Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

πιέζω: Difference between revisions

From LSJ

πιέζω (view source)

Revision as of 21:20, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Line 16: Line 16:
|btext=<i>f.</i> πιέσω, <i>ao.</i> ἐπίεσα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐπιέσθην, <i>pf.</i> [[πεπίεσμαι]];<br /><b>I.</b> <i>au propr.</i><br /><b>1</b> serrer, presser, étreindre, acc. ; <i>Pass.</i> être pressé, être courbé, se courber sous le poids de qch;<br /><b>2</b> serrer de près, acc.;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> presser : τινα λιμῷ XÉN réduire qqn à la famine ; <i>Pass.</i> être pressé, accablé (par le malheur, la maladie, <i>etc.</i>) ; tomber dans le besoin, dans la misère;<br /><b>2</b> pousser qqn au pied du mur, réfuter;<br /><b>3</b> presser, insister sur, prendre particulièrement en considération, acc..<br />'''Étymologie:''' DELG <i>skr.</i> pidáyati « écraser, blesser » ; cf. <i>lat.</i> pinso ; cf. [[πτίσσω]].
|btext=<i>f.</i> πιέσω, <i>ao.</i> ἐπίεσα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐπιέσθην, <i>pf.</i> [[πεπίεσμαι]];<br /><b>I.</b> <i>au propr.</i><br /><b>1</b> serrer, presser, étreindre, acc. ; <i>Pass.</i> être pressé, être courbé, se courber sous le poids de qch;<br /><b>2</b> serrer de près, acc.;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> presser : τινα λιμῷ XÉN réduire qqn à la famine ; <i>Pass.</i> être pressé, accablé (par le malheur, la maladie, <i>etc.</i>) ; tomber dans le besoin, dans la misère;<br /><b>2</b> pousser qqn au pied du mur, réfuter;<br /><b>3</b> presser, insister sur, prendre particulièrement en considération, acc..<br />'''Étymologie:''' DELG <i>skr.</i> pidáyati « écraser, blesser » ; cf. <i>lat.</i> pinso ; cf. [[πτίσσω]].
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''πιέζω''': παρατ. ἐπίεζον, Ἐπικ. πίεζον, Ὅμ., Ἀττ.· μέλλ. πιέσω, Δίφιλ. ἐν «Ἀπολιπούσῃ» 2· ― ἀόρ. ἐπίεσα Ἡρόδ., Ἀττ.· πιέξῃς παρ’ Ἱππ. 755Β, ἂν καὶ ἀλλαχοῦ γράφει ἐπίεσα. ― Παθ., μέλλ. πιεσθήσομαι Ὀρειβάσ., Γαλην.· ἀόρ. ἐπιέσθην Ὀδ. Θ. 336, Σόλων 12. 37, Ἡρόδ., κλπ· ἐπιέχθην Ἱππ. 755Α, Β, κτλ.· πρκμ. πεπίεσμαι Ἀριστ. π. Κόσμ. 3, 4, Ἱππ. 243, 44, κτλ.· ἀλλὰ πεπίεγμαι Ἱππ. 754G, Η, 755Α, κτλ. Ἐν τῇ Ὀδ. εὑρίσκομεν [[ὡσαύτως]] παρατ. πιέζευν ἀντὶ ἐπιέζουν, ἐκ ῥήμ. πιεζέω, Μ. 174, 196· καὶ παθ. μετοχ. πιεζεύμενος Ἡρόδ. 3. 146., 6. 108., 8. 142· ἐπιεζοῦντο Πολύβ. 11. 33, 3· καὶ ὁ [[τύπος]] ἀπαντᾷ ὡς διάφ. γραφ. παρ’ Ἱππ.· ― ἀλλ’ οἱ τύποι ἐκ τοῦ πιεζέω φαίνεται ὅτι [[εἶναι]] μεταγενέστεροι, (Πλουτ. Θησ. 6, Ἀλκιβ. 2, κτλ.), καὶ ὅτι ὑπὸ ἀντιγραφέων εἰσήχθησαν εἰς τὰ Ἀντίγραφα τῆς Ὀδ. καὶ τοῦ Ἡροδ., ἴδε Dind. de Dial. Hdt. σ. xxiii. ― Ἕτερος [[τύπος]] ἐν χρήσει παρὰ τοῖς Δωρ. καὶ τοῖς μεταγεν. Ἀττ. [[εἶναι]] [[πιάζω]], Ἀλκμὰν 48, Ἀλκαῖ. 142: ― ἀόρ. α΄ ἐπίασα Ἑβδ. (ᾎσμα ᾈσμάτ. Β΄, 15), Καιν. Διαθ.· ἐπίαξα Θεόκρ. 4. 35, (ἀμφ-) Ἐπίγρ. 6· ― Παθ., μέλλ. πιασθήσομαι Ἑβδ.· ἀόρ. ἐπιάσθην Ἀποκάλ. ιθ΄, 20 (ἴδε [[πιαίνω]])· πρκμ. πεπίασμαι Ἱππιατρ. ― Πιέζω, [[πιέζω]] ἰσχυρῶς, δυνατά, χειρὶ ἑλῶν ἐπίεζε βραχίονα Ἰλ. Π. 510, πρβλ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 495· ἀστεμφέως ἐχέμεν μᾶλλόν τε π. Ὀδ. Δ. 419· μ’ ἐν δεσμοῖσι δέαν μᾶλλόν τε πίεζον Ὀδ. Μ. 196, πρβλ. 164· π. τὰ χείλεα, [[συμπιέζω]] αὐτά, Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 17· [[ῥύγχος]] εἰς [[ὄξος]] πιέζων Ἀξιόνικος ἐν «Χαλκιδικῷ» 2· [[πιέζω]] τοὺς ὑπευθύνους, τοὺς [[πιέζω]], (ὡς [[πιέζω]] τὰ σῦκα, [[ὅπως]] ἴδω ἂν [[εἶναι]] ὥριμα), Ἀριστοφ. Ἱππ. 259· [[σφόδρα]] π. [[αὐτοῦ]] τὸν [[πόδα]] Πλάτ. Φαίδων 117Ε· π. τὴν δεξιὰν ἐμπαθῶς Πολύβ. 32. 10, 9· ― ἀπολ., Ξεν. Ἀπομν. 3. 10, 13, Ἀριστ. Ρητορ. 1. 5, 9· ― Παθ., πιέζομαι ἰσχυρῶς, δυνατά, Ὀδ. Θ. 336, Ἱππ. 767C, κτλ.· ἐπὶ παλαιστῶν, Πλουτ. Ἀλκιβ. 2· πιέζεται ὅσα πόρους κενούς, Ἀριστ. Μετεωρ. 4. 9, 14, πρβλ. [[πιεστός]]. ΙΙ. [[πιέζω]], βαρύνω, «πλακώνω», [[Σικελία]] [[αὐτοῦ]] π. στέρνα Πινδ. Π. 1. 35, πρβλ. Ἀριστοφ. Σφ. 1032· καὶ ἐν τῷ παθ., ὁ δ’ [[ὦμος]]... πιέζεται ὁ αὐτ. ἐν Βατρ. 30, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 7. 5, 11· ― [[ἐντεῦθεν]] μεταφορ., [[καταθλίβω]], στενοχωρῶ, [[βλάπτω]], π. τινὰ ἡ [[δαπάνη]] Ἡρόδ. 5. 35· λιμὸς Αἰσχύλ. Χο. 250· καὶ πρὸς π. χρημάτων [[ἀχηνία]] ([[οὕτως]] ὁ Abresch ἀντὶ τοῦ προσπιέζει) [[αὐτόθι]] 301· π. ἡ [[τύχη]] Εὐρ. Ἱκέτ. 249, πρβλ. Ἀλκ. 894· αὐχμὸς π. τὰς ἀμπέλους Ἀριστοφ. Νεφ. 1120· π. ἡ [[ἀνάγκη]] [[αὐτόθι]] 437, πρβλ. Θουκ. 2. 52· ― συχν. ἐν τῷ παθ., ὑπὸ νούσοισι Σόλων 12. 37· ὑπὸ λιμοῦ Θουκ. 1. 126· πολέμῳ Ἡρόδ. 4. 11., 6. 34· τῇ νούσῳ Φερεκύδ. παρὰ Διογ. Λ. 1. 122· ταῖς εἰσφοραῖς Λυσ. 179. 32· ταῖς συμφοραῖς Ξεν. Κύρ. 7. 2, 20· σπάνει σίτου ὁ αὐτ. ἐν Ἑλλ. 5. 4, 56, κτλ.· ἀπολ., Ἡρόδ. 7. 120, Ξεν., κτλ.· ἐπὶ ποταμοῦ, τὸν δὲ χειμῶνα μοῦνος πιέζεται (ὁ [[Νεῖλος]] δηλ.), πάσχει [[μεγάλως]] ἐκ τῆς θερμότητος τοῦ ἡλίου, Ἡρόδ. 2. 25. 2) Πιέζω ἰσχυρῶς, [[ἐπίκειμαι]], ἐπὶ νικηφόρου στρατεύματος, Λατ. premo, urgeo, τοὺς ἐναντίους Ἡρόδ. 9. 63. ― Παθ., τὴν πιεζομένην [[μάλιστα]] τῶν μοιρέων ὁ αὐτ. 9. 60· εἴ πη πιέζοιντο Θουκ. 1. 49· πρβλ. Ξεν. Ἑλλ. 2. 4, 34., 7. 1, 43, κτλ. 3) [[πιέζω]] ἐν λογικῷ ἐπιχειρήματι, στενοχωρῶ, τινὰ Πλουτ. Κρατ. 409Α· τῷ λόγῳ Πλουτ. Ἀλκιβ. 6· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ μέρους τινὸς σπουδαίου ἐν τῇ συζητήσει, [[ἐπιμένω]] εἰς αὐτό, Πλάτ. Νόμ. 965D, Πολύβ. 3. 21, 3, κτλ. 4) [[καταπνίγω]], [[ἀναχαιτίζω]], χόλον ἐν θυμῷ Πινδ. Ο. 6. 61· τὸν τῦφον Πλουτ. Ἀλκ. 4 ΙΙΙ. μεταγεν., [[λαμβάνω]], πιάνω, ταῦρον... πιάξας τᾶς ὁπλᾶς, ἐκ τῆς ὁπλῆς, Θεόκρ. 4. 35· αὐτὸν τῆς χειρὸς Πράξ. Ἀποστ. γ΄, 7, πρβλ. Εὐαγγ. κατὰ Ἰω. ζ΄, 30 κτλ.
|elnltext=πῐέζω [ἐπί?, ἕζω?] praes. later πιάζω, Dor. en Aeol. πιέσδω, ptc. later ook πιεζῶν -οῦντος, Ion. acc. πιεζεῦντα, med. ook πιεζούμενος, Ion. πιεζεύμενος, ep. imperf. πίεζον; aor. later ἐπίασα, Ion. ἐπίεξα, Dor. ptc. πιάξας, Ion. pass. ἐπιέχθην, later ἐπιάσθην; Ion. perf. med.-pass. πεπίεγμαι drukken (op), persen, knijpen (in):; πλείοισί μ’ ἐν δεσμοῖσι δέον μᾶλλον τε πίεζον zij bonden mij met nog meer boeien en beknelden mij nog meer Od. 12.196; π. τὰ χείλεα de lippen samenpersen Hp. VM 22; π. τοὺς ὑπευθύνους σκοπῶν ὅστις αὐτῶν ὠμός ἐστιν ἢ πέπων in de ambtenaren knijpen om te zien wie van hen rauw is en wie rijp Aristoph. Eq. 259; Σικελία τ’ αὐτοῦ πιέζει στέρνα λαχνάεντα en Sicilië drukt op zijn harige borst Pind. P. 1.19; ὁ δ’ ὦμος... πιέζεται mijn schouder wordt afgeknepen Aristoph. Ran. 30; dubbelz.. τοῦ ποδὸς τὸ δακτυλίδιον πιέζει τὸ ζυγόν het riempje drukt op haar teentje Aristoph. Lys. 417; πιέζομαι ik moet ‘drukken’ Aristoph. Ran. 3. uitbr. vastpakken:; ταῦρον... πιάξας τᾶς ὁπλᾶς de stier bij de hoeνen grijpend Theocr. Id. 4.35; later arresteren. NT Io. 7.30. overdr. beknellen, in het nauw brengen:; τοὺς ἐναντίους ἐπίεσαν zij brachten de tegenstanders in het nauw Hdt. 9.63.1; ἐπίεσε δ’ αὐτούς... καὶ ἡ ξυγκομιδὴ ἐκ τῶν ἀγρῶν ἐς τὸ ἄστυ ook de verhuizing van het platteland naar de stad drukte zwaar op hen Thuc. 2.52.1; ὁρῶντες τοὺς Κερκυραίους πιεζομένους toen ze zagen dat de Kerkyraeërs in het nauw kwamen Thuc. 1.49.7; ἡ... ἀνάγκη με πιέζει de noodzaak dwingt me Aristoph. Nub. 437; kwellen:. πιέζει λιμός honger kwelt (hen) Aeschl. Ch. 250; ἐπιέζοντο... ὑπὸ τοῦ λιμοῦ ze werden geteisterd door de hongersnood Thuc. 1.126.10; συμφορὰ δ’ ἑτέρους ἑτέρα πιέζει verschillende soorten ongeluk teisteren verschillende mensen Eur. Alc. 894. stevig vasthouden, in bedwang houden:. σφόδρα πιέσαντες μὴ ἀνῶμεν laten wij (dat) stevig vasthouden en niet loslaten Plat. Lg. 965d; π. τὸν τῦφον zijn arrogantie in bedwang houden Plut. Alc. 4.3; ἐκεῖνον... πιέζων τῷ λόγῳ hem met zijn woorden in het gareel brengend Plut. Alc. 6.5.
}}
{{elru
|elrutext='''πιέζω:''' (fut. πιέσω, aor. ἐπίεσα; pass.: aor. ἐπιέσθην, pf. [[πεπίεσμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[стискивать]], [[сдавливать]], [[сжимать]] (χειρὶ βραχίονα, ἐν δεσμοῖσί τινα Hom.): ἐν τῷ παλαίειν πιεζόμενος Plut. будучи стиснут (противником) во время борьбы;<br /><b class="num">2)</b> [[нажимать]], [[надавливать]]: πιεζόμενοι οἱ φοίνικες ὑπὸ βάρους [[ἄνω]] κυρτοῦνται Xen. под давлением тяжести пальмы выгибаются вверх; [[μέτρον]] πεπιεσμένον NT уплотненная (т. е. полная, добросовестная) мера;<br /><b class="num">3)</b> [[напирать]], [[теснить]] (τοὺς ἐναντίους Her.): εἴ πη πιέζοιντο Thuc. если бы (коркирцы) оказались в стесненном положении; π. τὸν Ἀναξαγόραν Plat. опровергать (досл. ставить в трудное положение) Анаксагора;<br /><b class="num">4)</b> [[притеснять]], [[угнетать]], [[мучить]] (λιμὸς πιέζει τινά Aesch.): τὰς ἀμπέλους [[φυλάξομεν]], [[ὥστε]] μὴ αὐχμὸν πιέζειν Arph. мы присмотрим за тем, чтобы засуха не губила виноградных лоз; πιεζόμενοι ταῖς εἰσφοραῖς Lys. страдая от военных поборов;<br /><b class="num">5)</b> [[подавлять]], [[сдерживать]] (χόλον ἐν θυμῷ Pind.);<br /><b class="num">6)</b> [[крепко держать]], [[не упускать]] (ταῦρον Pind.);<br /><b class="num">7)</b> [[не упускать из виду]], [[внимательно рассматривать]] (τι Plat.).
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 37: Line 40:
|lsmtext='''πιέζω:''' παρατ. <i>ἐπίεζον</i>, Επικ. <i>πίεζον</i>· μέλ. <i>πιέσω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπίεσα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπιέσθην</i>, παρακ. [[πεπίεσμαι]] ή <i>πεπίεγμαι</i>, σε Ομήρ. Οδ., παρατ. <i>πιέζειν</i> αντί <i>ἐπιέζουν</i> (από το [[πιεζέω]]), και Παθ. μτχ. <i>πιεζεύμενος</i>, σε Ηρόδ.· [[άλλος]] Δωρ. και μεταγεν. Αττ. [[τύπος]] είναι το [[πιάζω]]· αόρ. αʹ <i>ἐπίασα</i> ή <i>ἐπίαξα</i>, Παθ. αόρ. αʹ <i>ἐπιάσθην</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[πιέζω]], [[ζουλώ]], [[πιέζω]] [[σφιχτά]], σε Όμηρ., Αττ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[πιέζω]] ή [[λυγίζω]] εξαιτίας του μεγάλου βάρους, σε Πίνδ., Αριστοφ.· μεταφ., [[καταπιέζω]], [[καταθλίβω]], [[στενοχωρώ]], σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ. — Παθ., [[υποφέρω]] φοβερά, σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> [[πιέζω]] σκληρά, λέγεται για νικηφόρο [[στράτευμα]], Λατ. [[premo]], <i>τοὺς ἐναντίους</i>, σε Ηρόδ. — Παθ., <i>εἴ πῃ πιέζοιντο</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> [[καταστέλλω]], [[καταπνίγω]], σε Πίνδ.<br /><b class="num">III.</b> [[έπειτα]], [[λαμβάνω]], [[πιάνω]], ταῦρον πιάξας [[τᾶς]] ὁπλᾶς, από την [[οπλή]], σε Θεόκρ.· <i>αὐτὸν τῆς χειρός</i>, σε Καινή Διαθήκη
|lsmtext='''πιέζω:''' παρατ. <i>ἐπίεζον</i>, Επικ. <i>πίεζον</i>· μέλ. <i>πιέσω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπίεσα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπιέσθην</i>, παρακ. [[πεπίεσμαι]] ή <i>πεπίεγμαι</i>, σε Ομήρ. Οδ., παρατ. <i>πιέζειν</i> αντί <i>ἐπιέζουν</i> (από το [[πιεζέω]]), και Παθ. μτχ. <i>πιεζεύμενος</i>, σε Ηρόδ.· [[άλλος]] Δωρ. και μεταγεν. Αττ. [[τύπος]] είναι το [[πιάζω]]· αόρ. αʹ <i>ἐπίασα</i> ή <i>ἐπίαξα</i>, Παθ. αόρ. αʹ <i>ἐπιάσθην</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[πιέζω]], [[ζουλώ]], [[πιέζω]] [[σφιχτά]], σε Όμηρ., Αττ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[πιέζω]] ή [[λυγίζω]] εξαιτίας του μεγάλου βάρους, σε Πίνδ., Αριστοφ.· μεταφ., [[καταπιέζω]], [[καταθλίβω]], [[στενοχωρώ]], σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ. — Παθ., [[υποφέρω]] φοβερά, σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> [[πιέζω]] σκληρά, λέγεται για νικηφόρο [[στράτευμα]], Λατ. [[premo]], <i>τοὺς ἐναντίους</i>, σε Ηρόδ. — Παθ., <i>εἴ πῃ πιέζοιντο</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> [[καταστέλλω]], [[καταπνίγω]], σε Πίνδ.<br /><b class="num">III.</b> [[έπειτα]], [[λαμβάνω]], [[πιάνω]], ταῦρον πιάξας [[τᾶς]] ὁπλᾶς, από την [[οπλή]], σε Θεόκρ.· <i>αὐτὸν τῆς χειρός</i>, σε Καινή Διαθήκη
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''πιέζω:''' (fut. πιέσω, aor. ἐπίεσα; pass.: aor. ἐπιέσθην, pf. [[πεπίεσμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[стискивать]], [[сдавливать]], [[сжимать]] (χειρὶ βραχίονα, ἐν δεσμοῖσί τινα Hom.): ἐν τῷ παλαίειν πιεζόμενος Plut. будучи стиснут (противником) во время борьбы;<br /><b class="num">2)</b> [[нажимать]], [[надавливать]]: πιεζόμενοι οἱ φοίνικες ὑπὸ βάρους [[ἄνω]] κυρτοῦνται Xen. под давлением тяжести пальмы выгибаются вверх; [[μέτρον]] πεπιεσμένον NT уплотненная (т. е. полная, добросовестная) мера;<br /><b class="num">3)</b> [[напирать]], [[теснить]] (τοὺς ἐναντίους Her.): εἴ πη πιέζοιντο Thuc. если бы (коркирцы) оказались в стесненном положении; π. τὸν Ἀναξαγόραν Plat. опровергать (досл. ставить в трудное положение) Анаксагора;<br /><b class="num">4)</b> [[притеснять]], [[угнетать]], [[мучить]] (λιμὸς πιέζει τινά Aesch.): τὰς ἀμπέλους [[φυλάξομεν]], [[ὥστε]] μὴ αὐχμὸν πιέζειν Arph. мы присмотрим за тем, чтобы засуха не губила виноградных лоз; πιεζόμενοι ταῖς εἰσφοραῖς Lys. страдая от военных поборов;<br /><b class="num">5)</b> [[подавлять]], [[сдерживать]] (χόλον ἐν θυμῷ Pind.);<br /><b class="num">6)</b> [[крепко держать]], [[не упускать]] (ταῦρον Pind.);<br /><b class="num">7)</b> [[не упускать из виду]], [[внимательно рассматривать]] (τι Plat.).
|lstext='''πιέζω''': παρατ. ἐπίεζον, Ἐπικ. πίεζον, Ὅμ., Ἀττ.· μέλλ. πιέσω, Δίφιλ. ἐν «Ἀπολιπούσῃ» 2· ― ἀόρ. ἐπίεσα Ἡρόδ., Ἀττ.· πιέξῃς παρ’ Ἱππ. 755Β, ἂν καὶ ἀλλαχοῦ γράφει ἐπίεσα. ― Παθ., μέλλ. πιεσθήσομαι Ὀρειβάσ., Γαλην.· ἀόρ. ἐπιέσθην Ὀδ. Θ. 336, Σόλων 12. 37, Ἡρόδ., κλπ· ἐπιέχθην Ἱππ. 755Α, Β, κτλ.· πρκμ. πεπίεσμαι Ἀριστ. π. Κόσμ. 3, 4, Ἱππ. 243, 44, κτλ.· ἀλλὰ πεπίεγμαι Ἱππ. 754G, Η, 755Α, κτλ. Ἐν τῇ Ὀδ. εὑρίσκομεν [[ὡσαύτως]] παρατ. πιέζευν ἀντὶ ἐπιέζουν, ἐκ ῥήμ. πιεζέω, Μ. 174, 196· καὶ παθ. μετοχ. πιεζεύμενος Ἡρόδ. 3. 146., 6. 108., 8. 142· ἐπιεζοῦντο Πολύβ. 11. 33, 3· καὶ ὁ [[τύπος]] ἀπαντᾷ ὡς διάφ. γραφ. παρ’ Ἱππ.· ― ἀλλ’ οἱ τύποι ἐκ τοῦ πιεζέω φαίνεται ὅτι [[εἶναι]] μεταγενέστεροι, (Πλουτ. Θησ. 6, Ἀλκιβ. 2, κτλ.), καὶ ὅτι ὑπὸ ἀντιγραφέων εἰσήχθησαν εἰς τὰ Ἀντίγραφα τῆς Ὀδ. καὶ τοῦ Ἡροδ., ἴδε Dind. de Dial. Hdt. σ. xxiii. ― Ἕτερος [[τύπος]] ἐν χρήσει παρὰ τοῖς Δωρ. καὶ τοῖς μεταγεν. Ἀττ. [[εἶναι]] [[πιάζω]], Ἀλκμὰν 48, Ἀλκαῖ. 142: ― ἀόρ. α΄ ἐπίασα Ἑβδ. (ᾎσμα ᾈσμάτ. Β΄, 15), Καιν. Διαθ.· ἐπίαξα Θεόκρ. 4. 35, (ἀμφ-) Ἐπίγρ. 6· ― Παθ., μέλλ. πιασθήσομαι Ἑβδ.· ἀόρ. ἐπιάσθην Ἀποκάλ. ιθ΄, 20 (ἴδε [[πιαίνω]])· πρκμ. πεπίασμαι Ἱππιατρ. ― Πιέζω, [[πιέζω]] ἰσχυρῶς, δυνατά, χειρὶ ἑλῶν ἐπίεζε βραχίονα Ἰλ. Π. 510, πρβλ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 495· ἀστεμφέως ἐχέμεν μᾶλλόν τε π. Ὀδ. Δ. 419· μ’ ἐν δεσμοῖσι δέαν μᾶλλόν τε πίεζον Ὀδ. Μ. 196, πρβλ. 164· π. τὰ χείλεα, [[συμπιέζω]] αὐτά, Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 17· [[ῥύγχος]] εἰς [[ὄξος]] πιέζων Ἀξιόνικος ἐν «Χαλκιδικῷ» 2· [[πιέζω]] τοὺς ὑπευθύνους, τοὺς [[πιέζω]], (ὡς [[πιέζω]] τὰ σῦκα, [[ὅπως]] ἴδω ἂν [[εἶναι]] ὥριμα), Ἀριστοφ. Ἱππ. 259· [[σφόδρα]] π. [[αὐτοῦ]] τὸν [[πόδα]] Πλάτ. Φαίδων 117Ε· π. τὴν δεξιὰν ἐμπαθῶς Πολύβ. 32. 10, 9· ― ἀπολ., Ξεν. Ἀπομν. 3. 10, 13, Ἀριστ. Ρητορ. 1. 5, 9· ― Παθ., πιέζομαι ἰσχυρῶς, δυνατά, Ὀδ. Θ. 336, Ἱππ. 767C, κτλ.· ἐπὶ παλαιστῶν, Πλουτ. Ἀλκιβ. 2· πιέζεται ὅσα πόρους κενούς, Ἀριστ. Μετεωρ. 4. 9, 14, πρβλ. [[πιεστός]]. ΙΙ. [[πιέζω]], βαρύνω, «πλακώνω», [[Σικελία]] [[αὐτοῦ]] π. στέρνα Πινδ. Π. 1. 35, πρβλ. Ἀριστοφ. Σφ. 1032· καὶ ἐν τῷ παθ., ὁ δ’ [[ὦμος]]... πιέζεται ὁ αὐτ. ἐν Βατρ. 30, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 7. 5, 11· ― [[ἐντεῦθεν]] μεταφορ., [[καταθλίβω]], στενοχωρῶ, [[βλάπτω]], π. τινὰ ἡ [[δαπάνη]] Ἡρόδ. 5. 35· λιμὸς Αἰσχύλ. Χο. 250· καὶ πρὸς π. χρημάτων [[ἀχηνία]] ([[οὕτως]] ὁ Abresch ἀντὶ τοῦ προσπιέζει) [[αὐτόθι]] 301· π. ἡ [[τύχη]] Εὐρ. Ἱκέτ. 249, πρβλ. Ἀλκ. 894· αὐχμὸς π. τὰς ἀμπέλους Ἀριστοφ. Νεφ. 1120· π. ἡ [[ἀνάγκη]] [[αὐτόθι]] 437, πρβλ. Θουκ. 2. 52· ― συχν. ἐν τῷ παθ., ὑπὸ νούσοισι Σόλων 12. 37· ὑπὸ λιμοῦ Θουκ. 1. 126· πολέμῳ Ἡρόδ. 4. 11., 6. 34· τῇ νούσῳ Φερεκύδ. παρὰ Διογ. Λ. 1. 122· ταῖς εἰσφοραῖς Λυσ. 179. 32· ταῖς συμφοραῖς Ξεν. Κύρ. 7. 2, 20· σπάνει σίτου ὁ αὐτ. ἐν Ἑλλ. 5. 4, 56, κτλ.· ἀπολ., Ἡρόδ. 7. 120, Ξεν., κτλ.· ἐπὶ ποταμοῦ, τὸν δὲ χειμῶνα μοῦνος πιέζεται (ὁ [[Νεῖλος]] δηλ.), πάσχει [[μεγάλως]] ἐκ τῆς θερμότητος τοῦ ἡλίου, Ἡρόδ. 2. 25. 2) Πιέζω ἰσχυρῶς, [[ἐπίκειμαι]], ἐπὶ νικηφόρου στρατεύματος, Λατ. premo, urgeo, τοὺς ἐναντίους Ἡρόδ. 9. 63. ― Παθ., τὴν πιεζομένην [[μάλιστα]] τῶν μοιρέων ὁ αὐτ. 9. 60· εἴ πη πιέζοιντο Θουκ. 1. 49· πρβλ. Ξεν. Ἑλλ. 2. 4, 34., 7. 1, 43, κτλ. 3) [[πιέζω]] ἐν λογικῷ ἐπιχειρήματι, στενοχωρῶ, τινὰ Πλουτ. Κρατ. 409Α· τῷ λόγῳ Πλουτ. Ἀλκιβ. 6· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ μέρους τινὸς σπουδαίου ἐν τῇ συζητήσει, [[ἐπιμένω]] εἰς αὐτό, Πλάτ. Νόμ. 965D, Πολύβ. 3. 21, 3, κτλ. 4) [[καταπνίγω]], [[ἀναχαιτίζω]], χόλον ἐν θυμῷ Πινδ. Ο. 6. 61· τὸν τῦφον Πλουτ. Ἀλκ. 4 ΙΙΙ. μεταγεν., [[λαμβάνω]], πιάνω, ταῦρον... πιάξας τᾶς ὁπλᾶς, ἐκ τῆς ὁπλῆς, Θεόκρ. 4. 35· αὐτὸν τῆς χειρὸς Πράξ. Ἀποστ. γ΄, 7, πρβλ. Εὐαγγ. κατὰ Ἰω. ζ΄, 30 κτλ.
}}
{{elnl
|elnltext=πῐέζω [ἐπί?, ἕζω?] praes. later πιάζω, Dor. en Aeol. πιέσδω, ptc. later ook πιεζῶν -οῦντος, Ion. acc. πιεζεῦντα, med. ook πιεζούμενος, Ion. πιεζεύμενος, ep. imperf. πίεζον; aor. later ἐπίασα, Ion. ἐπίεξα, Dor. ptc. πιάξας, Ion. pass. ἐπιέχθην, later ἐπιάσθην; Ion. perf. med.-pass. πεπίεγμαι drukken (op), persen, knijpen (in):; πλείοισί μ’ ἐν δεσμοῖσι δέον μᾶλλον τε πίεζον zij bonden mij met nog meer boeien en beknelden mij nog meer Od. 12.196; π. τὰ χείλεα de lippen samenpersen Hp. VM 22; π. τοὺς ὑπευθύνους σκοπῶν ὅστις αὐτῶν ὠμός ἐστιν ἢ πέπων in de ambtenaren knijpen om te zien wie van hen rauw is en wie rijp Aristoph. Eq. 259; Σικελία τ’ αὐτοῦ πιέζει στέρνα λαχνάεντα en Sicilië drukt op zijn harige borst Pind. P. 1.19; ὁ δ’ ὦμος... πιέζεται mijn schouder wordt afgeknepen Aristoph. Ran. 30; dubbelz.. τοῦ ποδὸς τὸ δακτυλίδιον πιέζει τὸ ζυγόν het riempje drukt op haar teentje Aristoph. Lys. 417; πιέζομαι ik moet ‘drukken’ Aristoph. Ran. 3. uitbr. vastpakken:; ταῦρον... πιάξας τᾶς ὁπλᾶς de stier bij de hoeνen grijpend Theocr. Id. 4.35; later arresteren. NT Io. 7.30. overdr. beknellen, in het nauw brengen:; τοὺς ἐναντίους ἐπίεσαν zij brachten de tegenstanders in het nauw Hdt. 9.63.1; ἐπίεσε δ’ αὐτούς... καὶ ἡ ξυγκομιδὴ ἐκ τῶν ἀγρῶν ἐς τὸ ἄστυ ook de verhuizing van het platteland naar de stad drukte zwaar op hen Thuc. 2.52.1; ὁρῶντες τοὺς Κερκυραίους πιεζομένους toen ze zagen dat de Kerkyraeërs in het nauw kwamen Thuc. 1.49.7; ἡ... ἀνάγκη με πιέζει de noodzaak dwingt me Aristoph. Nub. 437; kwellen:. πιέζει λιμός honger kwelt (hen) Aeschl. Ch. 250; ἐπιέζοντο... ὑπὸ τοῦ λιμοῦ ze werden geteisterd door de hongersnood Thuc. 1.126.10; συμφορὰ δ’ ἑτέρους ἑτέρα πιέζει verschillende soorten ongeluk teisteren verschillende mensen Eur. Alc. 894. stevig vasthouden, in bedwang houden:. σφόδρα πιέσαντες μὴ ἀνῶμεν laten wij (dat) stevig vasthouden en niet loslaten Plat. Lg. 965d; π. τὸν τῦφον zijn arrogantie in bedwang houden Plut. Alc. 4.3; ἐκεῖνον... πιέζων τῷ λόγῳ hem met zijn woorden in het gareel brengend Plut. Alc. 6.5.
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2666748"