ἀμφιβάλλω: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0136.png Seite 136]] (s. [[βάλλω]]), umwerfen, Hom. öfter, fut. med. Ionisch ἀμφιβαλεῦμαι Od. 22, 103; meist Tmesis; nicht selten vom Bekleiden, τινά τι Iliad. 24, 588 Od. 3, 467. 10, 365. 13, 434, τινί τι Iliad. 18, 204 Od. 14, 342; med. sich ein Kleid oder dgl. umthun, Od. 6, 178 δὸς δὲ [[ῥάκος]] ἀμφιβαλέσθαι, Iliad. 2, 45 ἀμφὶ δ' ἄρ' ὤμοισιν βάλετο [[ξίφος]], 5, 738 ἀμφὶ δ' ἄρ' ὤμοισιν βάλετ' αἰγίδα, Od. 17, 197 ἀμφ' ὤμοισιν ἀεικέα βάλλετο πήρην; das act. Homerisch anstatt des med. Od. 4, 245 [[σπεῖρα]] κάκ' ἀμφ' ὤμοισι βαλών, Iliad. 17, 742 κρατερὸν [[μένος]] ἀμφιβαλόντες, sich Kraft umthun, wie μεγάλην [[ἐπιειμένος]] ἀλκήν; – Od. 21, 223 ἀμφ' Ὀδυσῆι δαΐφρονι χεῖρε βαλόντε, umarmen; 24, 347 ἀμφὶ δὲ παιδὶ φίλῳ [[βάλε]] πήχεε; 23, 207 ἀμφὶ δὲ χεῖρας δειρῇ βάλλ' Ὀδυσῆι, Homerisch βάλλε statt des aor. u. δειρῇ Ὀδυσῆι statt τῇ τοῦ Ὀδυσσέως δειρᾷ; Iliad. 23, 47 ἀμφιβαλόντε ἀλλήλους, einander umarmen, vgl. Scholl. Nicanor.; Od. 7, 142 ἀμφὶ δ' ἄρ' Ἀρήτης [[βάλε]] γούνασι χεῖρας [[Ὀδυσσεύς]]; Od. 17, 344 ἄρτον τ' [[οὖλον]] ἑλὼν καὶ [[κρέας]], ὥς οἱ χεῖρες ἐχάνδανον ἀμφιβαλόντι, so viel er in den Händen fassen konnte; 21, 433 ἀμφὶ δὲ χεῖρα φίλην βάλεν ἔγχεϊ; 4, 454 ἀμφὶ δὲ χεῖρας βάλλομεν, wir packten ihn; – Iliad. 13, 36 ἀμφὶ δὲ ποσσὶ πέδας ἔβαλε, legte Fesseln um die Füße; 5, 722 Ἥβη δ' ἀμφ' ὀχέεσσι θοῶς [[βάλε]] καμπύλα κύκλα, –, σιδηρέῳ ἄξονι [[ἀμφίς]], steckte die Räder an die Wagenachse; – Od. 23, 192 τῷ (τῷ θάμνῳ) δ' ἐγὼ ἀμφιβαλὼν θάλαμον δέμον, baute das Gemach um den Stamm; – Iliad. 10, 535 ἵππων μ' ὠκυπόδων ἀμφὶ [[κτύπος]] [[οὔατα]] βάλλει, umtönt mein Ohr. – Pind. [[γέρας]] ἀμφέβαλε κόμαις P. 5, 31; Aesch. [[ζυγόν]] τινι Pers. 50; Eur. στολὴν κάρᾳ Herc. Fur. 465; φάρεά σε El. 1231; δουλοσύναν κάρᾳ Andr. 110; ἀνδράσι κρατὴρ [[ὕπνον]] ἀμφιβ. Bacch. 384; Soph. [[τρίχα]] λευκήν, sich in weißes Haar kleiden, Ant. 1080; Pind. Ol. 1, 8 [[ὅθεν]] [[ὕμνος]] ἀμφιβάλλεται σοφῶν μητίεσσι, das Lied schwingt sich um den Geist, umtönt ihn; ἀμφιβάλλειν τινὰ χερσίν, ὠλἔναις, Eur. Bacch. 1361 Pheen. 313; μαστὸν ὠλέναισι Phoen. 313; fangen, [[φῦλον]] ὀρνίθων Soph. Ant. 343; ἄγραν πλοκάμοις Eur. Bacch. 103; – intrans., hineingehen, εἰς αὐλάν Eur. Cycl. 60; vgl. εἰς τέκνα καὶ δόμον ἀμφιβαλέσθαι Andr. 1192. – In sp. Prosa: von allen Seiten betrachten, bezweifeln, [[περί]] τινος Polyb. 40, 10; Ael. H. A. 9, 33; Alciphr. 1, 37.

}}

{{ls

|lstext='''ἀμφιβάλλω''': μέλλ. -βαλῶ, κτλ. (ἴδε βάλλω): ― Μέσ., Ἐπ. μέλλ. ἀμφιβαλεῦμαι Ὀδ. Χ. 103. ― Περιβάλλω, [[περιτίθημι]], ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἐν τμήσει. Ι. ἐπὶ ἐνδυμάτων, κτλ., [[περιβάλλω]], [[ἐνδύω]], ὡς τὸ Λατ. circumdare, ὁμοίως τῷ [[ἀμφιέννυμι]], μετὰ διπλ. αἰτ. προσ. καὶ πράγμ., ἀμφὶ δέ με χλαῖναν… βάλεν ἠδὲ χιτῶνα Ὀδ. Κ. 365, πρβλ. 451· ἀμφὶ δέ μιν [[ῥάκος]]… βάλεν Ν. 434· [[ὡσαύτως]] μ. δοτ. προσ., ἀμφὶ δέ μοι [[ῥάκος]]… βάλον Ξ. 342· ἀμφὶ δ’ [[Ἀθήνη]] ὤμοις… βάλ’ αἰγίδα Ἰλ. Σ. 204· στολήν... ἀμφέβαλλε σῷ κάρᾳ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 465· [[γέρας]] κόμαις Πινδ. Π. 5. 42: ― Μέσ. = περιτίθεμαι, περιβάλλομαι, Λατ. accingi, δὸς δὲ [[ῥάκος]] ἀμφιβαλέσθαι Ὀδ. Ζ. 178, πρβλ. Χ. 103, κτλ., στεφάνοις... ἀμφ. πλοκάμοις Εὐρ. Βάκχ. 104: ― Ἐντεῦθεν, β) ἐν χρήσει κατὰ ποκίλους μεταφ. καὶ ἡμιμεταφορ, τρόπους· τῷ δ’ ἐγὼ ἀμφιβαλὼν [[θάλαμον]] δέμον, ἔσω περιλαβών, περικλείσας, ᾠκοδόμουν [[θάλαμον]], Ὀδ. Ψ. 192· ζυγὸν Ἑλλάδι ἀμφ. Αἰσχύλ. Πέρσ. 50, πρβλ. 72· [[ὁπόταν]] ἀνδράσι κρατὴρ [[ὕπνον]] ἀμφιβάλλῃ Εὐρ. Βάκχ. 384· ἐξ ὅτου λευκὴν ἐγὼ τήνδ’ ἐκ μελαίνης ἀμφιβάλλομαι [[τρίχα]], ἀφ’ ὅτου ἐκ μελαίνης ἔχω τὴν λευκὴν ταύτην [[τρίχα]], ἥτις περιβάλλει τὴν κεφαλήν μου, Σοφ. Ἀντ. 1093· ἀμφ. [[νέφος]] θανάτου Σιμων. 154. γ) ἀντὶ τοῦ μέσου [[ἐνίοτε]] ἐν χρήσει τὸ ἐνεργ., κρατερὸν [[μέλος]] ἀμφιβαλόντες [ἑαυτοῖς], ὡς τὸ ἐπιειμένοι ἀλκὴν Ἰλ. Ρ. 742· δουλοσύναν ἀμφιβαλοῦσα κάρᾳ [ἑαυτῆς] Εὐρ. Ἀνδρ. 110· καὶ τἀνάπαλιν τὸ μέσ. ἀντὶ τοῦ ἐνεργ., ἀμφιβαλέσθαι Ἀΐδαν ἐπὶ σοὶ ὁ αὐτ. Ἀνδρ. 1191: ― Παθ., [[ὅθεν]] ὁ [[πολύφατος]] [[ὕμνος]] ἀμφιβάλλεται σοφῶν μητίεσσι, [[ὕμνος]] περιρρίπτεται (ὥς τι [[δίκτυον]]), ἢ ἐφαπλοῦται [[ἐπάνω]] εἰς τὰς διανοίας τῶν σοφῶν (τῶν ποιητῶν δηλ.), [[ὥστε]] κελαδεῖν αὐτοὺς Κρόνου παῖδα Πινδ. Ο. 1. 14. 2) [[ῥίπτω]] ἢ [[ἐκτείνω]] καὶ θέτω τὰς χεῖράς μου [[περί]] τινα [[ὅπως]] ἐναγκαλισθῶ αὐτόν, μ. δοτ. προσ., ἀμφ’ Ὀδησῆι… χεῖρε βαλόντε Ὀδ. Φ. 223· ἀμφὶ δὲ χεῖρας δειρῇ βάλλ’ Ὀδυσῆι Ψ. 208· ἀμφὶ δὲ παιδί... [[βάλε]] πήχεε Ω. 347· [[ἀλλά]], ἀμφὶ δὲ χεῖρας βάλλομεν, συλλαμβάνομεν, λαμβάνομεν αἰχμάλωτον, Δ. 454· [[ὡσαύτως]], ἀμφὶ δὲ χεῖρα… βάλεν ἔγχεϊ, ἥρπασε τὸ [[δόρυ]], Φ. 433· ἀμφὶ δέ... [[βάλε]] γούνασι χεῖρας, ὡς [[ἱκέτης]], Η. 142: 3) τἀνάπαλιν, μετ’ αἰτ. προσώπ., [[περιβάλλω]], περιπτύσσομαι, ἀμφ. τινὰ χερσί, ὠλέναις Εὐρ. Βάκχ. 1363, Φοίν. 306· [[ὡσαύτως]] [[ἁπλῶς]], ἀμφ. τινά, περιπτύσσομαι, ἐναγκαλίζομαί τινα, ὁ αὐτ. Ἱκ. 70· κουφονόων τε [[φῦλον]] ὀρνίθων ἀμφιβαλὼν ἄγει, περικλείσας διὰ δικτύων, Σοφ. Ἀντ. 344· κτυπῶ, πλήττω ἁπανταχόθεν, τινὰ βέλεσι Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 422. β) μεταφ. ἀμφὶ [[κτύπος]] οὔατα βάλλει Ἰλ. Κ. 535. ΙΙ. [[βιάζω]] ἢ κινῶ [[πέριξ]], [[περιστρέφω]], τὸ ἄρθρον Ἱππ. περὶ Ἄρθρ. 780Η. ΙΙΙ. [[ἀμφιβάλλω]], ἔχω ἀμφιβολίαν, δισταγμὸν [[περί]] τινος, Πολύβ. 40. 10, 2: [[ὡσαύτως]] ἀκολουθοῦντος ἀπαρ., ὡς..., ἢ εἰ... Αἰλ. περὶ Ζ. 9. 33, Κλήμ. Ἀλ. IV. ἀμετ., ἀμφ. εἰς τόπον, μεταβαίνειν εἰς ἕτερον τόπον, Εὐρ. Κύκλ. 60. 2) δὲν ἔχω βεβαιότητα, ἔχω ἀμφιβολίαν ἢ δισταγμὸν [[περί]] τινος, Ἀριστ. Ἠθ. Ε. 7. 10, 17, Ἀλκίφρ. 1. 37.

}}

{{Autenrieth