Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

θύω: Difference between revisions

From LSJ

θύω (view source)

Revision as of 20:05, 1 October 2022

No change in size ,  1 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - ".[[" to ". [[")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
Line 12: Line 12:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1228.png Seite 1228]] vgl. [[θύνω]] u. [[θυνέω]]; θῦε, Od. 15, 222; θυετε, Eur. I. A. 1348; aber θύοντα mit kurzem υ Od. 15, 260, vgl. Hippon. Ath. IX, 370 c, s. zu Ende; θύσω, dor. θυσῶ, Theocr. 2, 33; perf. τέθυκα, mit kurzem υ, Ar. Lys. 1062; aor. pass. ἐτύθην, mit kurzem υ, Aesch. Ch. 240; sync. aor. med. θύμενος Pratin. bei Ath. XIV, 617 d; – 1) [[opfern]]; bei Hom. nur vom Verbrennen der ἀπαρχαί, bei den Att. auch vom Schlachten der Opferthiere, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 82; ἄργματα θῦσε θεοῖς Od. 14, 446; θεοῖσι δὲ θῦσαι ἀνώγει Il. 9, 219, wo darauf folgt ὁ δ' ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάς, Od. 9, 231 πῦρ [[κείαντες]] ἐθύσαμεν, wo sie nur von dem Käse, den sie essen, den Göttern Etwas darbringen können, was Ath. V, 179 c ἀπαρχὰς τῶν βρωμάτων νέμειν τοῖς θεοῖς erkl.; Od. 15, 222 u. 260 ist von einer Libation auf dem Schiffe die Rede; – übh. [[opfern]] Pind. Ol. 11, 59. 13, 66; ἀποτρόποισι δαίμοσι [[θῦσαι]] πέλανον Aesch. Pers. 200; νυκτίσεμνα δεῖπν' ἐπ' ἐσχάρᾳ πυρὸς ἔθυον Eum. 109; Ἀργείοισιν εὔχεσθαι [[χρεών]], θύειν τε λεί. βειν τε Suppl. 459; ἔθυσεν [[αὑτοῦ]] παῖδα Ag. 1391; καὶ τῆς τυθείσης νηλεῶς ὁμοσπόρου Ch. 240, wie τὴν σὴν ὅμαιμον [[θῦσαι]] θεοῖσιν Soph. El. 522; ξένους Eur. I. T. 278; übertr., schlachten, [[morden]], ξίφει θύουσα [[θῆλυς]] ἄρσενας ib. 1332; ἀπαρχάς Ar. Ran. 1239; κριθάς, πυρούς, μελιττούτας Av. 565 ff.; δεκάτην 922; χοῖρον Ach. 758; übh. [[schlachten]], [[δελφάκιον]] Lys. 1062; τῷ ἡλίῳ θύουσι ἵππους Her. 1, 216; ἱερεῖα Thuc. 1, 126 u. Folgde oft; τὰ μέγιστα θύματα Plat. Polit. 290 e; θυσίας Rep. IV, 419 u. öfter; Euthyph. 14 c [[οὐκοῦν]] τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς. – Auch pass.; τεθυμένα [[ἱερά]] Xen. Hell. 3, 4, 4 u. sonst. – Selten c. gen., λιβανωτοῦ D. C. 56, 31. – Man bemerke noch εὐαγγέλια θύειν ἑκατὸν [[βοῦς]] Ar. Equ. 654, hundert Stiere für die glückliche Nachricht opfern; βασιλέως [[γενέθλια]] ἅπασα θύει καὶ ἑορτάζει ἡ [[Ἀσία]], Asien feiert mit Opfern den Geburtstag des Königs, Plat. Alc. I, 121 c; γάμους θύειν Plut. Pomp. 55, [[διαβατήρια]] Lucull. 24, [[διαβατήρια]] θύεσθαι Thuc. 5, 54, σωτήρια, Opfer für die Rettung, Xen. An. 3, 2, 9, εὐχαριστήρια, Dankopfer, Pol. 5, 14, 8. – Med. [[opfern lassen]], ein Opfer veranstalten; Ἀθηναίοις θυσαμένοις πρὸ τοῦ λοιμοῦ Plat. Conv. 201 d Rep. II, 378 a; bes. ein Opferthier schlachten lassen, um aus den Eingeweiden Kunde über den Ausgang einer Sache zu erhalten, ἐγένετο θυομένοισι τὰ σφάγια χρηστά Her. 9, 62, ἐθύετο καὶ καλλιερέετο 7, 167; θυομένῳ ἐπὶ Κρότωνα, in Beziehung auf den Marsch gegen Kroton, 5, 44 (vgl. Xen. An. 7, 8, 21); ἐπὶ τῷ Πέρσῃ 9, 10; ἐπ' ἐξόδῳ ἐθύετο Εενοφῶν, er opferte, um über den Ausfall eines Streifzuges Etwas zu erfahren, Xen. An. 6, 2, 9; ἐπὶ τούτοις ἐθύσαντο 3, 5, 18, wo Krüger viele Beispiele der Art, auch von [[περί]] τινος, beibringt; ὑπὲρ τῆς μονῆς 5, 6, 27; c. inf., ἐμοὶ θυομένῳ ἰέναι ἐπὶ [[βασιλέα]] οὐκ ἐγίγνετο τὰ [[ἱερά]] 2, 2, 3, wenn man nicht besser den inf. zu ἐγίγνετο τὰ [[ἱερά]] bezieht; mit indirekter Frage, ἐθυόμην, εἰ βέλτιον εἴη 5, 9, 31, vgl. 7, 2, 15, ich opferte, um zu erfahren, ob es besser sei. – 2) im praes. u. impf. von jeder heftigen, ungestümen Bewegung, [[daherstürmen]], daherbrausen (vgl. θέω u. [[σεύω]]); vom brausenden Sturme, [[ἄνεμος]] λαίλαπι od. σὺν λαίλαπι θύων, Od. 12, 400. 408; ἀνέμων θύουσιν ἀῆται Hes. O. 619; Th. 875; von daherwogenden Fluthen u. Flüssen, ὁ δ' ἐπέσσυτο οἴδματι θύων Il. 21, 234; 23, 230; [[κῦμα]] δ' [[ὄπισθεν]] μέγα θῦε θαλάσσης Od. 13, 84; [[πόντος]] [[ἀπείριτος]] οἴδματι θύων Hes. Th. 109; [[δάπεδον]] αἵματι θῦεν, der Boden wogte, schäumte od. dampfte von Blut, Od. 11, 420. 22, 309. 24, 184. Auch von Menschen, in leidenschaftlicher Bewegung sein, [[rasen]], toben; ἔγχεϊ θῦεν, er wüthete mit dem Speer in der Schlacht, Il. 11, 180. 16, 699; ἦ γὰρ ὅ γ' ὀλοῇσι φρεσὶ θύει, [[οὐδέ]] τι οἶδε νοῆσαι 1, 342; vom Zorn, κασιγνήταν μένει θύοισαν Pind. P. 3, 33. Von der Schlange, Nic. Th. 128; im sync. aor., θύμενος ἀν' ὄρεα Pratin. Ath. XIV, 617 d. Nach Hesych. auch = ἐνθουσιᾷν. – Der gemeinschaftliche Begriff beider Bdign scheint der des Auffahrens, Aufloderns zu sein. [In θύειν brauchen Eur. El. 1136 Cycl. 334 u. Ar. Ach. 758 das υ kurz, wie einige andere Komiker, Mein. Men. p. 254; Pind. scheint es in der ersten Bedeutung kurz, in der zweiten lang gebraucht zu haben; so ist auch in den abgeleiteten Wörtern, die den Begriff des Opferns ausdrücken, wie [[θυσία]], [[θυηλή]], das υ kurz; wo der Begriff der Bewegung vorherrscht, [[θυμός]], [[θύνω]] ist es lang; in anderen schwankt die Quantität wie die Bdtg.]
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1228.png Seite 1228]] vgl. [[θύνω]] u. [[θυνέω]]; θῦε, Od. 15, 222; θυετε, Eur. I. A. 1348; aber θύοντα mit kurzem υ Od. 15, 260, vgl. Hippon. Ath. IX, 370 c, s. zu Ende; θύσω, dor. θυσῶ, Theocr. 2, 33; perf. τέθυκα, mit kurzem υ, Ar. Lys. 1062; aor. pass. ἐτύθην, mit kurzem υ, Aesch. Ch. 240; sync. aor. med. θύμενος Pratin. bei Ath. XIV, 617 d; – 1) [[opfern]]; bei Hom. nur vom Verbrennen der ἀπαρχαί, bei den Att. auch vom Schlachten der Opferthiere, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 82; ἄργματα θῦσε θεοῖς Od. 14, 446; θεοῖσι δὲ θῦσαι ἀνώγει Il. 9, 219, wo darauf folgt ὁ δ' ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάς, Od. 9, 231 πῦρ [[κείαντες]] ἐθύσαμεν, wo sie nur von dem Käse, den sie essen, den Göttern Etwas darbringen können, was Ath. V, 179 c ἀπαρχὰς τῶν βρωμάτων νέμειν τοῖς θεοῖς erkl.; Od. 15, 222 u. 260 ist von einer Libation auf dem Schiffe die Rede; – übh. [[opfern]] Pind. Ol. 11, 59. 13, 66; ἀποτρόποισι δαίμοσι [[θῦσαι]] πέλανον Aesch. Pers. 200; νυκτίσεμνα δεῖπν' ἐπ' ἐσχάρᾳ πυρὸς ἔθυον Eum. 109; Ἀργείοισιν εὔχεσθαι [[χρεών]], θύειν τε λεί. βειν τε Suppl. 459; ἔθυσεν [[αὑτοῦ]] παῖδα Ag. 1391; καὶ τῆς τυθείσης νηλεῶς ὁμοσπόρου Ch. 240, wie τὴν σὴν ὅμαιμον [[θῦσαι]] θεοῖσιν Soph. El. 522; ξένους Eur. I. T. 278; übertr., schlachten, [[morden]], ξίφει θύουσα [[θῆλυς]] ἄρσενας ib. 1332; ἀπαρχάς Ar. Ran. 1239; κριθάς, πυρούς, μελιττούτας Av. 565 ff.; δεκάτην 922; χοῖρον Ach. 758; übh. [[schlachten]], [[δελφάκιον]] Lys. 1062; τῷ ἡλίῳ θύουσι ἵππους Her. 1, 216; ἱερεῖα Thuc. 1, 126 u. Folgde oft; τὰ μέγιστα θύματα Plat. Polit. 290 e; θυσίας Rep. IV, 419 u. öfter; Euthyph. 14 c [[οὐκοῦν]] τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς. – Auch pass.; τεθυμένα [[ἱερά]] Xen. Hell. 3, 4, 4 u. sonst. – Selten c. gen., λιβανωτοῦ D. C. 56, 31. – Man bemerke noch εὐαγγέλια θύειν ἑκατὸν [[βοῦς]] Ar. Equ. 654, hundert Stiere für die glückliche Nachricht opfern; βασιλέως [[γενέθλια]] ἅπασα θύει καὶ ἑορτάζει ἡ [[Ἀσία]], Asien feiert mit Opfern den Geburtstag des Königs, Plat. Alc. I, 121 c; γάμους θύειν Plut. Pomp. 55, [[διαβατήρια]] Lucull. 24, [[διαβατήρια]] θύεσθαι Thuc. 5, 54, σωτήρια, Opfer für die Rettung, Xen. An. 3, 2, 9, εὐχαριστήρια, Dankopfer, Pol. 5, 14, 8. – Med. [[opfern lassen]], ein Opfer veranstalten; Ἀθηναίοις θυσαμένοις πρὸ τοῦ λοιμοῦ Plat. Conv. 201 d Rep. II, 378 a; bes. ein Opferthier schlachten lassen, um aus den Eingeweiden Kunde über den Ausgang einer Sache zu erhalten, ἐγένετο θυομένοισι τὰ σφάγια χρηστά Her. 9, 62, ἐθύετο καὶ καλλιερέετο 7, 167; θυομένῳ ἐπὶ Κρότωνα, in Beziehung auf den Marsch gegen Kroton, 5, 44 (vgl. Xen. An. 7, 8, 21); ἐπὶ τῷ Πέρσῃ 9, 10; ἐπ' ἐξόδῳ ἐθύετο Εενοφῶν, er opferte, um über den Ausfall eines Streifzuges Etwas zu erfahren, Xen. An. 6, 2, 9; ἐπὶ τούτοις ἐθύσαντο 3, 5, 18, wo Krüger viele Beispiele der Art, auch von [[περί]] τινος, beibringt; ὑπὲρ τῆς μονῆς 5, 6, 27; c. inf., ἐμοὶ θυομένῳ ἰέναι ἐπὶ [[βασιλέα]] οὐκ ἐγίγνετο τὰ [[ἱερά]] 2, 2, 3, wenn man nicht besser den inf. zu ἐγίγνετο τὰ [[ἱερά]] bezieht; mit indirekter Frage, ἐθυόμην, εἰ βέλτιον εἴη 5, 9, 31, vgl. 7, 2, 15, ich opferte, um zu erfahren, ob es besser sei. – 2) im praes. u. impf. von jeder heftigen, ungestümen Bewegung, [[daherstürmen]], daherbrausen (vgl. θέω u. [[σεύω]]); vom brausenden Sturme, [[ἄνεμος]] λαίλαπι od. σὺν λαίλαπι θύων, Od. 12, 400. 408; ἀνέμων θύουσιν ἀῆται Hes. O. 619; Th. 875; von daherwogenden Fluthen u. Flüssen, ὁ δ' ἐπέσσυτο οἴδματι θύων Il. 21, 234; 23, 230; [[κῦμα]] δ' [[ὄπισθεν]] μέγα θῦε θαλάσσης Od. 13, 84; [[πόντος]] [[ἀπείριτος]] οἴδματι θύων Hes. Th. 109; [[δάπεδον]] αἵματι θῦεν, der Boden wogte, schäumte od. dampfte von Blut, Od. 11, 420. 22, 309. 24, 184. Auch von Menschen, in leidenschaftlicher Bewegung sein, [[rasen]], toben; ἔγχεϊ θῦεν, er wüthete mit dem Speer in der Schlacht, Il. 11, 180. 16, 699; ἦ γὰρ ὅ γ' ὀλοῇσι φρεσὶ θύει, [[οὐδέ]] τι οἶδε νοῆσαι 1, 342; vom Zorn, κασιγνήταν μένει θύοισαν Pind. P. 3, 33. Von der Schlange, Nic. Th. 128; im sync. aor., θύμενος ἀν' ὄρεα Pratin. Ath. XIV, 617 d. Nach Hesych. auch = ἐνθουσιᾷν. – Der gemeinschaftliche Begriff beider Bdign scheint der des Auffahrens, Aufloderns zu sein. [In θύειν brauchen Eur. El. 1136 Cycl. 334 u. Ar. Ach. 758 das υ kurz, wie einige andere Komiker, Mein. Men. p. 254; Pind. scheint es in der ersten Bedeutung kurz, in der zweiten lang gebraucht zu haben; so ist auch in den abgeleiteten Wörtern, die den Begriff des Opferns ausdrücken, wie [[θυσία]], [[θυηλή]], das υ kurz; wo der Begriff der Bewegung vorherrscht, [[θυμός]], [[θύνω]] ist es lang; in anderen schwankt die Quantität wie die Bdtg.]
}}
{{bailly
|btext=<span class="bld">1</span><i>f.</i> θύσω, <i>ao.</i> ἔθυσα, <i>pf.</i> τέθυκα <i>Pass. ao.</i> ἐτύθην, <i>pf.</i> τέθυμαι;<br /><b>1</b> offrir un sacrifice aux dieux : θ. κριθάς, πυρούς offrir de l'orge, du froment ; φλόγα θύουσα καὶ καθαρμόν EUR allant offrir un holocauste expiatoire ; <i>ou</i> avec le dat. : θ. [[τούτῳ]] ὅ [[τι]] ἔχοι [[ἕκαστος]] HDT offrir un sacrifice avec ce que chacun pouvait avoir;<br /><b>2</b> offrir une victime en sacrifice : [[τῷ]] ἡλίῳ ἵππους HDT sacrifier des chevaux au soleil ; παῖδα ESCHL sacrifier à qqn un enfant ; <i>abs.</i> égorger une victime pour un sacrifice ; <i>Pass.</i> τὰ θυόμενα XÉN, τὰ τεθυμένα XÉN les parties de la victime offertes en sacrifice (<i>mais</i> τὰ τεθυμένα [[ἱερά]] XÉN le sacrifice offert);<br /><b>3</b> célébrer par un sacrifice : [[γενέθλια]] PLAT, Λυκαῖα XÉN, γάμους PLUT célébrer par un sacrifice un anniversaire, les fêtes d'Apollon, un mariage, <i>etc.</i><br /><b>4</b> consulter les dieux en leur offrant un sacrifice : πότερα ἄμεινον εἴη XÉN pour savoir lequel serait préférable;<br /><i><b>Moy.</b></i> θύομαι (pf. τέθυμαι);<br /><b>1</b> offrir un sacrifice pour soi, sacrifier pour soi;<br /><b>2</b> consulter les dieux en leur offrant un sacrifice : [[ἐπί]] τινι, [[ὑπέρ]] τινος au sujet de qch ; ἐπὶ Πέρσῃ HDT, ἐπὶ Κρότωνα HDT pour l'expédition contre la Perse, contre Crotone ; <i>avec [[εἰ]] et l'opt.</i> : [[εἰ]] βέλτιον [[ἦν]] XÉN pour savoir s'il était préférable;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> déchirer, mettre en pièces <i>en parl. de bêtes sauvages</i>.<br />'''Étymologie:''' R. Θυ, faire fumer, brûler = <i>lat.</i> fu dans fumus, cf. <i>lat.</i> suf-fire.<br /><span class="bld">2</span><i>seul. prés., impf. et ao.</i> ἔθυσα;<br />s'élancer impétueusement, bondir, se précipiter avec fureur : ἔγχεϊ IL s'élancer avec une javeline.<br />'''Étymologie:''' R. Θυ, cf. [[θέω]] et [[θύνω]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''θύω''': ῡ (Α), Ὅμ., κλ.: παρατατ. ἔθυον, Ἐπικ. θῦον Ὀδ. Ο. 222, Ἰων. θύεσκον Ἱππῶν. 28: μέλλ. θύσω ῡ Εὐρ., Πλάτ., κ. ἀλλ., Δωρ. θυσῶ Θεόκρ. 2. 33: ἀόρ. ἔθῡσα Ὀδ., Ἀττ., Ἐπικ. θῦσα Ὀδ. Ξ. 446: πρκμ. τέθῠκα Ἀριστοφ. Λυσ. 1062, Πλάτ., πρβλ. Δράκοντα 46. 26., 87. 25. ― Μέσ., μέλλ. θύσομαι Εὐρ. Ἡρακλ. 310 (ἀλλ’ ὡς Παθ., Ἡρόδ. 7. 197): ἀόρ. ἐθυσάμην Ἡρόδ., Ἀττ. ― Παθ., μέλλ. τῠθήσομαι Διόδ. 16. 91: ἀόρ. ἐτύθην ῠ Ἡρόδ. 1. 216, Αἰσχύλ. Χο. 242: πρκμ. τέθῠμαι Αἰσχύλ. Εὐμ. 341, Ἀριστοφ. Ὄρν. 1034, Ξεν., ἀλλὰ μετὰ σημασ. μέσ., ὁ αὐτ. ἐν Ἑλ. 5. 1, 18· καὶ [[οὕτως]] ὑπερσ. ἐτέθῠτο [[αὐτόθι]] 3. 1, 23. ― (Περὶ τῆς ῥίζης ἴδε θύω Β). ῡ ἀείποτε ἐν μέλλ. καὶ ἀορ., ῠ ἐν τῷ ἐνεργ. καὶ παθητ. πρκμ. καὶ παθητ. ἀορ.· ῡ μακρὸν [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ ἐνεστῶτι καὶ παρατατικῷ, πλὴν τῶν τρισυλλάβων πτώσεων τῆς μετοχ., θῠοντα Ὀδ. Ο. 260· θῠοντες Ὁμ. Ὕμν. εἰς Ἀπόλλ. 491· θῠοντι Θεόκρ. 4. 21. ― Ἀκολούθως ἔχομεν ὀλίγας ἄλλας ἐξαιρέσεις: θῠεσκε Ἱππῶναξ 28· ἔθῠε, θῠων Πίνδ. Ο. 10 (11). 69., 19. 98· θῠειν, ἐν τέλει στίχου, Εὐρ. Ἠλ. 1141, Κύκλ. 334, Ἀριστοφ. Ἀχ. 792 (ἐν τῷ στόματι ξένου)· θῠεις, θῠω Στράβων παρ’ Ἀθην. 382Ε. Ι. [[προσφέρω]] [[μέρος]] τροφῆς ὡς ἀπαρχὴν εἰς τοὺς θεούς, (τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς Πλάτ. Εὐθύφρ. 14C)· θεοῖσι δὲ [[θῦσαι]] ἀνώγει Πάτροκλον..., ὁ δ’ ἐν πυρὶ βάλλε θυηλὰς Ἰλ. Ι. 219 ([[ἔνθα]] ὁ Ἀρίσταρχ. σημειώνει ὅτι ὁ Ὅμ. μετεχειρίζετο τὴν λέξιν μόνον ἐπὶ τῆς σημασ. τοῦ [[προσφέρω]] ἢ [[καίω]], [[οὐδέποτε]] δὲ ὡς = τῷ σφάξαι, πρὸς θυσίαν)· ἦ ῥα καὶ ἄργματα θῦσε θεοῖς, ἐπὶ σπουδῆς, Ὀδ. Ξ. 446, πρβλ. Ο. 260· [[οὕτως]], [[ἔνθα]] δὲ πῦρ κήοντες ἐθύσαμεν (ἐνν. τῶν τυρῶν), ἐτελέσαμεν προσφορὰν τυροῦ, Ι. 213, πρβλ. [[μάλιστα]] Ἀθήν. 179Β κἑξ.: - οὕτω, θ. ἀκρόθινα Πίνδ. Ο. 10 (11). 70· πέλανον, δεῖπνα Αἰσχύλ: Πέρσ. 204, Εὐμ. 109· κριθάς, πυρούς, μελιτούττας Ἀριστοφ. Ὄρν. 565 κἑξ.· παρ’ Ἡροδ. μετὰ δοτ. πράγμ., θ. τούτω ὅ τι ἔχοι [[ἕκαστος]] 1. 50· οὕτω, θ. ἵπποισι (διάφ. γραφ. ἀντὶ ἵππους) 1. 216. 2) [[προσφέρω]] θυσίαν, δηλ. σφάζων θῦμά τι, τῷ Ἡλίῳ θ. ἵππους (διάφ. γραφ. ἵπποισι) Ἡρόδ. 1. 216· ταῦρον Πίνδ. Ο. 13. 96· [[αὐτοῦ]] παῖδα Αἰσχύλ. Ἀγ. 1417, πρβλ. Σοφ. Ἠλ. 532, κτλ.· ἱρὰ Ἡρόδ. 1. 59· ἱερεῖα Θουκ. 1. 126, κτλ.· θ. θύματα, θυσίας, [[διαβατήρια]], ἐπινίκια, [[ζωάγρια]], ἴδε ἐν λ.: - καὶ [[ἁπλῶς]], [[σφάζω]], [[ἀποκτείνω]], Ἡρόδ. 1. 126, Ἀριστοφ. Λυσ. 1061. - Παθ., τὰ τεθυμένα, ἡ σὰρξ τοῦ θύματος, Ξεν. Ἑλλ. 4. 3, 14. κτλ.· τὰ τεθ. ἱερὰ [[αὐτόθι]] 3. 5, 5· τὰ θυόμενα ὁ αὐτ. ἐν Λακ. 15, 3. 3) ἀπόλ., [[θυσιάζω]], [[προσφέρω]] θυσίας, Ἡρόδ. 1. 31, κ. ἀλλ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 594, Ἀποσπ. 156, Σοφ. Ο. Κ. 1159· τοῖσι θεοῖσι θ. Φερεκρ. ἐν «Αὐτομάτῳ» 1, πρβλ. Ἡρόδ. 4. 60., 8. 138 θεῶν [[ἕνεκα]] Μένανδ. ἐν «Δυσκόλῳ» 3. 4) [[ἑορτάζω]] διὰ προσφορῶν ἢ θυσιῶν, μετ’ αἰτ., [[σῶστρα]] θ. Ἡρόδ. 1. 118· [[γενέθλια]] Πλάτ. Ἀλκ. 1. 121C· [[Λύκαια]], Ἡράκλεια Ξεν. Ἀν. 1. 2, 10, Δημ. 368. 11· [[ἐλευθέρια]] Ἡνίοχ. ἐν Ἀδήλ. 1. 10· γάμους Πλούτ. Πομπ. 55. 5) μετὰ διπλ. αἰτ., εὐαγγέλια θ. ἑκατὸν [[βοῦς]], [[θυσιάζω]] 100 [[βοῦς]] ἐπὶ τῇ καλῇ ἀγγελίᾳ, Ἀριστοφ. Ἱππ. 656. 6) Ἑστίᾳ θύειν, παροιμ. ἐπὶ φιλαργύρων, [[διότι]] οὐδεὶς ἠδύνατο νὰ συμμετάσχῃ τῶν θυμάτων τῶν εἰς τὴν Ἑστίαν προσφερομένων, Θεόπομπ. Κωμ. ἐν Καπ. 4. ΙΙ. Μέσ., [[κάμνω]] [[ὥστε]] νὰ θυσιασθῇ ἢ διατάττω νὰ θυσιασθῇ θῦμά τι ἵνα [[λάβω]] μαντείαν, [[ἑπομένως]], = [[λαμβάνω]] μαντείαν, [[μαντεύομαι]], Ἡρόδ. 7. 167, 189, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 137, Εὐρ. Ἡρακλ. 340· ἐπὶ Πέρσῃ, ἐπὶ Κρότωνα, δηλ. περὶ ἐκστρατείας [[ἐναντίον]]..., Ἡρόδ. 5. 44., 9. 10, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 7. 8, 21: - σπαν. μετ’ ἀπαρ., θύομαι ἰέναι, συμβουλεύομαι τὰ ἱερὰ ἂν πρέπει νὰ ἀπέλθω ἢ [[οὐχί]], Ξεν. Ἀν. 2. 2, 3· οὕτω, θύεσθαι ἐπ’ ἐξόδῳ [[αὐτόθι]] 6. 4, 9· [[ὑπὲρ]] τῆς μονῆς [[αὐτόθι]] 5. 6, 27· ἐθυόμην εἰ βέλτιον ἦν, προσέφερον θυσίας [[ὅπως]] μάθω ἂν..., [[αὐτόθι]] 5. 9, 31 ([[οὕτως]] ἐν τῷ ἐνεργ., ἔθυε τῷ Διΐ.., πότερα ἄμεινον εἴη..., [[αὐτόθι]] 7. 6, 44)· [[διαβατήρια]] θύεσθαι, ὡς ἐν τῷ ἐνεργ., Θουκ. 5. 54: - μεταφ., κατασπαράττω, ἐπὶ ἀγρίων ζῴων, Αἰσχύλ. Ἀγ. 137.
|lstext='''θύω''': ῡ (Α), Ὅμ., κλ.: παρατατ. ἔθυον, Ἐπικ. θῦον Ὀδ. Ο. 222, Ἰων. θύεσκον Ἱππῶν. 28: μέλλ. θύσω ῡ Εὐρ., Πλάτ., κ. ἀλλ., Δωρ. θυσῶ Θεόκρ. 2. 33: ἀόρ. ἔθῡσα Ὀδ., Ἀττ., Ἐπικ. θῦσα Ὀδ. Ξ. 446: πρκμ. τέθῠκα Ἀριστοφ. Λυσ. 1062, Πλάτ., πρβλ. Δράκοντα 46. 26., 87. 25. ― Μέσ., μέλλ. θύσομαι Εὐρ. Ἡρακλ. 310 (ἀλλ’ ὡς Παθ., Ἡρόδ. 7. 197): ἀόρ. ἐθυσάμην Ἡρόδ., Ἀττ. ― Παθ., μέλλ. τῠθήσομαι Διόδ. 16. 91: ἀόρ. ἐτύθην ῠ Ἡρόδ. 1. 216, Αἰσχύλ. Χο. 242: πρκμ. τέθῠμαι Αἰσχύλ. Εὐμ. 341, Ἀριστοφ. Ὄρν. 1034, Ξεν., ἀλλὰ μετὰ σημασ. μέσ., ὁ αὐτ. ἐν Ἑλ. 5. 1, 18· καὶ [[οὕτως]] ὑπερσ. ἐτέθῠτο [[αὐτόθι]] 3. 1, 23. ― (Περὶ τῆς ῥίζης ἴδε θύω Β). ῡ ἀείποτε ἐν μέλλ. καὶ ἀορ., ῠ ἐν τῷ ἐνεργ. καὶ παθητ. πρκμ. καὶ παθητ. ἀορ.· ῡ μακρὸν [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ ἐνεστῶτι καὶ παρατατικῷ, πλὴν τῶν τρισυλλάβων πτώσεων τῆς μετοχ., θῠοντα Ὀδ. Ο. 260· θῠοντες Ὁμ. Ὕμν. εἰς Ἀπόλλ. 491· θῠοντι Θεόκρ. 4. 21. ― Ἀκολούθως ἔχομεν ὀλίγας ἄλλας ἐξαιρέσεις: θῠεσκε Ἱππῶναξ 28· ἔθῠε, θῠων Πίνδ. Ο. 10 (11). 69., 19. 98· θῠειν, ἐν τέλει στίχου, Εὐρ. Ἠλ. 1141, Κύκλ. 334, Ἀριστοφ. Ἀχ. 792 (ἐν τῷ στόματι ξένου)· θῠεις, θῠω Στράβων παρ’ Ἀθην. 382Ε. Ι. [[προσφέρω]] [[μέρος]] τροφῆς ὡς ἀπαρχὴν εἰς τοὺς θεούς, (τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς Πλάτ. Εὐθύφρ. 14C)· θεοῖσι δὲ [[θῦσαι]] ἀνώγει Πάτροκλον..., ὁ δ’ ἐν πυρὶ βάλλε θυηλὰς Ἰλ. Ι. 219 ([[ἔνθα]] ὁ Ἀρίσταρχ. σημειώνει ὅτι ὁ Ὅμ. μετεχειρίζετο τὴν λέξιν μόνον ἐπὶ τῆς σημασ. τοῦ [[προσφέρω]] ἢ [[καίω]], [[οὐδέποτε]] δὲ ὡς = τῷ σφάξαι, πρὸς θυσίαν)· ἦ ῥα καὶ ἄργματα θῦσε θεοῖς, ἐπὶ σπουδῆς, Ὀδ. Ξ. 446, πρβλ. Ο. 260· [[οὕτως]], [[ἔνθα]] δὲ πῦρ κήοντες ἐθύσαμεν (ἐνν. τῶν τυρῶν), ἐτελέσαμεν προσφορὰν τυροῦ, Ι. 213, πρβλ. [[μάλιστα]] Ἀθήν. 179Β κἑξ.: - οὕτω, θ. ἀκρόθινα Πίνδ. Ο. 10 (11). 70· πέλανον, δεῖπνα Αἰσχύλ: Πέρσ. 204, Εὐμ. 109· κριθάς, πυρούς, μελιτούττας Ἀριστοφ. Ὄρν. 565 κἑξ.· παρ’ Ἡροδ. μετὰ δοτ. πράγμ., θ. τούτω ὅ τι ἔχοι [[ἕκαστος]] 1. 50· οὕτω, θ. ἵπποισι (διάφ. γραφ. ἀντὶ ἵππους) 1. 216. 2) [[προσφέρω]] θυσίαν, δηλ. σφάζων θῦμά τι, τῷ Ἡλίῳ θ. ἵππους (διάφ. γραφ. ἵπποισι) Ἡρόδ. 1. 216· ταῦρον Πίνδ. Ο. 13. 96· [[αὐτοῦ]] παῖδα Αἰσχύλ. Ἀγ. 1417, πρβλ. Σοφ. Ἠλ. 532, κτλ.· ἱρὰ Ἡρόδ. 1. 59· ἱερεῖα Θουκ. 1. 126, κτλ.· θ. θύματα, θυσίας, [[διαβατήρια]], ἐπινίκια, [[ζωάγρια]], ἴδε ἐν λ.: - καὶ [[ἁπλῶς]], [[σφάζω]], [[ἀποκτείνω]], Ἡρόδ. 1. 126, Ἀριστοφ. Λυσ. 1061. - Παθ., τὰ τεθυμένα, ἡ σὰρξ τοῦ θύματος, Ξεν. Ἑλλ. 4. 3, 14. κτλ.· τὰ τεθ. ἱερὰ [[αὐτόθι]] 3. 5, 5· τὰ θυόμενα ὁ αὐτ. ἐν Λακ. 15, 3. 3) ἀπόλ., [[θυσιάζω]], [[προσφέρω]] θυσίας, Ἡρόδ. 1. 31, κ. ἀλλ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 594, Ἀποσπ. 156, Σοφ. Ο. Κ. 1159· τοῖσι θεοῖσι θ. Φερεκρ. ἐν «Αὐτομάτῳ» 1, πρβλ. Ἡρόδ. 4. 60., 8. 138 θεῶν [[ἕνεκα]] Μένανδ. ἐν «Δυσκόλῳ» 3. 4) [[ἑορτάζω]] διὰ προσφορῶν ἢ θυσιῶν, μετ’ αἰτ., [[σῶστρα]] θ. Ἡρόδ. 1. 118· [[γενέθλια]] Πλάτ. Ἀλκ. 1. 121C· [[Λύκαια]], Ἡράκλεια Ξεν. Ἀν. 1. 2, 10, Δημ. 368. 11· [[ἐλευθέρια]] Ἡνίοχ. ἐν Ἀδήλ. 1. 10· γάμους Πλούτ. Πομπ. 55. 5) μετὰ διπλ. αἰτ., εὐαγγέλια θ. ἑκατὸν [[βοῦς]], [[θυσιάζω]] 100 [[βοῦς]] ἐπὶ τῇ καλῇ ἀγγελίᾳ, Ἀριστοφ. Ἱππ. 656. 6) Ἑστίᾳ θύειν, παροιμ. ἐπὶ φιλαργύρων, [[διότι]] οὐδεὶς ἠδύνατο νὰ συμμετάσχῃ τῶν θυμάτων τῶν εἰς τὴν Ἑστίαν προσφερομένων, Θεόπομπ. Κωμ. ἐν Καπ. 4. ΙΙ. Μέσ., [[κάμνω]] [[ὥστε]] νὰ θυσιασθῇ ἢ διατάττω νὰ θυσιασθῇ θῦμά τι ἵνα [[λάβω]] μαντείαν, [[ἑπομένως]], = [[λαμβάνω]] μαντείαν, [[μαντεύομαι]], Ἡρόδ. 7. 167, 189, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 137, Εὐρ. Ἡρακλ. 340· ἐπὶ Πέρσῃ, ἐπὶ Κρότωνα, δηλ. περὶ ἐκστρατείας [[ἐναντίον]]..., Ἡρόδ. 5. 44., 9. 10, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 7. 8, 21: - σπαν. μετ’ ἀπαρ., θύομαι ἰέναι, συμβουλεύομαι τὰ ἱερὰ ἂν πρέπει νὰ ἀπέλθω ἢ [[οὐχί]], Ξεν. Ἀν. 2. 2, 3· οὕτω, θύεσθαι ἐπ’ ἐξόδῳ [[αὐτόθι]] 6. 4, 9· [[ὑπὲρ]] τῆς μονῆς [[αὐτόθι]] 5. 6, 27· ἐθυόμην εἰ βέλτιον ἦν, προσέφερον θυσίας [[ὅπως]] μάθω ἂν..., [[αὐτόθι]] 5. 9, 31 ([[οὕτως]] ἐν τῷ ἐνεργ., ἔθυε τῷ Διΐ.., πότερα ἄμεινον εἴη..., [[αὐτόθι]] 7. 6, 44)· [[διαβατήρια]] θύεσθαι, ὡς ἐν τῷ ἐνεργ., Θουκ. 5. 54: - μεταφ., κατασπαράττω, ἐπὶ ἀγρίων ζῴων, Αἰσχύλ. Ἀγ. 137.
}}
{{bailly
|btext=<span class="bld">1</span><i>f.</i> θύσω, <i>ao.</i> ἔθυσα, <i>pf.</i> τέθυκα <i>Pass. ao.</i> ἐτύθην, <i>pf.</i> τέθυμαι;<br /><b>1</b> offrir un sacrifice aux dieux : θ. κριθάς, πυρούς offrir de l'orge, du froment ; φλόγα θύουσα καὶ καθαρμόν EUR allant offrir un holocauste expiatoire ; <i>ou</i> avec le dat. : θ. [[τούτῳ]] ὅ [[τι]] ἔχοι [[ἕκαστος]] HDT offrir un sacrifice avec ce que chacun pouvait avoir;<br /><b>2</b> offrir une victime en sacrifice : [[τῷ]] ἡλίῳ ἵππους HDT sacrifier des chevaux au soleil ; παῖδα ESCHL sacrifier à qqn un enfant ; <i>abs.</i> égorger une victime pour un sacrifice ; <i>Pass.</i> τὰ θυόμενα XÉN, τὰ τεθυμένα XÉN les parties de la victime offertes en sacrifice (<i>mais</i> τὰ τεθυμένα [[ἱερά]] XÉN le sacrifice offert);<br /><b>3</b> célébrer par un sacrifice : [[γενέθλια]] PLAT, Λυκαῖα XÉN, γάμους PLUT célébrer par un sacrifice un anniversaire, les fêtes d'Apollon, un mariage, <i>etc.</i><br /><b>4</b> consulter les dieux en leur offrant un sacrifice : πότερα ἄμεινον εἴη XÉN pour savoir lequel serait préférable;<br /><i><b>Moy.</b></i> θύομαι (pf. τέθυμαι);<br /><b>1</b> offrir un sacrifice pour soi, sacrifier pour soi;<br /><b>2</b> consulter les dieux en leur offrant un sacrifice : [[ἐπί]] τινι, [[ὑπέρ]] τινος au sujet de qch ; ἐπὶ Πέρσῃ HDT, ἐπὶ Κρότωνα HDT pour l'expédition contre la Perse, contre Crotone ; <i>avec [[εἰ]] et l'opt.</i> : [[εἰ]] βέλτιον [[ἦν]] XÉN pour savoir s'il était préférable;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> déchirer, mettre en pièces <i>en parl. de bêtes sauvages</i>.<br />'''Étymologie:''' R. Θυ, faire fumer, brûler = <i>lat.</i> fu dans fumus, cf. <i>lat.</i> suf-fire.<br /><span class="bld">2</span><i>seul. prés., impf. et ao.</i> ἔθυσα;<br />s'élancer impétueusement, bondir, se précipiter avec fureur : ἔγχεϊ IL s'élancer avec une javeline.<br />'''Étymologie:''' R. Θυ, cf. [[θέω]] et [[θύνω]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2630120"