Anonymous

ἁψίς: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  1 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2"
m (Text replacement - "d’" to "d'")
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=a(yi/s
|Beta Code=a(yi/s
|Definition=Ep. and Ion. [[ἀψίς]], ῖδος, ἡ, ([[ἅπτω]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[loop]], [[mesh]], such as form a net, ἀψῖσι λίνου <span class="bibl">Il.5.487</span>; [[ἁψῖδες]] = [[net]]s, <span class="bibl">A.R.3.138</span>, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>4.146</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[felloe]] of a [[wheel]], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>426</span>, Lyr.in <span class="title">PLG</span>3.740; the [[wheel]] itself, <span class="bibl">Hdt.4.72</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1233</span>; <b class="b3">κύκλος ἁψῖδος</b> the [[potter]]'s [[wheel]], APl.4.191 (Nicaenet.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> in Archit., [[dowel-pin]], IG11(2).161<span class="title">A</span>70 (De<abbr title="Illegible text in print source">†</abbr>los, iii B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[disk]], <b class="b3">τὴν ἡμερίαν ἁψῖδα</b>, of the sun, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 88</span>; [[segment]] cut off by rainbow, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>371b28</span>, cf. Poet. ap. Plu.2.103f. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> [[arch]] or [[vault]] (cf. [[ψαλίς]] ΙΙ), ἐπὶ τὴν ὑπουράνιον ἁψῖδα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>247b</span>, cf. Suid. [[sub verbo|s.v.]] [[αἰθεροβατεῖν]], <span class="title">Epigr.Gr.</span>1078 (Adana), <span class="title">IGRom.</span>3.975, <span class="title">PMag.Lond.</span>46.41; κατὰ τὴν ἁψῖδα ποτώμενος Luc.Bis Acc.33; [[triumphal arch]], <span class="bibl">D.C.53.22</span>,<span class="bibl">26</span>, etc.: metaph., κάμπτειν ἐπῶν ἁψῖδας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span> 53</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> <b class="b3">σελάνας ἐς δεκάταν ἁψῖδα</b> in the moon's tenth [[orbit]], i. e. the tenth month, <span class="title">Hymn.Is.</span>38. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> <b class="b3">ἡ ἀνωτάτω ἁ. θεάτρου</b> uppermost [[tier]], <span class="bibl">D.C.61.17</span>. ([[ἅψιδα]] in late Poets, <span class="title">Epigr.Gr.</span>440.9,445.4.)</span>
|Definition=Ep. and Ion. [[ἀψίς]], ῖδος, ἡ, ([[ἅπτω]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[loop]], [[mesh]], such as form a net, ἀψῖσι λίνου <span class="bibl">Il.5.487</span>; [[ἁψῖδες]] = [[net]]s, <span class="bibl">A.R.3.138</span>, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>4.146</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[felloe]] of a [[wheel]], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>426</span>, Lyr.in <span class="title">PLG</span>3.740; the [[wheel]] itself, <span class="bibl">Hdt.4.72</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1233</span>; <b class="b3">κύκλος ἁψῖδος</b> the [[potter]]'s [[wheel]], APl.4.191 (Nicaenet.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> in Archit., [[dowel-pin]], IG11(2).161<span class="title">A</span>70 (De<abbr title="Illegible text in print source">†</abbr>los, iii B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[disk]], <b class="b3">τὴν ἡμερίαν ἁψῖδα</b>, of the sun, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 88</span>; [[segment]] cut off by rainbow, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>371b28</span>, cf. Poet. ap. Plu.2.103f. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> [[arch]] or [[vault]] (cf. [[ψαλίς]] ΙΙ), ἐπὶ τὴν ὑπουράνιον ἁψῖδα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>247b</span>, cf. Suid. [[sub verbo|s.v.]] [[αἰθεροβατεῖν]], <span class="title">Epigr.Gr.</span>1078 (Adana), <span class="title">IGRom.</span>3.975, <span class="title">PMag.Lond.</span>46.41; κατὰ τὴν ἁψῖδα ποτώμενος Luc.Bis Acc.33; [[triumphal arch]], <span class="bibl">D.C.53.22</span>,<span class="bibl">26</span>, etc.: metaph., κάμπτειν ἐπῶν ἁψῖδας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span> 53</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> <b class="b3">σελάνας ἐς δεκάταν ἁψῖδα</b> in the moon's tenth [[orbit]], i. e. the tenth month, <span class="title">Hymn.Is.</span>38. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> <b class="b3">ἡ ἀνωτάτω ἁ. θεάτρου</b> uppermost [[tier]], <span class="bibl">D.C.61.17</span>. ([[ἅψιδα]] in late Poets, <span class="title">Epigr.Gr.</span>440.9,445.4.)</span>
}}
{{DGE
|dgtxt=-ῖδος, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. ἀ- <i>Il</i>.5.487<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῐδ- <i>GVI</i> 656.9 (Namara II/III d.C.), 122 (Bostra III d.C.)]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [ac. ἅψιν Hes.<i>Op</i>.426, ἁψίδα <i>GVI</i> [[l.c.]]]<br /><b class="num">I</b> plu. [[mallas]], [[redes]] ὡς ἀψῖσι λίνοι' ἁλόντε πανάγρου <i>Il</i>.l.c., μέχρις ἂν περιπέσωσι ταῖς τῶν λίνων ἁψῖσιν D.P.<i>Au</i>.3.9, ῥηϊδίως ἁψῖσι περίσχετον ἀμφικαλύψας Opp.<i>H</i>.4.146.<br /><b class="num">II</b> sg. de segmentos curvos<br /><b class="num">1</b> [[pina]], [[cada uno de los segmentos que ensamblados forman la llanta]] τρισπίθαμον ἅψιν ταμεῖν δεκαδώρῳ ἀμάξῃ Hes.l.c.<br /><b class="num">•</b>tb. [[llanta]] (τὸν ἡλίον) ὥσπερ ἐν τρόχῳ ... ἔχει ... τὰς κνημῖδας πρὸς τὴν ἔξωθεν τὴν ἁψῖδος περιφοράν Ach.Tat.19 (= Anaximand.A 21), κατὰ τὴν ἁψῖδα συμμεταβάλλοντος pudiendo moverse a lo largo de la llanta</i> Arist.<i>Mech</i>.851<sup>b</sup>17<br /><b class="num">•</b>fig. κάμπτει δὲ νέας ἁψῖδας ἐπῶν moldea nuevas junturas de versos</i> Ar.<i>Th</i>.53.<br /><b class="num">2</b> geom. [[semicírculo]] Hero <i>Geom</i>.18.1, τῆς ἴριδος ... ἁ. segmento de arco</i> Arist.<i>Mete</i>.371<sup>b</sup>28, 29, cf. Plu.2.103f.<br /><b class="num">3</b> [[bóveda celeste]] ἄκραν ἐπὶ τὴν ὑπουράνιον ἁψῖδα πορεύονται Pl.<i>Phdr</i>.247b, κατὰ τὴν ἁψῖδα πετάμενον Luc.<i>Bis Acc</i>.33, ὅταν Φαέθων πυμάτην ἁψῖδα διφρεύῃ Archestr.<i>SHell</i>.164.2<br /><b class="num">•</b>fig. [[la cima más alta]] εἰς ἁγιωσύνης ἁψῖδα ἀναβεβηκέναι Nil.M.79.1137C.<br /><b class="num">III</b> arq.<br /><b class="num">1</b> [[dovela]] ξύλον εἰς τὰς ἁψῖδας τοῖς σφονδύλοις τοῦ κίονος <i>IG</i> 11(2).161A.70 (Delos II a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[arco]] κίονος ... κατὰ τὰς ἄκρας εἰς ἁψῖδα περιαγομένου Hld.10.6.2, ἁψῖδες πανταχόθεν τετραμμέναι μίαν ὀροφὴν ἔχουσαι Lib.<i>Or</i>.11.202<br /><b class="num">•</b>[[arco de triunfo]] εἰκόνες αὐτῷ ἐφ' ἁψίδων ... ἐποιήθησαν D.C.53.22.2, cf. 55.2.3, 68.1.1, <i>CPHerm</i>.127ue.2.22 (III d.C.), ἁψίδα Τροπαιοφόρον D.C.49.15.1, 51.19<br /><b class="num">•</b>plu. [[arcos]] de un puente <i>IGR</i> 3.887.7 (Cilicia), εἰλήσας ἁψῖδας ἐπάνω τοῦ ... ποταμοῦ Io.Mal.<i>Chron</i>.M.97.505A.<br /><b class="num">2</b> [[hemiciclo de asientos]] τὴν ἀνωτάτου τοῦ θεάτρου ἁψῖδα D.C.61.17.2.<br /><b class="num">3</b> [[arcosolio]] o [[cámara funeraria]] con o sin tumba <i>Beth She'arim</i> 137, 142 (ambas IV d.C.), <i>GVI</i> ll.cc.<br /><b class="num">IV</b> como círculo completo<br /><b class="num">1</b> [[anillo]] ἀμφὶ δ' ἑκάστῳ διπλόαι ἁψῖδες περιηγέες εἱλίσσονται de una pelota, A.R.3.138.<br /><b class="num">2</b> [[rueda]] ἁψῖδος ἥμισυ ἐπὶ δύο ξύλα στήσαντες ὕπτιον Hdt.4.72, ἁψῖδα πέτρῳ προσβάλλων ὀχήματος E.<i>Hipp</i>.1233<br /><b class="num">•</b>fig. [[carro del día]], [[aurora]] Παρνεσιάδες ... κορυφαὶ ... τὴν ἡμερίαν ἁψῖδα βροτοῖσι δέχονται E.<i>Io</i> 88<br /><b class="num">•</b>[[disco]] γλαυκὶ ... ἣν ὁ θηρατὴς κατά τινος χαλκῆς στήσας ἁψῖδος τινάσσει D.P.<i>Au</i>.3.17<br /><b class="num">•</b>[[rueda de la noria]], <i>PLond</i>.1177.200 (II d.C.), <i>PFlor</i>.218.4 (III d.C.), <i>PThead</i>.20.10 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[torno de alfarero]] Ἑρμῆν ἔπλασεν ἁψῖδος κύκλος ἐλισσόμενος Nicaenet.5<br /><b class="num">•</b>[[recipiente]], [[vaso]] Vlp.<i>Dig</i>.34.2.19.6.<br /><b class="num">3</b> astr. [[órbita]] σελάνας ἐς δεκάτην ἁψεῖδα en el décimo mes</i>, <i>Hymn.Is</i>.38 (Andros), cf. Plin.<i>HN</i> 2.63, 64.<br /><b class="num">• Etimología:</b> v. [[ἅπτω]].
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 15: Line 18:
{{bailly
{{bailly
|btext=ῖδος (ἡ) :<br /><b>I.</b> nœud <i>ou</i> maille d'un filet;<br /><b>II.</b> <i>p. anal.</i> objet de forme courbe <i>ou</i> circulaire :<br /><b>1</b> jante de roue ; roue;<br /><b>2</b> cercle <i>ou</i> disque (du soleil);<br /><b>3</b> arc-en-ciel;<br /><b>4</b> voûte ; arc de triomphe;<br /><b>5</b> <i>fig.</i> inflection <i>en parl. de vers</i>.<br />'''Étymologie:''' [[ἅπτω]]¹.
|btext=ῖδος (ἡ) :<br /><b>I.</b> nœud <i>ou</i> maille d'un filet;<br /><b>II.</b> <i>p. anal.</i> objet de forme courbe <i>ou</i> circulaire :<br /><b>1</b> jante de roue ; roue;<br /><b>2</b> cercle <i>ou</i> disque (du soleil);<br /><b>3</b> arc-en-ciel;<br /><b>4</b> voûte ; arc de triomphe;<br /><b>5</b> <i>fig.</i> inflection <i>en parl. de vers</i>.<br />'''Étymologie:''' [[ἅπτω]]¹.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ῖδος, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. ἀ- <i>Il</i>.5.487<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῐδ- <i>GVI</i> 656.9 (Namara II/III d.C.), 122 (Bostra III d.C.)]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [ac. ἅψιν Hes.<i>Op</i>.426, ἁψίδα <i>GVI</i> [[l.c.]]]<br /><b class="num">I</b> plu. [[mallas]], [[redes]] ὡς ἀψῖσι λίνοι' ἁλόντε πανάγρου <i>Il</i>.l.c., μέχρις ἂν περιπέσωσι ταῖς τῶν λίνων ἁψῖσιν D.P.<i>Au</i>.3.9, ῥηϊδίως ἁψῖσι περίσχετον ἀμφικαλύψας Opp.<i>H</i>.4.146.<br /><b class="num">II</b> sg. de segmentos curvos<br /><b class="num">1</b> [[pina]], [[cada uno de los segmentos que ensamblados forman la llanta]] τρισπίθαμον ἅψιν ταμεῖν δεκαδώρῳ ἀμάξῃ Hes.l.c.<br /><b class="num">•</b>tb. [[llanta]] (τὸν ἡλίον) ὥσπερ ἐν τρόχῳ ... ἔχει ... τὰς κνημῖδας πρὸς τὴν ἔξωθεν τὴν ἁψῖδος περιφοράν Ach.Tat.19 (= Anaximand.A 21), κατὰ τὴν ἁψῖδα συμμεταβάλλοντος pudiendo moverse a lo largo de la llanta</i> Arist.<i>Mech</i>.851<sup>b</sup>17<br /><b class="num">•</b>fig. κάμπτει δὲ νέας ἁψῖδας ἐπῶν moldea nuevas junturas de versos</i> Ar.<i>Th</i>.53.<br /><b class="num">2</b> geom. [[semicírculo]] Hero <i>Geom</i>.18.1, τῆς ἴριδος ... ἁ. segmento de arco</i> Arist.<i>Mete</i>.371<sup>b</sup>28, 29, cf. Plu.2.103f.<br /><b class="num">3</b> [[bóveda celeste]] ἄκραν ἐπὶ τὴν ὑπουράνιον ἁψῖδα πορεύονται Pl.<i>Phdr</i>.247b, κατὰ τὴν ἁψῖδα πετάμενον Luc.<i>Bis Acc</i>.33, ὅταν Φαέθων πυμάτην ἁψῖδα διφρεύῃ Archestr.<i>SHell</i>.164.2<br /><b class="num">•</b>fig. [[la cima más alta]] εἰς ἁγιωσύνης ἁψῖδα ἀναβεβηκέναι Nil.M.79.1137C.<br /><b class="num">III</b> arq.<br /><b class="num">1</b> [[dovela]] ξύλον εἰς τὰς ἁψῖδας τοῖς σφονδύλοις τοῦ κίονος <i>IG</i> 11(2).161A.70 (Delos II a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[arco]] κίονος ... κατὰ τὰς ἄκρας εἰς ἁψῖδα περιαγομένου Hld.10.6.2, ἁψῖδες πανταχόθεν τετραμμέναι μίαν ὀροφὴν ἔχουσαι Lib.<i>Or</i>.11.202<br /><b class="num">•</b>[[arco de triunfo]] εἰκόνες αὐτῷ ἐφ' ἁψίδων ... ἐποιήθησαν D.C.53.22.2, cf. 55.2.3, 68.1.1, <i>CPHerm</i>.127ue.2.22 (III d.C.), ἁψίδα Τροπαιοφόρον D.C.49.15.1, 51.19<br /><b class="num">•</b>plu. [[arcos]] de un puente <i>IGR</i> 3.887.7 (Cilicia), εἰλήσας ἁψῖδας ἐπάνω τοῦ ... ποταμοῦ Io.Mal.<i>Chron</i>.M.97.505A.<br /><b class="num">2</b> [[hemiciclo de asientos]] τὴν ἀνωτάτου τοῦ θεάτρου ἁψῖδα D.C.61.17.2.<br /><b class="num">3</b> [[arcosolio]] o [[cámara funeraria]] con o sin tumba <i>Beth She'arim</i> 137, 142 (ambas IV d.C.), <i>GVI</i> ll.cc.<br /><b class="num">IV</b> como círculo completo<br /><b class="num">1</b> [[anillo]] ἀμφὶ δ' ἑκάστῳ διπλόαι ἁψῖδες περιηγέες εἱλίσσονται de una pelota, A.R.3.138.<br /><b class="num">2</b> [[rueda]] ἁψῖδος ἥμισυ ἐπὶ δύο ξύλα στήσαντες ὕπτιον Hdt.4.72, ἁψῖδα πέτρῳ προσβάλλων ὀχήματος E.<i>Hipp</i>.1233<br /><b class="num">•</b>fig. [[carro del día]], [[aurora]] Παρνεσιάδες ... κορυφαὶ ... τὴν ἡμερίαν ἁψῖδα βροτοῖσι δέχονται E.<i>Io</i> 88<br /><b class="num">•</b>[[disco]] γλαυκὶ ... ἣν ὁ θηρατὴς κατά τινος χαλκῆς στήσας ἁψῖδος τινάσσει D.P.<i>Au</i>.3.17<br /><b class="num">•</b>[[rueda de la noria]], <i>PLond</i>.1177.200 (II d.C.), <i>PFlor</i>.218.4 (III d.C.), <i>PThead</i>.20.10 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[torno de alfarero]] Ἑρμῆν ἔπλασεν ἁψῖδος κύκλος ἐλισσόμενος Nicaenet.5<br /><b class="num">•</b>[[recipiente]], [[vaso]] Vlp.<i>Dig</i>.34.2.19.6.<br /><b class="num">3</b> astr. [[órbita]] σελάνας ἐς δεκάτην ἁψεῖδα en el décimo mes</i>, <i>Hymn.Is</i>.38 (Andros), cf. Plin.<i>HN</i> 2.63, 64.<br /><b class="num">• Etimología:</b> v. [[ἅπτω]].
}}
}}
{{grml
{{grml