ἐξέρχομαι: Difference between revisions

|lstext='''ἐξέρχομαι''': μέλλ. -ελεύσομαι (παρὰ δὲ τοῖς Ἀττ. ὡς μέλλ. παραλαμβάνεται τὸ [[ἔξειμι]], καθὼς καὶ ὡς παρατατ., τὸ ἐξήειν): ἀόρ. [[ἐξῆλθον]], ὁ [[μόνος]] ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. [[χρόνος]]: Ἀποθ. Ἐκβαίνω ἔκ τινος τόπου, [[ἐξέρχομαι]], μετὰ γεν. τόπου, δόμων, πόληος, πυλάων, τείχεος Ὅμ.· ἐκ δ’ ἦλθε κλισίης Ἰλ. Κ. 140· ἐξέρχεσθαι δωμάτων, χθονός, κτλ.· Αἰσχύλ. Χο. 663, κτλ.· ἐξ. ἐκ... Ἡρόδ. 8. 75, 9. 12, Σοφ. Ο. Τ. 37, κτλ., ἔξω... Εὐρ. Φοίν. 476· ἐπὶ ὑποκριτοῦ, [[παρουσιάζομαι]] ἐπὶ τῆς σκηνῆς, Ἀριστοφ. Ἀχ. 240, Ὄρν. 512. β) σπανίως μετ’ αἰτ., ὡς τὸ Λατ. egredi, [[ἐξῆλθον]] τὴν Περσίδα χώραν Ἡρόδ. 7. 29· ἐξ. τὸ ἄστυ ὁ αὐτὸς 5. 104, πρβλ. Ἀριστ. Πολιτ. 3. 14, 3. γ) ἀπολ., [[ἀπέρχομαι]], ἀναχωρῶ, Ἰλ. Ι. 576, Θουκ. 2. 21, κτλ: [[ὡσαύτως]] = [[ἐξέρχομαι]] κατά τινος, ἐπ’ αὐτὸν ἐξελθόντες Ἡρόδ. 1. 36· ἀλλ’ ἐπὶ ἀνθρώπου πράξαντος ἀκούσιον φόνον, μεθίσταμαι, [[ἀπέρχομαι]] ἐκ τῆς χώρας [[ὅπως]] ἀποφύγω τὴν δίκην, Λατ. exulare, οὕτω δὲ ἀντιτίθεται τῷ [[φεύγω]], τῷ ἐξεληλυθότων εἰπεῖν, ἀλλὰ μὴ πεφευγότων Δημ. 634. 21. δ) μετὰ συστοίχ. αἰτ., [[ἐξέρχομαι]] εἰς ἐκστρατείαν, κτλ.· ἐξ. ἔξοδον Ξεν. Ἑλλην. 1. 2, 17· στρατείαν Αἰσχίν. 50. 34· οὕτω, παγκόνιτά τε [[ἐξῆλθον]] ἄεθλ’ ἀγώνων, διεξῆλθον, Σοφ. Τρ. 505, νίκης ἔχων ἐξῆλθε... [[γέρας]], ὁ αὐτὸς Ἠλ. 687· νόστον ἐξ. (ἴδε [[νόστος]]) ὁ αὐτὸς Φιλ. 43. ε) μετὰ προθ., ἐξ. ἐπὶ θήραν, ἐπὶ θεωρίαν, κτλ., Ξεν. Κύρ. 1. 2, 11, κτλ.· κρατοῦντες τὸν ἐχθρὸν ἐπὶ πλεῖστον ἐξέρχονται, ἐπεκτείνουσι τὰς ἐκ τῆς νίκης ὠφελείας ἐπὶ πλεῖστον, Θουκ. 1. 70· σοῦ γ’ εἰς τόδ’ ἐξελθόντος ἀνόσιον [[στόμα]], ἀφοῦ παρεξετράπῃς τόσον [[ὥστε]] νὰ ἐκβάλῃς τοῦ στόματός σου τόσον ἀνοσίους λόγους, Σοφ. Ο. Κ. 981· [[ὡσαύτως]], ἐξέρχεσθαι εἴς τινας, ἐξέρχεσθαι ἔκ τινος τάξεως καὶ μεταβαίνειν εἰς [[ἄλλην]], ὡς ἐξέρχονται εἰς τοὺς τελείους ἐκ τῆς τάξεως τῶν ἐφήβων δηλ. Ξεν. Κύρ. 1. 2, 12. 2) ἔδειξας εἰς ἔλεγχον ἐξελθὼν ὃς εἶ, παρουσιασθεὶς εἰς ἔλεγχον, δοκιμασθεὶς ἔδειξας τίς εἶσαι, Εὐρ. Ἄλκ. 640· μήτ’ ἐς χερῶν ἅμιλλαν ἐξέλθῃς ἐμοί, [[μήτε]] νὰ τολμήσῃς νὰ ἔλθῃς εἰς ἅμιλλαν χειρῶν [[ἐναντίον]] μου, Εὐρ. Ἑκ. 226: ― [[γίνομαι]], ἀποδείκνυμαι, [[τοιόσδε]] δ’ ἐκφὺς οὐκ ἂν ἐξέλθοιμ’ ἔτι ποτ’ [[ἄλλος]] Σοφ. Ο. Τ. 1084· παύομαι, ἀντίθετον τῷ καθίσταμαι, ἃ ἔχοντες ἐς τόν... πόλεμον καθίσταντο... [[ταῦτα]] ἔχοντας καὶ ἐξελθεῖν Θουκ. 5. 31. 3) μετ’ αἰτ. πράγμ., ἐπιτελῶ, καὶ ἃ μὲν ἐπινοήσαντες μὴ ἐξέλθωσιν οἰκεῖα στέρεσθαι ἡγοῦνται Θουκ. 1. 70· τὸ πολὺ τοῦ ἔργου [[ἐξῆλθον]] ὁ αὐτὸς 3. 108· πρβλ., [[ἐπεξέρχομαι]] ΙΙ. 2. 4) ἀπολ., [[ἐξέρχομαι]] τῆς εὐθείας ὁδοῦ, «παραστρατῶ», Πλάτ. Νόμοι 644Β· οὕτω καί, τὰ τῆς Σπάρτης ἐξελθὼν [[νόμιμα]], παραβάς, Νύμφις παρ’ Ἀθην. 536Α. 5) μετ’ αἰτ. τοῦ ὀργάνου τῆς κινήσεως, ἐξελθεῖν [[πόδα]] Δείναρχ. 100. 35· πρβλ. βαίνω ΙΙ. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, [[παρέρχομαι]], [[λήγω]], ἀλλὰ γάρ οἱ ἐξεληλυθέναι τὸν χρόνον ὁκόσον κεχρῆσθαι ἄρξαντα Αἰγύπτου ἐκχωρήσειν Ἡρόδ. 2. 139· [[χρόνος]] οὑξεληλυθὼς Σοφ. Ο. Τ. 735· τοῦ ἐξελθόντος μηνὸς Ὑπερείδ. [[ὑπὲρ]] Εὐξεν. 44· ἐπειδάν... ὁ ἐνιαυτὸς ἐξέλθῃ Πλάτ. Πολιτικ. 298Ε· ἐλέγοντο δὲ καὶ αἱ σπονδαὶ ἐξεληλυθέναι Ξεν. Ἑλλην. 5. 2, 2· ἐπὶ νόσου, Ἱππ. 465. 49. 2) ἐπὶ πολιτικῶν ἀρχῶν ὧν ἡ [[περίοδος]] ἔληξεν, ἡ ἐξελθοῦσα [[βουλή]], [[ψήφισμα]] παρ’ Ἀνδοκ. 10· 37, πρβλ. Ἀριστ. Πολιτικ. 2. 11, 7. ΙΙΙ. ἐπὶ προφητειῶν, ἐνυπνίων, συμβεβηκότων, κτλ., [[ἀληθεύω]], ἐκπληροῦμαι, Λατ. exire, evenire, ἐς [[τέλος]] ἐξελθοῦσα, «πληρωθεῖσα καιρῷ τινι» (Τζέτζ.), Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 216· ἀπολ., τὴν ὄψιν συνεβάλετο ἐξεληλυθέναι Ἡρόδ. 6. 107, πρβλ. 82· οὐδ’ ἐπαύσατο (ἡ [[μῆνις]] [[αὐτοῦ]]) πρὶν ἢ ἐξῆλθε, ἱκανοποιήθη, ὁ αὐτὸς 7. 137· [[οὕτως]], [[ἰσόψηφος]] [[δίκη]] ἐξῆλθ’, ἐγένετο, Αἰσχύλ. Εὐμ. 795· εἰ τύχοι κατ’ ὀρθὸν ἐξελθόντα, νὰ τελειώσωσι [[καλῶς]], Σοφ. Ο. Τ. 88· [[ἀριθμὸς]] μὲν γάρ, ἔφη, καὶ [[ἄλλοθεν]] οὐκ ἂν [[ἐλάττων]] ἐξέλθοι, δυνατὸν νὰ στρατολογηθῇ καὶ [[ἄλλοθεν]] οὐχὶ μικρότερος [[ἀριθμὸς]] στρατιωτῶν, Ξεν. Ἑλλ. 6. 1, 5· [[ἐντεῦθεν]] ἐπὶ προσώπων, ταρβῶν γε μή μοι Φοῖβος ἐξέλθῃ [[σαφής]], φοβούμενος [[μήπως]] ὁ Φοῖβος φανῇ δι’ ἐμὲ ἀληθὴς [[προφήτης]], Σοφ. Ο. Τ. 1011· [[ἐξέρχομαι]] εἰς φῶς, γεννῶμαι, τὰ μὲν τετελειωμένα, τὰ δὲ ἀτελῆ ἐξέρχεται Ἀριστ. Πρβλ. 10. 46. 2) ἐπὶ λόγων, οὐδεὶς τῶν λόγων ἐξέρχεται παρ’ ἐμοῦ, ἀλλ’ ἀεὶ παρὰ τοῦ ἐμοὶ προσδιαλεγομένου Πλάτ. Θεαίτ. 161Β· ἐπὶ χρημάτων, ἐξέρχεται δὲ [[οὐδαμόσε]] (τὸ [[χρυσίον]] καὶ [[ἀργύριον]] ἐκ Λακεδαίμονος) ὁ αὐτὸς Ἀλκ. 1. 122Ε.

|elrutext='''ἐξέρχομαι:''' (fut. [[ἐξελεύσομαι]], aor. 2 [[ἐξῆλθον]], pf. [[ἐξελήλυθα]])<br /><b class="num">1)</b> [[выходить]], [[уходить]] (πόλεως Hom., ἐκ τῆς πόλεως Plat. и τὸ [[ἄστυ]] Her.; χθονός Soph. и τὴν χώραν Her., Arst.): ἐ. τοῦ βίου Plut. умирать;<br /><b class="num">2)</b> [[выступать]], [[отправляться]] (ἐκ Σπάρτης Her.; πρὸς Λέρνης λειμῶνα Aesch.; ἐπὶ φορβῆς νόστον Soph.; ἐπὶ τὴν θήραν Xen.; ἐκ τῆς πόλεως ἐπὶ θεωρίαν Plat.; στρατείαν Aeschin.; ἐπὶ τὸν πόλεμον Plut.);<br /><b class="num">3)</b> [[переходить]] (ἐκ τῶν ἐφήβων εἰς τοὺς τελείους Xen.);<br /><b class="num">4)</b> [[приходить]], [[являться]] (ἐπί τινα Her.);<br /><b class="num">5)</b> [[вступать]], [[приступать]]: εἰς ἔλεγχον [[ἐξελθεῖν]] Eur. подвергнуться испытанию; εἰς χερῶν ἅμιλλαν [[ἐξελθεῖν]] τινι Eur. вступить с кем-л. в рукопашный бой;<br /><b class="num">6)</b> [[продвигаться вперед]] (ἐπὶ [[πλεῖστον]] Thuc.): τὸ πολὺ τοῦ ἔργου [[ἐξελθεῖν]] Thuc. совершить большую часть дела;<br /><b class="num">7)</b> [[выходить]], [[выделяться]] (τὸ [[σπέρμα]] ἐξέρχεται Arst.);<br /><b class="num">8)</b> [[появляться]] (на свет), рождаться (τὸ [[παιδίον]] ἐξέρχεται Arst.);<br /><b class="num">9)</b> [[высовываться]] (ἡ [[γλῶττα]] ἐξέρχεται [[μέχρι]] [[πόρρω]] Arst.);<br /><b class="num">10)</b> [[расходоваться]], [[тратиться]] (τὰ εἰσερχόμενα καὶ τὰ ἐξερχόμενα Arst.);<br /><b class="num">11)</b> [[уходить с государственного поста]]: καὶ ἐξεληλυθότες καὶ μέλλοντες Arst. как прежние, так и будущие чиновники;<br /><b class="num">12)</b> (о времени), [[проходить]], [[миновать]], ([[ἐπειδὰν]] ὁ ἐνιαυτὸς ἐξέλθῃ Plat.): τίς [[χρόνος]] τοῖσδ᾽ ἐστὶν οὑξεληλυθώς; Soph. сколько времени прошло с тех пор?;<br /><b class="num">13)</b> [[вывозиться]], [[служить предметом вывоза]] ([[χρυσίον]] καὶ ἀργυριον ἐξέρχεται Plat.);<br /><b class="num">14)</b> [[исходить]] (οὐδεὶς τῶν λόγων ἐξέρχεται παρ᾽ [[ἐμοῦ]] Plat.);<br /><b class="num">15)</b> [[доходить]], [[достигать]] (εἰς [[τέλος]] Hes.);<br /><b class="num">16)</b> [[выходить за пределы]], [[отклоняться]]: εἴ ποτε ἐξέρχεται δυνατὸν δ᾽ ἐστὶν ἐπανορθοῦσθαι Plat. если есть какой-л. недочет, который может быть исправлен;<br /><b class="num">17)</b> [[исполняться]], [[осуществляться]]: δοκέειν οἱ ἐξεληλυθέναι τὸν χρησμόν Her. (он сказал, что), по его мнению, предсказание сбылось;<br /><b class="num">18)</b> [[становиться]], [[оказываться]]: [[ἐξελθεῖν]] κατ᾽ [[ὀρθόν]] Soph. оканчиваться благополучно; [[ἀριθμὸς]] καὶ [[ἄλλοθεν]] οὐκ ἂν [[ἐλάττων]] ἐξέλθοι Xen. численность (войска) и в других местах может оказаться не меньше: φίλοι γενόμενοι ἐπὶ τελευτῆς ἐξέρχονται Arst. в конце концов они оказались друзьями.