐν τῷ πληθ., ὑψηλαὶ σκέψεις, σχέδια μεγάλα, καὶ περιληπτικῶς, θάρρος, [[ὑπερηφανία]], [[πεποίθησις]], διασείειν τὰ Ἀθηναίων φρον. Ἡρόδ. 6. 109, πρβλ. 3. 122, 125., 9. 54· οὐ... ξυμφέρει τοῖς ἄρχουσι φρ. μεγάλα ἐγγίγνεσθαι τῶν ἀρχομένων Πλάτ. Συμπ. 182C, πρβλ. 190Β, Ἰσοκρ. 134D. 2) ἐπὶ κακῆς σημασίας, [[κόμπος]], [[ἀλαζονεία]], [[ὑπερηφανία]], [[τῦφος]], Αἰσχύλ. Πρ. 955, Εὐρ. Ἡρακλ. 926, Ἀριστοφ. Σφ. 1024, Εἰρ. 25, Πλάτ., κλπ.· καὶ ἐν τῷ πληθ., Ἰσοκρ. 303D, Πλούτ., κλπ ΙΙΙ. ὁ πληθ. [[εἶναι]] ἐν χρήσει παρ’ Αἰσχύλ. ὡς συνώνυμον τῷ φρένες, ἡ καρδία, τὸ [[στῆθος]], ἰὸς ἐκ φρονημάτων… πεσὼν Εὐμενίδ. 478.
}}
{{bailly
|btext=ατος (τό) :<br /><b>A.</b> <i>au mor.</i> ;<br /><b>I.</b> esprit, intelligence, pensée;<br /><b>II.</b> manière de penser, sentiment :<br /><b>1</b> <i>en gén.</i><br /><b>2</b> <i>particul.</i> manière de penser grande <i>ou</i> élevée, courage, grandeur d’âme, noblesse, sentiments élevés;<br /><b>3</b> <i>en mauv. part</i> orgueil, présomption, arrogance, fierté;<br /><b>B.</b> <i>au phys.</i> cœur, <i>c.</i> φρένες.<br />'''Étymologie:''' [[φρονέω]].
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=φρονηματος, τό ([[φρονέω]], [[which]] [[see]]), [[what]] [[one]] has in [[mind]], the thoughts and purposes (A. V. [[mind]]): Hesychius [[φρόνημα]]. [[βούλημα]], [[θέλημα]]. In [[various]] [[other]] senses [[also]] from [[Aeschylus]] [[down]].)
|txtha=φρονηματος, τό ([[φρονέω]], [[which]] [[see]]), [[what]] [[one]] has in [[mind]], the thoughts and purposes (A. V. [[mind]]): Hesychius [[φρόνημα]]. [[βούλημα]], [[θέλημα]]. In [[various]] [[other]] senses [[also]] from Aeschylus down.)
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 29: Line 32:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''φρόνημα:''' -ατος, τό,<br /><b class="num">I. 1.</b> το [[μυαλό]] κάποιου, [[πνεύμα]], [[σκέψη]], [[φρόνημα]], Λατ. [[animus]], σε Αισχύλ., Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[σκέψη]], [[επιθυμία]], [[σκοπός]], σε Σοφ.· πληθ., σκέψεις, σε Τραγ.<br /><b class="num">II.</b> [[είτε]] με θετική [[είτε]] με αρνητική [[σημασία]].<br /><b class="num">1.</b> υψηλό [[φρόνημα]], [[υψηλοφροσύνη]], υψηλό [[πνεύμα]], [[αποφασιστικότητα]], [[υπερηφάνεια]], σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ.· πληθ., υψηλές σκέψεις, μεγαλόφρονα σχέδια, σε Ηρόδ., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> με αρνητική [[σημασία]], [[υπερηφάνεια]], [[αλαζονεία]], σε Αισχύλ., Ευρ. κ.λπ.· και σε πληθ., σε Ισοκρ., Πλούτ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> πληθ., <i>[[φρένες]]</i>, [[καρδιά]], [[στήθος]], σε Αισχύλ.
|lsmtext='''φρόνημα:''' φρονήματος, τό,<br /><b class="num">I. 1.</b> το [[μυαλό]] κάποιου, [[πνεύμα]], [[σκέψη]], [[φρόνημα]], Λατ. [[animus]], σε Αισχύλ., Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[σκέψη]], [[επιθυμία]], [[σκοπός]], σε Σοφ.· πληθ., σκέψεις, σε Τραγ.<br /><b class="num">II.</b> [[είτε]] με θετική [[είτε]] με αρνητική [[σημασία]].<br /><b class="num">1.</b> υψηλό [[φρόνημα]], [[υψηλοφροσύνη]], υψηλό [[πνεύμα]], [[αποφασιστικότητα]], [[υπερηφάνεια]], σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ.· πληθ., υψηλές σκέψεις, μεγαλόφρονα σχέδια, σε Ηρόδ., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> με αρνητική [[σημασία]], [[υπερηφάνεια]], [[αλαζονεία]], σε Αισχύλ., Ευρ. κ.λπ.· και σε πληθ., σε Ισοκρ., Πλούτ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> πληθ., <i>[[φρένες]]</i>, [[καρδιά]], [[στήθος]], σε Αισχύλ.
}}
{{elru
|elrutext='''φρόνημα:''' ατος τό тж. pl.<br /><b class="num">1)</b> образ мыслей, мышление, настроение (φ. καὶ [[γνώμη]] Soph.): ἐν ἐλευθέρῳ φρονήματι βεβιωκώς Plat. мысливший, как мыслят люди свободные; μένειν ἐμπέδοις φρονήμασιν Soph. сохранять неизменный образ мыслей;<br /><b class="num">2)</b> разум, (здравое) суждение, здравый смысл (διαφαίνειν ἀλκὴν καὶ φ. μετὰ νοῦ καὶ συνέσεως βεβαιον Plut.);<br /><b class="num">3)</b> возвышенный образ мыслей, благородство, мужество (ἀνὴρ φ. ἔχων Thuc.): δουλοῦν τὸ φ. Thuc. сломить мужество;<br /><b class="num">4)</b> намерение, воля (τοιόνδ᾽ ἐμὸν φ. Soph.): ἐν φρονήματι εἶναι τῆς Πελοποννήσου ἡγήσεσθαι Thuc. мечтать о гегемонии над Пелопоннесом;<br /><b class="num">5)</b> (само)уверенность Xen.;<br /><b class="num">6)</b> высокомерие, гордыня (φρονήματος [[πλέως]] ὁ μῦθός ἐστιν Aesch.): παυσάμενοι τῶν φρονημάτων Isocr. отбросив гордость.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 41: Line 41:
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[ardour]], [[conceit]], [[contemptuousness]], [[courage]], [[haughtiness]], [[high spirit]], [[pride]], [[soul]], [[spirit]], [[in bad sense]], [[in good sense]]
|woodrun=[[ardour]], [[conceit]], [[contemptuousness]], [[courage]], [[haughtiness]], [[high spirit]], [[pride]], [[soul]], [[spirit]]
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[animus]], [[superbia]]'', [[pride]], [[arrogance]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.81.6/ 1.81.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.43.6/ 2.43.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.61.3/ 2.61.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.62.3/ 2.62.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.45.4/ 3.45.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.80.3/ 4.80.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.40.3/ 5.40.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.43.2/ 5.43.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.18.4/ 6.18.4].
}}
{{trml
|trtx====[[arrogance]]===
Albanian: arrogancë; Arabic: تَكَبُّر‎; Aramaic: ܫܘܩܠܐ‎; Armenian: մեծամտություն; Azerbaijani: təkəbbür; Belarusian: заразумеласць, ганарыстасць; Bulgarian: високомерие, надменност, арогантност; Catalan: arrogància; Chinese Mandarin: 傲慢; Czech: domýšlivost, arogance; Danish: arrogance, hovmod; Dutch: [[arrogantie]], [[aanmatiging]]; Faroese: hugmóð, stórlæti, arrogansa; Finnish: arroganssi, arroganttius, kopeus, koppavuus, pöyhkeys, röyhkeys, ylimielisyys; French: [[arrogance]]; Galician: fachenda, fenolía, entono, inchazo, esfouto, bravosidade; German: [[Arroganz]], [[Dünkel]], [[Hochmut]], [[Überheblichkeit]]; Greek: [[αλαζονεία]], [[υπεροψία]]; Ancient Greek: [[ἀγερωχία]], [[ἀγηνορία]], [[ἀγηνορίη]], [[ἁλιφροσύνη]], [[ἀπόνοια]], [[ἄρσις]], [[ἀτασθαλία]], [[ἀτασθαλίη]], [[αὐθάδεια]], [[αὐθαδιασμός]], [[αὐθάδισμα]], [[αὐταρέσκεια]], [[βαρύτης]], [[βρένθος]], [[γαυρίαμα]], [[γαυρότης]], [[ἐμφυσίωσις]], [[ἐξανάστασις]], [[ἐπιπολασμός]], [[θρασύτης]], [[λαμυρία]], [[λῆμα]], [[μεγαλαύχημα]], [[μεγαλαυχία]], [[μεγαληνορία]], [[μεγαλοδοξία]], [[μεγαλοψυχία]], [[περιοψία]], [[στρῆνος]], [[τὸ γαῦρον]], [[τὸ σεμνόν]], [[τὸ ὑπερήφανον]], [[ὑπερβίη]], [[ὑπερβολία]], [[ὑπερηνορέη]], [[ὑπερηφανία]], [[ὑπεροψία]], [[ὑπερφροσύνη]], [[φρόνημα]], [[φρονηματισμός]], [[φρόνησις]], [[φῦσα]], [[φύσημα]], [[φυσίωσις]], [[χαύνωσις]], [[χλιδή]]; Hebrew: יְהִירוּת‎, עתק‎ rhet.; Hindi: अभिमान, घमंड; Hungarian: arrogancia, gőg, fennhéjázás, önhittség, önteltség, önelégültség, pökhendiség, rátartiság, nagyképűség, felfuvalkodottság, fölényesség; Icelandic: gikksháttur; Irish: borrachas, anuaill; Italian: [[arroganza]]; Japanese: 高慢, 傲慢; Kabuverdianu: farrónpa; Korean: 거만(倨慢); Ladino: altigueza; Latin: [[superbia]]; Latvian: augstprātība, augstprātīgums, uzpūtība, uzpūtīgums; Lithuanian: arogancija, išdidumas, pasipūtimas, akiplėšiškumas; Macedonian: ароганција; Malayalam: അഹങ്കാരം; Norwegian Bokmål: arroganse; Nynorsk: arroganse; Ottoman Turkish: تكبر‎; Polish: arogancja; Portuguese: [[arrogância]], [[soberba]], [[altivez]]; Romanian: trufie, mândrie, aroganță; Russian: [[заносчивость]], [[высокомерие]], [[надменность]], [[спесь]], [[гордыня]], [[кичливость]], [[чванливость]]; Scottish Gaelic: uaill, àrdan, ladarnas, dànadas, sodal; Serbo-Croatian Cyrillic: арога̀нција; Roman: arogàncija; Slovak: domýšľavosť, arogancia; Slovene: domišljavost; Spanish: [[arrogancia]], [[soberbia]], [[altanería]], [[altivez]]; Swedish: arrogans, högmod; Tibetan: རྒྱགས་པ; Tocharian B: śarwarñe, amāṃ; Turkish: kibir, tekebbür; Ugaritic: 𐎂𐎀𐎐; Ukrainian: зарозумі́лість, гордовитість, пихатість, чванькуватість (čvanʹku
===[[pride]]===
Akkadian: 𒌨; Arabic: كِبْرِيَاء‎; Armenian: գոռոզություն; Asturian: arguyu; Avar: чӏухӏи; Azerbaijani: qürur, təkəbbür, məğrurluq; Belarusian: гонар, пыха, гардыня, фанабэрыя, ганарыстасць; Bengali: নফসানিয়াত; Bulgarian: гордост; Catalan: orgull; Chinese Mandarin: 自負/自负, 自大, 妄自尊大; Czech: pýcha; Dutch: [[trots]], [[fierheid]], [[eergevoel]]; Esperanto: fiero; Estonian: ülbus, kõrkus; Finnish: ylpeys; French: [[orgueil]], [[fierté]]; Galician: orgullo; Georgian: სიამაყე, ამპარტავნება; German: [[Hochmut]]; Greek: [[υπερηφάνεια]]; Ancient Greek: [[ἀγηνορία]], [[ἄνθος]], [[αὔχα]], [[αὔχη]], [[αὔχημα]], [[γάνος]], [[γαυρότης]], [[ἔπαρσις]], [[ζᾶλος]], [[ζῆλος]], [[καύχησις]], [[μεγαλοφροσύνη]], [[ὄγκος]], [[ὀφρῦς]], [[σεμνολόγημα]], [[τὸ σεμνόν]], [[τρύφημα]], [[ὑπερηφανία]], [[ὑπερφέρεια]], [[φρόνημα]], [[φρόνησις]], [[φυσίωσις]], [[χλιδή]]; Hebrew: גאווה \ גַּאֲוָה‎; Hindi: आरोह, ऊंचाई, ऐंठ; Hungarian: büszkeség; Icelandic: stolt; Irish: mórchúis, anumhlaíocht; Italian: [[superbia]], [[orgoglio]]; Japanese: 自慢, 傲慢; Korean: 자만, 자부심, 교만; Latvian: lepnība, lepnums; Macedonian: гордост; Malayalam: അഭിമാനം; Middle English: pryde; Norwegian: stolthet; Occitan: orguèlh; Old English: ofermettu; Oromo: boona; Ossetian: сӕрыстыр; Persian: غرور‎; Plautdietsch: Huachmoot; Polish: pycha, zarozumiałość; Portuguese: [[orgulho]]; Romanian: îngâmfare, mândrie, trufie; Russian: [[гордыня]], [[спесь]], [[заносчивость]], [[высокомерие]], [[чванство]], [[гонор]]; Scottish Gaelic: uaill; Slovak: pýcha; Slovene: ponòs, nadutost; Southern Sami: tjievlies-voete; Spanish: [[orgullo]]; Swedish: stolthet; Tagalog: karangalan; Telugu: దర్పము; Turkish: kibir, gurur; Tuvan: чоргаарал; Ukrainian: гординя, гонор, пиха, чванство, фудулія; Walloon: firté; Welsh: balchder; Yiddish: גאווה‎
===[[courage]]===
Abkhaz: агәымшәара; Afrikaans: moed, dapperheid; Albanian: guxim, trimëri; Arabic: شَجَاعَة‎, جَسَارَة‎; Egyptian Arabic: جسارة‎; Hijazi Arabic: شجاعة‎; South Levantine Arabic: شجاعة‎; Aragonese: corache; Armenian: քաջություն, արիություն, խիզախություն; Assamese: সাহ, সাহস; Asturian: coraxe, bravura, braveza; Azerbaijani: cəsarət; Bashkir: батырлыҡ, ҡыйыулыҡ, тәүәккәллек, баҙнатлыҡ; Basque: kemen; Belarusian: смеласць, храбрасць, адвага, мужнасць; Bengali: সাহস; Breton: nerz-kalon; Bulgarian: смелост, храброст, кураж; Burmese: သူရသတ္တိ; Catalan: coratge, valor; Cherokee: ᎠᎵᎦᎵᏴᎯ; Chinese Mandarin: 勇氣/勇气, 膽量/胆量; Czech: odvaha, kuráž, statečnost; Danish: mod, tapperhed; Dutch: [[moed]], [[dapperheid]]; Esperanto: kuraĝo; Estonian: julgus, vaprus; Faroese: dirvi, mót, áræði, treysti; Finnish: rohkeus, urheus, urhoollisuus; French: [[bravoure]], [[courage]], [[cœur]], [[vaillance]]; Friulian: fiât; Galician: afouteza, coraxe, carraxe, brúo, braveza, xirio, ardemento, cordoxo; Georgian: გულადობა, მამაცობა, ვაჟკაცობა; German: [[Courage]], [[Herz]], [[Mut]], [[Tapferkeit]]; Gothic: 𐌱𐌰𐌻𐌸𐌴𐌹; Greek: [[κουράγιο]], [[θάρρος]], [[γενναιότητα]], [[ανδρεία]]; Ancient Greek: [[ἀγηνορία]], [[αἷμα]], [[ἀλκή]], [[ἀνάτασις]], [[ἀνδραγαθία]], [[ἀνδραγαθίη]], [[ἀνδρεία]], [[ἀρετή]], [[εὐανδρία]], [[εὐτολμία]], [[θάρρος]], [[θάρσος]], [[θέρσος]], [[θράσος]], [[κάρτος]], [[λῆμα]], [[μένος]], [[τἀνδρεῖον]], [[τὸ ἀνδρεῖον]], [[τόλμα]], [[τόλμη]], [[φρόνημα]]; Guaraní: py'aguasu; Gujarati: હિંમત; Hawaiian: koa; Hebrew: אֹמֶץ‎; Hindi: साहस, हौसला, हिम्मत; Hungarian: bátorság; Icelandic: hugrekki, kjarkur; Ido: kurajo; Indonesian: keberanian; Interlingua: corage; Irish: misneach, sprid; Italian: [[coraggio]]; Japanese: 勇気, 度胸; Javanese: wani, kawenan; Kazakh: батылдық, аужарлық; Khmer: សេចក្ដីក្លាហាន; Korean: 용기(勇氣); Kurdish Northern Kurdish: wêrekî, bistehî, cesaret, curet, mêranî; Kyrgyz: кайрат, кайраттуулук, жүрөктүүлүк; Ladino: koraje, animo, djesaret; Lao: ເສົາຣະຍະ, ຄວາມກ້າຫານ; Latin: [[fortitudo]], [[virtus]], [[animus]], [[audentia]]; Latvian: drosme; Lithuanian: drąsa; Luxembourgish: Mutt, Courage; Macedonian: храброст, смелост; Malay: keberanian; Malayalam: ധൈര്യം; Maltese: kuraġġ; Maori: hautoa, māia, toa; Mirandese: coraige; Mongolian: эр зориг; Nepali: बहादुरी, साहस; Norwegian Bokmål: mot, tapperhet; Occitan: coratge; Old English: nōþ; Ossetian: хъӕбатырдзинад; Persian: شهامت‎, جرات‎, جسارت‎, شجاعت‎; Polish: odwaga, męstwo, śmiałość; Portuguese: [[coragem]], [[coração]], [[valentia]]; Romanian: curaj; Russian: [[смелость]], [[храбрость]], [[отвага]], [[мужество]]; Scottish Gaelic: tapachd; Serbo-Croatian Cyrillic: храбро̄ст, сме̏ло̄ст; Roman: hrábrōst, smȅlōst; Sicilian: curaggiu; Slovak: odvaha; Slovene: pogum, hrabrost; Spanish: [[coraje]], [[valor]], [[valentía]]; Swahili: ujasiri; Swedish: mod, tapperhet; Tagalog: tapang, katapangan, lakas ng loob; Tajik: ҷасурӣ, далерӣ, диловарӣ, ҷуръат, ҷасорат; Tamil: தைரியம்; Telugu: ధైర్యము; Thai: ความกล้า, ความกล้าหาญ; Tibetan: སྙིང་སྟོབས; Turkish: cesaret, yüreklilik; Turkmen: batyrlyk, mertlik, ýüreklilik; Tuvan: эрес дидим чорук; Ukrainian: сміливість, хоробрість, мужність, відвага; Urdu: ساہس‎, ہمت‎; Uyghur: جاسارەت‎; Uzbek: botirlik, jasurlik, mardlik, jasorat; Vietnamese: can đảm; Volapük: kurad; Welsh: hyfdra; West Frisian: moed; White Hmong: peevxwm, peev xwm; Yiddish: מוט‎; Zazaki: cesaret, egitey; Zulu: isibindi
}}
}}