Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

πολιτεία: Difference between revisions

From LSJ

πολιτεία (view source)

Revision as of 21:29, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
Line 16: Line 16:
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> <i>au sens de citoyen privé</i>;<br /><b>1</b> la qualité et les droits de citoyen, droit de cité;<br /><b>2</b> vie d'un citoyen, genre de vie d'un citoyen;<br /><b>II.</b> <i>au sens politique</i>;<br /><b>1</b> vie et administration d'un homme d'État, participation aux affaires publiques;<br /><b>2</b> <i>au sens collect.</i> mesures de gouvernement;<br /><b>3</b> constitution d'un État, forme de gouvernement, régime politique <i>en gén. ; particul.</i> constitution démocratique.<br />'''Étymologie:''' [[πολιτεύω]].
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> <i>au sens de citoyen privé</i>;<br /><b>1</b> la qualité et les droits de citoyen, droit de cité;<br /><b>2</b> vie d'un citoyen, genre de vie d'un citoyen;<br /><b>II.</b> <i>au sens politique</i>;<br /><b>1</b> vie et administration d'un homme d'État, participation aux affaires publiques;<br /><b>2</b> <i>au sens collect.</i> mesures de gouvernement;<br /><b>3</b> constitution d'un État, forme de gouvernement, régime politique <i>en gén. ; particul.</i> constitution démocratique.<br />'''Étymologie:''' [[πολιτεύω]].
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''πολιτεία''': Ἰων. -ηίη, ἡ, ([[πολιτεύω]]) ἡ [[σχέσις]] τοῦ πολίτου πρὸς τὴν πόλιν ἢ τὸ [[κράτος]], ἡ [[κατάστασις]] καὶ τὰ δικαιώματα τοῦ πολίτου, πολιτικὰ δικαιώματα, Λατ. civitas, Ἡρόδ. 9. 34, Θουκ. 6. 104, κτλ.· πολιτείαν δοῦναί τινι Ξεν. Ἑλλ. 4. 4, 6· π. ἐστί μοι ἐν πόλει [[αὐτόθι]] 1. 2, 10. 2) ὁ [[βίος]] τοῦ πολίτου, ὁ [[τρόπος]] τοῦ καθ’ ἡμέραν βίου τινός, Λατ. ratio vitae civilis, Ἀνδοκ. 21. 7, Δημ. 399. 6· ἐν εἰρήνῃ καὶ πολιτείᾳ Δημ. 494. 3· ― παρὰ μεταγεν., [[καθόλου]], ζωή, [[βίος]], ἐν τόπῳ Πολύβ. 18. 26, 6. 3) ὡς συγκεκριμένον, τὸ σύνολον τῶν πολιτῶν, Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 4, 31., 4. 13, 7. ΙΙ. ὁ [[βίος]] καὶ ἡ [[ἀσχολία]] πολιτικοῦ ἀνδρός, [[διοίκησις]], [[κυβέρνησις]], Ἀριστοφ. Ἱππ. 219. Ξεν. Ἀπομν. 3. 9, 15, κτλ.· ― ἄγειν τὴν π. Θουκ. 1. 127· ἄλλον τρόπον τῇ π. κέχρημαι, = πεπολίτευμαι, Ὑπερείδης [[ὑπὲρ]] Εὐξενίππου 389· ἡ Κλεοφῶντος π. Αἰσχίν. 75. 3· ἴδε ἐν λ. [[προαίρεσις]] 3· ― περιληπτικῶς, τὰ μέτρα τὰ ὁποῖα ἐφαρμόζει ἡ [[κυβέρνησις]], τῇ πολιτείᾳ καὶ τοῖς ψηφίσμασι Δημ. 254. 18, πρβλ. 314. 22. ΙΙΙ. πολιτικὴ [[σύνταξις]], [[σύστημα]] πολιτικόν, [[πολίτευμα]], Ἀντιφῶν 120. 40, Θουκ. 2. 37, κτλ.· τὴν ἐλευθερίαν…, [[μᾶλλον]] δὲ καὶ τὰς πολιτείας Δημ. 246. 25· ― [[εἶδος]] πολιτεύματος, Πλάτ. Πολ. 562A, κτλ.· ὁμολογοῦνται [[τρεῖς]] [[εἶναι]] π. τυραννὶς καὶ [[ὀλιγαρχία]] καὶ [[δημοκρατία]] Αἰσχίν. 1. 19, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 544B, Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 7, 1, κτλ.· ἥτις π. συμφέρῃ Λυσ. 171. 37· π. ἐστι [[τάξις]] ταῖς πόλεσιν ἡ περὶ τὰς ἀρχὰς Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 4, 10, πρβλ. 3. 1, 1., 4. 3, 5. 2) [[κυρίως]] ἡ [[καλῶς]] συντεταγμένη δημοκρατικὴ [[πολιτεία]], ὁ αὐτ. ἐν Ἠθ. Ν. 8. 10, 1, Πολιτικ. 4. 8, 1. κἑξ.· [[ὅταν]] δὲ τὸ [[πλῆθος]] πρὸς τὸ κοινὸν πολιτεύηται συμφέρον, π. καλεῖται [[αὐτόθι]] 3. 7, 3· ἐπὶ παντὸς εἴδους διοικήσεως διὰ τῶν πολιτῶν γιγνομένης, ὀλιγαρχικῆς ἢ δημοκρατικῆς, [[αὐτόθι]] 4. 4, 19, πρβλ. 30· τὴν ἀρίστην πολιτεύεσθαι πολιτείαν [[αὐτόθι]] 4. 1, 4· ― ἀκολούθως, 3) [[καθόλου]], ἐλευθέρα [[κοινότης]], [[αὐτόνομος]] [[πολιτεία]], Ξεν. Ἀθην. 1, 1. κτλ.· ἄπιστον ταῖς πολ. ἡ τυραννὶς Δημ. 10. 21· οὐ γὰρ ἀσφαλεῖς ταῖς πολιτείαις αἱ πρὸς τοὺς τυράννους... ὁμιλίαι ὁ αὐτ. 71, 8· τοὺς τὰς π. μεθιστάντας εἰς ὀλιγαρχίαν ὁ αὐτ. 196, 12· τὰς μὲν π. πολεμοῦσι, τὰς δὲ μοναρχίας συγκαθιστᾶσι Ἰσοκρ. 67A. ― Περὶ τῆς λέξ. ὅρα Πλούτ. 2. 826C-F. ― Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 131, Χ. Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογικὰ τ. Α΄, σ. 441, Κόντου Παρατηρ. εἰς Ἀριστ. Ἀθην. Πολιτείαν ἐν Ἀθηνᾶς τ. Γ΄, σ. 313.
|elnltext=πολιτεία -ας, ἡ, Ion. πολιτηΐη [πολιτεύω] positie van de burger, burgerrecht:; πολιτηΐην αἰτεῖσθαι burgerrecht vragen Hdt. 9.34.1; πολιτείας... μετέχειν burgerrecht hebben Xen. Hell. 4.4.6; Σελινουσίοις... πολιτείαν ἔδοσαν aan de inwoners van Selinunte verleenden zij burgerrecht Xen. Hell. 1.2.10; leven als burger:. ἐπιθυμία τῆς... μεθ’ ὑμῶν πολιτείας verlangen naar het leven als burger samen met jullie And. 2.10. regering, bestuur:. ἄγων τὴν πολιτείαν de regering leidend Thuc. 1.127.3; οἷς γὰρ ἐστ’ ἐν λόγοις ἡ πολιτεία waar het politieke systeem op redevoeringen berust Dem. 19.184; μετέχειν τῆς πολιτείας delen in het bestuur Aristot. Pol. 1294a14. politiek, politiek handelen:. ἔχεις ἅπαντα πρὸς πολιτείαν ἃ δεῖ je hebt alles wat je nodig hebt voor een politieke carrière Aristoph. Eq. 219; ὑφ’ ὑμῶν ἐξηλάθη τοῖς μὲν ὅπλοις, τῇ δὲ πολιτείᾳ... ὑπ’ ἐμοῦ door jullie is hij verdreven met wapengeweld, maar door mij door mijn politiek optreden Dem. 18.67; τοιαύτην γὰρ εἵλου πολιτείαν jij verkoos een dergelijke politiek Dem. 18.263. staatsvorm:; εἰσὶ δύο πολιτείαι παρὰ δημοκρατίαν τε καὶ ὀλιγαρχίαν er zijn twee staatsvormen naast democratie en oligarchie Aristot. Pol. 1293a35; τὴν ἀρίστην πολιτεύεσθαι πολιτείαν de beste staatsvorm hebben Aristot. Pol. 1288b31; spec. constitutionele (d.w.z. voorbeeldig ingerichte) staatsvorm:. ὅπου γὰρ μὴ νόμοι ἄρχουσιν, οὐκ ἔστι πολιτεία waar geen gezag van de wetten is, daar bestaat geen geregelde staatsvorm Aristot. Pol. 1292a32. politeia, ideale staatsvorm bij Aristoteles, soort republikeinse democratie:. ἔστι γὰρ ἡ πολιτεία ὡς ἁπλῶς εἰπεῖν μίξις ὀλιγαρχίας καὶ δημοκρατίας de politeia is namelijk, simpel gezegd, een mengvorm van oligarchie en democratie Aristot. Pol. 1293b33.
}}
{{elru
|elrutext='''πολῑτεία:''' ион. [[πολιτηΐη|πολῑτηΐη]] ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[гражданские права]], [[гражданство]] (πολιτηίην αἰτεῖσθαι Her.; πολιτείαν [[δοῦναι]] τινι Xen.; πολιτείαν κτήσασθαι NT);<br /><b class="num">2)</b> [[гражданственность]], [[гражданский образ жизни]] (ἐν εἰρήνῃ καὶ πολιτείᾳ Dem.);<br /><b class="num">3)</b> [[государственные дела]]: τὴν πολιτείαν ἄγειν Thuc. управлять государством;<br /><b class="num">4)</b> [[государственная деятельность]], [[правление]] (ἡ Κλεοφῶντος π. Aeschin.);<br /><b class="num">5)</b> [[государственное устройство]], [[форма правления]] (ἡ μοναρχικὴ καὶ δημοκρατικὴ π. Plat.);<br /><b class="num">6)</b> [[демократическая форма правления]], [[республика]] (ἡ τῶν Ἀθηναίων π. Xen.);<br /><b class="num">7)</b> [[государство]] (вообще): τῆς πολιτείας [[χρῆσθαι]] Thuc. управлять государством.
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
Line 31: Line 34:
|lsmtext='''πολῑτεία:''' Ιων. -ηΐη, ἡ ([[πολιτεύω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> η [[ιδιότητα]] και τα δικαιώματα του πολίτη, [[πολιτικά]] δικαιώματα, Λατ. [[civitas]], σε Ηρόδ., Θουκ. κ.λπ.· <i>πολιτείαν δοῦναί τινι</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> ο [[βίος]] του πολίτη, η [[πολιτική]] [[ζωή]], σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> ως [[σύνολο]], το [[άθροισμα]] των πολιτών, σε Αριστ.<br /><b class="num">II.</b> ο [[βίος]] και η [[πολιτεία]] ενός πολιτικού άνδρα, [[κυβέρνηση]], [[διοίκηση]], σε Αριστοφ., Θουκ. κ.λπ.· με περιληπτική [[σημασία]], τα [[μέτρα]] της κυβέρνησης, σε Δημ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[πολιτική]] [[συγκρότηση]], [[σύσταση]] και [[σύνθεση]] ενός κράτους, σε Θουκ. κ.λπ.· είδος πολιτεύματος, σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[δημοκρατία]], [[κοινοπολιτεία]], σε Ξεν. κ.λπ.
|lsmtext='''πολῑτεία:''' Ιων. -ηΐη, ἡ ([[πολιτεύω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> η [[ιδιότητα]] και τα δικαιώματα του πολίτη, [[πολιτικά]] δικαιώματα, Λατ. [[civitas]], σε Ηρόδ., Θουκ. κ.λπ.· <i>πολιτείαν δοῦναί τινι</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> ο [[βίος]] του πολίτη, η [[πολιτική]] [[ζωή]], σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> ως [[σύνολο]], το [[άθροισμα]] των πολιτών, σε Αριστ.<br /><b class="num">II.</b> ο [[βίος]] και η [[πολιτεία]] ενός πολιτικού άνδρα, [[κυβέρνηση]], [[διοίκηση]], σε Αριστοφ., Θουκ. κ.λπ.· με περιληπτική [[σημασία]], τα [[μέτρα]] της κυβέρνησης, σε Δημ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[πολιτική]] [[συγκρότηση]], [[σύσταση]] και [[σύνθεση]] ενός κράτους, σε Θουκ. κ.λπ.· είδος πολιτεύματος, σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[δημοκρατία]], [[κοινοπολιτεία]], σε Ξεν. κ.λπ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''πολῑτεία:''' ион. [[πολιτηΐη|πολῑτηΐη]] ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[гражданские права]], [[гражданство]] (πολιτηίην αἰτεῖσθαι Her.; πολιτείαν [[δοῦναι]] τινι Xen.; πολιτείαν κτήσασθαι NT);<br /><b class="num">2)</b> [[гражданственность]], [[гражданский образ жизни]] (ἐν εἰρήνῃ καὶ πολιτείᾳ Dem.);<br /><b class="num">3)</b> [[государственные дела]]: τὴν πολιτείαν ἄγειν Thuc. управлять государством;<br /><b class="num">4)</b> [[государственная деятельность]], [[правление]] (ἡ Κλεοφῶντος π. Aeschin.);<br /><b class="num">5)</b> [[государственное устройство]], [[форма правления]] (ἡ μοναρχικὴ καὶ δημοκρατικὴ π. Plat.);<br /><b class="num">6)</b> [[демократическая форма правления]], [[республика]] (ἡ τῶν Ἀθηναίων π. Xen.);<br /><b class="num">7)</b> [[государство]] (вообще): τῆς πολιτείας [[χρῆσθαι]] Thuc. управлять государством.
|lstext='''πολιτεία''': Ἰων. -ηίη, ἡ, ([[πολιτεύω]]) ἡ [[σχέσις]] τοῦ πολίτου πρὸς τὴν πόλιν ἢ τὸ [[κράτος]], ἡ [[κατάστασις]] καὶ τὰ δικαιώματα τοῦ πολίτου, πολιτικὰ δικαιώματα, Λατ. civitas, Ἡρόδ. 9. 34, Θουκ. 6. 104, κτλ.· πολιτείαν δοῦναί τινι Ξεν. Ἑλλ. 4. 4, 6· π. ἐστί μοι ἐν πόλει [[αὐτόθι]] 1. 2, 10. 2) ὁ [[βίος]] τοῦ πολίτου, ὁ [[τρόπος]] τοῦ καθ’ ἡμέραν βίου τινός, Λατ. ratio vitae civilis, Ἀνδοκ. 21. 7, Δημ. 399. 6· ἐν εἰρήνῃ καὶ πολιτείᾳ Δημ. 494. 3· ― παρὰ μεταγεν., [[καθόλου]], ζωή, [[βίος]], ἐν τόπῳ Πολύβ. 18. 26, 6. 3) ὡς συγκεκριμένον, τὸ σύνολον τῶν πολιτῶν, Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 4, 31., 4. 13, 7. ΙΙ. ὁ [[βίος]] καὶ ἡ [[ἀσχολία]] πολιτικοῦ ἀνδρός, [[διοίκησις]], [[κυβέρνησις]], Ἀριστοφ. Ἱππ. 219. Ξεν. Ἀπομν. 3. 9, 15, κτλ.· ― ἄγειν τὴν π. Θουκ. 1. 127· ἄλλον τρόπον τῇ π. κέχρημαι, = πεπολίτευμαι, Ὑπερείδης [[ὑπὲρ]] Εὐξενίππου 389· ἡ Κλεοφῶντος π. Αἰσχίν. 75. 3· ἴδε ἐν λ. [[προαίρεσις]] 3· ― περιληπτικῶς, τὰ μέτρα τὰ ὁποῖα ἐφαρμόζει ἡ [[κυβέρνησις]], τῇ πολιτείᾳ καὶ τοῖς ψηφίσμασι Δημ. 254. 18, πρβλ. 314. 22. ΙΙΙ. πολιτικὴ [[σύνταξις]], [[σύστημα]] πολιτικόν, [[πολίτευμα]], Ἀντιφῶν 120. 40, Θουκ. 2. 37, κτλ.· τὴν ἐλευθερίαν…, [[μᾶλλον]] δὲ καὶ τὰς πολιτείας Δημ. 246. 25· ― [[εἶδος]] πολιτεύματος, Πλάτ. Πολ. 562A, κτλ.· ὁμολογοῦνται [[τρεῖς]] [[εἶναι]] π. τυραννὶς καὶ [[ὀλιγαρχία]] καὶ [[δημοκρατία]] Αἰσχίν. 1. 19, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 544B, Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 7, 1, κτλ.· ἥτις π. συμφέρῃ Λυσ. 171. 37· π. ἐστι [[τάξις]] ταῖς πόλεσιν ἡ περὶ τὰς ἀρχὰς Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 4, 10, πρβλ. 3. 1, 1., 4. 3, 5. 2) [[κυρίως]] ἡ [[καλῶς]] συντεταγμένη δημοκρατικὴ [[πολιτεία]], ὁ αὐτ. ἐν Ἠθ. Ν. 8. 10, 1, Πολιτικ. 4. 8, 1. κἑξ.· [[ὅταν]] δὲ τὸ [[πλῆθος]] πρὸς τὸ κοινὸν πολιτεύηται συμφέρον, π. καλεῖται [[αὐτόθι]] 3. 7, 3· ἐπὶ παντὸς εἴδους διοικήσεως διὰ τῶν πολιτῶν γιγνομένης, ὀλιγαρχικῆς ἢ δημοκρατικῆς, [[αὐτόθι]] 4. 4, 19, πρβλ. 30· τὴν ἀρίστην πολιτεύεσθαι πολιτείαν [[αὐτόθι]] 4. 1, 4· ― ἀκολούθως, 3) [[καθόλου]], ἐλευθέρα [[κοινότης]], [[αὐτόνομος]] [[πολιτεία]], Ξεν. Ἀθην. 1, 1. κτλ.· ἄπιστον ταῖς πολ. ἡ τυραννὶς Δημ. 10. 21· οὐ γὰρ ἀσφαλεῖς ταῖς πολιτείαις αἱ πρὸς τοὺς τυράννους... ὁμιλίαι ὁ αὐτ. 71, 8· τοὺς τὰς π. μεθιστάντας εἰς ὀλιγαρχίαν ὁ αὐτ. 196, 12· τὰς μὲν π. πολεμοῦσι, τὰς δὲ μοναρχίας συγκαθιστᾶσι Ἰσοκρ. 67A. ― Περὶ τῆς λέξ. ὅρα Πλούτ. 2. 826C-F. ― Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 131, Χ. Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογικὰ τ. Α΄, σ. 441, Κόντου Παρατηρ. εἰς Ἀριστ. Ἀθην. Πολιτείαν ἐν Ἀθηνᾶς τ. Γ΄, σ. 313.
}}
{{elnl
|elnltext=πολιτεία -ας, ἡ, Ion. πολιτηΐη [πολιτεύω] positie van de burger, burgerrecht:; πολιτηΐην αἰτεῖσθαι burgerrecht vragen Hdt. 9.34.1; πολιτείας... μετέχειν burgerrecht hebben Xen. Hell. 4.4.6; Σελινουσίοις... πολιτείαν ἔδοσαν aan de inwoners van Selinunte verleenden zij burgerrecht Xen. Hell. 1.2.10; leven als burger:. ἐπιθυμία τῆς... μεθ’ ὑμῶν πολιτείας verlangen naar het leven als burger samen met jullie And. 2.10. regering, bestuur:. ἄγων τὴν πολιτείαν de regering leidend Thuc. 1.127.3; οἷς γὰρ ἐστ’ ἐν λόγοις ἡ πολιτεία waar het politieke systeem op redevoeringen berust Dem. 19.184; μετέχειν τῆς πολιτείας delen in het bestuur Aristot. Pol. 1294a14. politiek, politiek handelen:. ἔχεις ἅπαντα πρὸς πολιτείαν ἃ δεῖ je hebt alles wat je nodig hebt voor een politieke carrière Aristoph. Eq. 219; ὑφ’ ὑμῶν ἐξηλάθη τοῖς μὲν ὅπλοις, τῇ δὲ πολιτείᾳ... ὑπ’ ἐμοῦ door jullie is hij verdreven met wapengeweld, maar door mij door mijn politiek optreden Dem. 18.67; τοιαύτην γὰρ εἵλου πολιτείαν jij verkoos een dergelijke politiek Dem. 18.263. staatsvorm:; εἰσὶ δύο πολιτείαι παρὰ δημοκρατίαν τε καὶ ὀλιγαρχίαν er zijn twee staatsvormen naast democratie en oligarchie Aristot. Pol. 1293a35; τὴν ἀρίστην πολιτεύεσθαι πολιτείαν de beste staatsvorm hebben Aristot. Pol. 1288b31; spec. constitutionele (d.w.z. voorbeeldig ingerichte) staatsvorm:. ὅπου γὰρ μὴ νόμοι ἄρχουσιν, οὐκ ἔστι πολιτεία waar geen gezag van de wetten is, daar bestaat geen geregelde staatsvorm Aristot. Pol. 1292a32. politeia, ideale staatsvorm bij Aristoteles, soort republikeinse democratie:. ἔστι γὰρ ἡ πολιτεία ὡς ἁπλῶς εἰπεῖν μίξις ὀλιγαρχίας καὶ δημοκρατίας de politeia is namelijk, simpel gezegd, een mengvorm van oligarchie en democratie Aristot. Pol. 1293b33.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2666992"