3,277,121
edits
Κρόνος: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - ",," to ","
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - ",," to ",") |
||
| (6 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=Kronos | |Transliteration C=Kronos | ||
|Beta Code=*kro/nos | |Beta Code=*kro/nos | ||
|Definition=ὁ, | |Definition=ὁ, ''Cronos'', Hes.''Th.''137, ''Op.''111, Il.8.479, 14.203, [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]'' 203, ''Eu.''641; <b class="b3">οἷς δὴ βασιλεὺς</b> K. [[ἦν]] 'in the golden age', Cratin.165;<br><span class="bld">A</span> ὁ ἐπὶ Κρόνου βίος Arist.''Ath.''16.7.—Later interpreted as, = [[χρόνος]], cf. Arist.''Mu.''401a15.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">ὁ τοῦ</b> K. (''[[sc.]]'' [[ἀστήρ]]) the planet ''Saturn'', Id.''Metaph.''1073b35, ''Mu.''392a24, 399a11; so later [[Κρόνος]], ὁ, ''[[Placita Philosophorum|Placit.]]''2.32.1, Cleom.2.7; <b class="b3">ἡ τοῦ</b> K. [[ἡμέρα]] ''Saturday'', D.C.37.16.<br><span class="bld">II</span> nickname for a [[dotard]], [[old fool]], Ar.''Nu.''929, ''V.''1480, Pl.''Euthd.''287b, Hyp.''Fr.'' 252. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ου (ὁ) :<br />Cronos, <i>à Rome</i> Saturne, <i>père de Zeus</i>.<br />'''Étymologie:''' litt. « celui qui accomplit », de [[κραίνω]]. | |btext=ου (ὁ) :<br />Cronos, <i>à Rome</i> Saturne, <i>père de Zeus</i>.<br />'''Étymologie:''' litt. « celui qui accomplit », de [[κραίνω]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=Κρόνος -ου, ὁ Kronos (vader van Zeus); overdr. kom. oude gek. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''Κρόνος:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> Крон(ос) (младший из Титанов, сын Урана и Геи, отец Реи, Деметры, Геры, Гадеса, Посидона и Зевса, а тж. Киклопов; оскопив Урана, захватил власть над миром, но сам был низложен и сменен Зевсом; у Hom. [[ἀγκυλομήτης]] «[[хитрый]]»; с ним отожд. италийский [[Saturnus]]);<br /><b class="num">2</b> выживший из ума старик, старый дурень Arph.;<br /><b class="num">3</b> планета Сатурн Arst. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=[[Cronus]] (Saturnus), the [[father]] of [[Zeus]], [[Poseidon]], [[Hades]], [[Hera]], Demēter, and Hestia; overthrown [[with]] the Titans, Il. 8.415 | |auten=[[Cronus]] (Saturnus), the [[father]] of [[Zeus]], [[Poseidon]], [[Hades]], [[Hera]], Demēter, and Hestia; overthrown [[with]] the Titans, Il. 8.415, 3, Il. 5.721. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
| Line 31: | Line 34: | ||
|lsmtext='''Κρόνος:''' ὁ ([[κραίνω]]),<br /><b class="num">I.</b> ο [[Κρόνος]], ταυτίζεται με τον Λατ. [[Saturnus]], [[γιος]] του Ουρανού και της Γαίας, [[σύζυγος]] της Ρέας, [[πατέρας]] του [[Δία]], Ποσειδώνα, Άδη, της Ήρας, Δήμητρας και Εστίας· βασίλευε στον ουρανό [[μέχρι]] που οι γιοι του τον εξόρισαν στον Τάρταρο, σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ.· η [[εποχή]] του ήταν η «Χρυσή Εποχή», σε Ησίοδ.<br /><b class="num">II.</b> όνομα στην Αθήνα, [[υπέργηρος]], ξεμωραμένος γέρος, σε Αριστοφ. | |lsmtext='''Κρόνος:''' ὁ ([[κραίνω]]),<br /><b class="num">I.</b> ο [[Κρόνος]], ταυτίζεται με τον Λατ. [[Saturnus]], [[γιος]] του Ουρανού και της Γαίας, [[σύζυγος]] της Ρέας, [[πατέρας]] του [[Δία]], Ποσειδώνα, Άδη, της Ήρας, Δήμητρας και Εστίας· βασίλευε στον ουρανό [[μέχρι]] που οι γιοι του τον εξόρισαν στον Τάρταρο, σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ.· η [[εποχή]] του ήταν η «Χρυσή Εποχή», σε Ησίοδ.<br /><b class="num">II.</b> όνομα στην Αθήνα, [[υπέργηρος]], ξεμωραμένος γέρος, σε Αριστοφ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''Κρόνος''': ὁ, (ἴδε ἐν λέξ. [[κραίνω]]) ὁ αὐτὸς τῷ παρὰ Λατ. Saturnus, υἱὸς τοῦ Οὐρανοῦ καὶ τῆς Γαίας, Ἡσ. Θ. 137· ἀνὴρ τῆς Ρέας, πατὴρ δὲ τοῦ [[Διός]], τοῦ Ποσειδῶνος, τοῦ Ἅιδου, τῆς Ἥρας, τῆς Δήμητρος καὶ τῆς Ἑστίας, [[αὐτόθι]] 453, κἑξ.· ἐβασίλευε δὲ ἐν τῷ οὐρανῷ, ἕως οὗ τὰ τέκνα [[αὐτοῦ]] τὸν ἐξώρισαν εἰς τὸν Τάρταρον, Ἰλ. Θ. 479, Κ. 203, πρβλ. Αἰσχύλ. Πρ. 201, Εὐμ. 641· ἐπὶ Κρόνου ὅτε ἐβασίλευεν ἐν τῷ οὐρανῷ, παρὰ τοῖς θνητοῖς ἦτο ὁ [[χρυσοῦς]] αἰών, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 111· [[ἐντεῦθεν]], οἷς δὴ βασιλεὺς Κρ. ἦν, κατὰ τὴν χρυσῆν βασιλείαν τοῦ Κρόνου, Κρατῖν. ἐν «Πλούτοις» 2· ὁ ἐπὶ Κρόνου [[βίος]], [[βίος]] χρυσῆς ἀναπαύσεως, Λουκ. Δραπ. 1, 7. ― μετὰ [[ταῦτα]] τὸ [[ὄνομα]] ἑρμηνεύεται ὡς = [[χρόνος]], πρβλ. Ἀριστ. π. Κόσμ. 7, 2. 2) ὁ [[πλανήτης]] [[Κρόνος]], ὁ αὐτ. Μετὰ τὰ Φυσ. 11. 8, 11, π. Κόσμ. 2, 9., 6, 18· ἡ ἐπίδρασις [[αὐτοῦ]] ἦτο ὀλεθρία, Casaub. εἰς Περσ. 5. 50. ΙΙ. ὡς ἐκ τῆς σχέσεως [[αὐτοῦ]] πρὸς τὸν παρελθόντα χρόνον ὁ [[Κρόνος]] ἐχρησίμευεν ἐν Ἀθήναις ὡς ἐπώνυμον παλίμπαιδος, «ξεμωραμμένου» γέροντος, Ἀριστοφ. Νεφ. 929, Σφ. 1480, Πλάτ. Εὐθύδ. 287Β· ἴδε Κρονικὸς ΙΙ, [[Κρόνιος]] ΙΙ, [[Κρόνιππος]], [[Κρονοδαίμων]], κτλ.· πρβλ. Ἰαπετός. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: son of Ouranos a. Gaia, husband of Rhea, father of Zeus etc. (Il.); also as surname = [[Gray]], [[old jester]] (Ar.).<br />Derivatives: Patronymics: [[Κρονίδης]] m. = [[Ζεύς]] (Il.), <b class="b3">Κρονίδαρ πολυετής</b> H. (Lac.); [[Κρονίων]] <b class="b2">id.</b> (Il.). Adj.: [[Κρόνιος]] <b class="b2">of K.</b> etc. (Pi., A.), <b class="b3">τὰ Κρόνια</b> <b class="b2">K.-feast</b> (D.), [[Κρονιών]] month-name (Samos), f. [[Κρονιάς]] (Plu.); [[Κρονικός]] <b class="b2">of K., primeval</b> (Att.; Chantraine | |etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: son of Ouranos a. Gaia, husband of Rhea, father of Zeus etc. (Il.); also as surname = [[Gray]], [[old jester]] (Ar.).<br />Derivatives: Patronymics: [[Κρονίδης]] m. = [[Ζεύς]] (Il.), <b class="b3">Κρονίδαρ πολυετής</b> H. (Lac.); [[Κρονίων]] <b class="b2">id.</b> (Il.). Adj.: [[Κρόνιος]] <b class="b2">of K.</b> etc. (Pi., A.), <b class="b3">τὰ Κρόνια</b> <b class="b2">K.-feast</b> (D.), [[Κρονιών]] month-name (Samos), f. [[Κρονιάς]] (Plu.); [[Κρονικός]] <b class="b2">of K., primeval</b> (Att.; Chantraine Ét. sur le vocab. gr. 150). [[Κρονεῖον]] <b class="b2">K.-temple</b> (pap.), [[Κρονίσκοι]] pl. title of a book (Gal.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Appellat. meaning unknown, so without etymology. Several hypotheses. To [[κραίνω]] as "the Accomplisher" resp. "the Ruler" (Usener Götternamen 26f. with S. Tr. 126, Kretschmer Sprache 2, 66 a. 71 [prop. a Phrygian high god]); formally impossible, as [[κραίνω]] < [[κρααίνω]], s. v. To [[κορέννυμι]] as "(dieu de la) production (et de la) croissance" (Carnoy Musée belge 24, 10). To [[κεραΐζω]] etc. as "the Invalid, the Old one" (Güntert Weltkönig 234). - Extensively on [[Κρόνος]] (orig. harvest-god) Nilsson Gr. Rel. 1,510. - Like [[χρόνος]], [[θρόνος]], [[κλόνος]] etc. prob. Pre-Greek. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 44: | Line 44: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''Κρόνος''': {Krónos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': Sohn des Uranos u. der Gaia, Gemahl der Rhea, Vater des Zeus usw. (seit Il.), auch als Spitzname = [[Greis]], [[alter Narr]] (Ar. u. a.).<br />'''Derivative''': Ableitungen. Patronymika: [[Κρονίδης]] m. = [[Ζεύς]] (Il. usw.), | |ftr='''Κρόνος''': {Krónos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': Sohn des Uranos u. der Gaia, Gemahl der Rhea, Vater des Zeus usw. (seit Il.), auch als Spitzname = [[Greis]], [[alter Narr]] (Ar. u. a.).<br />'''Derivative''': Ableitungen. Patronymika: [[Κρονίδης]] m. = [[Ζεύς]] (Il. usw.), Κρονίδαρ· [[πολυετής]] H. (lak.); [[Κρονίων]] ib. (seit Il.). Adj.: [[Κρόνιος]] ‘zu K. gehörig’ usw. (Pi., A. u. a.), τὰ [[Κρόνια]] ‘K.-Fest’ (D. usw.), Κρονιών Monatsname (Samos), f. [[Κρονιάς]] (Plu.); [[Κρονικός]] ‘zu K. gehörig, uralt, altmodisch’ (att. usw.; Chantraine Ét. sur le vocab. gr. 150). [[Κρονεῖον]] ‘K.-Tempel' (Pap.), Κρονίσκοι pl. Buchtitel (Gal.).<br />'''Etymology''': Appellativische Bedeutung unbekannt, mithin ohne Etymologie. Mehrere Hypothesen. Zu [[κραίνω]] als "der Vollender" bzw. "der Herrscher" (Usener Götternamen 26f. mit S. ''Tr''. 126, Kretschmer Sprache 2, 66 u. 71 [eig. phrygischer Höhengott]); schon formal unmöglich, weil [[κραίνω]] < [[κρααίνω]], vgl. s. v. Zu [[κορέννυμι]] u. Verw. als "(dieu de la) production (et de la) croissance" (Carnoy Musée belge 24, 10). Zu [[κεραΐζω]] usw. als "der Gebrechliche, der Alte" (Güntert Weltkönig 234). Zwei "pelasgische" Erklärungen von v. Windekens: zu [[βιβρώσκω]] als "der Verschlucker" (Le Muséon 63, 108ff.); zu [[κορυφή]] usw. als "celui des sommets" (Beitr. z. Namenforsch. 9, 167 f.). — Ausführlich über [[Κρόνος]] (urspr. Erntegott) Nilsson Gr. Rel. 1,510m. reich. Lit.<br />'''Page''' 2,24-25 | ||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=ὁ [[Cronos]] dios que encubre, bajo un nombre oculto, diversas sustancias mágicas ἄρωμα Κρόνου· γάλα χοιριδίου <b class="b3">planta aromática de Cronos es leche de cerda</b> P XII 430 αἷμα Κρόνου· κεδρίας ... <b class="b3">sangre de Cronos es ... de cedro</b> P XII 432 (fr. lac.) | |||
}} | }} | ||
