3,274,216
edits
σπέρμα: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
| Line 16: | Line 16: | ||
|btext=ατος (τό) :<br /><b>I.</b> semence :<br /><b>1</b> <i>en parl. de plantes</i> semence, grain, graine;<br /><b>2</b> <i>en parl. d'animaux ou de pers.</i> semence, germe ; τὰ σπέρματα procréation ; <i>en prose</i> σπέρματος [[πλῆσαι]] PLUT féconder ; race, origine ; [[σπέρμα]] [[σῶν]] ὁμαιμόνων SOPH tes frères;<br /><b>3</b> <i>en gén.</i> germe, principe, cause, origine (du feu) : [[σπέρμα]] κακῶν DÉM semence de maux ; [[σπέρμα]] τῆς στάσεως PLUT semence de guerre civile;<br /><b>II.</b> qui sort de la semence :<br /><b>1</b> les semences, <i>càd</i> les céréales, les plantes <i>en gén.</i><br /><b>2</b> <i>en parl. de pers.</i> rejeton, descendant, enfant ; <i>en gén.</i> génération, population;<br /><b>III.</b> action de semer, semailles ; <i>p. anal. en parl. d'enfantement</i>.<br />'''Étymologie:''' R. Σπαρ, répandre, > [[σπείρω]] ; cf. <i>lat.</i> spargo. | |btext=ατος (τό) :<br /><b>I.</b> semence :<br /><b>1</b> <i>en parl. de plantes</i> semence, grain, graine;<br /><b>2</b> <i>en parl. d'animaux ou de pers.</i> semence, germe ; τὰ σπέρματα procréation ; <i>en prose</i> σπέρματος [[πλῆσαι]] PLUT féconder ; race, origine ; [[σπέρμα]] [[σῶν]] ὁμαιμόνων SOPH tes frères;<br /><b>3</b> <i>en gén.</i> germe, principe, cause, origine (du feu) : [[σπέρμα]] κακῶν DÉM semence de maux ; [[σπέρμα]] τῆς στάσεως PLUT semence de guerre civile;<br /><b>II.</b> qui sort de la semence :<br /><b>1</b> les semences, <i>càd</i> les céréales, les plantes <i>en gén.</i><br /><b>2</b> <i>en parl. de pers.</i> rejeton, descendant, enfant ; <i>en gén.</i> génération, population;<br /><b>III.</b> action de semer, semailles ; <i>p. anal. en parl. d'enfantement</i>.<br />'''Étymologie:''' R. Σπαρ, répandre, > [[σπείρω]] ; cf. <i>lat.</i> spargo. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=σπέρμα -ατος, τό [σπείρω] zaad (van planten):; σπέρμα κατακρύπτειν het zaad in de aarde verbergen Hes. Op. 471; uitbr. het zaaien:; σπέρματος ἄρξασθαι beginnen met zaaien Hes. Op. 781; overdr. kiem, oorsprong:. τῆς στάσεως van de burgeroorlog Plut. Mar. 10.7. zaad (van mensen, goden en dieren), sperma:; τὸ σπέρμα παραλαβεῖν het zaad ontvangen Eur. Or. 553; πλῆσαι γενναίου σπέρματος vullen met edel zaad Plut. Lyc. 15.12; overdr. afkomst, oorsprong, geslacht:; τοὐμόν … ἐγώ … σπέρμ’ ἰδεῖν βουλήσομαι ik zal mijn afkomst willen zien Soph. OT 1077; nakomeling(en), nageslacht:; τὸ πᾶν σ. σῶν ὁμαιμόνων heel het nageslacht van jouw broers Soph. Tr. 1147; πᾶν τὸ θῆλυ σ. Καδμείων heel het vrouwelijk nageslacht van de kinderen van Cadmus Eur. Ba. 35; plur.. ἀνθρώπων σπέρματα nakomelingen van mensen Plat. Lg. 853c. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''σπέρμα:''' ατος τό<br /><b class="num">1)</b> [[семя]] (растительное или животное) HH, Hes., Her., Xen., Arst.: σ. τινὸς φέρειν Pind. быть беременной от кого-л. и кем-л.; σπτέρματος [[πλῆσαι]] Plut. оплодотворять; σ. δέχεσθαι Pind. или παραλαβεῖν Eur. быть оплодотворяемым;<br /><b class="num">2)</b> перен. [[семя]], [[зародыш]], [[начало]], [[источник]] (κακῶν Dem.; τῆς στάσεως, σπέρματα λόγων [[χρηστῶν]] Plut.);<br /><b class="num">3)</b> [[плод]] (τὰ γαίης σπέρματα Anth.);<br /><b class="num">4)</b> [[отрасль]], [[род]] (Πελοπιδῶν Aesch.): ἀνθρώπων σπέρματα Plat. род человеческий;<br /><b class="num">5)</b> [[отпрыск]], [[дитя]], [[потомок]] (Ἀχιλλέως Soph.);<br /><b class="num">6)</b> pl. [[сев]], [[обсеменение]] (σπέρματος ἄρξασθαι Hes.);<br /><b class="num">7)</b> pl. досл. [[оплодотворение]], перен. [[материнство]] ([[μνήμη]] παλαιῶν σπερμάτων Soph.). | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 37: | Line 40: | ||
|lsmtext='''σπέρμα:''' -ατος, τό ([[σπείρω]]), αυτό που σπείρεται, [[σπέρμα]], [[σπόρος]], [[κόκκος]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σπόρος]] των [[φυτών]], σε Ησίοδ., Ηρόδ., Αττ.· επίσης, λέγεται για το [[σπέρμα]] των ζώων, σε Πίνδ., Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., λέγεται για το [[σπέρμα]], την [[προέλευση]], την πρώτη [[αρχή]], το αρχικό [[σημείο]] οποιουδήποτε πράγματος, [[σπέρμα]] [[πυρός]], σε Ομήρ. Οδ.· [[φλογός]], σε Πίνδ.· <i>κακῶν</i>, σε Δημ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[σπέρμα]], [[γόνος]], [[γένος]], απόγονοι, σε Τραγ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[φυλή]], [[καταγωγή]], [[γενιά]], στο ίδ. | |lsmtext='''σπέρμα:''' -ατος, τό ([[σπείρω]]), αυτό που σπείρεται, [[σπέρμα]], [[σπόρος]], [[κόκκος]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σπόρος]] των [[φυτών]], σε Ησίοδ., Ηρόδ., Αττ.· επίσης, λέγεται για το [[σπέρμα]] των ζώων, σε Πίνδ., Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., λέγεται για το [[σπέρμα]], την [[προέλευση]], την πρώτη [[αρχή]], το αρχικό [[σημείο]] οποιουδήποτε πράγματος, [[σπέρμα]] [[πυρός]], σε Ομήρ. Οδ.· [[φλογός]], σε Πίνδ.· <i>κακῶν</i>, σε Δημ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[σπέρμα]], [[γόνος]], [[γένος]], απόγονοι, σε Τραγ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[φυλή]], [[καταγωγή]], [[γενιά]], στο ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''σπέρμα''': τό, (√ΣΠΕΡ, [[σπείρω]]) τὸ σπειρόμενον, ὁ [[σπόρος]], τὸ [[σπέρμα]] παντὸς πράγματος, παρ’ Ὁμ. μόνον [[ἅπαξ]] ἐν μεταφορ. σημασίᾳ ἴδε κατωτ. Ι. 2. Ι. ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, ὁ [[σπόρος]] φυτῶν, ἀνιέναι, κρύπτειν Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 308, Ἡρόδ. 3. 97· σπέρματα, σπόροι, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 444, 469· σπ. τῇ γῇ διδόναι, ἐμβάλλειν Ξεν. Οἰκ. 17, 8 καὶ 10· παροιμ., εἰς [[πέλαγος]] σπ. βαλεῖν Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 1038. 9· ― ἐπὶ καρποῦ, Ἀντιφάν. ἐν «Βοιωτοῖς» 1· ― πληθ., τοῖς γαίης σπέρμασι, μὲ τοὺς καρποὺς τῆς γῆς, ἐπὶ σταχύων, Ἀνθ. Π. 9. 89. 2) μεταφορ., ἐπὶ τοῦ σπέρματος ἢ τῆς πρώτης ἀρχῆς ἢ στοιχείου πράγματός τινος, σπ. πυρὸς Ὀδ. Ζ. 490· φλογὸς Πινδ. Ο. 7. 87, πρβλ. Π. 3. 65· σπέρματα = στοιχεῖα, semina rerum, Ἀναξαγ. παρ’ Ἀριστ. π. Οὐραν. 3. 3, 4· σπ. ὄλβου Πινδ. Π. 4. 453· σπ. κακῶν [[παρασχεῖν]] Δημ. 280. 28· συκοφάντου σπ. καὶ ῥίζαν [[δεῖν]] ὑπάρχειν τῇ πόλει ὁ αὐτ. 784 ἐν τέλ.· σπ. τῆς στάσεως Πλουτ. Μάρ. 10· τοῦ ὅρκου Λογγῖν. 16. 3. ΙΙ. ἐπὶ ζῴων, = γονὴ ΙΙ, Λατ. semen genitale, σπ. θεοῦ φέρειν, ἐγκυμονῶ ἐκ θεοῦ, Πινδ. Π. 3. 27· [[ἀλλά]], σπ. φέρειν Ἡρακλέους, ἐγκυμονῶ ἐκ τοῦ Ἡρακλέους, ὁ αὐτ. ἐν Ν. 10. 29· οὕτω, σπ. ἔχειν, δέχεσθαι ὁ αὐτ. ἐν Ο. 9. 92, Π. 4. 452. μυελὸν ... εἰς σπ. καὶ γόνον μερίζεσθαι Τίμ. Λοκρ. 100Α, πρβλ. Πλάτ. Τίμ. 86C· σπ. παραλαβεῖν Εὐρ. Ὀρ. 543· σπέρματος πλῆσαι Πλουτ. Λυκ. 15· ― ἐν τῷ πληθ., κατ’ ἀμφότερα τὰ σπ. θεῶν [[ἀπόγονος]] Ἱππ. 1271. 41, πρβλ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 803, 909, Σοφ. Ο. Τ. 1246. 2) [[γενεά]], [[καταγωγή]], τοὐμὸν ... σπέρμ’ [[ἰδεῖν]] βουλήσομαι [[αὐτόθι]] 1077· τίνος εἶ σπέρματος [[πατρόθεν]]; ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 215· [[γένεθλον]] [[σπέρμα]] τ’ Ἀργεῖον Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 290, πρβλ. Χο. 236· σπ. ἄντασ’ Ἐρεχθειδᾶν Σοφ. Ἀντ. 981· πρβλ. Πινδ. Ο. 7. 171, κτλ. 3) παρὰ ποιηταῖς [[πολλάκις]], [[σπέρμα]], τέκνα, Χρησμ. παρὰ Θουκ. 5. 16· τὸ βρότειον σπ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 295· σπ. Πελοπιδῶν ὁ αὐτ. ἐν Χο. 503, πρβλ. 236· [[ἐνίοτε]] ἐπὶ ἑνὸς μόνον προσώπου, Πινδ. Ο. 9. 92, Αἰσχύλ. Πρ. 705, Χο. 474, Σοφ. Φιλ. 364, κτλ.· σπανίως ἐν τῷ πληθ. Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 290, Εὐμ. 909, Σοφ. Ο. Κ. 600· [[ἅπαξ]] ἔτι καὶ παρὰ Πλάτ., ἀνθρώπων σπέρμασι νουθετοῦμεν Νόμ. 853C· | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
