πρότερος: Difference between revisions

|mltxt=-έρα, -ο / [[πρότερος]], -έρα, -ον, ΝΜΑ, και θηλ. πρότερη Ν<br /><b>1.</b> (για χρόνο) προηγούμενος, [[προγενέστερος]] (α. «η προτέρα του [[δράση]]» β. «ὧδε καὶ οἱ πρότεροι πόλιας καὶ τείχε' ἐπόρθουν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) <i>πρότερον</i><br />[[προηγουμένως]], πρωτύτερα<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «εκ τών προτέρων» — από τα [[πριν]], [[πριν]] να συμβεί [[κάτι]] [[άλλο]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[θέση]] ή [[τόπο]]) [[πρόσθιος]], [[μπροστινός]] («ἐν προτέροισι πόδεσσι [[κύων]] ἔχε ποικίλον ἐλλόν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[πρεσβύτερος]], γεροντότερος («[[πρότερος]] γενεῇ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> (για κοινωνική [[τάξη]], [[αξία]] ή [[τιμή]]) [[ανώτερος]], [[υπέρτερος]] («πολλοὺς σφῶν προτέρους [[εἶναι]] πρὸς τὰ τοῦ πολέμου», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>ἡ προτέρα</i><br />η προηγούμενη [[ημέρα]], η προτεραία<br /><b>5.</b> (το ουδ. με [[άρθρο]] ως επίρρ.) <i>τὸ πρότερον</i><br />[[προηγουμένως]], [[πριν]] («ἀλλ' ἆρα [[μουσική]], ὅσην τὸ πρότερον διήλθομεν», <b>Πλάτ.</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[προτέρω]] και [[προτέρως]] Α<br /><b>1.</b> (για [[τόπο]]) [[περαιτέρω]], μακρύτερα («ἴθυσαν δὲ πολὺ [[προτέρω]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (για χρόνο) [[προηγουμένως]], πρωτύτερα («κοῡρα σὺ δὲ [[προτέρω]] περ, ἔτι [[τριέτηρος]] ἑοῡσα», <b>Καλλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>πρό</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. συγκριτ. βαθμού -<i>τερος</i>, [[κατά]] το αντίθετο [[ὕστερος]]. Η λ. συνδέεται με το [[πρώτος]] και αντιστοιχεί με τα αρχ. περσ. <i>fratara</i>- «προηγούμενος, ο [[πρώτος]] από τους δύο» και αρχ. ινδ. <i>prataram</i> «[[μετά]], στη [[συνέχεια]]»].