3,277,286
edits
πιαίνω: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
| Line 16: | Line 16: | ||
|btext=<i>f.</i> πιανῶ, <i>ao.</i> ἐπίανα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐπιάνθην, <i>pf.</i> [[πεπίασμαι]];<br /><b>1</b> engraisser;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> πιαίνειν τινά, rendre qqn heureux, réjouir qqn;<br /><i><b>Moy.</b></i> πιαίνομαι se réjouir.<br />'''Étymologie:''' [[πίων]]. | |btext=<i>f.</i> πιανῶ, <i>ao.</i> ἐπίανα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐπιάνθην, <i>pf.</i> [[πεπίασμαι]];<br /><b>1</b> engraisser;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> πιαίνειν τινά, rendre qqn heureux, réjouir qqn;<br /><i><b>Moy.</b></i> πιαίνομαι se réjouir.<br />'''Étymologie:''' [[πίων]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=πιαίνω [πῖαρ] aor. ἐπιᾱ́να, NT ἐπίασα, poët. 3 plur. πίαναν, Ion. ptc. πιήνας, Dor. ptc. πιάξας; aor. pass. ἐπιάνθην, NT ἐπιάσθην; fut. πιᾰνῶ act. vet maken:; τἀμὰ πιαίνει βοτά (de aarde) maakt mijn vee vet Eur. Cycl. 333; overdr. rijk maken:; τήνδε πιανῶ χθόνα μάντις dit land zal ik als ziener rijk maken Aeschl. Sept. 587; οὐ γὰρ πιαίνει ταῦτα μυχοὺς πόλεως want dat maakt de voorraadkamers van de stad niet rijk Xenoph. B 2.22; overdr., geestelijk. ἀλλ’ ἦ σ’ ἐπίανέν τις ἄπτερος φάτις; heeft dan een vluchtig gerucht u het hoofd op hol gebracht? Aeschl. Ag. 276. med.-pass. vet worden, dik worden:; ἐν τρόπῳ βοσκήματος ἕκαστον πιαινόμενον αὐτῶν δεῖ ζῆν; moet ieder van hen leven, terwijl hij zich net als vee vetmest? Plat. Lg. 807a; πιαίνεται ὁ στάχυς οὕτως zo komt de aar tot rijping Theocr. Id. 10.47; overdr.. πρᾶσσε, πιαίνου ga je gang, maak je maar gewichtig Aeschl. Ag. 1669. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''πῑαίνω:''' (fut. ἐπίᾱνα и πίανα - поздн. ἐπίηνα; pass.: aor. ἐπιάνθην, pf. [[πεπίασμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[кормить]], [[откармливать]] (τὰ βοτά Eur.; τὰς ὗς Arst.);<br /><b class="num">2)</b> [[делать тучным]], [[утучнять]], [[удобрять]] (χθόνα Aesch.); pass. жиреть, (о зерне) наливаться (πιαίνεται ὁ [[στάχυς]] Theocr.);<br /><b class="num">3)</b> [[приумножать]], [[увеличивать]] (πλοῦτον Pind.);<br /><b class="num">4)</b> [[приводить в восторг]], [[радовать]] (τινά Aesch.): πιαίνου Aesch. торжествуй. | |||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
| Line 28: | Line 31: | ||
|lsmtext='''πῑαίνω:''' μέλ. <i>πιᾰνῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπίᾱνα</i>, ποιητ. <i>πίανα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπιάνθην</i>, παρακ. <i>πεπίασαμαι</i>· ([[πίων]])·<br /><b class="num">I.</b> κάνω [[κάτι]] παχύ, [[παχαίνω]], σε Ευρ.· [[πιαίνω]] χθόνα, [[παχαίνω]], [[εμπλουτίζω]] το [[έδαφος]], λέγεται για νεκρό άνθρωπο, σε Αισχύλ. — Παθ., είμαι ή [[γίνομαι]] [[παχύς]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> [[αυξάνω]], [[μεγεθύνω]], <i>πλοῦτον</i>, σε Πίνδ.<br /><b class="num">2.</b> κάνω κάποιον αυθάδη ή ακόλαστο, [[διεγείρω]], σε Αισχύλ. — Παθ., αυξάνομαι στην [[οργή]] ή διαφθείρομαι, στον ίδ.· <i>ἔχθεσιν πιαίνεσθαι</i>, [[πλουτίζω]] σε [[βάρος]] άλλου με καυγάδες ή φιλονικίες, σε Πίνδ. | |lsmtext='''πῑαίνω:''' μέλ. <i>πιᾰνῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπίᾱνα</i>, ποιητ. <i>πίανα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπιάνθην</i>, παρακ. <i>πεπίασαμαι</i>· ([[πίων]])·<br /><b class="num">I.</b> κάνω [[κάτι]] παχύ, [[παχαίνω]], σε Ευρ.· [[πιαίνω]] χθόνα, [[παχαίνω]], [[εμπλουτίζω]] το [[έδαφος]], λέγεται για νεκρό άνθρωπο, σε Αισχύλ. — Παθ., είμαι ή [[γίνομαι]] [[παχύς]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> [[αυξάνω]], [[μεγεθύνω]], <i>πλοῦτον</i>, σε Πίνδ.<br /><b class="num">2.</b> κάνω κάποιον αυθάδη ή ακόλαστο, [[διεγείρω]], σε Αισχύλ. — Παθ., αυξάνομαι στην [[οργή]] ή διαφθείρομαι, στον ίδ.· <i>ἔχθεσιν πιαίνεσθαι</i>, [[πλουτίζω]] σε [[βάρος]] άλλου με καυγάδες ή φιλονικίες, σε Πίνδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''πῑαίνω''': μέλλ. πιᾰνῶ Αἰσχύλ. Θήβ. 587· ἀόρ. ἐπίᾱνα ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 276, Ἱππ. 609. 9· ποιητ. πίανα Πινδ. Ν. 9. 55· μεταγενέστ. ἐπίηνα Διογ. Λ. 1. 83. ― Παθητ., μέλλ. πιανθήσομαι Ἑβδ. (Παροιμ. ΙΑ΄, 25, κ. ἀλλ.)· ἀόρ. ἐπιάνθην Θεόκρ. 17. 126, (κατ-) Αἰλ. ἀλλ’ ἀόριστ. ἐπιάσθην (συν-) Ἱππ. 1228G (ἂν μὴ θεωρηθῇ τοῦτο ὡς ἐκ τοῦ [[πιάζω]]· ἀλλὰ [[τότε]] [[γραπτέον]] ἐπιέσθην [[διότι]] ὁ διὰ τοῦ α [[τύπος]] [[εἶναι]] Δωρ.)· πρκμ. πεπίασμαι (κατα-) Πλάτ. Νόμ. 807Β, πρβλ. Αἰλ. π. Ζ. 13. 25 ([[πίων]]). Παχύνω, Λατιν. saginare, τὸ [[σῶμα]] Ἱππ. ἔνθ’ ἀνωτ. ἡ γῆ π. τὰ βοτὰ Εὐρ. Κύκλ. 333· π. τὰς ὗς Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 21, 6· π. χθόνα, [[παχύνω]] τὸν τόπον, τὸ [[ἔδαφος]], ἐπὶ νεκροῦ ἀνθρώπου, Αἰσχύλ. Θήβ. 587· οὕτω, πίαναν καπνόν, ἐπὶ σωμάτων καυθέντων, Πίνδ. ἔνθ’ ἀνωτ. ― Παθ., [[γίνομαι]] [[παχύς]], παχύνομαι, Σιμωνίδ. Ἰαμβογρ. 6. 6, Πλάτ. Νόμ. 807Α, Ἀριστ., κλ.·π. ὁ [[στάχυς]] Θεόκρ. 10. 47. ΙΙ. μεταφορ., 1) [[αὐξάνω]], [[πληθύνω]], πλοῦτον Πινδ. Π. 4. 267· μυχοὺς πόλιος Ξενοφάν. 2. 22 Bgk.. 2) [[κάμνω]] τινὰ αὐθάδη, ἀκόλαστον, ἀλλ’ ἦ σ’ ἐπίανέν τις... [[φάτις]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 276. ― Παθ., [[γίνομαι]] παχὺς καὶ [[ἀκόλαστος]], πρᾶσσε, πιαίνου [[αὐτόθι]] 1669· ἔχθεσιν πιαίνομαι, «παχαίνω μὲ τὰ μαλλώματα», Πίνδ. Π. 2. 101. 3) [[παχύνω]], [[περιθάλπω]], ὠφελῶ, ἵππον... π. ὁ τοῦ δεσπότου ὀφθαλμὸς παρ’ Ἀριστ. ἐν Οἰκ. 1. 6, 4· π. ἑὴν φρένα Ὀππ. Ἁλ. 5. 372· [[μέλος]] [[αὐτόθι]] 620· μάστακα Ἀνθ. Π. 5. 294. ― Σπάν. παρὰ πεζογράφοις. [ῐ μόνον παρὰ Γρηγ. Ναζ.]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[πίων]]<br /><b class="num">I.</b> to make fat, [[fatten]], Eur.; π. χθόνα to [[fatten]] the [[soil]], of a [[dead]] man, Aesch.:—Pass. to be or [[become]] fat, Plat., etc.<br /><b class="num">II.</b> metaph.,<br /><b class="num">1.</b> to [[increase]], [[enlarge]], πλοῦτον Pind.<br /><b class="num">2.</b> to make [[wanton]], [[excite]], Aesch.: —Pass. to wax fat and [[wanton]], Aesch.; ἔχθεσιν πιαίνεσθαι to [[batten]] on quarrels, Pind. | |mdlsjtxt=[[πίων]]<br /><b class="num">I.</b> to make fat, [[fatten]], Eur.; π. χθόνα to [[fatten]] the [[soil]], of a [[dead]] man, Aesch.:—Pass. to be or [[become]] fat, Plat., etc.<br /><b class="num">II.</b> metaph.,<br /><b class="num">1.</b> to [[increase]], [[enlarge]], πλοῦτον Pind.<br /><b class="num">2.</b> to make [[wanton]], [[excite]], Aesch.: —Pass. to wax fat and [[wanton]], Aesch.; ἔχθεσιν πιαίνεσθαι to [[batten]] on quarrels, Pind. | ||
}} | }} | ||
