3,274,216
edits
m (Text replacement - "l’" to "l'") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
||
Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1152.png Seite 1152]] att. plusqpf. zu [[οἶδα]]. S. ειαω. [[schon]], bereits, Hom. u. Folgde; τῷ δ' ἡδη δύο μὲν γενεαὶ μερόπων ἀνθρώπων [[ἐφθίατο]] Il. 2, 250; ἐγγὺς γὰρ [[ἤδη]] [[πάνοπλος]] Ἀργείων στρατὸς χωρεῖ Aesch. Spt. 59; a. Tragg., wie in Prosa mit allen tempp. vrbdn; so c. inf., Soph. O. R. 1138. 1511; perf., ἐκ δὲ αἷμά μου πέπωκεν [[ἤδη]] Trach. 1045; Ai. 1381; c. fut., gleich jetzt, Od. 1, 303; [[ἤδη]] ὀλοῦμαι Soph. Phil. 1090; auch πατρὸς δ' ἀρὰ Κρόνου τότ' [[ἤδη]] παντελῶς κρανθήσεται, Aesch. Prom. 913; Ar. Th. 673; Xen. Cyr. 8, 3, 1; Dem. 6, 28 u. A.; – oft [[ἤδη]] νῦν, schon jetzt, [[ἤδη]] [[τότε]], schon damals; [[ἤδη]] πώποτέ του ἤκουσας; hast du schon jemals gehört? Plat. Rep. VI, 493 d (Soph. [[ἤδη]] ποτ' [[εἶδον]] ἄνδρ' ἐγὼ γλώσσῃ θρασύν, ich sah schon einmal, Ai. 1121, wie Il. 1, 260; auch [[πάλαι]] [[ἤδη]], Soph. O. C. 511 Phil. 1201; [[ἄλλοτε]] [[ἤδη]] [[πολλάκις]] εἰρημένα, schon oft gesagt, ib. 507 a (vgl. Soph. El. 62 Eur. Med. 1031); neben πᾶς, wie οὐ πᾶς [[ἤδη]] ἂν εὕροι III, 398 c; Soph. 229 d. Bei Zahlwörtern, [[ἔτος]] τόδ' [[ἤδη]] δέκατον, schon das zehnte Jahr, Soph. Phil. 312, vgl. 354 Tr. 44 El. 716; δὶς [[ἤδη]], Isocr. 8, 123 u. A. – Bei Xen. Cyr. 8, 8, 4 entsprechen sich οὐ μόνον – ἀλλ' [[ἤδη]]. – Bes. bei Imperativen, nun, je tzt, [[ἤδη]] [[τοίνυν]] καὶ σὺ κοινώνει τοῦ λόγου Plat. Crat. 434 b; [[ἤδη]] σὺ μαρτύρησον Aesch. Eum. 579; ἀπὸ νῦν με λείπετ' [[ἤδη]] Soph. Phil. 1162; ἄπιθι [[ἤδη]] Xen. Cyr. 6, 4, 10, womit zu vergleichen κλύοις ἂν [[ἤδη]], Soph. El. 637 Tr. 624; – τὸ λοιπὸν [[ἤδη]], in Zukunft nun, 81. 167. 917; mit einem eigenthümilchen Ggstze, τοῖς μὲν γὰρ [[ἤδη]], τοῖς δ' ἐν ὑστέρῳ χρόνῳ τὰ τερπνὰ πικρὰ γίγνεται O. C. 620; vgl. Eur. εὐτυχοῦσι δὲ οἱ μὲν τάχ', οἱ δ' ἐσαῦθις, οἱ δ' [[ἤδη]] βροτῶν, Suppl. 651; Ar. οὐ τάχ' ἀλλ' [[ἤδη]], sogleich, jetzt, ποιῶ, Ran. 527; Xen. Cyr. 4, 1, 4; αἱ [[ἤδη]] κολάσεις stehen den Drohungen entgegen, auf der Stelle vollzogene Züchtigungen, An. 7, 7, 24; vgl. τὴν [[ἤδη]] [[χάριν]] τοῦ μετὰ [[ταῦτα]] χρόνου παντὸς περὶ πλείονος ἡγεῖσθαι, die gegenwärtigen, Dem. 23, 134. – Beim superlat., wie δή, ὡς τάχιστ' [[ἤδη]] Ar. Th. 662; vgl. Thuc. 6, 31. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1152.png Seite 1152]] att. plusqpf. zu [[οἶδα]]. S. ειαω. [[schon]], bereits, Hom. u. Folgde; τῷ δ' ἡδη δύο μὲν γενεαὶ μερόπων ἀνθρώπων [[ἐφθίατο]] Il. 2, 250; ἐγγὺς γὰρ [[ἤδη]] [[πάνοπλος]] Ἀργείων στρατὸς χωρεῖ Aesch. Spt. 59; a. Tragg., wie in Prosa mit allen tempp. vrbdn; so c. inf., Soph. O. R. 1138. 1511; perf., ἐκ δὲ αἷμά μου πέπωκεν [[ἤδη]] Trach. 1045; Ai. 1381; c. fut., gleich jetzt, Od. 1, 303; [[ἤδη]] ὀλοῦμαι Soph. Phil. 1090; auch πατρὸς δ' ἀρὰ Κρόνου τότ' [[ἤδη]] παντελῶς κρανθήσεται, Aesch. Prom. 913; Ar. Th. 673; Xen. Cyr. 8, 3, 1; Dem. 6, 28 u. A.; – oft [[ἤδη]] νῦν, schon jetzt, [[ἤδη]] [[τότε]], schon damals; [[ἤδη]] πώποτέ του ἤκουσας; hast du schon jemals gehört? Plat. Rep. VI, 493 d (Soph. [[ἤδη]] ποτ' [[εἶδον]] ἄνδρ' ἐγὼ γλώσσῃ θρασύν, ich sah schon einmal, Ai. 1121, wie Il. 1, 260; auch [[πάλαι]] [[ἤδη]], Soph. O. C. 511 Phil. 1201; [[ἄλλοτε]] [[ἤδη]] [[πολλάκις]] εἰρημένα, schon oft gesagt, ib. 507 a (vgl. Soph. El. 62 Eur. Med. 1031); neben πᾶς, wie οὐ πᾶς [[ἤδη]] ἂν εὕροι III, 398 c; Soph. 229 d. Bei Zahlwörtern, [[ἔτος]] τόδ' [[ἤδη]] δέκατον, schon das zehnte Jahr, Soph. Phil. 312, vgl. 354 Tr. 44 El. 716; δὶς [[ἤδη]], Isocr. 8, 123 u. A. – Bei Xen. Cyr. 8, 8, 4 entsprechen sich οὐ μόνον – ἀλλ' [[ἤδη]]. – Bes. bei Imperativen, nun, je tzt, [[ἤδη]] [[τοίνυν]] καὶ σὺ κοινώνει τοῦ λόγου Plat. Crat. 434 b; [[ἤδη]] σὺ μαρτύρησον Aesch. Eum. 579; ἀπὸ νῦν με λείπετ' [[ἤδη]] Soph. Phil. 1162; ἄπιθι [[ἤδη]] Xen. Cyr. 6, 4, 10, womit zu vergleichen κλύοις ἂν [[ἤδη]], Soph. El. 637 Tr. 624; – τὸ λοιπὸν [[ἤδη]], in Zukunft nun, 81. 167. 917; mit einem eigenthümilchen Ggstze, τοῖς μὲν γὰρ [[ἤδη]], τοῖς δ' ἐν ὑστέρῳ χρόνῳ τὰ τερπνὰ πικρὰ γίγνεται O. C. 620; vgl. Eur. εὐτυχοῦσι δὲ οἱ μὲν τάχ', οἱ δ' ἐσαῦθις, οἱ δ' [[ἤδη]] βροτῶν, Suppl. 651; Ar. οὐ τάχ' ἀλλ' [[ἤδη]], sogleich, jetzt, ποιῶ, Ran. 527; Xen. Cyr. 4, 1, 4; αἱ [[ἤδη]] κολάσεις stehen den Drohungen entgegen, auf der Stelle vollzogene Züchtigungen, An. 7, 7, 24; vgl. τὴν [[ἤδη]] [[χάριν]] τοῦ μετὰ [[ταῦτα]] χρόνου παντὸς περὶ πλείονος ἡγεῖσθαι, die gegenwärtigen, Dem. 23, 134. – Beim superlat., wie δή, ὡς τάχιστ' [[ἤδη]] Ar. Th. 662; vgl. Thuc. 6, 31. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>adv.</i><br />à partir d’ici :<br /><b>A.</b> <i>avec idée de lieu</i> à partir de cet endroit, immédiatement : ἀπὸ [[ταύτης]] [[ἤδη]] [[Αἴγυπτος]] HDT tout de suite après ce pays est l'Égypte;<br /><b>B.</b> <i>avec idée de temps</i> à partir de maintenant :<br /><b>I.</b> <i>en parl. du passé</i> déjà : [[ἤδη]] [[ποτέ]], ποτ’ [[ἤδη]] ESCHL déjà autrefois ; [[ἤδη]] [[πάλαι]] SOPH il y a déjà longtemps ; τότ’ [[ἤδη]] ESCHL déjà alors, alors déjà;<br /><b>II.</b> <i>en parl. du présent</i> actuellement : [[ἤδη]] [[νῦν]] ESCHL <i>ou</i> [[νῦν]] [[ἤδη]] SOPH dès maintenant, tout de suite ; [[ἤδη]] [[γε]] DÉM même maintenant ; [[ἤδη]] [[τότε]] PLAT dès ce moment, dès lors ; νὺξ [[ἤδη]] τελέθει IL voici la nuit qui approche ; [[ἤδη]] γὰρ τρίτον ἐστὶν [[ἔτος]] OD car voici la troisième année ; <i>entre l'art. et le nom</i> : ἡ [[ἤδη]] [[χάρις]] DÉM le service rendu en ce moment, l'obligation présente;<br /><b>III.</b> <i>en parl. du futur</i> :<br /><b>1</b> dorénavant, désormais;<br /><b>2</b> dès lors, <i>dans les locut.</i> : τότ’ [[ἤδη]] ISOCR dès lors ; τοτηνίκ’ [[ἤδη]] SOPH <i>m. sign.</i><br /><b>3</b> tout de suite : [[ἤδη]] λέξω DÉM je vais dire ; ἀπὸ [[νῦν]] με λείπετ’ [[ἤδη]] SOPH dès maintenant laissez-moi tout de suite;<br /><b>4</b> <i>dans un raisonnement</i> [[οὐ]] μόνον, ἀλλ’ [[ἤδη]] XÉN non seulement, mais encore <i>litt.</i> en poursuivant, en continuant.<br />'''Étymologie:''' DELG ἦ, [[δή]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἤδη''': ἐπίρρ. ἔχον σχέσιν πρὸς τὸ νῦν, οἵαν τὸ Λατ. jam πρὸς τὸ nunc· - τὸ μὲν νῦν, nunc, ἀναφέρεται εἰς τὴν παροῦσαν στιγμήν· τὸ δὲ ἤδη, jam, ἢ εἰς τὸ ἀμέσως παρελθόν, ἕως τώρα, πλέον, τώρα πλέον, πρὸ τούτου, πρότερον, ἢ εἰς τὸ ἀμέσως μέλλον, τώρα, ἀμέσως, ἐν τῷ ἅμα, παρευθὺς (ἴδε Ἀριστ. Φυσ. 4. 13, 5)· - ἀπό τοῦ Ὁμ. καὶ [[ἐφεξῆς]] κοινότατον, ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον ἐπὶ τῆς πρώτης σημασίας: 1) ἐπὶ τοῦ ἀμέσως παρελθόντος, νὺξ ἤδη τελέθει, [[εἶναι]] πλέον νύξ, Ἰλ. Η. 282, 293· [[συχνάκις]] μετ’ ἀριθμ., ἤδη γὰρ τρίτον ἐστὶν [[ἔτος]] Ὀδ. Β. 89· [[ἔτος]] τόδ’ ἤδη δέκατον Σοφ. Φ. 312· ἦν δ’ [[ἦμαρ]] ἤδη δεύτερον [[αὐτόθι]] 354· τελοῦντες ἕκτον ἕβδομόν τ’ ἤδη δρόμον ὁ αὐτ. Ἠλ. 726· ἤδη γὰρ πολὺς ἐκτέταται [[χρόνος]] ὁ αὐτ. Αἴ. 1402· σχεδὸν γάρ τι ἤδη Θουκ. 7, 33· τρίτην ἤδη ἡμέραν Πλάτ. Πρωτ. 309D. β) [[ἐνίοτε]] ἐπὶ τοπικῆς σχέσεως, ἀπὸ ταύτης ἤδη [[Αἴγυπτος]], ἀμέσως μετὰ τοῦτο εἶνε Αἴγ. Ἡρόδ. 3. 5, πρβλ. 2. 15., 4. 99, Εὐρ. Ἱππ. 1200· Φωκεῦσιν ἤδη [[ὅμορος]] ἡ Βοιωτία ἐστὶν Θουκ. 3. 95. 2) ἐπὶ τοῦ μέλλοντος, [[φρονέω]] δὲ διακρινθήμεναι ἤδη Ἀργείους καὶ Τρῶας Ἰλ. Γ. 98, πρβλ. Η. 402, Πλάτ. Γοργ. 486Ε· λέξον νῦν με τάχιστα, [[ὄφρα]] κεν ἤδη... ταρπώμεθα Ἰλ. Ω. 635, πρβλ. Ὀδ. Δ. 294· ἤδη νῦν... μεγάλ’ εὔχεο Ἰλ. Π. 844· στείχοις ἂν ἤδη Σοφ. Τρ. 624· ἤδη... στέλλεσθε; ὁ αὐτ. Φ. 466· μετὰ τοῦτ’ ἤδη Ἀριστοφ. Θεσμ. 655. 3) [[ἐνίοτε]] κατ’ ἀντίθ. πρὸς τὸ μέλλον ἢ τὸ παρελθόν, [[εὐθύς]], τώρα, ἀμέσως, τοῖς μὲν γὰρ ἤδη, τοῖς δ’ ἐν ὑστέρῳ χρόνῳ Σοφ. Ο. Κ. 614· οἱ μὲν τάχ’, οἱ δ’ [[ἐσαῦθις]], οἱ δ’ ἤδη Εὐρ. Ἱκέτ. 551· οὐ τάχ’, ἀλλ’ ἤδη Ἀριστοφ. Βάτρ. 527· - οὕτω τιθέμενον μεταξὺ τοῦ ἄρθρου καὶ τοῦ πτωτικοῦ δηλοῖ τὴν παρουσίαν πράγματός τινος, ἡ ἤδη [[χάρις]], ἡ παροῦσα [[εὔνοια]], Δημ. 664. 23· τὸ ἤδη κολάζειν Ξεν. Ἀν. 7. 7, 24. 4) ἐν συλλογισμοῖς, ἤδη γὰρ ἂν προστίθεσθαι Πλάτ. Θεαίτ. 201Ε· τὰ ἐκ τούτων ἤδη συγκείμενα [[αὐτόθι]] 202Β· ἐμέ τε καὶ σὲ καὶ τἆλλ’ ἤδη [[αὐτόθι]] 159Β· πᾶς ἤδη ἂν εὕροι ὁ αὐτ. Πολιτ. 398C, κτλ. 5) μετὰ τοῦ ὑπερθ., ὦ πάντων ἀνδρῶν ἤδη [[μάλιστα]] … κτησάμενε, ἔως τώρα, [[μέχρι]] τοῦ νῦν, Ἡρόδ. 8. 106· μέγιστος ἤδη διάπλους Θουκ. 6. 31· οὕτω μετὰ συγκρ., ἤδη … λόγου [[μέζων]] Ἡρόδ. 2. 148. ΙΙ. [[συχνάκις]] συνάπτεται μετ’ ἄλλων χρονικῶν μορίων, ἤδη νῦν, τώρα δά, Ὅμ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 1578· ἢ νῦν ἤδη Σοφ. Ἀντ. 801· ἤδη ποτὲ Ἰλ. Α. 260· πότ’ ἤδη Αἰσχύλ. Εὐμ. 50, Σοφ. Αἴ. 1142· ἤδη ποτὲ Ἀριστοφ. Νεφ. 346· [[πώποτε]] Εὔπολ. Πόλ. 9, Πλάτ. Πολ. 493D· - ἤδη [[πάλαι]] Σοφ. Ο. Κ. 510· - ἤδη [[τότε]], Λατ. jam tam, tum demum, Πλάτ. Πολ. 417Β· τότ’ ἤδη Αἰσχύλ. Πρ. 911· - [[ἐπεὶ]] ἤδη, Λατ. quum jam, Ὀδ. Δ. 260· εἰ ἤδη Ἰλ. Χ. 52· - τὸ τηνίκ’ ἤδη Σοφ. Ο. Κ. 440· τὸ λοιπὸν ἤδη ὁ αὐτ. Φ. 454· [[ἄλλοτε]] ἤδη πόλλάκις Πλάτ. Πολ. 507Α· ἤδη γε Δημ. 357. 16. | |lstext='''ἤδη''': ἐπίρρ. ἔχον σχέσιν πρὸς τὸ νῦν, οἵαν τὸ Λατ. jam πρὸς τὸ nunc· - τὸ μὲν νῦν, nunc, ἀναφέρεται εἰς τὴν παροῦσαν στιγμήν· τὸ δὲ ἤδη, jam, ἢ εἰς τὸ ἀμέσως παρελθόν, ἕως τώρα, πλέον, τώρα πλέον, πρὸ τούτου, πρότερον, ἢ εἰς τὸ ἀμέσως μέλλον, τώρα, ἀμέσως, ἐν τῷ ἅμα, παρευθὺς (ἴδε Ἀριστ. Φυσ. 4. 13, 5)· - ἀπό τοῦ Ὁμ. καὶ [[ἐφεξῆς]] κοινότατον, ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον ἐπὶ τῆς πρώτης σημασίας: 1) ἐπὶ τοῦ ἀμέσως παρελθόντος, νὺξ ἤδη τελέθει, [[εἶναι]] πλέον νύξ, Ἰλ. Η. 282, 293· [[συχνάκις]] μετ’ ἀριθμ., ἤδη γὰρ τρίτον ἐστὶν [[ἔτος]] Ὀδ. Β. 89· [[ἔτος]] τόδ’ ἤδη δέκατον Σοφ. Φ. 312· ἦν δ’ [[ἦμαρ]] ἤδη δεύτερον [[αὐτόθι]] 354· τελοῦντες ἕκτον ἕβδομόν τ’ ἤδη δρόμον ὁ αὐτ. Ἠλ. 726· ἤδη γὰρ πολὺς ἐκτέταται [[χρόνος]] ὁ αὐτ. Αἴ. 1402· σχεδὸν γάρ τι ἤδη Θουκ. 7, 33· τρίτην ἤδη ἡμέραν Πλάτ. Πρωτ. 309D. β) [[ἐνίοτε]] ἐπὶ τοπικῆς σχέσεως, ἀπὸ ταύτης ἤδη [[Αἴγυπτος]], ἀμέσως μετὰ τοῦτο εἶνε Αἴγ. Ἡρόδ. 3. 5, πρβλ. 2. 15., 4. 99, Εὐρ. Ἱππ. 1200· Φωκεῦσιν ἤδη [[ὅμορος]] ἡ Βοιωτία ἐστὶν Θουκ. 3. 95. 2) ἐπὶ τοῦ μέλλοντος, [[φρονέω]] δὲ διακρινθήμεναι ἤδη Ἀργείους καὶ Τρῶας Ἰλ. Γ. 98, πρβλ. Η. 402, Πλάτ. Γοργ. 486Ε· λέξον νῦν με τάχιστα, [[ὄφρα]] κεν ἤδη... ταρπώμεθα Ἰλ. Ω. 635, πρβλ. Ὀδ. Δ. 294· ἤδη νῦν... μεγάλ’ εὔχεο Ἰλ. Π. 844· στείχοις ἂν ἤδη Σοφ. Τρ. 624· ἤδη... στέλλεσθε; ὁ αὐτ. Φ. 466· μετὰ τοῦτ’ ἤδη Ἀριστοφ. Θεσμ. 655. 3) [[ἐνίοτε]] κατ’ ἀντίθ. πρὸς τὸ μέλλον ἢ τὸ παρελθόν, [[εὐθύς]], τώρα, ἀμέσως, τοῖς μὲν γὰρ ἤδη, τοῖς δ’ ἐν ὑστέρῳ χρόνῳ Σοφ. Ο. Κ. 614· οἱ μὲν τάχ’, οἱ δ’ [[ἐσαῦθις]], οἱ δ’ ἤδη Εὐρ. Ἱκέτ. 551· οὐ τάχ’, ἀλλ’ ἤδη Ἀριστοφ. Βάτρ. 527· - οὕτω τιθέμενον μεταξὺ τοῦ ἄρθρου καὶ τοῦ πτωτικοῦ δηλοῖ τὴν παρουσίαν πράγματός τινος, ἡ ἤδη [[χάρις]], ἡ παροῦσα [[εὔνοια]], Δημ. 664. 23· τὸ ἤδη κολάζειν Ξεν. Ἀν. 7. 7, 24. 4) ἐν συλλογισμοῖς, ἤδη γὰρ ἂν προστίθεσθαι Πλάτ. Θεαίτ. 201Ε· τὰ ἐκ τούτων ἤδη συγκείμενα [[αὐτόθι]] 202Β· ἐμέ τε καὶ σὲ καὶ τἆλλ’ ἤδη [[αὐτόθι]] 159Β· πᾶς ἤδη ἂν εὕροι ὁ αὐτ. Πολιτ. 398C, κτλ. 5) μετὰ τοῦ ὑπερθ., ὦ πάντων ἀνδρῶν ἤδη [[μάλιστα]] … κτησάμενε, ἔως τώρα, [[μέχρι]] τοῦ νῦν, Ἡρόδ. 8. 106· μέγιστος ἤδη διάπλους Θουκ. 6. 31· οὕτω μετὰ συγκρ., ἤδη … λόγου [[μέζων]] Ἡρόδ. 2. 148. ΙΙ. [[συχνάκις]] συνάπτεται μετ’ ἄλλων χρονικῶν μορίων, ἤδη νῦν, τώρα δά, Ὅμ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 1578· ἢ νῦν ἤδη Σοφ. Ἀντ. 801· ἤδη ποτὲ Ἰλ. Α. 260· πότ’ ἤδη Αἰσχύλ. Εὐμ. 50, Σοφ. Αἴ. 1142· ἤδη ποτὲ Ἀριστοφ. Νεφ. 346· [[πώποτε]] Εὔπολ. Πόλ. 9, Πλάτ. Πολ. 493D· - ἤδη [[πάλαι]] Σοφ. Ο. Κ. 510· - ἤδη [[τότε]], Λατ. jam tam, tum demum, Πλάτ. Πολ. 417Β· τότ’ ἤδη Αἰσχύλ. Πρ. 911· - [[ἐπεὶ]] ἤδη, Λατ. quum jam, Ὀδ. Δ. 260· εἰ ἤδη Ἰλ. Χ. 52· - τὸ τηνίκ’ ἤδη Σοφ. Ο. Κ. 440· τὸ λοιπὸν ἤδη ὁ αὐτ. Φ. 454· [[ἄλλοτε]] ἤδη πόλλάκις Πλάτ. Πολ. 507Α· ἤδη γε Δημ. 357. 16. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth |