3,277,180
edits
κρούω: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
| Line 16: | Line 16: | ||
|btext=<i>f.</i> κρούσω, <i>ao.</i> ἔκρουσα, <i>pf.</i> κέκρουκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐκρούσθην, <i>pf.</i> κέκρουμαι;<br /><b>1</b> heurter, choquer : τὴν θύραν AR frapper à la porte;<br /><b>2</b> frapper l'un contre l'autre : ὅπλα πρὸς ἄλληλα THC choquer les armes les unes contre les autres ; [[τὰς]] ἀσπίδας πρὸς τὰ δόρατα XÉN les boucliers contre les lances;<br /><b>3</b> heurter <i>ou</i> pousser pour mettre en mouvement;<br /><b>4</b> heurter (un vase, <i>etc.</i>) avec le doigt pour l'éprouver et le faire résonner ; <i>fig.</i> κρούειν τὸν κόλακα PLUT éprouver le flatteur;<br /><i><b>Moy.</b></i> κρούομαι (<i>ao.</i> ἐκρουσάμην) <i>t. de mar., c. à l'Act.</i> : κρούειν πρύμναν, ramener un vaisseau en arrière la poupe en avant ; <i>p. anal.</i> κρούειν τὸ [[πτερόν]] ÉL voler en arrière.<br />'''Étymologie:''' DELG de *κρούσ-jω, <i>russe</i> krocha « morceau, débris », <i>lit.</i> krusti « briser ». | |btext=<i>f.</i> κρούσω, <i>ao.</i> ἔκρουσα, <i>pf.</i> κέκρουκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐκρούσθην, <i>pf.</i> κέκρουμαι;<br /><b>1</b> heurter, choquer : τὴν θύραν AR frapper à la porte;<br /><b>2</b> frapper l'un contre l'autre : ὅπλα πρὸς ἄλληλα THC choquer les armes les unes contre les autres ; [[τὰς]] ἀσπίδας πρὸς τὰ δόρατα XÉN les boucliers contre les lances;<br /><b>3</b> heurter <i>ou</i> pousser pour mettre en mouvement;<br /><b>4</b> heurter (un vase, <i>etc.</i>) avec le doigt pour l'éprouver et le faire résonner ; <i>fig.</i> κρούειν τὸν κόλακα PLUT éprouver le flatteur;<br /><i><b>Moy.</b></i> κρούομαι (<i>ao.</i> ἐκρουσάμην) <i>t. de mar., c. à l'Act.</i> : κρούειν πρύμναν, ramener un vaisseau en arrière la poupe en avant ; <i>p. anal.</i> κρούειν τὸ [[πτερόν]] ÉL voler en arrière.<br />'''Étymologie:''' DELG de *κρούσ-jω, <i>russe</i> krocha « morceau, débris », <i>lit.</i> krusti « briser ». | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=κρούω, perf. med.-pass. κέκρου(σ)μαι slaan, stoten, kloppen (op):; κ. τὴν θύραν op de deur kloppen Aristoph. Eccl. 317; stampen:; εἱλικτὸν κρούσω πόδ’ ἐμόν ik zal zwierig dansen Eur. El. 180; tegen elkaar klappen:; κἄκρουσα χεῖρας en ik applaudisseerde Eur. Suppl. 720; seks.:; ὅταν γε κρουσῇς τὴν ἐμὴν πρῶτον θύραν wanneer je eerst op mijn deur hebt gebonkt Aristoph. Eccl. 990; uitbr. onderzoeken ( lett. door te bekloppen):; κρούετε... τὸ καλόν jullie onderzoeken het fraaie Plat. HipMa. 301b; med. (met de roeiriemen slaan) roeien:. πρύμναν ἐκρούοντο zij roeiden achteruit Thuc. 1.50.5. muz. tokkelen:. κ. τῷ πλήκτρῳ ( τὰς χορδάς ) met het plectrum (de snaren) aanslaan Plat. Lys. 209b; κρούεται τὰ κρούματα ἐν μουσικῇ τὰ μὲν ἄνω, τὰ δὲ κάτω de noten die in de muziek worden aangeslagen zijn deels hoog, deels laag Hp. Vict. 1.18. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''κρούω:''' (aor. pass. ἐκρούσθην)<br /><b class="num">1)</b> стучать(ся) (κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται [[ὑμῖν]] NT): κ. τὴν θύραν Plat., NT стучать в дверь;<br /><b class="num">2)</b> [[стучать]], [[топать]]: κ. τὸν [[πόδα]] или κ. [[ἴχνος]] Eur. притоптывать ногой; χορευέτω κρούουσ᾽ Ὀλύμπου [[πέδον]] Eur. пусть шумно запляшет (Гера) на Олимпе;<br /><b class="num">3)</b> [[ударять]] (τὰ [[ὅπλα]] πρὸς ἄλληλα Thuc.; τὰς ἀσπίδας πρὸς τὰ δόρατα Xen.);<br /><b class="num">4)</b> [[хлопать]]: κ. χεῖρας Eur. рукоплескать;<br /><b class="num">5)</b> [[ударять]], [[бряцать по струнам]], [[играть]] (καὶ [[ψῆλαι]] καὶ κ. τῷ πλήκτρῳ Plat.; κρουομένων τῶν χορδῶν Arst.);<br /><b class="num">6)</b> [[бить]], [[стегать]] (ῥυτῆρι γλουτόν Soph.; [[πλευρά]], sc. τῶν ἵππων Eur.);<br /><b class="num">7)</b> досл. сталкивать, перен. сопоставлять ([[ἀλλήλων]] τοὺς λόγους τοῖς λόγοις Plat.);<br /><b class="num">8)</b> [[постукивать]] (для испытания качества), испытывать (τὸ [[καλόν]] Plat.; τὸν κόλακα Plut.);<br /><b class="num">9)</b> тж. med. давать задний ход: πρύμναν κρούεσθαι Thuc. или κ. Polyb. плыть кормой назад;<br /><b class="num">10)</b> (ср. [[κροῦσις]] 4) обманывать, мошенничать Soph. | |||
}} | }} | ||
{{eles | {{eles | ||
| Line 34: | Line 37: | ||
|lsmtext='''κρούω:''' μέλ. <i>-σω</i>, παρακ. <i>κέκρουκα</i> — Μέσ., αόρ. αʹ <i>ἐκρουσάμην</i> — Παθ., παρακ. <i>κέκρουμαι</i> ή <i>-ουσμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[χτυπώ]], [[πλήττω]]· [[χτυπώ]] το ένα με το [[άλλο]], <i>κρ. χεῖρας</i>, [[χτυπώ]] τα χέρια, σε Ευρ.· <i>κρ. τὰ ὅπλα πρὸς ἄλληλα</i>, σε Θουκ. κ.λπ.· κρ. τὸν [[πόδα]] (δηλ. κρ. τὴν γῆν τῷ [[ποδί]]) στον χορό, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[κέραμον]] κρούειν, [[χτυπώ]], [[τρυπώ]] (πήλινο) [[αγγείο]] για να δοκιμάσω αν είναι ραγισμένο· απ' όπου [[εξετάζω]], [[αποδεικνύω]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[χτυπώ]] τη [[λύρα]] με το [[πλήκτρο]], στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> <i>κρούειν τὴν θύραν</i>, [[χτυπώ]] την πόρτα από έξω, σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">5.</b> ως [[ναυτικός]] όρος στη Μέσ., <i>κρούεσθαι πρύμναν</i>, όπως το <i>ἀνακρούεσθαι</i>, [[κινώ]] προς τα [[πίσω]], σε Θουκ. | |lsmtext='''κρούω:''' μέλ. <i>-σω</i>, παρακ. <i>κέκρουκα</i> — Μέσ., αόρ. αʹ <i>ἐκρουσάμην</i> — Παθ., παρακ. <i>κέκρουμαι</i> ή <i>-ουσμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[χτυπώ]], [[πλήττω]]· [[χτυπώ]] το ένα με το [[άλλο]], <i>κρ. χεῖρας</i>, [[χτυπώ]] τα χέρια, σε Ευρ.· <i>κρ. τὰ ὅπλα πρὸς ἄλληλα</i>, σε Θουκ. κ.λπ.· κρ. τὸν [[πόδα]] (δηλ. κρ. τὴν γῆν τῷ [[ποδί]]) στον χορό, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[κέραμον]] κρούειν, [[χτυπώ]], [[τρυπώ]] (πήλινο) [[αγγείο]] για να δοκιμάσω αν είναι ραγισμένο· απ' όπου [[εξετάζω]], [[αποδεικνύω]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[χτυπώ]] τη [[λύρα]] με το [[πλήκτρο]], στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> <i>κρούειν τὴν θύραν</i>, [[χτυπώ]] την πόρτα από έξω, σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">5.</b> ως [[ναυτικός]] όρος στη Μέσ., <i>κρούεσθαι πρύμναν</i>, όπως το <i>ἀνακρούεσθαι</i>, [[κινώ]] προς τα [[πίσω]], σε Θουκ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''κρούω''': μέλλ. -σω: πρκμ. κέκρουκα. ― Μέσ., ἀόρ. ἐκρουσάμην, Θουκ. ― Παθ., ἀόρ. ἐκρούσθην (Ἐρατοσθ. Καταστ. 32)· πρκμ. κέκρουμαι ἢ -ουσμαι, πρβλ. ἀπο-, ἐκ-, παρα-[[κρούω]]. (Ἐντεῦθεν [[κροῦμα]], κοῦσις· πρβλ. Ἀρχ. Γερμ. hruor-jam, Ἀρχ. Σαξον. hrôr-ian (rühren).) Πλήττω, κτυπῶ, ῥυτῆρι κρ. γλουτὸν Σοφ. Ἀποσπ. 938· κρούσας δὲ [[πλευρά]] τῶν ἵππων Εὐρ. Ἀποσπ. 779. 6. τοῖς ποσὶ τὴν γῆν Ἀρρ. Ἀν.. 7. 1· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], εἰς τὴν χεῖρα τοῖς δακτύλοις κρ., ἐν τῇ ὀρχήσει, Δίων Κ. 40. 16· ― μεταφ., [[κνῖσα]] κρ. ῥινὸς ὑπεροχάς, γαργαλίζει, Ἔφιππ. ἐν «Γηρυόνῃ» 2. 3. 2) [[συγκρούω]], κρ. χεῖρας (πρβλ. [[κροτέω]] ΙΙ. 2), Εὐρ. Ἱκέτ. 720· κρ. τὰ ὅπλα πρὸς ἄλληλα Θουκ. 3. 22· τὰς ἀσπίδας πρὸς τὰ δόρατα Ξεν. Ἀν. 4. 5, 18· ― μεταφ., [[ἀλλήλων]] τοὺς λόγους τοῖς λόγοις ἐκρούομεν, συνεκρούομεν, Πλάτ. Θεαίτ. 154E. 3) κρούει τὸν [[πόδα]] (ὅ ἐστι κρ. τὴν γῆν τῷ ποδί), ἐν τῇ ὀρχήσει, Εὐρ. Ἠλ. 180· [[οὕτως]], [[ἴχνος]] ἐν γᾷ κρ. ὁ αὐτ. Ι. Α. 1043. 4) κέραμον [[κρούω]], κτυπῶ πήλινον [[ἀγγεῖον]] [[χάριν]] δοκιμῆς [[μήπως]] [[εἶναι]] βεβλαμμένον, Σουΐδ.· [[ἐντεῦθεν]], [[ἐξετάζω]], [[δοκιμάζω]], κρούετε ἀναλαμβάνοντες τὸ καλὸν Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 301Β, πρβλ. Λυσίου Ἀποσπ. 51· κἂν διαπειρώμενος κρούσῃς τὸν κόλακα Πλούτ. 2. 64D. πρβλ. [[κροῦσις]] 2. 5) κτυπῶ τὰς χορδὰς ἐγχόρδου ὀργάνου διὰ πλήκτρου, Πλάτ. Λῦσ. 209Β, Σιμων. (;) 179· ἴδε [[κροῦμα]] 2. [[κροῦσις]] 4· ― ἀκολούθως, [[καθόλου]], [[παίζω]] οἱονδήποτε [[ὄργανον]], π. χ. αὐλὸν κρούειν Ἰακωψ. Ἀνθ. Π. 664· [[ὡσαύτως]] μετὰ δοτ., κρ. κρεμβάλοις = κρεμβαλίζειν, Ἀθήν. 636D. 6) κρούειν τὴν θύραν, δηλ. [[ἔξωθεν]], Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 317, 990, Ξεν. Συμπ. 1, 11, Πλάτ. Πρωτ. 310B, 314D· ἀλλὰ τὸ κόπτειν τὴν θύραν ἐθεωρεῖτο ἀττικώτερον, Φρύν. 177, [[ἔνθα]] ἴδε τὸν Λοβ.· ἴδε [[ὡσαύτως]] [[πατάσσω]]. 7) κρ. σταθμὸν = [[κρουσιμετρέω]], Ψευδο-Φωκ. 13· ὡς [[μήτε]] κρούσῃς μήθ’ [[ὑπὲρ]] [[χεῖλος]] βάλῃς Σοφ. Ἀποσπ. 927· κρούων γε μὴν αὐτὰς ἐωνούμην Εὔπολ. ἐν «Μαρικᾷ» 15. 8) ἐπὶ αἰσχρᾶς σημασίας, «ἐν τῇ συνηθείᾳ τὸ κροῦσαι κεῖται ἀντὶ τοῦ συγγενέσθαι» Α. Β. 101, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 990· οὕτω, [[κρούω]] πέπλον, [[πέρδομαι]], «τινάζω πορδές», Εὐρ. Κύκλ. 328. 9) ὡς ναυτικὸς ὅρος ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, κρούεσθαι πρύμναν, ὡς τὸ ἀνακρούεσθαι (ἴδε [[ἀνακρούω]] Ι), ἐπὶ ναυτῶν, Θουκ. 1. 51, 54., 3. 78· [[ὡσαύτως]], αἱ πρύμναν κρουόμεναι [[νῆες]] Ἀρρ. Ἀν. 5. 17· [[οὕτως]] ἐν τῷ ἐνεργ., Πολύβ. 16. 3, 8· κρούειν ἐπὶ πρύμναν Ἀππ. Ἐμφύλ. 5. 119· ― [[ἐντεῦθεν]], κρούεσθαι τὸ [[πτερόν]], πέτεσθαι πρὸς τὰ [[ὀπίσω]], Αἰλ. π. Ζ. 3. 13. 10) κρούειν ἀκράτῳ, ἴδε [[πατάσσω]] ΙΙ. 2. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
