Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

ἀραρίσκω: Difference between revisions

From LSJ

ἀραρίσκω (view source)

Revision as of 13:40, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
Line 12: Line 12:
{{DGE
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [fut. med. ἄρσομαι Lyc.995; aor. sigm. imperat. act. ἄρσον <i>Od</i>.2.289, cf. A.R.2.1062, part. plu. ἄρσαντες <i>Il</i>.1.136, red. ind. 3<sup>a</sup> plu. ἄραρον <i>Il</i>.16.214, subj. 3<sup>a</sup> sg. ἀράρῃ <i>Il</i>.16.212, inf. ἀραρεῖν Simon.90.4, ἀράραι Hsch., med. opt. 3<sup>a</sup> plu. ἀραροίατο A.R.1.369, part. dual ἀραρόντε <i>Od</i>.16.169, rad. atem. part. ἄρμενος, -η, -ον <i>passim</i>, -ος, -ον Hes.<i>Op</i>.786, sigm. part. ἀρσάμενος Hes.<i>Sc</i>.320, pas. ind. 3<sup>a</sup> plu. [[ἄρθην]] <i>Il</i>.16.211; perf. act. ind. 3<sup>a</sup> plu. ἄρηρεν <i>Od</i>.5.248 (var.), <i>AP</i> 6.163 (Meleagr.), ἄραρε Pi.<i>N</i>.3.64, A.<i>Pr</i>.60, E.<i>Or</i>.1330, subj. ἀρήρῃ <i>Od</i>.5.361, part. masc. ἀρηρώς <i>Il</i>.4.134, ἀραρώς Pi.<i>I</i>.2.19, E.<i>El</i>.948, fem. ἀραρυῖα <i>Il</i>.21.535, ἀρηρυῖα Hes.<i>Th</i>.608, neutr. ἀρηρός <i>Il</i>.11.31, ἀραρός Opp.<i>H</i>.3.367; plusperf. act. 3<sup>a</sup> sg. ἀρήρει <i>Il</i>.10.265, ἠρήρει <i>Il</i>.12.56, part. pas. ἀρηρέμενος A.R.3.833, ἀρηράμενος Q.S.2.265, Opp.<i>C</i>.2.384]<br /><b class="num">A</b> intr.<br /><b class="num">I</b> de cosas construidas c. varias piezas semejantes o de las propias piezas, frec. c. dat. instrum.<br /><b class="num">1</b> de maderas y materiales de construcción [[ensamblarse]], [[armarse]], [[ajustarse]] ὄφρ' ἂν ... δούρατ' ἐν ἁρμονίῃσιν ἀρήρῃ mientras que los maderos permanezcan ensamblados en sus juntas</i>, <i>Od</i>.5.361, esp. en part. perf. σανίδας πυκινῶς ἀραρυίας <i>Il</i>.21.535, cf. <i>Od</i>.2.344, σανίδες ... εὖ ἀραρυῖαι tablas bien ensambladas</i>, <i>Od</i>.22.128, 23.42, θύρας πυκινῶς ἀραρυίας <i>Il</i>.9.475, <i>Od</i>.21.236, 23.194, cf. <i>Od</i>.22.155, πύλας εὖ ἀραρυίας <i>Il</i>.7.339, ὑλοτόμον τε ταμεῖν, ... νήια ... ξύλα πολλά, τά τ' ἄρμενα νηυσὶ πέλονται y que el leñador corte madera para barcos en abundancia y que es adecuada para barcos</i> Hes.<i>Op</i>.808<br /><b class="num">•</b>de cosas semejantes naturalmente unidas (ὅστεα) ... κόλλῃσιν ἀρηρότα Emp.B 96.4, ὀφθαλμοὺς βλεφάροισι λίην ἀραρῶσι καλύψας Heliod.<i>SHell</i>.472.8.<br /><b class="num">2</b> de armas defensivas [[ensamblarse]], [[armarse]], [[articularse]] μέσσῃ δ' ἐνὶ πῖλος ἀρήρει en medio hacía de armazón un gorro de fieltro</i> (del casco de colmillos de jabalí) <i>Il</i>.10.265, ([[ἀσπίς]]) τὴν ... [[δύω]] κανόνεσσ' ἀραρυῖαν escudo que se arma sobre dos travesaños</i> (del escudo en forma de ocho) <i>Il</i>.13.407, ζωστὴρ ἀρηρώς coselete compuesto de placas articuladas</i>, <i>Il</i>.4.134, cf. 213, θώρηξ, ... τὸν ῥ' ... γυάλοισιν ἀρηρότα <i>Il</i>.15.530.<br /><b class="num">II</b> de cosas a las que se ajusta otra u otras, esp. en perf., frec. c. dat.<br /><b class="num">1</b> [[estar armado, provisto, pertrechado]] c. dat. instrum., de construcciones ἀγορὴ ... ῥυτοῖσιν λάεσσι ... ἀραρυῖα plaza empedrada de adoquines</i>, <i>Od</i>.6.267, (τάφρος) σκολόπεσσιν ... ἠρήρει (el talud) estaba pertrechado con estacas</i>, <i>Il</i>.12.56, τείχεα ... σκολόπεσσιν ἀρηρότα murallas fortificadas con empalizadas</i>, <i>Od</i>.7.45, πόλις πύργοις ἀραρυῖα ciudad fortificada con torreones</i>, <i>Il</i>.15.737, ὑπερθυρίοις ἀραρυῖαι ἑπτὰ πύλαι las siete puertas fortificadas con dinteles</i> Hes.<i>Sc</i>.271, cf. <i>Il</i>.18.275<br /><b class="num">•</b>de vehículos [[armar]], [[montar]] [[ἀπήνη]] ... ὑπερτηρίῃ ἀραρυῖα el carro montado con su caja</i>, <i>Od</i>.6.70, ἱστὸν ποίει καὶ ἐπίκριον [[ἄρμενον]] αὐτῷ hizo un mástil con su cofa montada en él</i>, <i>Od</i>.5.254<br /><b class="num">•</b>gener. [[estar provisto, adornado]] ζώνῃ ἑκατὸν θυσάνοις ἀραρυίῃ <i>Il</i>.14.181, fig. (πόλος) πνοιῇσιν ἀρηρώς del Polo Norte, Man.2.23.<br /><b class="num">2</b> [[sujetarse]] (κνημίδας) ἀργυρέοισιν ἐπισφυρίοις ἀραρυίας <i>Il</i>.3.331, κουλεὸν ... χρυσέοισιν ἀορτήρεσσιν ἀρηρός <i>Il</i>.11.31, περόναι ..., κληΐσιν ... ἀραρυῖαι <i>Od</i>.18.294, cf. <i>Il</i>.24.269, Parm.B 1.20, μοχλοῖς δ' ἄραρε κλῇθρα E.<i>Or</i>.1571.<br /><b class="num">3</b> de cosas naturalmente unidas a otras (tb. fig.), esp. en perf. [[mantenerse firme, enclavado, fijo]] δρύες ... ῥίζῃσιν ... ἀραρυῖαι <i>Il</i>.12.134, cf. Hes.<i>Th</i>.812<br /><b class="num">•</b>abs. [[fijarse]], [[clavarse]] ἄραρεν ἥδε γ' ὠλένη este brazo está clavado</i> A.<i>Pr</i>.60, cf. Plu.2.446a, 983d<br /><b class="num">•</b>abstr. fig. ἄραρε φέγγος Αἰακιδᾶν se mantiene firme la luz de los Eácidas</i> Pi.<i>N</i>.3.64, θεῶν δ' οὐκέτι πίστις ἄραρεν no hay fe firme ya en los dioses</i> E.<i>Med</i>.413, cf. 745, 322, ὕμμι κλέος ... ἀραρίσκετ' ἐ[ς αἰεί Orác. en <i>ZPE</i> 5.1970.48 (Cauno), cf. <i>AP</i> 16.40 (Crin.), Numen.4a.29, 5.27, Man.2.9, δόγματα D.Chr.12.56<br /><b class="num">•</b>en diálogos (τοῦτ') ἄραρε está decidido</i>, es en firme</i> E.<i>Andr</i>.255, <i>Heracl</i>.398, <i>Hipp</i>.1090, <i>Or</i>.1330, Men.<i>Epit</i>.402, Luc.<i>Pisc</i>.3, <i>Cat</i>.8.<br /><b class="num">III</b> indicando la rel. entre cosas y pers.<br /><b class="num">1</b> c. dat. de partes del cuerpo<br /><b class="num">a)</b> de cascos [[ajustarse]], [[encajarse]], [[adaptarse]] κόρυθα κροτάφοις ἀραρυῖαν casco ajustado a las sienes</i>, <i>Il</i>.13.188, 18.611, cf. <i>Od</i>.18.378, 22.102, Hes.<i>Sc</i>.137, κυνέην ... ἑκατὸν πολίων πρυλέεσσ' ἀραρυῖαν casco capaz para los soldados de cien ciudades</i> (de la cimera de Atenea) <i>Il</i>.5.744;<br /><b class="num">b)</b> [[ajustarse]], [[ser a la medida]], [[convenir]] de armas [[ἔγχος]], ὅ οἱ παλάμηφιν ἀρήρει <i>Il</i>.3.338, cf. 16.139, μάστιγα ... χειρὶ λαβὼν ἀραρυῖαν cogiendo el látigo hecho a la medida de su mano</i>, <i>Il</i>.19.396, c. prep. y dat. πέλεκυν ... [[ἄρμενον]] ἐν παλάμῃσι hacha ajustada a sus manos</i>, <i>Od</i>.5.234;<br /><b class="num">c)</b> de instrumentos y materiales de trabajo [[convenir]], [[ser manejable]] ὡς ὅτε τις τροχὸν [[ἄρμενον]] παλάμῃσιν ... κεραμεὺς πειρήσεται como cuando un alfarero prueba la rueda manejable para sus manos</i>, <i>Il</i>.18.600<br /><b class="num">•</b>abs. [[ser apropiado, útil]] μάλα γὰρ νύ τοι [[ἄρμενον]] οὕτω de troncos de diferente tamaño, Hes.<i>Op</i>.424, cf. A.R.1.957, fig. ἐν ἅπαντι κράτει ... κεραυνὸν ἀραρότα al rayo que acompaña a todo éxito (por ser señal de Zeus)</i>, Pi.<i>O</i>.10.83;<br /><b class="num">d)</b> subst. τὸ [[ἄρμενον]] q.u.<br /><b class="num">2</b> fig. gener. c. dat. de pers. o seres vivos [[ser apropiado, apto]] ἡ [[ἕκτη]] κούρῃ γε γενέσθαι ἄρμενος el sexto (día) es apropiado para que nazca una niña</i> Hes.<i>Op</i>.786, cf. 617, τοῖσί κεν ἄρμενα πάντα ... δέλετρα para ellos cualquier cebo es apto</i> Numen.Her.<i>SHell</i>.574<br /><b class="num">•</b>de las palabras y el canto [[convenir]], [[complacer]] μῦθον, ὃ δὴ καὶ πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶν ἤραρεν ἡμῖν <i>Od</i>.4.111, οἱ ἄρμενα εἶπεν Hes.<i>Sc</i>.116, γᾶρυν ἀραρεῖν ἀκοαῖσι βροτῶν Simon.90.4, ἄρσαντες κατὰ θυμόν <i>Il</i>.1.136<br /><b class="num">•</b>gener. abs. ἁ Νεμέα μὲν ἄραρεν Nemea (te) fue propicia</i> Pi.<i>N</i>.5.44<br /><b class="num">•</b>de pers. en part. c. dat. [[complaciente]] ξείνοισιν <i>AP</i> 7.35 (Leon. = Pl.<i>Epigr</i>.17), <i>GVI</i> 905 (III/II a.C.), [[ἄρμενον]]· φίλον Hsch.<br /><b class="num">IV</b> de objetos individuales sin elemento de unión entre ellos [[estar dispuesto, colocado ordenadamente]] πίθοι οἴνοιο ... ποτὶ τοῖχον ἀρηρότες cántaros de vino dispuestos contra la pared</i>, <i>Od</i>.2.342, φόρτον [[ἄρμενον]] la carga bien colocada</i> Hes.<i>Op</i>.632, χρήματα δ' [[εἰν]] οἴκῳ πάντ' ἄρμενα ποιήσασθαι hay que hacer que todos los aperos estén a mano en casa</i> Hes.<i>Op</i>.407, cf. Thgn.275.<br /><b class="num">V</b> c. suj. de pers. o de seres vivos.<br /><b class="num">1</b> [[agruparse]], [[apiñarse]], de ejércitos [[cerrar filas]] μᾶλλον δὲ στίχες ἄρθεν <i>Il</i>.16.211, ἀρηρότες ἡΰτε πέτρη <i>Il</i>.15.618, cf. 13.800, de ahí ὣς ἄραρον κόρυθές τε καὶ ἀσπίδες así estaban trabados los cascos y escudos (de los guerreros)</i> <i>Il</i>.16.214<br /><b class="num">•</b>subst. (τὸ) ἀραρός [[lo apretado]], [[la parte central]] del ejército, Ascl.<i>Tact</i>.2.6, gener. μῆλα ... στοιχηδὸν ἀρηρότα Nonn.<i>D</i>.34.257, c. dat. ἔθνεα μυρία θνητῶν, παντοίαις ἰδέῃσιν ἀρηρότα millares de razas mortales compuestas de todas las formas posibles</i> Emp.B 35.17.<br /><b class="num">2</b> [[mantenerse firme]], [[seguro]] en part. c. dat. (θεοί) ἀραρότες τοῖς κρίμασιν Hierocl.p.48, τοῖς λογισμοῖς ἀραρώς Hierocl.p.51, abs. ὁ σύζυγος μοῦ ὁ ἀραρώς τίς ποτ' ἐστίν quién es el doble que me está unido</i> en la doctrina maniquea, Manes 23.5<br /><b class="num">•</b>del carácter [[ser firme, decidido, seguro]] θυμὸς ἀρηρώς Theoc.25.113, τὸ ἀραρὸς ... ἦθος I.<i>AI</i> 14.308.<br /><b class="num">3</b> fig. c. dat. ref. a cualidades o defectos en perf. [[estar dotado o provisto]] οὔτε φρεσὶν ᾗσιν ἀρηρώς ni muy dotado de inteligencia</i>, <i>Od</i>.10.553, cf. Archil.22.2, ἄκοιτιν ἀρηρυῖαν πραπίδεσσι Hes.<i>Th</i>.608, cf. <i>Fr</i>.129.13, κάλλει τ' ἀραρώς E.<i>El</i>.948, χαρίτεσσιν ἀραρώς Pi.<i>I</i>.2.19, ὀλοῇσιν ἀπηνείῃσιν ἄρηρεν A.R.2.1202, πολλῇσιν ἐπωνυμίῃσιν ἀρηρώς D.P.28.<br /><b class="num">4</b> c. εἰς y ac. [[ser apto]], [[estar preparado, dispuesto]] ἐς τόδε ἔργον A.R.4.1461, ἐς πόλεμον καὶ ἐν νήεσσι μάχεσθαι Hermonax 1.3, cf. 8, gener. ἄρμενος ἐν μικροῖσι καὶ ἄ. ἐν μεγάλοισιν Anon. en Teles 6.<br /><b class="num">B</b> tr.<br /><b class="num">I</b> artesanalmente<br /><b class="num">1</b> frec. c. dat. [[ajustar]], [[trabar]], [[sujetar]] (ἴκρια) ἀραρὼν ... σταμίνεσσι sujetando (el armazón de tablas) a las cuadernas</i>, <i>Od</i>.5.252, ἐπὶ δὲ ζυγὸν ἤραρεν ἀμφοῖν ajustó el clavijero a los dos (brazos de la lira)</i> <i>h.Merc</i>.50<br /><b class="num">•</b>gener. [[ajustar]], [[armar]], [[fabricar]] τὰ μὲν ... ἤραρε τέκτων <i>Il</i>.4.110, (σάκος) ἀρσάμενος παλάμῃσι Hes.<i>Sc</i>.320<br /><b class="num">•</b>c. dat. de materia ὡς δ' ὅτε τοῖχον ἀνὴρ ἀράρῃ πυκινοῖσι λίθοισι <i>Il</i>.16.212, cf. <i>Od</i>.14.267<br /><b class="num">•</b>fig. ὅρκων ... ἄρσαντες ζυγόν ajustando un yugo de juramentos</i> Lyc.204.<br /><b class="num">2</b> [[ajustar]], [[armar]], [[dotar]] πώμασιν ἄρσον ἅπαντας ajusta todas (las ánforas) con sus tapas</i>, <i>Od</i>.2.353<br /><b class="num">•</b>esp. de barcos [[armar]], [[dotar]], [[equipar]] νῆ' ἄρσας ἐρέτῃσιν ἐείκοσιν dotando la nave con veinte remeros</i>, <i>Od</i>.1.280, δούρασί τε ... καὶ ἀσπίσιν ἄρσετε νῆα A.R.2.1062.<br /><b class="num">3</b> de obj. individuales [[disponer]], [[colocar]] ἄγγεσιν ἄρσον ἅπαντα <i>Od</i>.2.289<br /><b class="num">•</b>fig. [[disponer]], [[preparar]] μνηστῆρσιν θάνατον ... ἀραρόντε <i>Od</i>.16.169.<br /><b class="num">4</b> [[adaptar]], [[confortar]], [[agradar]] αὐτὰρ ἐπεὶ δείπνησε καὶ ἤραρε θυμὸν ἐδωδῇ después que cenó y confortó su ánimo con la comida</i>, <i>Od</i>.5.95, 14.111, φρένας S.<i>El</i>.147.<br /><b class="num">II</b> c. ac. de pers. [[sujetar]], [[trabar]] οἱ δ' ἐπεὶ [[ἀλλήλους]] ἄραρον τυκτῇσι βόεσσι <i>Il</i>.12.105, en v. med. με χερσίν <i>AP</i> 15.35 (Theoph.).<br /><b class="num">III</b> prob. confusión con [[αἴρω]], fig. ἐς δ' οὐρανὸν ἤραρεν ὄσσε fijó los ojos en el cielo</i> Orph.<i>A</i>.984, cf. Lyc.995. • DMic.: <i>a-ra-ru-ja</i>, ]<i>a-ra-ru-wo-ja</i>, <i>a-ra-ru-wo-a</i>.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De una raíz *<i>ar</i>- < *<i>H2er</i>- ‘[[ajustar]]’, c. numerosos deriv. en ide., cf. [[ἀριθμός]], [[ἀρτύς]], [[ἄρθρον]], etc.; al aor. ἤραρον corresponde arm. <i>arari</i>.
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [fut. med. ἄρσομαι Lyc.995; aor. sigm. imperat. act. ἄρσον <i>Od</i>.2.289, cf. A.R.2.1062, part. plu. ἄρσαντες <i>Il</i>.1.136, red. ind. 3<sup>a</sup> plu. ἄραρον <i>Il</i>.16.214, subj. 3<sup>a</sup> sg. ἀράρῃ <i>Il</i>.16.212, inf. ἀραρεῖν Simon.90.4, ἀράραι Hsch., med. opt. 3<sup>a</sup> plu. ἀραροίατο A.R.1.369, part. dual ἀραρόντε <i>Od</i>.16.169, rad. atem. part. ἄρμενος, -η, -ον <i>passim</i>, -ος, -ον Hes.<i>Op</i>.786, sigm. part. ἀρσάμενος Hes.<i>Sc</i>.320, pas. ind. 3<sup>a</sup> plu. [[ἄρθην]] <i>Il</i>.16.211; perf. act. ind. 3<sup>a</sup> plu. ἄρηρεν <i>Od</i>.5.248 (var.), <i>AP</i> 6.163 (Meleagr.), ἄραρε Pi.<i>N</i>.3.64, A.<i>Pr</i>.60, E.<i>Or</i>.1330, subj. ἀρήρῃ <i>Od</i>.5.361, part. masc. ἀρηρώς <i>Il</i>.4.134, ἀραρώς Pi.<i>I</i>.2.19, E.<i>El</i>.948, fem. ἀραρυῖα <i>Il</i>.21.535, ἀρηρυῖα Hes.<i>Th</i>.608, neutr. ἀρηρός <i>Il</i>.11.31, ἀραρός Opp.<i>H</i>.3.367; plusperf. act. 3<sup>a</sup> sg. ἀρήρει <i>Il</i>.10.265, ἠρήρει <i>Il</i>.12.56, part. pas. ἀρηρέμενος A.R.3.833, ἀρηράμενος Q.S.2.265, Opp.<i>C</i>.2.384]<br /><b class="num">A</b> intr.<br /><b class="num">I</b> de cosas construidas c. varias piezas semejantes o de las propias piezas, frec. c. dat. instrum.<br /><b class="num">1</b> de maderas y materiales de construcción [[ensamblarse]], [[armarse]], [[ajustarse]] ὄφρ' ἂν ... δούρατ' ἐν ἁρμονίῃσιν ἀρήρῃ mientras que los maderos permanezcan ensamblados en sus juntas</i>, <i>Od</i>.5.361, esp. en part. perf. σανίδας πυκινῶς ἀραρυίας <i>Il</i>.21.535, cf. <i>Od</i>.2.344, σανίδες ... εὖ ἀραρυῖαι tablas bien ensambladas</i>, <i>Od</i>.22.128, 23.42, θύρας πυκινῶς ἀραρυίας <i>Il</i>.9.475, <i>Od</i>.21.236, 23.194, cf. <i>Od</i>.22.155, πύλας εὖ ἀραρυίας <i>Il</i>.7.339, ὑλοτόμον τε ταμεῖν, ... νήια ... ξύλα πολλά, τά τ' ἄρμενα νηυσὶ πέλονται y que el leñador corte madera para barcos en abundancia y que es adecuada para barcos</i> Hes.<i>Op</i>.808<br /><b class="num">•</b>de cosas semejantes naturalmente unidas (ὅστεα) ... κόλλῃσιν ἀρηρότα Emp.B 96.4, ὀφθαλμοὺς βλεφάροισι λίην ἀραρῶσι καλύψας Heliod.<i>SHell</i>.472.8.<br /><b class="num">2</b> de armas defensivas [[ensamblarse]], [[armarse]], [[articularse]] μέσσῃ δ' ἐνὶ πῖλος ἀρήρει en medio hacía de armazón un gorro de fieltro</i> (del casco de colmillos de jabalí) <i>Il</i>.10.265, ([[ἀσπίς]]) τὴν ... [[δύω]] κανόνεσσ' ἀραρυῖαν escudo que se arma sobre dos travesaños</i> (del escudo en forma de ocho) <i>Il</i>.13.407, ζωστὴρ ἀρηρώς coselete compuesto de placas articuladas</i>, <i>Il</i>.4.134, cf. 213, θώρηξ, ... τὸν ῥ' ... γυάλοισιν ἀρηρότα <i>Il</i>.15.530.<br /><b class="num">II</b> de cosas a las que se ajusta otra u otras, esp. en perf., frec. c. dat.<br /><b class="num">1</b> [[estar armado, provisto, pertrechado]] c. dat. instrum., de construcciones ἀγορὴ ... ῥυτοῖσιν λάεσσι ... ἀραρυῖα plaza empedrada de adoquines</i>, <i>Od</i>.6.267, (τάφρος) σκολόπεσσιν ... ἠρήρει (el talud) estaba pertrechado con estacas</i>, <i>Il</i>.12.56, τείχεα ... σκολόπεσσιν ἀρηρότα murallas fortificadas con empalizadas</i>, <i>Od</i>.7.45, πόλις πύργοις ἀραρυῖα ciudad fortificada con torreones</i>, <i>Il</i>.15.737, ὑπερθυρίοις ἀραρυῖαι ἑπτὰ πύλαι las siete puertas fortificadas con dinteles</i> Hes.<i>Sc</i>.271, cf. <i>Il</i>.18.275<br /><b class="num">•</b>de vehículos [[armar]], [[montar]] [[ἀπήνη]] ... ὑπερτηρίῃ ἀραρυῖα el carro montado con su caja</i>, <i>Od</i>.6.70, ἱστὸν ποίει καὶ ἐπίκριον [[ἄρμενον]] αὐτῷ hizo un mástil con su cofa montada en él</i>, <i>Od</i>.5.254<br /><b class="num">•</b>gener. [[estar provisto, adornado]] ζώνῃ ἑκατὸν θυσάνοις ἀραρυίῃ <i>Il</i>.14.181, fig. (πόλος) πνοιῇσιν ἀρηρώς del Polo Norte, Man.2.23.<br /><b class="num">2</b> [[sujetarse]] (κνημίδας) ἀργυρέοισιν ἐπισφυρίοις ἀραρυίας <i>Il</i>.3.331, κουλεὸν ... χρυσέοισιν ἀορτήρεσσιν ἀρηρός <i>Il</i>.11.31, περόναι ..., κληΐσιν ... ἀραρυῖαι <i>Od</i>.18.294, cf. <i>Il</i>.24.269, Parm.B 1.20, μοχλοῖς δ' ἄραρε κλῇθρα E.<i>Or</i>.1571.<br /><b class="num">3</b> de cosas naturalmente unidas a otras (tb. fig.), esp. en perf. [[mantenerse firme, enclavado, fijo]] δρύες ... ῥίζῃσιν ... ἀραρυῖαι <i>Il</i>.12.134, cf. Hes.<i>Th</i>.812<br /><b class="num">•</b>abs. [[fijarse]], [[clavarse]] ἄραρεν ἥδε γ' ὠλένη este brazo está clavado</i> A.<i>Pr</i>.60, cf. Plu.2.446a, 983d<br /><b class="num">•</b>abstr. fig. ἄραρε φέγγος Αἰακιδᾶν se mantiene firme la luz de los Eácidas</i> Pi.<i>N</i>.3.64, θεῶν δ' οὐκέτι πίστις ἄραρεν no hay fe firme ya en los dioses</i> E.<i>Med</i>.413, cf. 745, 322, ὕμμι κλέος ... ἀραρίσκετ' ἐ[ς αἰεί Orác. en <i>ZPE</i> 5.1970.48 (Cauno), cf. <i>AP</i> 16.40 (Crin.), Numen.4a.29, 5.27, Man.2.9, δόγματα D.Chr.12.56<br /><b class="num">•</b>en diálogos (τοῦτ') ἄραρε está decidido</i>, es en firme</i> E.<i>Andr</i>.255, <i>Heracl</i>.398, <i>Hipp</i>.1090, <i>Or</i>.1330, Men.<i>Epit</i>.402, Luc.<i>Pisc</i>.3, <i>Cat</i>.8.<br /><b class="num">III</b> indicando la rel. entre cosas y pers.<br /><b class="num">1</b> c. dat. de partes del cuerpo<br /><b class="num">a)</b> de cascos [[ajustarse]], [[encajarse]], [[adaptarse]] κόρυθα κροτάφοις ἀραρυῖαν casco ajustado a las sienes</i>, <i>Il</i>.13.188, 18.611, cf. <i>Od</i>.18.378, 22.102, Hes.<i>Sc</i>.137, κυνέην ... ἑκατὸν πολίων πρυλέεσσ' ἀραρυῖαν casco capaz para los soldados de cien ciudades</i> (de la cimera de Atenea) <i>Il</i>.5.744;<br /><b class="num">b)</b> [[ajustarse]], [[ser a la medida]], [[convenir]] de armas [[ἔγχος]], ὅ οἱ παλάμηφιν ἀρήρει <i>Il</i>.3.338, cf. 16.139, μάστιγα ... χειρὶ λαβὼν ἀραρυῖαν cogiendo el látigo hecho a la medida de su mano</i>, <i>Il</i>.19.396, c. prep. y dat. πέλεκυν ... [[ἄρμενον]] ἐν παλάμῃσι hacha ajustada a sus manos</i>, <i>Od</i>.5.234;<br /><b class="num">c)</b> de instrumentos y materiales de trabajo [[convenir]], [[ser manejable]] ὡς ὅτε τις τροχὸν [[ἄρμενον]] παλάμῃσιν ... κεραμεὺς πειρήσεται como cuando un alfarero prueba la rueda manejable para sus manos</i>, <i>Il</i>.18.600<br /><b class="num">•</b>abs. [[ser apropiado, útil]] μάλα γὰρ νύ τοι [[ἄρμενον]] οὕτω de troncos de diferente tamaño, Hes.<i>Op</i>.424, cf. A.R.1.957, fig. ἐν ἅπαντι κράτει ... κεραυνὸν ἀραρότα al rayo que acompaña a todo éxito (por ser señal de Zeus)</i>, Pi.<i>O</i>.10.83;<br /><b class="num">d)</b> subst. τὸ [[ἄρμενον]] q.u.<br /><b class="num">2</b> fig. gener. c. dat. de pers. o seres vivos [[ser apropiado, apto]] ἡ [[ἕκτη]] κούρῃ γε γενέσθαι ἄρμενος el sexto (día) es apropiado para que nazca una niña</i> Hes.<i>Op</i>.786, cf. 617, τοῖσί κεν ἄρμενα πάντα ... δέλετρα para ellos cualquier cebo es apto</i> Numen.Her.<i>SHell</i>.574<br /><b class="num">•</b>de las palabras y el canto [[convenir]], [[complacer]] μῦθον, ὃ δὴ καὶ πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶν ἤραρεν ἡμῖν <i>Od</i>.4.111, οἱ ἄρμενα εἶπεν Hes.<i>Sc</i>.116, γᾶρυν ἀραρεῖν ἀκοαῖσι βροτῶν Simon.90.4, ἄρσαντες κατὰ θυμόν <i>Il</i>.1.136<br /><b class="num">•</b>gener. abs. ἁ Νεμέα μὲν ἄραρεν Nemea (te) fue propicia</i> Pi.<i>N</i>.5.44<br /><b class="num">•</b>de pers. en part. c. dat. [[complaciente]] ξείνοισιν <i>AP</i> 7.35 (Leon. = Pl.<i>Epigr</i>.17), <i>GVI</i> 905 (III/II a.C.), [[ἄρμενον]]· φίλον Hsch.<br /><b class="num">IV</b> de objetos individuales sin elemento de unión entre ellos [[estar dispuesto, colocado ordenadamente]] πίθοι οἴνοιο ... ποτὶ τοῖχον ἀρηρότες cántaros de vino dispuestos contra la pared</i>, <i>Od</i>.2.342, φόρτον [[ἄρμενον]] la carga bien colocada</i> Hes.<i>Op</i>.632, χρήματα δ' [[εἰν]] οἴκῳ πάντ' ἄρμενα ποιήσασθαι hay que hacer que todos los aperos estén a mano en casa</i> Hes.<i>Op</i>.407, cf. Thgn.275.<br /><b class="num">V</b> c. suj. de pers. o de seres vivos.<br /><b class="num">1</b> [[agruparse]], [[apiñarse]], de ejércitos [[cerrar filas]] μᾶλλον δὲ στίχες ἄρθεν <i>Il</i>.16.211, ἀρηρότες ἡΰτε πέτρη <i>Il</i>.15.618, cf. 13.800, de ahí ὣς ἄραρον κόρυθές τε καὶ ἀσπίδες así estaban trabados los cascos y escudos (de los guerreros)</i> <i>Il</i>.16.214<br /><b class="num">•</b>subst. (τὸ) ἀραρός [[lo apretado]], [[la parte central]] del ejército, Ascl.<i>Tact</i>.2.6, gener. μῆλα ... στοιχηδὸν ἀρηρότα Nonn.<i>D</i>.34.257, c. dat. ἔθνεα μυρία θνητῶν, παντοίαις ἰδέῃσιν ἀρηρότα millares de razas mortales compuestas de todas las formas posibles</i> Emp.B 35.17.<br /><b class="num">2</b> [[mantenerse firme]], [[seguro]] en part. c. dat. (θεοί) ἀραρότες τοῖς κρίμασιν Hierocl.p.48, τοῖς λογισμοῖς ἀραρώς Hierocl.p.51, abs. ὁ σύζυγος μοῦ ὁ ἀραρώς τίς ποτ' ἐστίν quién es el doble que me está unido</i> en la doctrina maniquea, Manes 23.5<br /><b class="num">•</b>del carácter [[ser firme, decidido, seguro]] θυμὸς ἀρηρώς Theoc.25.113, τὸ ἀραρὸς ... ἦθος I.<i>AI</i> 14.308.<br /><b class="num">3</b> fig. c. dat. ref. a cualidades o defectos en perf. [[estar dotado o provisto]] οὔτε φρεσὶν ᾗσιν ἀρηρώς ni muy dotado de inteligencia</i>, <i>Od</i>.10.553, cf. Archil.22.2, ἄκοιτιν ἀρηρυῖαν πραπίδεσσι Hes.<i>Th</i>.608, cf. <i>Fr</i>.129.13, κάλλει τ' ἀραρώς E.<i>El</i>.948, χαρίτεσσιν ἀραρώς Pi.<i>I</i>.2.19, ὀλοῇσιν ἀπηνείῃσιν ἄρηρεν A.R.2.1202, πολλῇσιν ἐπωνυμίῃσιν ἀρηρώς D.P.28.<br /><b class="num">4</b> c. εἰς y ac. [[ser apto]], [[estar preparado, dispuesto]] ἐς τόδε ἔργον A.R.4.1461, ἐς πόλεμον καὶ ἐν νήεσσι μάχεσθαι Hermonax 1.3, cf. 8, gener. ἄρμενος ἐν μικροῖσι καὶ ἄ. ἐν μεγάλοισιν Anon. en Teles 6.<br /><b class="num">B</b> tr.<br /><b class="num">I</b> artesanalmente<br /><b class="num">1</b> frec. c. dat. [[ajustar]], [[trabar]], [[sujetar]] (ἴκρια) ἀραρὼν ... σταμίνεσσι sujetando (el armazón de tablas) a las cuadernas</i>, <i>Od</i>.5.252, ἐπὶ δὲ ζυγὸν ἤραρεν ἀμφοῖν ajustó el clavijero a los dos (brazos de la lira)</i> <i>h.Merc</i>.50<br /><b class="num">•</b>gener. [[ajustar]], [[armar]], [[fabricar]] τὰ μὲν ... ἤραρε τέκτων <i>Il</i>.4.110, (σάκος) ἀρσάμενος παλάμῃσι Hes.<i>Sc</i>.320<br /><b class="num">•</b>c. dat. de materia ὡς δ' ὅτε τοῖχον ἀνὴρ ἀράρῃ πυκινοῖσι λίθοισι <i>Il</i>.16.212, cf. <i>Od</i>.14.267<br /><b class="num">•</b>fig. ὅρκων ... ἄρσαντες ζυγόν ajustando un yugo de juramentos</i> Lyc.204.<br /><b class="num">2</b> [[ajustar]], [[armar]], [[dotar]] πώμασιν ἄρσον ἅπαντας ajusta todas (las ánforas) con sus tapas</i>, <i>Od</i>.2.353<br /><b class="num">•</b>esp. de barcos [[armar]], [[dotar]], [[equipar]] νῆ' ἄρσας ἐρέτῃσιν ἐείκοσιν dotando la nave con veinte remeros</i>, <i>Od</i>.1.280, δούρασί τε ... καὶ ἀσπίσιν ἄρσετε νῆα A.R.2.1062.<br /><b class="num">3</b> de obj. individuales [[disponer]], [[colocar]] ἄγγεσιν ἄρσον ἅπαντα <i>Od</i>.2.289<br /><b class="num">•</b>fig. [[disponer]], [[preparar]] μνηστῆρσιν θάνατον ... ἀραρόντε <i>Od</i>.16.169.<br /><b class="num">4</b> [[adaptar]], [[confortar]], [[agradar]] αὐτὰρ ἐπεὶ δείπνησε καὶ ἤραρε θυμὸν ἐδωδῇ después que cenó y confortó su ánimo con la comida</i>, <i>Od</i>.5.95, 14.111, φρένας S.<i>El</i>.147.<br /><b class="num">II</b> c. ac. de pers. [[sujetar]], [[trabar]] οἱ δ' ἐπεὶ [[ἀλλήλους]] ἄραρον τυκτῇσι βόεσσι <i>Il</i>.12.105, en v. med. με χερσίν <i>AP</i> 15.35 (Theoph.).<br /><b class="num">III</b> prob. confusión con [[αἴρω]], fig. ἐς δ' οὐρανὸν ἤραρεν ὄσσε fijó los ojos en el cielo</i> Orph.<i>A</i>.984, cf. Lyc.995. • DMic.: <i>a-ra-ru-ja</i>, ]<i>a-ra-ru-wo-ja</i>, <i>a-ra-ru-wo-a</i>.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De una raíz *<i>ar</i>- < *<i>H2er</i>- ‘[[ajustar]]’, c. numerosos deriv. en ide., cf. [[ἀριθμός]], [[ἀρτύς]], [[ἄρθρον]], etc.; al aor. ἤραρον corresponde arm. <i>arari</i>.
}}
{{bailly
|btext=<i>f. inus., ao.</i> [[ἦρσα]] &gt; <i>impér.</i> [[ἄρσον]], <i>etc. ; ao.2</i> [[ἤραρον]], <i>pf.2 intr.</i> [[ἄραρα]];<br /><i>Pass. ao.</i> [[ἤρθην]], <i>pf.</i> [[ἀρήρεμαι]];<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> adapter, ajuster, emboîter : ἀλλήλους ἀρ. βόεσσι IL se serrer <i>litt.</i> s'ajuster les uns les autres en rapprochant les boucliers en peau de bœuf ; [[μᾶλλον]] δὲ [[στίχες]] [[ἄρθεν]] IL les rangs devinrent plus serrés <i>litt.</i> mieux ajustés ; ἄγγεσιν ἀρ. ἅπαντα OD serrer <i>litt.</i> ajuster tout dans des vases ; ἀρ. τοῖχον λίθοισιν IL construire un mur avec des pierres ; <i>fig.</i> [[γέρας]] ἄρσαντες κατὰ θυμόν IL ayant proportionné la récompense à mon désir;<br /><b>2</b> garnir, équiper : [[νῆα]] ἐρέτῃσιν OD garnir un vaisseau de rameurs ; πώμασιν ἀρ. ἅπαντα OD munir tous les vases de leur couvercle ; ἀρ. θυμὸν ἐδωδῇ OD réconforter son cœur avec de la nourriture;<br /><b>II.</b> <i>intr. (à l'ao.2</i> [[ἤραρον]], <i>au pf.</i> [[ἄραρα]] <i>et au pqp.</i> [[ἀρήρειν]], <i>au sens d'un prés. et d'un impf.)</i>;<br /><b>1</b> être adapté, ajusté : [[ἄραρον]] <i>poét.</i> κόρυθές [[τε]] καὶ ἀσπίδες IL casques et boucliers allaient <i>litt.</i> s'ajustaient bien ; ζωστὴρ ἀρηρώς IL baudrier qui va <i>litt.</i> s'ajuste bien ; κόρυθες κροτάφοις ἀραρυῖαι IL casques qui s'adaptent bien aux tempes ; <i>fig.</i> convenir à : [[ἐν]] φρεσὶν ἤραρεν [[ἡμῖν]] OD cela nous plut au fond du cœur;<br /><b>2</b> être ajusté solidement, <i>càd</i> se tenir ferme, être ferme : [[Τρῶες]] ἀρηρότες IL les Troyens en rangs serrés ; <i>fig.</i> φρεσὶν ἀρηρώς OD ferme d'esprit ; <i>pf. 3ᵉ sg. (au sens d'un prés.)</i> ἄραρε (une chose) est fixée, ferme, solide : ἀραρεν [[ἥδε]] γ’ [[ὠλένη]] ESCHL ce bras est solidement attaché ; <i>fig. en parl. de foi, de serments</i>;<br /><b>3</b> être garni <i>ou</i> muni de : [[πόλις]] πύργοις ἀραρυῖα IL ville fortifiée de tours ; [[ζώνη]] θυσάνοις ἀραρυῖα IL ceinture garnie de franges;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἀραρίσκομαι (<i>f.</i> ἄρσομαι, <i>ao.</i> ἠρσάμην) ajuster pour soi <i>ou</i> sur soi ; <i>part. ao.2 Moy. sync.</i> [[ἄρμενος]], η, ον qui s'ajuste bien : [[ἐπίκριον]] ἄρμενον ἱστῷ OD antenne fixée au mât ; [[πέλεκυς]] [[ἄρμενος]] [[ἐν]] παλάμῃσι OD hache qui tient bien dans les mains.<br />'''Étymologie:''' R. Ἀρ ajuster.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἀρᾰρίσκω''': (κατ’ ἀναδιπλ. ἐκ τῆς √ΑΡ, [[συναρμόζω]], ἴδε ἐν λ. *ἄρω), γνωστόν μόνον ἐκ τοῦ παρατ. ἀράρισκε, Ὀδ. Ξ. 23, Θεόκρ. 25. 103. Οἱ ἐν χρήσει χρόνοι σχηματίζονται ἐκ τοῦ ἄρω καὶ διαιροῦνται εἰς μεταβατικοὺς καὶ ἀμεταβάτους [[συμφώνως]] πρὸς τὴν διάθεσιν τοῦ ῥήματος· ἅπαντες δὲ [[εἶναι]] ποιητ. καὶ κατὰ τὸ πλεῖστον Ἐπικοί, ἴδε κατωτ.
|lstext='''ἀρᾰρίσκω''': (κατ’ ἀναδιπλ. ἐκ τῆς √ΑΡ, [[συναρμόζω]], ἴδε ἐν λ. *ἄρω), γνωστόν μόνον ἐκ τοῦ παρατ. ἀράρισκε, Ὀδ. Ξ. 23, Θεόκρ. 25. 103. Οἱ ἐν χρήσει χρόνοι σχηματίζονται ἐκ τοῦ ἄρω καὶ διαιροῦνται εἰς μεταβατικοὺς καὶ ἀμεταβάτους [[συμφώνως]] πρὸς τὴν διάθεσιν τοῦ ῥήματος· ἅπαντες δὲ [[εἶναι]] ποιητ. καὶ κατὰ τὸ πλεῖστον Ἐπικοί, ἴδε κατωτ.
}}
{{bailly
|btext=<i>f. inus., ao.</i> [[ἦρσα]] &gt; <i>impér.</i> [[ἄρσον]], <i>etc. ; ao.2</i> [[ἤραρον]], <i>pf.2 intr.</i> [[ἄραρα]];<br /><i>Pass. ao.</i> [[ἤρθην]], <i>pf.</i> [[ἀρήρεμαι]];<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> adapter, ajuster, emboîter : ἀλλήλους ἀρ. βόεσσι IL se serrer <i>litt.</i> s'ajuster les uns les autres en rapprochant les boucliers en peau de bœuf ; [[μᾶλλον]] δὲ [[στίχες]] [[ἄρθεν]] IL les rangs devinrent plus serrés <i>litt.</i> mieux ajustés ; ἄγγεσιν ἀρ. ἅπαντα OD serrer <i>litt.</i> ajuster tout dans des vases ; ἀρ. τοῖχον λίθοισιν IL construire un mur avec des pierres ; <i>fig.</i> [[γέρας]] ἄρσαντες κατὰ θυμόν IL ayant proportionné la récompense à mon désir;<br /><b>2</b> garnir, équiper : [[νῆα]] ἐρέτῃσιν OD garnir un vaisseau de rameurs ; πώμασιν ἀρ. ἅπαντα OD munir tous les vases de leur couvercle ; ἀρ. θυμὸν ἐδωδῇ OD réconforter son cœur avec de la nourriture;<br /><b>II.</b> <i>intr. (à l'ao.2</i> [[ἤραρον]], <i>au pf.</i> [[ἄραρα]] <i>et au pqp.</i> [[ἀρήρειν]], <i>au sens d'un prés. et d'un impf.)</i>;<br /><b>1</b> être adapté, ajusté : [[ἄραρον]] <i>poét.</i> κόρυθές [[τε]] καὶ ἀσπίδες IL casques et boucliers allaient <i>litt.</i> s'ajustaient bien ; ζωστὴρ ἀρηρώς IL baudrier qui va <i>litt.</i> s'ajuste bien ; κόρυθες κροτάφοις ἀραρυῖαι IL casques qui s'adaptent bien aux tempes ; <i>fig.</i> convenir à : [[ἐν]] φρεσὶν ἤραρεν [[ἡμῖν]] OD cela nous plut au fond du cœur;<br /><b>2</b> être ajusté solidement, <i>càd</i> se tenir ferme, être ferme : [[Τρῶες]] ἀρηρότες IL les Troyens en rangs serrés ; <i>fig.</i> φρεσὶν ἀρηρώς OD ferme d'esprit ; <i>pf. 3ᵉ sg. (au sens d'un prés.)</i> ἄραρε (une chose) est fixée, ferme, solide : ἀραρεν [[ἥδε]] γ’ [[ὠλένη]] ESCHL ce bras est solidement attaché ; <i>fig. en parl. de foi, de serments</i>;<br /><b>3</b> être garni <i>ou</i> muni de : [[πόλις]] πύργοις ἀραρυῖα IL ville fortifiée de tours ; [[ζώνη]] θυσάνοις ἀραρυῖα IL ceinture garnie de franges;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἀραρίσκομαι (<i>f.</i> ἄρσομαι, <i>ao.</i> ἠρσάμην) ajuster pour soi <i>ou</i> sur soi ; <i>part. ao.2 Moy. sync.</i> [[ἄρμενος]], η, ον qui s'ajuste bien : [[ἐπίκριον]] ἄρμενον ἱστῷ OD antenne fixée au mât ; [[πέλεκυς]] [[ἄρμενος]] [[ἐν]] παλάμῃσι OD hache qui tient bien dans les mains.<br />'''Étymologie:''' R. Ἀρ ajuster.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2653028"